«Վեհափառ հայրապետն իմ հայրն է, ամեն օր էլ հանդիպում եմ ու խոսում։ Դա մեր առաքելությունն է, եկեղեցու անսասանությունը, զարգացումը՝ քարոզչությունը չէ՞։
Այսօր Մատենադարանի մոտից հարյուրավոր երիտասարդներ քայլերթով միացան Հանրապետության հրապարակում տեղի ունեցող մեծ հանրահավաքին։ Քայլերթի ընթացքում ՀՀԿ ԵԿ անդամ Հայկ Դերզյանը լրագրողների հետ զրույցում ասաց, որ հավաքված երիտասարդներին՝ անկախ իրենց քաղաքական պատկերացումներից, միավորում է մեկ բան՝ իշխանությունների հեռացումը։
«Մեր երկրում, ինչպես շատ երկրներում, շարժիչ ուժը երիտասարդությունն է, որը 2018 թվականին խաբվեց, խաբվեց խոստումներին, որ կունենա լավ ապագա, բայց ստացավ մահ, պատերազմ և անվերջ կապիտուլյացիոն գործընթաց»,- նշեց Հենրիխ Դանիելյանը։
Այս պրոցեսը շատ նորմալ եմ համարում, անկասկած չեմ կարող ենթադրել, թե ինչ ավարտ կունենա, որովհետև ցավոք, մեզանում, այսպես ասած, խաղաղ տարբերակով երբեք իշխանափոխություն չի եղել։ Մի անգամ եղել է 1997-1998 թվականին, բնականաբար, ճնշման ներքո եղավ, ու հետո արդեն կայացան ընտրություններ։ Այնուհետև 2018 թվականին՝ ժողովրդական ճնշման ներքո, որը՝ մի մասը հիմա «խեղափոխություն» է որակում, մյուս մասը՝ հեղաշրջում կամ իշխանափոխություն»,-ընդգծեց մեր զրուցակիցը։
168.am-ի հետ զրույցում ԵՊՀ դոցենտ, Միջազգային աշխարհագրական միության ջրաբանական հանձնաժողովի գործադիր կոմիտեի անդամ Թրահել Վարդանյանն անդրադառնալով ջրային ռեսուրսների խնդիրներին, ասաց՝ մի քանի տարի անց ոչ միայն Հայաստանը, այլև ամբողջ աշխարհն է կանգնելու ջրային ռեսուրսների պակասի խնդրի առջև, եթե շարունակեն այսպես վատնել ու լավ չկառավարել եղած ռեսուրսները։
«Եթե մի բանն արվում է հանուն հայության, ապա այն հանուն Շիրակի, Արցախի, Տավուշի, լոսանջելեսահայի է, ուստի այն վերաբերում է նաև արցախահայությանը։ Տեղահանված արցախահայերը տեսել են Արցախի կորուստը, մեծ ակտիվությամբ այս շարժմանը մասնակցում են, չեն ուզում Հայաստանն էլ կորցնեն, բայց կուզեի, որ ավելի ակտիվ լինեին։
«Թշնամին հիմա եկել, Տեղ համայնքում մեր հողերը զավթել է, մերոնք ուզում են այս հատվածով փշալար քաշեն, ադրբեջանցի զինվորները չեն թողնում, ասում են՝ ավելի հետ գնացեք։ Այսինքն՝ թշնամին ուզում է սահմանն այն հատվածով քաշի, որտեղով իրեն հարմար է ու իր սրտով է։ Թշնամին որտեղ կանգնած է, այդ հատվածով էլ սահմանը գծելու է, հետ չի գնալու խաղաղ ձևով, մոռացեք»,- նշեց Արարատ Շեգունցը։
Ինչո՞ւ Նիկոլ Փաշինյանը որոշեց այս պահին այդ վայրերից դուրս բերել ռուս սահմանապահներին, Հայկ Նահապետյանը պատասխանեց՝ Նիկոլ Փաշինյանը Տավուշում մինչև «սահմանազատում» իրականացնելը, այնտեղից դուրս բերեց ռուս սահմանապահներին։ Հետևաբար, հիմա սահմանապահներին դուրս բերելը մյուս վայրերից ի՞նչ է հուշում։
Վարդան Խաչատրյանը նաև ընդգծեց՝ հասարակության մեջ քաղաքականությունից դուրս ոչինչ չկա, գոյություն չունի, նույնիսկ ջրամատակարարումն ու գազամատակարարումն ունեն քաղաքական հենք։ Չկա մարդ, որը դուրս է քաղաքականությունից, և գոյություն չունեն արգելանքներ որևէ մեկի կողմից քաղաքականությանը մասնակցելու համար։
«Նաև լավ է կազմակերպված շարժումը լուսաբանելու գործընթացը, լավ քայլ է արված քայլերթի հիմնի մշակումը։ Բավականին լավ էներգետիկա կա, հատկապես Հանրապետության հրապարակում, նշմարվում է, որ մարդկանց մոտ իշխանություններից դժգոհության մեծ ալիք կա։ Կարծում եմ՝ փորձում են քայլ առ քայլ թափանիվն ավելի արագ պտտեցնել ու նոր թափ վերցնել, թե ինչ կլինի՝ ապագան ցույց կտա»,- նշեց Արմեն Բադալյանը։
Փաստորեն ԱԺ իշխանական խմբակցության պատգամավոր Անդրանիկ Քոչարյանի համոզմամբ՝ անվտանգության երաշխավորը բարեփոխված և լավ սպառազինված բանակն է, մինչդեռ Նիկոլ Փաշինյանը հանրայինին տված հարցազրույցում ասել էր, որ իրենք եկել են այն եզրակացության, որ փլուզվող միջավայրում Հայաստանի անվտանգության գործոնը լեգիտիմությունն է. «Մենք մեր անվտանգությունը պետք է ապահովենք լեգիտիմության հիմքի վրա։ Ես Ձեզ երաշխավորում եմ, որ հարևանների հետ հարաբերություններ կարգավորելու լեգիտիմության բանաձևը շատ ավելի լավ և շատ ավելի ուժեղ երաշխավոր է»։
168.am-ի հետ զրույցում Շուշիի պատմության թանգարանի տնօրեն, պատմաբան Աշոտ Հարությունյանը վստահեցնում է՝ Շուշին ու հայկական հողերը կվերաազատագրվեն, եթե ունենանք ուժեղ և ազգասեր իշխանություն։
Լևոն Զուրաբյանի կարծիքով՝ այսօր իշխանությունների նկատմամբ հանրության դժգոհությունը շատ մեծ է, ժողովրդի զանգվածային ընդվզման նախադրյալները շատ մեծ են, հետևաբար՝ Տավուշից մեկնարկած շարժման հաջողությունը կախված է այն նախաձեռնողներից։
Աստվածաբանի գնահատմամբ՝ Հայ Առաքելական եկեղեցու ու հոգևորականության դեմ ուղղված իշխանությունների հեգնանքը, քննադատությունները չեն կարող որևէ ազդեցություն ունենալ եկեղեցու հեղինակության վրա, հակառակը՝ դրանով իշխանությունն ավելի է բարձրացնում եկեղեցու հեղինակությունը։
168.am-ի հետ զրույցում արաբագետ, միջազգայնագետ Արարատ Կոստանյանը խոսելով այս հարցերի շուրջ, նախ հիշեցրեց, որ տարածաշրջանում Իրանին մեկուսացնելու փորձերն արդեն մի քանի տասնամյակ շարունակվում են։ Դա տեղի է ունենում Մերձավոր Արևելքում Իրանի դաշնակիցների նկատմամբ՝ իսրայելա-պաղեստինյան պատերազմում, իսկ դրանից առաջ՝ Արցախի երկրորդ պատերազմում, երբ Իսրայելի վերլուծաբաններն ասում էին, որ այդ պատերազմում իրենց ավելի շատ հետաքրքրում է Իրանի դիրքորոշումը, և իրենց աջակցությունն Ադրբեջանին ուղղված է Իրանի դեմ։
«Իրենց չի հաջողվի բռնությամբ շարժումը կասեցնել, որովհետև խոսքը համազգային մասշտաբի շարժման մասին է, որն ինչ-որ կերպ կաշկանդել չի հաջողվի, որովհետև իրենք հենարան չունեն։ Այնպես որ, թող խոհեմ լինեն ու հեռանան խաղաղությամբ, որովհետև մեզ մեր երկիրն ու պետականությունն է պետք»,- եզրափակեց Դավիթ Ջամալյանը։
«Ինչո՞ւ պետք է մնա Նիկոլը, տնտեսությո՞ւնն է զարգացրել, սահմաննե՞րն է անվտանգ դարձրել, բանա՞կն է ուժեղացրել, Արցա՞խն է պաշտպանել, ի՞նչ է արել նա այս երկրի համար, վնաս տալուց բացի։ Նիկոլը Հայաստանից թողել է միայն փլատակներ՝ առանց Արցախի։ Այս հարցերը վաղը յուրաքանչյուր քաղաքացի կարող է իրեն տալ ու դուրս գալ փողոց։
168.am-ի հետ զրույցում ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության մամուլի խոսնակ Զառա Մանուչարյանը խնդրի վերաբերյալ մեր հարցին պատասխանեց՝ ընթացակարգն այնպիսին է, որ քաղաքացին պետք է ունենա Կենտրոնական ռազմաբժշկական փորձաքննության կենտրոնի տեղեկատվություն։
«Հիմա մենք այս վիճակում ենք, որ եթե նույնիսկ ոչ մեր սրտով մարդիկ են գալու իշխանության ու երկիրը հանեն այս իրավիճակից, դեմ չենք, թող գան, միայն թե այս վիճակը փրկեն»,- շեշտեց նա։
Հայաստանի հանրապետական կուսակցության ԳՄ անդամ Էդուարդ Շարմազանովն այսօր ՀՀԿ-ի հոգևոր-մշակութային և գիտակրթական հանձնաժողովի կազմակերպած՝ մայիսյան եռատոնին նվիրված կլոր սեղան քննարկման ժամանակ ասաց, որ քննարկման նպատակն է՝ այսօրվա բարդագույն ժամանակաշրջանում ներկայացնել հաղթանակների կիրառական նշանակությունը:
«Այդ օրակարգից խուսափելու համար, Ադրբեջանը չգնաց արևմտյան հարթակներ, իսկ հայկական կողմն էլ մերժում է ռուսական հարթակներում հնարավոր խոսակցությունը և արդյունքում՝ շրջանառության մեջ մտավ Ղազախստանի կողմից երկխոսության համար հարթակ տրամադրելու խոսակցությունը։ Եթե հիշում եք՝ Ղազախստանի նախագահ Տոկաևը սկզբում եղավ Ադրբեջանում, բազմաթիվ պայմանավորվածություններ ձեռք բերեցին, հետո հանդիպումներ եղան Երևանում և կայացվեց այդ որոշումը»,- ընդգծեց փորձագետը։
«Մենք այս վեց տարիների ընթացքում ողջունել ենք բոլոր այն նախաձեռնությունները, որում եղել է գիտակցված մոտեցում, հստակ ախտորոշում, որ այս իշխանությունը երկիրը տանում է տապալման ճանապարհով։
«Իհարկե, ռիսկերը մեծ են լինելու Հայաստանի և ամբողջ տարածաշրջանի համար, սա փաստ է։ Ինձ համար նաև փաստ է, որ նույն Ադրբեջանը որքան էլ փորձում է կոծկել դա, նա գլխավոր պլացդարմ է Հարավային Կովկասում՝ Իրանի դեմ հնարավոր քայլերի դեպքում։ Իսրայելական կողմը տարածաշրջանում հայտնվել է հենց Ադրբեջանի օգնությամբ։ Այն տարածքները, որոնք այսօր Ադրբեջանի օկուպացիայի տակ են, փաստացի այդ տարածքներից շատերում կան իսրայելական հետախուզական խմբեր»,- շեշտեց Տ. Հայրապետյանը։
Արթուր Գևորգյանը հիշեցրեց՝ 2018 թվականին այսօր գործող իշխանությունը հայտարարում էր, որ իրենց կատարած քայլն «ուղղված է անցյալի սխալներն ուղղելուն, թալանված գումարները հետ բերելուն, օլիգարխներին կալանավորելուն», մինչդեռ այսօրվա շարժումը սոցիալական պատասխանատվության շարժում է՝ ինքնության, գոյության պահպանման շարժում է։ Այս պահին հայ ազգը սեփական ինքնության ու պետության հետագայի հետ կապված պատասխանատվություն է վերցնում իր վրա։
Շիրակի պետական համալսարանի դասախոս, քաղաքագետ Գագիկ Համբարյանը 168.am-ի հետ զրույցում ասաց, թեև երեք օր առաջ Տավուշից մեկնարկած «Տավուշը հանուն հայրենիքի» շարժման ակունքներում կանգնած է հայ հոգևորականությունը, քաղաքական ուժերի ներկայացուցիչները փորձում են աջակցություն հայտնել շարժմանը՝ չհասկանալով, որ դրանով պարզապես վնասում են շարժմանը։
«Հարձակվել Ադրբեջանի վրա՞, ես քաղաքական գործիչ եմ, ես քաղաքական առաջարկ չեմ լսել, նաև մեր քաղաքացիները։ Հարգանքով եմ վերաբերվում բոլոր մեր քաղաքացիներին, որոնք այլ կարծիք ունեն, որոնց հետ ես համաձայն չեմ, կարող եմ համաձայն չլինել, ինչպես իրենք՝ իմ կարծիքի հետ։ Ես քաղաքական պահանջ չեմ լսել, եթե իրենց առաջարկն Ադրբեջանի նկատմամբ ինչ-որ գործողություն անելն է, ևս մեկ քայլով հարձակվել, չգիտեմ, թող ջոկատներ…»,- ասաց Ալեն Սիմոնյանը՝ անավարտ թողնելով սկսած միտքը։
ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանն այսօր խորհրդարանում լրագրողների հետ զրույցում հայտարարեց, որ խաղաղության պայմանագիր ստորագրելու հնարավորություն կար դեռ նախորդ տարվանից, պարզապես քաղաքական կամք էր պետք Ադրբեջանի կողմից։
Պետք է իշխանության գան այն մարդիկ, որոնք իրենց վրա կվերցնեն պատասխանատվությունը, այլ ոչ թե գան ու ասեն՝ Նիկոլը զիջել է, մենք էլ պետք է զիջենք։ Պետք է գան այն մարդիկ, որոնք կսպասարկեն այս տրամաբանությունը՝ չենք զիջելու ու վերջ։
168.am-ի հետ զրույցում ԵՊՀ Հայ գրականության պատմության ամբիոնի դասախոս, դոցենտ, գրականագետ Սերժ Սրապիոնյանը Տավուշում տեղի ունեցող բողոքի ակցիաների առնչությամբ ասաց՝ եթե Տավուշում սկսված գործընթացին չմիանան հասարակության լայն խավերը և պայքարի դուրս չգան՝ ապա բոլորի համար էլ հասկանալի է, թե ինչ է սպասվելու Հայաստանին։
«Մենք սիրում ենք մեր հույսն ուրիշների վրա դնել, ուրիշներն անեն, մենք վայելենք։ Կամ սպասում ենք, որ ուրիշն անի, չստացվի, հետո ասեն՝ նա՞ է մեղավորը։ Նայեք այսօր գործող իշխանությունների վարքագիծը, մշտապես մեղավորներ է փնտրում, դա ամենահեշտ տարբերակն է»,- ընդգծեց նա։
