«Տարածաշրջանը գտնվում է պայթյունավտանգ իրավիճակում, տարածաշրջանում տեղի են ունենում շատ կարևոր գործընթացներ, որոնք բավականին մեծ առնչություն ունեն նաև Հայաստանի հետ, որովհետև «Զանգեզուրի միջանցքի» բացման ջատագովը նաև Արևմուտքն է, որը համագործակցելով Թուրքիայի և Ադրբեջանի հետ, փորձում է ամեն գնով այդ միջանցքը բացել և խնդիրներ ստեղծել ՌԴ-ի համար»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց ՇՊՀ դասախոս, քաղաքագետ Գագիկ Համբարյանը:
«Եթե Մերձմերձավոր Արևելքը խառնվում է և Իրանն էլ ներքաշվում է դրա մեջ, մենք կարող ենք սպասել, որ, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» հետ կապված սրացումներ կարող են տեղի ունենալ: Օգտվելով Իրանի խառը վիճակից՝ կարող է Ադրբեջանի կողմից՝ ագրեսիա, իսկ Թուրքիայի կողմից՝ դրա պաշտպանություն տեղի ունենալ: Մանավանդ, որ վերջերս Էրդողանն էլ որպես հարաբերությունները կարգավորելու նախապայման՝ նշել է «Զանգեզուրի միջանցք»-ի իրագործումը»:
Նա շեշտեց՝ Ադրբեջանը մինչ այսօր չունի որևէ իրավական հիմքերով սահմաններ, մանավանդ՝ ճանաչված. «Այդ բոլոր հոխորտանքները, որ միջազգային հանրությունը ճանաչել է 1991 թվականին, խելացի ձեռքերում այդ փաստարկներն անմիջապես փլուզվում են, որովհետև երբևիցե Ադրբեջանը ո՛չ մինչև Սովետական Միություն, ո՛չ սովետական ժամանակ, ո՛չ դրանից հետո չի ունեցել ինքնիշխանություն այն տարածքների հանդեպ, որի հանդեպ ունի նկրտումներ, այդ թվում՝ Արցախը»:
«4 տարվա այդ խաղաղության դարաշրջանի բլեֆը փլվել է, գոյություն չունի, և հիմա չգիտեն՝ ինչ օրակարգ ձևավորեն: Նիկոլ Փաշինյանի խաղաղության օրակարգը գոյություն չունի: Այդիսկ պատճառով, հեծանիվը դառնում է դարդ, ցավ»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա:
«Նորերից որևէ մեկին մեր գրասենյակի պադվալում չեմ պահում։ Եթե ամեն մեծ-մեծ խոսացող 100 մարդ կարողանար հավաքել, շատ ավելի հեշտ կլիներ։ Բազկաթոռի վրա նստած չենք, մեր գործընկերները հայտնվել են բանտում, մինչդեռ, բազմոցին նստածներն ասում են՝ հարմար ընդդիմություն ենք, պետք է փոխել։ Ասել ու նորից կրկնում եմ՝ այս խորհրդարանական ընդդիմությանը փոխելու ամենահեշտ տարբերակն այդ ընդդիմությունից ավելի արդյունավետ աշխատելն է»,- ասաց Իշխան Սաղաթելյանը։
«Հայաստանում դեպքերն այնքան արագ են զարգանում, որ մարդիկ մոռանում են ամբողջական պրոցեսը. հիշո՞ւմ եք Վալդայան ակումբում Պուտինի հայտնի ելույթը, երբ ասաց, որ սեղանին կա արևմտյան տարբերակը և ռուսականը, արևմտյան տարբերակը նշանակում է՝ Արցախի կորուստ: Ի վերջո, Վլադիմիր Պուտինի ասածը ճիշտ չեղա՞վ»:
«Ի՞նչ առևտուր։ Թուրքիայի հետ առևտուր անելուց առաջ Հայաստանը նախ պետք է վաճառելու բան ունենա։ Ի՞նչ սահմանի բացում, այդ ի՞նչ գին է վճարելու Հայաստանը սահմանի բացման դիմաց՝ Սյունիքով միջա՞նցք է տալու։ Այդ ի՞նչ ունենք առաջարկելու թուրքական շուկային, որպեսզի լինի երկկողմանի և ոչ թե միակողմանի առևտուր, չէ՞ որ, եթե առևտուրը երկկողմանի չեղավ, ապա բերելու է Թուրքիայի կողմից Հայաստանի կլանման»։
Պատահական չէ, որ Արևմուտքը փորձ է անում Հայաստանին իբրև թե առաջարկել որոշակի այլընտրանքներ, և այդ նույն տրամաբանության ներքո, օրինակ՝ քննարկումներ են տարվում Հայաստանում ամերիկյան մոդելով ատոմակայանների կառուցման մասին, որոնց վերաբերյալ մասնագետները նշում են՝ իր արդյունավետությունը չապացուցած տեխնոլոգիա է և կասկածելի է, թե որքանով կարող է Հայաստանում արդյունավետ լինել, այլընտրանք լինել Հայաստանի ատոմակայանին, որը ՌԴ հետ համագործակցությամբ է աշխատում:
168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հյուրն է ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր, ՀՅԴ անդամ Արթուր Խաչատրյանը։
«Ես պատգամավոր եմ, ով ծանոթացել է Ադրբեջանի հետ քննարկվող փաստաթղթի մի քանի տարբերակի: Բազմիցս զգուշացրել ենք, թե ինչ նախապայմաններով է տեղի ունենում գործընթացը, խոսել ենք նաև այն մասին, որ Ադրբեջանը նոր տարածքային պահանջներ ունի, պահանջում է, որպեսզի Արցախի հարցը փակենք, Ադրբեջանն ուզում է այստեղ բնակեցնել տասնյակ-հազարավոր ադրբեջանցիների, բայց անգամ հիմա Ալիևն այնպիսի պահանջներ է հրապարակայնացնում, որ մենք, որ ծանոթ էինք այդ փաստաթղթին, մենք անգամ այդ պահանջներից տեղյակ չէինք»:
«Սրանք գնում են, հանձնարարություններ ստանում և ետ են գալիս. կան հանձնարարություններ, որոնք ստանում են հեռախոսով, էլեկտրոնային փոստով, բայց կան այնպիսիք, որոնք տրվում են դեմ առ դեմ՝ աչքերի մեջ նայելով։ Ինչ վերաբերում է Թուրքիային, ապա այդ երկիրը չի պատկերացնում Հայաստանի հետ հարաբերությունների կարգավորում. Թուրքիան պատկերացնում է միայն՝ Հայաստանի կլանում, թրքացում և բռնակցում»։
168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հյուրը ՀՀԿ ԳՄ անդամ Էդուարդ Շարմազանովն է։
168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հյուրն է մեդիափորձագետ Տիգրան Քոչարյանը։
«Պատերազմ, այսպես թե այնպես, լինելու է, այլ հարց է, թե ինչպես ես մտնելու այդ պատերազմի մեջ, ինչ դիրքերից: Պատերազմից խուսափելու տարբերակը Հայաստանը լուծարելու տարբերակն է: Պատերազմ լինելու է՝ անկախ խաղաղության պայմանագրի ստորագրումից: Ադրբեջանին պետք չի այստեղ Հայաստան, պետք չեն այստեղ հայեր: Հիմա հարց՝ եթե այդ պատերազմը լինելու է, մենք ի՞նչ դիրքերով ենք մտնելու այդ պատերազմ՝ մերկ ու անզե՞ն, թե՞ հակառակը՝ զինված և պատրաստված»:
«Այս նվիրաբերությունը պայմանավորված չէ պատերազմով, սա խաղաղության խնդիր չէ, սա գաղտնի ներքին պայմանավորվածությունների հետևանք է։ Չեմ բացառում, որ Ալիևը Փաշինյանին ասի՝ չեմ սկսում ռազմական գործողություններ, որ դրանք չբերեն Հայաստանում իշխանափոխության, բայց դու էլ փոխարենը տալիս ես այն, ինչ ուզում եմ»,- ասաց պատմական գիտությունների թեկնածուն։
«Ակնհայտ է, որ արևմտյան թևի ներքո տարվող բանակցությունները և հռետորաբանությունը որևէ լավ բանի մասին չեն հուշում: Այնպես չէ, որ ռուսականը երկնքից նվերներ է մեզ ուղարկելու, բայց հարմարավետությունը կապում եմ հենց այդ փաստի հետ, որ Հայաստանն այսօր հայտնվել է խիստ ճնշված վիճակում: Թե ինչու է հայտնվել, ում սկսած զրոյական կետից և ում վարած զիջողական քաղաքականության արդյունքում, բոլորս տեղյակ ենք, բայց Ռուսաստանը՝ որպես գերտերություն, աշխարհաքաղաքական այս մեծ դասավորումներում կարևորելով Հարավային Կովկասի դերը՝ փորձում է փրկօղակ նետել Հայաստանին»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա:
«Հայաստանի գործող իշխանությունը մերժում է ռուսական որևէ առաջարկ, հայ-ադրբեջանական հարցի կարգավորման համար հարթակի տրամադրումը, փոխարենը՝ Ադրբեջանն արձագանքում է անմիջապես և շատ լավ գիտակցում է աշխարհաքաղաքական գլոբալ զարգացումներում Ռուսաստանի դերակատարումը և առիթը բաց չի թողնում, եթե ոչ՝ Ռուսաստան սիրաշահել, ապա՝ գոնե ցույց տալ, որ շարժվում է Ռուսաստանի հետ նույն ուղով»,- 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց Հարությունյանը։
«Վիզաների ազատականացման գործընթացը վաղուց պետք է սկսված լիներ, ոչ թե նոր. 2015 թվականից հետո անընդհատ անդրադարձել ենք դրան: Դա քաղաքական որոշում է, որը հասունանում է, երբ երկիրդ բարեփոխումներ է կատարում, բայց այսօրվա դրությամբ, չգիտեմ՝ բացի ԵՄ-ի հետ ցուցադրական «լավ լինելուց», ուրիշ որևէ բան արե՞լ ենք, թե՞ ոչ: Հիմա ԵՄ-ն չուներ ավելի լավ բան ասելու, թե ոնց պետք է նպաստեր, որպեսզի Արցախը մնար Արցախ, ցեղասպանության չենթարկվեր, էթնիկ զտումներ չլինեին, այսպես ինչ-որ հերթական կոնֆետի նման մեր առջև են շպրտել, որ՝ կմտածենք, կանենք»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց Մարդկային զարգացման միջազգային կենտրոնի ղեկավար, քաղաքագետ Թևան Պողոսյանը:
«Եթե լիներ ԱՄՆ բանակի ներկայացուցիչ, նրան կֆինանսավորեր Պենտագոնը, եթե լիներ Կենտրոնական հետախուզական վարչության ներկայացուցիչ, ապա կֆինանսավորվեր այդ կառույցից։ Ֆինանսավորվում է ԱՄՆ Պետքարտուղարությունից, իսկ Պետքարտուղարությունը մի կառույց է, որն իրականացնում է ԱՄՆ-ի կողմից գրավված պետությունների շահագործումով և կառավարումով»,- ասաց Նահապետյանը՝ շեշտելով, որ արդյունքում մենք ունենալու ենք առճակատումներ ՀԱՊԿ-ի հետ, թեև խորքում ոչ թե Հայաստանի Զինված ուժերի կարողությունների բարձրացում ենք ունենալու, այլ Զինված ուժերին Հայաստանում բողոքի ցույցերի ժամանակ օգտագործելու համար։
«Պատերազմը թևակոխել է մեկ այլ փուլ: Ադրբեջանի պահանջները շարունակվեցին և Ադրբեջանի ամեն փոքր պահանջը կատարելուց հետո ավելի մեծ պահանջներ դրվեցին: Այդպես էլ պետք է լիներ, Ադրբեջանը բավականին երկար էր սպասել նման հնարավորության, և, բնականաբար, բաց չէր թողնելու դա»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա:
«Դա այս իշխանության համար ծանր փոխզիջում չէ: Դա Հայաստանի այս իշխանության համար թեթև զիջում է՝ ասելու են, որ տվեցին ոչ թե ռուսին, այլ երրորդ կողմին։ Արևմուտքն արդեն հոգնել է՝ Հայաստանին ասել, որ Արևմուտք գնալու ճանապարհն անցնում է Թուրքիայի դռնով»,- ասաց Արման Աբովյանը։
«Ադրբեջանում ապրած 350 հազար հայերից 200-250 հազարը ապրել է Բաքվում, այսինքն՝ նրանք քաղաքային մշակույթ կրող են, բարձրագույն կրթությամբ, լավ տներով: Հայերը հիմնականում ապրել են խոշոր քաղաքներում: Ադրբեջանցիները Հայաստանում հիմնականում ապրել են գյուղերում՝ Ամասիայի, Աշոցքի տարածաշրջանում, նրանց տները նույնիսկ հատակ չունեն, հողի վրա են ապրել»:
«Ադրբեջանի նպատակն է՝ ադրբեջանցիներին բերել Սյունիքում բնակեցնել, ինչը կամաց-կամաց բերելու է Սյունիքի վերացման, իսկ վերջնարդյունքում՝ Հայաստանի վերացման, որպեսզի Թուրքիան և Ադրբեջանը դառնան մեկ պետություն»,- ասաց Խաչիկյանը՝ ցավով ընդգծելով՝ Հայաստանում կա հասարակության մի հատված, որ այս ամենից չի վախենում, փոխարենը՝ վախենում է, օրինակ, նախկինների վերադարձից։
Ռեժիսոր, մուլտիպլիկատոր Դավիթ Սահակյանցը մասնակցել է Նիկոլ Փաշինյանի իշխանության դեմ բոլոր շարժումներին և այն կարծիքին է, որ մինչ օրս եղած բոլոր շարժումները հայրենիք ունենալու և ինքնության համար գլոբալ պայքարի մասնիկներն են:
Չի կարող հայապատկանությունն ապահովել, թող որ՝ դաշնակից, բայց այլ պետություն: Կարելի էր օգտագործել ՀՀ, Արցախի և ՌԴ եղած ռեսուրսը, Իրանի ռեսուրսը՝ Արցախը պահելու համար: Չմոռանանք, որ այդ օրերին Շոյգուն գտնվել է Թեհրանում: Թեհրանի ԶՈւ գլխավոր շտաբի պետը երկու անգամ կապվել է Պապիկյանի հետ, առաջարկել են դելեգացիա ուղարկել Իրան, որպեսզի քննարկեն, իրավիճակը կայունացնելու վերաբերյալ սցենարներ քննարկեն, սրանք մերժել են:
«Իսկ ի՞նչ է պահանջում Ալիևը Հայաստանից. Սահմանադրության փոփոխություն, Սյունիքով միջանցքի բացում և անկլավների հանձնում»,- ասաց Բալասանյանը՝ շեշտելով՝ «Զանգեզուրի միջանցքի» բացումը Բայդենի վարչակազմի համար ձեռնտու է, որովհետև հենց ԱՄՆ-ն է դրա շահառուն, ուստի դրանով են պայմանավորված ամերիկացի բարձրաստիճան պաշտոնյաների՝ մեկը մյուսին հաջորդող այցերը Հայաստան։
Իրավաբան, քաղաքագետ Ռոբերտ Մարգարյանն այն կարծիքին է, որ ԱՄՆ Պետդեպի խոսնակի նշած ծանր փոխզիջումներն իրականում միակողմանի զիջումներ են, որոնք պետք է դարձյալ հայկական կողմը կատարի:
168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում «Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության նախագահ Սուրեն Սուրենյանցն անդրադառնալով Լոնդոնում Փաշինյան-Ալիև չկայացած հանդիպման փաստին և կողմերի ներկայացրած հակասական մեկնաբանություններին՝ դա համարեց Փաշինյանի կողմից փախուստ, որովհետև, ըստ քաղաքագետի, Հայաստանը ներկայացնողը շատ լավ գիտակցում է, թե ինչ ծանր վիճակում է իր ղեկավարած երկիրը։
«Փաշինյանը ժամանակին ասում էր՝ Արցախի հարցում նշաձող են իջեցնում, որպեսզի բացառիկ կոնսոլիդացիա ապահովեն իրավունքների և անվտանգության շուրջ. 2 տարի հետո Արցախում հայ չի ապրում: Ինքն առհասարակ այդ թեմայով չի խոսում: Այնպես որ, դա նրա քաղաքական գիծն է՝ ասել կիսաճշմարտություններ և դրանից հետո մարդկանց կանգնեցնել փաստի առաջ, որից այն կողմ մարդիկ այլևս ոչինչ չեն կարողանա անել»։
«Սյունիքի մարզը մինչ այս պահը Հայաստանի վերահսկողության ներքո է Իրանի և ռուսական զորքի շնորհիվ։ Ֆունդամենտալ մեծ աղետ է լինելու, եթե ռուսական զորքը դուրս գա Սյունիքից՝ Հայաստանի իշխանության խնդրանքով, կամ ստեղծված այնպիսի պայմանների պատճառով, որի պարագայում ռուսական զորքը չի կարող մնալ Սյունիքում։ Ռուսական զորքը եթե դուրս եկավ Սյունիքից, այն մնալու է անպաշտպան»,- եզրափակեց քաղաքագետը: