Սխտորն ունի շատ հարուստ քիմիական բաղադրություն, որը բավականին լավ ուսումնասիրված է, պարունակում է գրեթե բոլոր հայտնի` օրգանիզմում գոյացող և չգոյացող ամինաթթուները և հատկապես արգինին (մեկ օրվա պահանջարկի 10 տոկոսի չափով)։
Թեև Ոստիկանությունը պարտավոր էր դիմումը ստանալուց հետո 10-օրյա ժամկետում կազմակերպել Դատաբժշկական փորձաքննություն, այդուհանդերձ, առ այսօր որևէ գործողություն չի կատարվել:
Կենտրոնական բանկն իրավասու չէ այդպիսի հայտարարություն անելու, նա, այսպես ասած, որևէ գործադիր օրգան չէ` իրավական մեկնաբանություններ տալու: Ամենակարևոր հարցը սա է:
Նախորդ շաբաթն Ազգային ժողովում նույնպես բուռն անցավ։ Այս անգամ մթնոլորտի «քեֆ-ուրախությունն» ապահովում էր «Որոտան ՀԷԿ» համալիրի վաճառքի թեման։
Եվրամիությունը Հայաստանին այլևս չի վերաբերվում որպես ինքնիշխան պետություն՝ համարելով, որ Հայաստանի հետ կապված հարցերի համար պետք է բանակցի Ռուսաստանի հետ: Որպես վերջինիս մաս էլ, Հայաստանն, ըստ էության, ընդգրկվել է «Եվրոպական փաթեթում»:
Բնականաբար, ՀՀԿ-ական մեծամասնությունը չէր կարող հանդուրժել, որ խորհրդարանական որևէ մարմին վերահսկվի ընդդիմության կողմից. և հենց առաջին նիստում` փետրվարի 3-ին, ՀՀԿ խմբակցության ղեկավար Գալուստ Սահակյանն առաջարկեց փոփոխություն կատարել հանձնաժողովի ձևավորման կարգում:
Այն վարչապետը, որը իշխող կլանի անդամ է, չի կարող ոչինչ փոխել, նրանից ոչինչ կախված չէ: Եթե այդ ուժերն անկեղծ են, պետք է նախաձեռնեն լուծել բուրգի հարցը. թող Սերժ Սարգսյանի իմպիչմենտը ստորագրեն: Միգուցե մտածում են, որ ՀՀԿ-ականներից իրենց կաջակցե՞ն. դե դա ուրեմն ներիշխանական խաղ է:
Կարծում եմ` ոչ իշխանական այդ ուժերը ցանկություն ունեն այնպիսի մեկին բերել վարչապետի պաշտոնում, որ իրար հետ լեզու գտնեն, իրար հետ լավ ապրեն: Խորհրդարանական ընդդիմությունը կարծես թե իշխանության հետ գործարքի է ուզում գնալ, որովհետև պայքարել հրաժարականի համար, որը ոչինչ չի փոխում, այլ բացատրություն չունի: Ըստ երևույթին, ուզում են համաձայնեցնել, մի մարդ բերել, որ լավ ապրեն, թքած ժողովրդի, պետության վրա, կամ էլ` հերթական խաղեր են, որով խորհրդարանական ընդդիմությունն ապացուցում է իր` ընդդիմություն չլինելը:
Մոտ 1.5 տարի առաջ վարչապետ Տիգրան Սարգսյանի հանձնարարությամբ ՀՀ ֆինանսների նախարարության Ֆինանսական վերահսկողության տեսչությունն ուսումնասիրություն էր իրականացրել մի քանի ջրօգտագործողների ընկերություններում՝ ՋՕԸ-ներում («Մուսալեռ», «Մասիս», «Նաիրի» և «Աշտարակ»), ու բազմաթիվ խախտումներ էր բացահայտել:
Ներկայումս Վրաստանում իր արտահանձնման մասին որոշմանը սպասող Աշոտ Սուիքասյանը կարող է հարց բարձրացնել, որ եթե Վրաստանի իշխանություններն իրեն հանձնեն, ապա դրանով կխախտեն Մարդու իրավունքների միջազգային կոնվենցիայի 3-րդ հոդվածը
Այն, ինչ կատարվում է ՀՀ-ում այսօր, որի արդյունքում իշխանությունը չի կարողանում որևէ ձևով աճ ապահովել, նախկինում տարիներ շարունակ վարած քաղաքականության բացասական ազդեցությունների արդյունք է: Նույնը սա է լինելու: Մենք կարող ենք բաց թողնել մի լավագույն շանս և հետագայում դժվար թե կարողանանք հետ բերել այն: Մենք այսօր կորցնում ենք մի շատ մեծ առավելություն, որ կոչվում է ԱՀԿ ռեժիմ:
Ադրբեջանի կողմից վերջին հարձակումներն անակնկալ էին և միաժամանակ` սադրիչ: Սա Ադրբեջանի դժգոհության ցուցադրումն էր` դիվանագիտության առումով, միևնույն ժամանակ, հարձակման նպատակը Հայաստանի պատասխանը ստուգելն էր:
Սոխի կանաչ սնամեջ տերևների 100 գրամում պարունակվում է մոտ 2 մգ բետա-կարոտին, 30 մգ ասկորբինաթթու, 18 մկգ ֆոլիաթթու, 1 մգ վիտամին E, B և K վիտամիններ, ռուտին։ Տերևը հարուստ է ցինկով և երկաթով, կալիումով, պարունակում է մագնիում, կալցիում, ֆոսֆոր, ծծումբ, ֆտոր, քլոր, ալյումինիում, մարգանեց, պղինձ, քրոմ, կոբալտ, մոլիբդեն։
Այն, որ Հայրիկյանին չեն հրավիրում որևէ հանրահավաքի, կարող է ունենալ երկու բացատրություն: Մեկն այն է, որ մյուս քաղաքական ուժերը համարում են, որ Հայրիկյանը չունի հանրային աջակցություն:
Կոտայքի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Էդգար Սեդրակյանը որպես եկամտի միակ աղբյուր` իր հայտարարագրում նշել է աշխատավարձը: Նա տարեսկզբին ունեցել է 30.500.000 դրամ, 93.000 դոլար և 21.000 եվրո: Տարեվերջին նրա գումարները պակասել են՝ կազմելով՝ 29.500.000 դրամ, 92.500 դոլար և 20.500 եվրո: Նույն դատարանի դատավոր Սլավիկ Թորոսյանի դրամական միջոցները նույնն են մնացել. նա հայտարարագրել է 30 մլն դրամ, 10000 դոլար և 10000 Խորհրդային Միության ռուբլի:
Իշխանությունը մարտահրավեր է նետում կուտակային համակարգի դեմ պայքարող քաղաքացիներին ու նրանց աջակցող ոչ իշխանական ուժերին: Գուցե նաև այն պատճառով, որ վերջիններիս հետ արդեն «հարցերը լուծված է» համարում (նախօրեին այդ ուժերից որևէ մեկը չէր մասնակցում ընդդեմ կուտակային համակարգի «Իրավունքի նվաճման» երթին):
Փետրվարի 3-ին Զանգու գետում արձանագրվել է մեծ թվով ձկների անկում: Արտակարգ իրավիճակների նախարարությունը տեղեկատվություն էր տարածել այն մասին, որ Երևանի Դավիթաշեն կամրջից մինչև «Հաղթանակի» կամուրջն ընկած հատվածում ձկները սատկել են և ափ դուրս եկել:
Անցած ամռան վերջից քաղաքային տրանսպորտի ուղեվարձի թանկացման սպասումը պարբերաբար դառնում է սոցիալական առաջնային խնդիր: Բոլորը սպասում էին հունվարի 1-ին: Չթանկացավ: Հետո քաղաքապետարանում քննարկումներ սկսվեցին ու ավարտվեցին: Ավարտվեցին անհասկանալի հեռանկարով:
Բոլորովին չենք զարմանա, եթե իմանանք, որ մեր այսօրվա պաշտոնյաները չեն հասկացել մեթոդոլոգիայի իմաստը: Ի դեպ, մեր պետական կառավարման մարմինների ցածր մակարդակի մասին մենք բազմիցս գրել ենք մեր զեկույցներում: Կրթության պակասին ավելանում է նաև վերադասին ամեն գնով հաճոյանալու մեր այսօրվա միջին վիճակագրական պաշտոնյայի անսահման ցանկությունը, ինչի արդյունքում էլ մեղավորը դառնում է մեթոդոլոգիան:
ՏՏ ոլորտն ինքնին մեծ աղբյուր է ոչ միայն` ինովացիոն և ստեղծագործման գաղափարների, այլև ընկերությունների ստեղծման, ինչը գնալով ավելի ակնհայտ է դառնում: Այսինքն, եթե մեկ, երկու կամ երեք տարի առաջ խոսեինք Հայաստանում նորաստեղծ ընկերությունների (start-up) մասին, ապա դրանց թիվը Հայաստանում ընդամենը մեկ ձեռքի մատների վրա կարելի էր հաշվել, իսկ այժմ ինքներս էլ տեսնում ենք, որ այս ոլորտի յուրաքանչյուր մրցույթում, լինի դա` Հեքըթոն կամ որևէ նմանատիպ մեկ ուրիշ մրցույթ, արդեն տասնյակ ընկերություններ են մասնակցում:
Հասկանո՞ւմ եք, այդ ապաշնորհ, անբարեխիղճ վիրահատահության համար, մարդու հետ նման ձևով վարվելու համար, ի վերջո, որևէ բժիշկ պիտի՞ պատասխան տա: Իմ ոտքը, ոտքիս մատները, որոնք այսօր ինձ չեն ծառայում՝ որակում են նրանց կատարած աշխատանքը: Բժիշկն ինձ այսօր խեղանդամ է դարձրել, Ոստիկանություն, ինչո՞ւ չես կանչում պատասխանատվության:
«Նաիրիտ» գործարանի աշխատակիցների թերահավատությունն ավելի են բորբոքել այն լուրերը, որ շուտով Մովսիսյանն այլևս չի զբաղեցնելու նախարարի աթոռը և որպես դեսպան` կգործուղվի Իրան:
Մանրացրեք, խառնեք մեկ միջին սոխ, սխտորի 5 ատամիկ, հալվեի 1 տերև, մոտ 14 խորանարդ սանտիմետր զանգված ունեցող մեղվամոմի կտոր, ավելացրեք 1 ճ/գ հալած յուղ։ Խառնուրդը դրեք թույլ կրակի վրա, 1 րոպե եռալուց հետո անջատեք կրակը։ Համասեռ զանգվածը բարակ շերտով քսեք հիվանդ հատվածին, ծածկեք վուշե լաթով, ամրացրեք վիրակապով։
Սարգսյանի այս որոշումն ավելի կախյալ դարձրեց Հայաստանը: Հայ հասարակությունը շատ ավելի պասիվ է, քան ուկրաինացիները` լավ կյանքի, ավելի ժողովրդավարական ապագայի, մարդու իրավունքների, ազատության և օրենքի իշխանության համար պայքարելու իմաստով:
«Դե հիմա, որ ասենք` իշխանափոխություն` լինելո՞ւ է էդ իշխանափոխությունը: Ես ասել եմ, որ իշխանափոխությունը մենակ իշխանափոխություն ասելով չի լինում, և հետո իշխանափոխությունից հետո ո՞վ է գալու: Մենք պետք է այդ հարցն այդպես չդնենք: Ես ասել եմ` պետք է ուժեղանանք, հզորանանք, օրենքի բոլոր խողովակներով գործենք, բերենք նրան, որ կուրսը փոխենք: Ասել ու կողքի քաշվե՞լ… պարզ չէ, թե դրանից հետո ինչ է լինելու, ասենք` իշխանափոխություն, քայլեր չանենք, դրանից մեր վարկանիշը իջնի»:
ՀՀ պաշտոնյաների հայտարարություններից ստացվում է, որ որքան բիզնես միջավայրը բարելավվում է, այնքան թուլանում է օտարերկրյա գործարարների հետաքրքրությունը մեր երկրի նկատմամբ։
Ընդդիմության համար փողոցը, այսինքն` իշխանափոխությունը, դարձել է ոչ թե պահանջ, այլ իշխանությունների հետ սակարկության առարկա, որն իշխանությունը համառորեն չի ընդունում: Հավանաբար այն պատճառով, որ «անհատական գործընկերության» ձևաչափով գործարքներն ավելի արդյունավետ են, քան «լայն քաղաքական օրակարգի» շուրջ սակարկությունները:
«Բոլորովին չենք զարմանա, եթե իմանանք, որ մեր այսօրվա պաշտոնյաները չեն հասկացել անօրինական ֆինանսական արտահոսքերի վերաբերյալ Global Financial Integrity-ի զեկույցում կիրառված մեթոդոլոգիայի իմաստը: Ի դեպ, մեր պետական կառավարման մարմինների ցածր մակարդակի մասին մենք բազմիցս գրել ենք մեր զեկույցներում»,- 168.am-ի թղթակցի հետ զրույցում ասել է Policy Forum Armenia վերլուծական կենտրոնի ներկայացուցիչը:
Արդյո՞ք պետությունը կցանկանա պատասխանատու լինել իր քաղաքացիների դեմ կատարված հանցագործությունների համար: Խոսքով` իհարկե, բայց այս կոնվենցիան պահանջելու էր նաև ֆինանսական պատասխանատվություն, որն իշխանության համար անընդունելի է:
Հիմա չեմ կարող ասել` Արագածի լանջերից մեկի վրա պահպանվե՞լ են վթարված ինքնաթիռի բեկորները, թե՞ ժամանակը դա էլ է իր հետ սրբել-տարել (ըստ որոշ տեղեկությունների` այն արդեն լեռնալանջին չէ), սակայն հրաշալի հիշում եմ, որ տարիներ առաջ մարդիկ հաճախ էին խոսում այդ մասին ու զանազան պատմություններ էին պատմում: