Հայաստանի հանրապետական կուսակցության ԳՄ անդամ, Պաշտպանության նախկին փոխնախարար Արտակ Զաքարյանի գնահատմամբ՝ երկիրն այսօր օրհասական վիճակում է, և դրա մասին բազմիցս ասվել է, դրա մասին նաև ՀՀ երրորդ նախագահն է խոսել լրատվամիջոցների հետ, բավականին բաց ու անկաշկանդ զրույցներ եղել են։
Այսօր Հայաստանի նախկին վարչապետ, Հայաստանի Հանրապետական կուսակցության նախկին նախագահ Անդրանիկ Մարգարյանի մահվան տարելիցն է։ Նրա կուսակից ընկերները՝ Երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանի գլխավորությամբ, հարազատները, շարքային քաղաքացիներ այցելել էին Պանթեոն՝ իրենց խոնարհումը բերելու ու հարգանքի տուրք մատուցելու Անդրանիկ Մարգարյանի հիշատակին։
«Եթե վաղն էլ վերադարձի պայմաններ ստեղծեն, մեծ սիրով կվերադառնայի Արցախ՝ հայկական Արցախ, նորից տուն կստեղծեի, նորից կաշխատեի ու իմ հողում կապրեի։ Հավատացեք, Արցախում թողել եմ շատ մեծ հոգևոր արժեքներ, մեր սրբությունները, մեր շիրիմները։ Ծնողիս գերեզմանն Արցախում է, ինչպե՞ս կարող եմ չցանկանամ վերադառնալ Արցախ, դա հիմա բոլորիս մեծ ցանկությունն է»,- եզրափակեց Զարուհի Նարիմանյանը։
168.am-ն էներգետիկ ոլորտի փորձագետ, միջազգայնագետ Արմեն Մանվելյանից հետաքրքրվեց՝ ինչպիսի՞ն պետք է լինեն հայկական կողմի հակադարձումներն ադրբեջանական և թուրքական այս պահանջներին, արդյո՞ք այսքան ժամանակ նման հակադարձումներ եղել են, և, ի վերջո, Ադրբեջանն այստեղ կարո՞ղ է որևէ արդյունքի հասնել՝ ինչպես իր մյուս պահանջների դեպքում։
168.am-ի հետ զրույցում Ցանցային հետազոտությունների ինստիտուտի տնօրեն, քաղաքագետ Գագիկ Հարությունյանը խոսելով տեղի ունեցած ահաբեկչության և հետագա հնարավոր զարգացումների մասին, նախ հիշեցրեց՝ «Իսլամական պետություն» ահաբեկչական խմբավորումը ստեղծվել է անգլոսաքսոնյան և իսրայելական հատուկ ծառայությունների ջանքերով՝ այս հանգամանքը շատ կարևոր է։ Ըստ նրա՝ ռուսական կողմը շատ լավ իմանալով այս իրողությունը, հիմա փորձում է ուղղակի փոխել տեղեկատվական արձագանքը, հակառակ դեպքում ստացվում է, որ իսլամիստները պայքարում են ՌԴ-ի դեմ, ինչն այդքան էլ այդպես չէ։
168.am-ի հետ զրույցում Հայաստանի ազգային արխիվի նախկին տնօրեն, պատմական գիտությունների դոկտոր Ամատունի Վիրաբյանն ասաց՝ այն բնակավայրերը, որոնց մասին բարձրաձայնում է Նիկոլ Փաշինյանը՝ անկլավներ են, որոնք պատմականորեն Հայաստանի մասն են կազմել։
«Ինչ վերաբերում է Նիկոլ Փաշինյանի դասախոսությունը լսողներին՝ ամոթ իրենց, գիտությունների թեկնածու, պրոֆեսոր մարդիկ նստած լսում են թերուս մեկի դասախոսությունը՝ ամոթ է»,- եզրափակեց Գագիկ Համբարյանը։
Մեր բռնի տեղահանվելուց հետո, արցախցիները գնում էին ԴՆԹ հանձնելու, որպեսզի պայթյունից զոհված իրենց հարազատներին գտնեին։ Ինքս չէի կարողանում գնալ, քանի որ ուժ չունեի, հետո Դատախազությունից զանգահարեցին, գնացի հանձնեցի՝ նոյեմբերի 2-ին հանձնեցի, 6-ին հատատվեց հայրիկիս զոհվելը, նա 63 տարեկան էր…
168.am-ի հետ զրույցում Այգեպար գյուղի ղեկավար Արկադի Յամուկյանն ասաց, որ Նիկոլ Փաշինյանի հետ հանդիպմանը ներկա չի եղել, սակայն լսել է նրան, և նրա հիշատակած տարածքները Նոյեմբերյանի տարածաշրջանում են։
«Առանց բացառության, ժողովրդի մեծ մասը պինդ կանգնած է, որ սա մեր հողն է, սրանք մեր տներն են, մեր հողամասերը։ Այստեղից դուրս գալու որևէ մտադրություն չունեն»,- Ոսկեպարում բնակիչների հետ հանդիպելուց հետո նշեց ՀՀ նախկին վարչապետ Հրանտ Բագրատյանը՝ պատասխանելով 168.am-ի հարցին, թե բնակիչների հետ հանդիպման ժամանակ ի՞նչ մտահոգություններ է լսել նրանցից։
«Վստահ եմ՝ որևէ կերպ հնարավոր չէ ո՛չ Նարեկին, ո՛չ էլ պայքարի մյուս մեր ընկերներին կոտրել, բայց սա արդեն հոգեվարքի նշան է։ Երբ իշխանությունն արդեն դիմում է նման տոտալ վայրագության, չգիտեմ՝ ինչ հոդված են կարելու Նարեկի վրա, ենթադրում եմ՝ «Իմնեմնիմի» փոդքասթի ինչ-որ մեկ դրվագ կգտնեն, կպեղեն, ինչպես, օրինակ, Նարեկ Մալյանի դեպքում՝ ուղիղ եթերում ասել էր բառ, որը կարող էր հիպնոզի ազդեցություն ունենալ ունկնդրի վրա, նման մի էշություն էլ հիմա կպեղեն»,- հավելեց Նաիրա Զոհրաբյանը։
«Եթե մտավախություն ունեին, որ նա կարող է թաքնվել, կարող էին գնալ նրա ուղիղ եթերի ժամանակ, եթե իրենց համար այդքան անհետաձգելի խնդիր էր։ Ակնհայտ է, որ իրավապահները խնդիր են դրել լուծել այլ հարց կամ տեսարան բեմադրել, ինչը դատապարտելի է՝ ժողովրդավարական «բաստիոնում» անթույլատրելի է նման վերաբերմունք քաղաքացու, հանրային գործչի, առավել ևս՝ ընդդիմադիր տեսակետ ունեցող քաղաքացու նկատմամբ»,- եզրափակեց Թագուհի Թովմասյանը։
«Ես ասացի՝ եթե գնում ենք, Հայաստանն ազգային ի՞նչ է ներկայացնելու այնտեղ, կամ այլ երկրների ներկայացուցիչների հետ պետք է փոխանակվենք նվերներով, արդյո՞ք Հայաստանը չի ուզում դա կազմակերպել, քանի որ արցախցի երիտասարդները չեն կարող գնել դրոշներ, զինանշան կամ Հայաստանը խորհրդանշող որևէ բան՝ գումար չլինելու պատճառով։ Պարզվեց, որ ԿԳՄՍՆ-ն չի ուզում ու չի անում, և ինչ անելիք կար, մենք մեր ուժերով պետք է անեինք։ Հայաստանը ներկայացնող երիտասարդներից մեծ մասին չէի ճանաչում, չէի կարող իրենց հետ որևէ բան քննարկել։
«Ես իմ գյուղում ապրում եմ, ես չգիտեմ էլ՝ նա որտեղ է նստում, չեմ էլ ուզում իմանալ»։
168.am-ի հետ զրույցում անվտանգության, ռազմական հարցերով փորձագետ Հայկ Նահապետյանն ասաց, որ Նիկոլ Փաշինյանի որևէ քայլ, հայտարարություն զարմանալի չէ, քանի որ նա իրեն դուրս է դրել օրենքից և անում է այն, ինչ թելադրում են Ադրբեջանն ու Թուրքիան։
ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար, Պաշտպանության նախկին նախարար Սեյրան Օհանյանն այսօր խորհրդարանական խմբակցությունների ճեպազրույցների ժամանակ ասաց, որ մարտի 18-ին Նիկոլ Փաշինյանի այցը Տավուշ և հնչեցրած հայտարարություները ցույց են տալիս այդ գործընթացում առկա Ադրբեջանի առաջ քաշած նախապայմանները։
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Աննա Մկրտչյանն այսօր խորհրդարանական խմբակցությունների ճեպազրույցի ժամանակ հիշեցրեց, որ դեռևս 1,5 տարի առաջ, ԱԺ-ում Կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ, Նիկոլ Փաշինյանը պնդում էր, որ կան խորհրդային քարտեզներ, տարբեր ժամանակահատվածներում գծված, որոնք տալիս են դելիմիտացիայի ու դեմարկացիայի ամբողջական պատասխանները։
ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար, Պաշտպանության նախկին նախարար Սեյրան Օհանյանին այսօր խորհրդարանում Կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ հերթից դուրս Նիկոլ Փաշինյանին հարց ուղղելու հնարավորություն տվեցին. Ինչո՞ւ է Հայաստանը միակողմանի իրականացնում դելիմիտացիա՝ սահմանազատում չարած որևէ քարտեզի վրա որոշում, թե այսինչ հատվածում Հայաստանը սահմանագծում ենք անելու և դրա մասին ասում ենք ժողովրդին:
Պատասխանելով պատագամավորի ճշտող հարցին, թե ինչ տվեց ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարի հայտարարությունը, և ինչ են անում իշխանությունները, որպեսզի ՌԴ-ի հետ հարաբերությունները կարգավորվեն, Նիկոլ Փաշինյանը, որ խորհրդարան էլ էր բերել Հայաստանի քարտեզի մակետը, ցույց տվեց այն ու ասաց, թե այդ քարտեզը ցույց են տալիս նաև ՀԱՊԿ-ին և հարցնում՝ իրենք ՀՀ ինքնիշխան տարածքը համարո՞ւմ են իրենց պատասխանատվության գոտի: Բազմիցս հայտարարել են, որ ՀԱՊԿ-ը չի ճանաչել ՀՀ սահմանները։
Այսօր խորհրդարանում Կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ, երբ Նիկոլ Փաշինյանը պատասխանում էր «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Գառնիկ Դանիելյանի հարցին, արտաբերեց «ձեր քաղաքական ուժի գլխի տղան» նախադասությունը՝ նկատի ունենալով Լևոն Քոչարյանին, նիստերի դահլիճում իրավիճակը լարվեց, երբ Լևոն Քոչարյանը տեղից արձագանքեց Փաշինյանի ասածներին։ Նրա արձագանքից հետո սկսեցին բղավել «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավորները։
Այսօր խորհրդարանում Կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Լևոն Քոչարյանն ասաց՝ Տավուշում տարածքներ զիջելը նշանակում է՝ հայկական կողմը զիջում է իր մարտավարական դիրքը ու թուլացնում իր պաշտպանությունը։
ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության տավուշեցի պատգամավոր Վահե Ղալումյանն այսօր ԱԺ-ում Կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանին հարց ուղղեց Տավուշում սպասվող սահմանազատման գործընթացի վերաբերյալ։
Այսօր խորհրդարանում Կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ, «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Գեղամ Մանուկյանը խոսքն ուղղելով Նիկոլ Փաշինյանին, հայտարարեց՝ Նիկոլ Փաշինյանին թվում է, թե երկիրը սեփական «դուքյանն» է, ու կարող է ոտքի վրա արգելել պատգամավորներին իրենց լիազորությունների շրջանակներում գործունեություն ծավալել։
«Ո՞ւմ վրա է հույսը դրել Նիկոլ Փաշինյանը, Եվրոպայի, ժողովրդավարության, այսօր ժողովրդավարական արժեքներով որևէ մեկը չի հաղթում։ Իսկ Եվրոպան այսօր Հայաստանի հետ աշխատելու է Թուրքիայի միջոցով, իսկ Թուրքիան ռազմականացման նոր բալանսի է գնում։ Թուրքիան է ասել, որ Շուշիի համաձայնագիրն իրենց նոր սահմանադրությունն է Ադրբեջանի հետ։
«30 տարի շարունակ Տավուշում ամուր դիրքեր են կառուցվել, դրանք անզիջելի դիրքեր են, մայրուղիներ են բարեկարգվել, իրենք հասկանո՞ւմ են՝ տարածքներ զիջելով՝ ինչ է լինելու այդ մայրուղիների վիճակը, դրանք ուղղակի մեկուսացվելու են։ Անձամբ այդ տարածքին լավ ծանոթ եմ, հիմա Նիկոլ Փաշինյանն այլընտրանք ճանապարհ որտեղ էլ կառուցի, միևնույն է՝ հայտնվելու է Ադրբեջանի հսկողության տակ։ Եթե բնակիչները մտածում են, որ ճանապարհը 500 մետր այն կողմ կառուցեն, իրենք հեշտ կերթևեկեն, սխալվում են, այն ավելի խոցելի է դառնալու»,- հավելեց Աշոտ Սևյանը։
Ադրբեջանն իրավունք չունի հարցազրույց անել Բաքվում պատանդի կարգավիճակում պահվող Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարների հետ։ Այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի նախկին պետնախարար, մարդու իրավունքների նախկին պաշտպան Արտակ Բեգլարյանը՝ մեկնաբանելով պատանդառության մեջ գտնվող Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարների հարցազրույցն ադրբեջանական լրատվամիջոցին և դրա վերաբերյալ հայկական կողմի անելիքները։
«Նիկոլի նման թուրքի դեմ ծնկածը երբեք չի կարող որևէ բան հետ բերել։ Կապիտուլյանտ Նիկոլը սահմանազատում ու սահմանագծում չիրականացնելով մեր ենթակառուցվածքների առումով շինարարական աշխատանքներ է անում, նա առանց թաքցնելու շրջանցիկ ճանապարհներ է կառուցում։ Այսինքն՝ եթե ինքը շրջանցիկ ճանապարհներ է կառուցում, ուրեմն՝ ոչինչ ստանալ չի կարող»։
Ըստ քաղաքագետի, Արևմուտքը փորձում է տարածաշրջանից հանել Ռուսաստանին, իսկ Թուրքիան փորձում է ասել, որ ինքն է լինելու տարածաշրջանի «պապան»։
168.am-ի հետ զրույցում կովկասագետ, «Հայկական նախագծի» համահիմնադիր Կարեն Իգիթյանը պատասխանելով այս հարցերին՝ կարծիք հայտնեց, որ ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարը նկատի ունի, որ Ադրբեջանն արդեն գրավել է Արցախը, և այլևս խնդիր չկա խաղաղության գնալու համար։
Ադրբեջանը պետական մակարդակով շարունակում է Արցախի Հանրապետությունում ոչնչացնել պատմական հուշարձանները։ 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին, Արցախի դեմ սանձազերծած ռազմական գործողություններից հետո, Ադրբեջանը սկսել է քանդել գրեթե բոլոր գերեզմանոցները, եկեղեցիները, հուշահամալիրները։ Ադրբեջանի թիրախում առաջին հերթին հայտնվել են Արցախի գոյամարտում նահատակվածների հիշտակին նվիրված հուշակոթողները։
