Արցախի Հանրապետության Մարդու իրավունքների պաշտպան Գեղամ Ստեփանյանը, սակայն, համոզված է, որ այս ժամանակահատվածում ցանկացած հարթակ պետք է օգտագործվի արցախահայերի, առհասարակ հայության համար կարևորություն ունեցող բոլոր հարցերը բարձրաձայնելու համար, այդ թվում՝ գերիների, պատանդների հարցը։
ՀՀ Սահմանադրական և ԵԽ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանների նախկին դատավոր Ալվինա Գյուլումյանի խոսքով՝ եթե ՀՀ իշխանությունն ասում է, որ չկա Արցախի իշխանություն, ապա կա Արցախի ժողովուրդ, որը կարող է ստեղծել իր շարժումը։
Ստեփանակերտի Կոմիտասի անվան երաժշտական դպրոցի տնօրեն Զարինե Բաբայանը, ով միակ որդուն՝ Ռոբերտին, կորցրել է 2023 թվականի սեպտեմբերի 25-ին բենզինի պայթյունի ժամանակ, այսօր «Եռաբլուրում» ասաց, որ հայրենիքի նկատմամբ սերն արտահայտվում է վտանգի պահին, երբ պետք է կյանքը զոհաբերել հայրենիքին։
2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին Ադրբեջանի սկսած պատերազմի արդյունքում նահատակված զինծառայող Տիգրան Ավետիսյանի մայրը՝ Ադելինա Ավետիսյանը, այսօր «Եռաբլուրում» իր երախտագիտությունը հայտնեց «Արցախի կանչը» հուշակոթողի ստեղծման նախաձեռնողներին, շեշտելով՝ բոլորով այսօր շատ դաժան ու սարսափելի օրեր են ապրում։
Այսօր «Եռաբլուրում» տեղի ունեցավ «Արցախի կանչը» հուշակոթողի հիմնարկեքի օծման արարողությունը, որին մասնակցում էին Արցախի Հանրապետության իշխանության ներկայացուցիչները՝ նախագահ Սամվել Շահրամանյանի գլխավորությամբ, Արցախի թեմի առաջնորդը և արցախյան բոլոր պատերազմներում զոհված տղաների ծնողները, հարազատները։
Երեկ՝ սեպտեմբերի 22-ին, Մարզահամերգային համալիրում հրավիրած մեծ հավաքի ժամանակ Սրբազան պայքարի առաջնորդ, Տավուշի թեմի առաջնորդ Բագրատ արքեպիսկոպոս Գալստանյանը հայտարարել է, որ վերսկսվում է պայքարի ակտիվ շրջանը և հոկտեմբերի 2-ին ժամը 18։30 ին հավաքվելու են Հանրապետության հրապարակում։
Նա նաև ասաց՝ խաղողագործներին հորդորում են, թե՝ խաղողի եվրոպական սորտեր մշակեք, մոռանալով, որ դրանով վերացվում է հայկական սորտը, որով էլ ստեղծում է հայկական կոնյակն ու գինին։ «Նման բան ասողներն ուզում են տնտեսական աղետ բերել Հայաստանի գլխին։ Մեր իրական հայկական խմիչքը մրցունակ է աշխարհում, պահանջված է։ Մինչև այժմ որպես բրենդ, մեծ նվեր է բոլորիս»,- եզրափակեց Արտակ Սարգսյանը։
«Այս պահին չափից դուրս մշուշոտ է, որպեսզի մենք հավատանք, որ խաղաղության պայմանագիրը կարող է ստորագրվել, այդ պատճառով էլ կարծում եմ՝ այդ հարցին լուծում չի լինի։ Դրան գումարած այն, որ շատերը խոսում են Միացյալ Նահանգների միջնորդության մասին կամ նրա կողմից տրամադրվող հարթակի մասին, ամեն դեպքում ԱՄՆ-ում հեռացող վարչակարգ է, ուստի հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման բանակցությունների նոր փուլի ականատես չենք լինի ընդհուպ մինչև դեկտեմբեր, մինչև նոր կառավարության ձևավորումը»,- շեշտեց մեր զրուցակիցը։
Օրերս Երևանի պետական կամերային թատրոնի բեմում պրեմիերա էր. Արա Երնջակյանի «Հոբելյանական հաճախորդ»-ը երկար տարիների դադարից հետո կրկին ներկայացվեց հանդիսատեսին, այս անգամ՝ երիտասարդ ռեժիսոր Ժորա Մարտիրոսյանի մատուցմամբ։
Գողությունը տեղի է ունեցել օգոստոսի 5-ին Բաղրամյան 50/3 հասցեում գտնվող բնակարաններից մեկից, որտեղ բնակվում է Արցախից բռնի տեղահանված Ռենե Մովսիսյանի ընտանիքը։ Այդ օրը տանը որևէ մեկը չի եղել, երեկոյան երբ վերադարձել են, ննջասենյակի ամբողջ իրերը քանդած են եղել, Արցախում խնայած ու իրենց հետ Հայաստան բերած գումարն էլ տեղում չի եղել՝ ոսկեղենը, արծաթեղենը, նույնիսկ հասարակ զարդերը։
«Շարժումը կարող է չլինել կուսակցական, բայց երբ այն դնում է քաղաքական նպատակներ, կոնկրետ այս դեպքում իշխանությունների հեռացում, արդեն իսկ քաղաքական շարժում է, այս շարժումը չի կարող լինել կրոնական կամ սպորտային, անկախ նրանից, թե այդ քաղաքական շարժումն ովքեր են առաջնորդում։
«Հայաստանը պետք է պահի ոչ միայն իր անկախ պետականությունը, այլև հայ ազգին պետք է հզոր երկիր ու հզոր անկախություն։ Եվ իբրև ապագա ծրագիր, պետք է երևակայենք, որ անկախությունը բոլորին պետք է հավաքի՝ դառնա համահայկական գաղափար, և սփյուռքը, Հայաստանն ու Արցախը պետք է վերամիանան՝ իբրև գաղափար ու իրականություն և իբրև ապագայի սկզբունք»,- նշեց Մուրադ Փափազյանը։
ՀՀ արտաքին գործերի նախկին նախարար, «Ժառանգություն» կուսակցության ղեկավար Րաֆֆի Հովհաննիսյանի խոսքով՝ այսօր՝ ՀՀ անկախության 33-ամյակին, խոսելու շատ սիրտ չունի, քանի որ ցավ, կեղծավորություն, հիասթափություն կա հայ ազգի մեջ, որը պետք է դուրս գա այսօր՝ 33 տարի անց, այն ժողովրդական մեծ ժայթքումից հետո, երբ հայ ժողովուրդն իրական պետականությանն ասաց «այո»։
«Ինքը մերժված է և՛ տղաների կողմից, և՛ ծնողների։ Եթե նախորդ տարվա պատմությունը կրկնվի՝ սև ու կարմիր բերետները մեր դեմը փակեն, ինքը կմտնի «Եռաբլուր», բայց քանի՞ կոպեկ արժի այդ կերպ մտնելը»,- «Եռաբլուրում» լրագրողների հետ զրույցում ասաց արցախյան 44-օրյա պատերազմում նահատակված Արման Ազատյանի հայրը՝ Վիգեն Ազատյանը՝ անդրադառնալով հարցին՝ Նիկոլ Փաշինյանը կգնա՞ «Եռաբլուր»՝ իմանալով, որ որդեկորույս ծնողներն ամբողջ գիշեր մնացել են «Եռաբլուրում», որպեսզի իր մուտքն արգելեն։
«Մեր նպատակն է, որպեսզի անկախության օրը հող հանձնող «հայրենասերը» չայցելի հող պահող հայրենասերներին»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց արցախյան 44-օրյա պատերազմում նահատակված Մխիթար Գալեյանի մայրը՝ Աստղ Գալեյանը։
«Սեպտեմբերի 19-ին Արցախի ողբերգության առաջին տարելիցը լրացավ, բազմաթիվ քաղաքացիներ, Արցախի իշխանության ներկայացուցիչներ այցելեցին «Եռաբլուր», որտե՞ղ էր ՀՀ իշխանությունը, որևէ մեկը «Եռաբլուր» չգնաց, չհարգեց տղաների հիշատակը։ Իսկապես չեմ հասկանում, թե այս իշխանությունն ինչպես է մտածում, թեպետ արդեն չեմ զարմանում։ Իշխանությունը նախ առաջինը ժողովրդի ձայնը պետք է լսի ու այդ ձայնը հասցնի միջազգային հարթակներ»,- շեշտեց Վիտյա Ավանեսյանը։
Մայիս ամսից սկսած՝ Ադրբեջանի կողմից օկուպացված Արցախի Հանրապետության տարբեր համայնքապետերի նկատմամբ ՀՀ իշխանությունները քրեական հետապնդումներ են իրականացնում. Ստեփանակերտի, Ասկերանի ու Մարտակերտի քաղաքապետներն առաջիններից էին։
«Այն պահին, երբ Հայաստանում իշխանության կգան ազգային ուժերը, կձևավորվի ազգային իշխանություն, որը կառաջնորդվի ՀՀ ազգային շահերով, Արցախի հարցն անմիջապես կբարձրացվի, և շատ կարճ ժամանակ հետո արցախահայերը կվերադառնան Արցախ։ Չեմ կարող ասել՝ սա երբ կլինի, բայց արցախահայերի վերադարձը միայն իմ նշած տարբերակի դեպքում է հնարավոր. մենք այլ տարբերակ չունենք»,- եզրափակեց Արմեն Բադալյանը։
Ադրբեջանի կողմից օկուպացված Շուշիի քաղաքապետ Արծվիկ Սարգսյանի խոսքով՝ ՀՀ իշխանության պահվածքը սպասելի էր, սպասում էր, որ նրանց կողմից որևէ հայտարարություն ու քննադատություն չի լինելու։
Այսօր առավոտյան Հանրային ռադիոյի լրագրող Ալիս Գևորգյանը ֆեյսբուքյան իր էջում հրապարակել էր Հանրային ռադիոյի պատին փակցված այս լուսանկարը՝ կից գրելով. «Հանրային ռադիոյի «Ռադիոլուր» ծրագրում այսուհետ կկողմնորոշվենք նաև բաքվի և անկարայի ժամանակով: Արցախի հայաթափման տարելիցի առիթով, ինչ խոսք, հրաշալի նվեր էր…»։
Արդեն մի քանի օր է՝ հասարակական մի խումբ գործիչներ կոչ են անում արցախահայերին իրենց երեխաներին Հունգարիա ճամբար չուղարկել։ Պատճառն այն է, որ հենց Հունգարիան Ադրբեջանին արտահանձնեց հայ սպա Գուրգեն Մարգարյանին կացնահարած Ռամիլ Սաֆարովին։ Բացի այդ, Հունգարիան աչքի է ընկնում իր ադրբեջանամետ կեցվածքով, ուստի անկանխատեսելի է, թե ինչ կարող է լինել հայ երեխաների հետ այնտեղ։
Միջազգային և համեմատական իրավունքի կենտրոնի նախագահ, իրավապաշտպան Սիրանուշ Սահակյանի խոսքով՝ Բաքվում պահվող Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարության վերաբերյալ Ադրբեջանը ներկայացնում է իր նարատիվները, բայց խնդիրն այն է, թե որքանով առաջադրված մեղադրանքները, դրանց որակումները կկիսի միջազգային հանրությունը։
168.am-ի տեղեկություններով, ԱԺ պատգամավորները ստացել են հերթական պարգևավճարները։ ԱԺ պաշտոնական կայքում, սակայն, մինչ այս պահը տեղադրված չէ ԱԺ նախագահի համապատասխան կարգադրությունը։
Միջազգային իրավական հարցերով ՀՀ ներկայացուցիչ Եղիշե Կիրակոսյանի խոսքով՝ մոտակա ժամանակաշրջանում Հայաստանն ակնկալում է Արդարադատության միջազգային դատարանի վճիռը, որը վերաբերելու է, իրավաբանական տերմինով ասած՝ նախնական առարկություններին։
«Գործերը, իրավական ընթացքը շարունակվում է, ակնկալում ենք վճիռ։ Նման հարց այս պահին օրակարգում չունենք դրված։ Կարծում եմ՝ իրավական գործընթացները շարունակվելու են»,- Երևանում ընթացող Համաշխարհային հայկական գագաթնաժողովի ժամանակ ասաց Միջազգային իրավական հարցերով ՀՀ ներկայացուցիչ Եղիշե Կիրակոսյանը՝ պատասխանելով հարցին, թե հնարավո՞ր է՝ Հայաստանն Ադրբեջանի դեմ գործերը ետ կանչի միջազգային դատարաններից։
Այսօր Երևանում ընթացող Համաշխարհային հայկական գագաթնաժողովի ժամանակ հարցեր ուղղեցին «Արցախի Հանրապետության փախստականների իրավապաշտպան միության» նախագահ Անդրանիկ Գրիգորյանին՝ հետաքրքրվելով, թե ինչպե՞ս է պատկերացնում արցախահայերի վերադարձն Արցախ և այնտեղ անվտանգ ապրելը, ինչպիսի՞ տրամադրվածություն կա Արցախից բռնի տեղահանվածների շրջանում, արդյո՞ք նրանք միակարծիք են վերադարձի վերաբերյալ։
«Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության առաջնորդ Սուրեն Սուրենյանցի խոսքով՝ ով միանում է ԵՄ անդամակցության ստորագրահավաքին, ստորագրում է Փաշինյանի վերարտադրության տակ։
«Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության առաջնորդ Սուրեն Սուրենյանցն այսօր հրավիրած մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարեց, որ գոնե մոտ ապագայում Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագիր չի ստորագրվելու։
Արդեն երկու տարի է՝ Սյունիքի մարզի Ներքին Հանդ գյուղում բնակիչները չեն կարողանում այցելել իրենց հարազատների շիրիմներին. գյուղի գերեզմանոցը 2022 թվականի սեպտեմբերի 13-14-ի Ադրբեջանի ագրեսիայի արդյունքում հայտնվել է թշնամու դիտարկման տակ։
Գրող, հրապարակախոս, Երևանի պատվավոր քաղաքացի Մերուժան Տեր-Գուլանյանը չի կիսում տարածված այն կարծիքը, թե այսօր յուրաքանչյուր մարդ մտավորական է։ Նա վստահեցնում է՝ մտավորական լինելը ոչ այնքան մասնագիտություն է, որքան կոչում։ Ըստ նրա՝ նույնիսկ առաջին հայացքից աննկատ թվացող մարդը, որն ինչ-որ տեղ ուղղակի պահակ է աշխատում, կարող է շատ ավելի մտավորական լինել, որի հոգին անհանգիստ է երկրի ցավով, քան պրոֆեսորը։
