Առհասարակ հռչակագիրը քաղաքական իմաստով նաև թույլ է տալիս Ադրբեջանին պահելու ավելի, եթե ոչ՝ վերահսկողության, ապա՝ կանխատեսելիության դաշտում, այդ թվում՝ տնտեսական քաղաքականության տիրույթում, բայց ինչ վերաբերում է բնական գազին, նավթին, այստեղ ակնհայտ է, որ Ադրբեջանը որևէ պարագայում և օբյեկտիվորեն ի վիճակի չէ այլընտրանք դառնալ ՌԴ-ին կամ մրցակցել նրա հետ:
Ուկրաինայում ՌԴ հատուկ ռազմական օպերացիան, որը վերջին ժամերին կենտրոնացել է մայրաքաղաք Կիևը գրավելու խնդրի վրա, լուրջ արտաքին քաղաքական խնդիրներ է ստեղծում ՀՀ-ի համար։
«Ձեր ռազմական գործիչները սիրում են ՆԱՏՕ-ի շտաբը, իսկ ՆԱՏՕ-ի շտաբում սովորեցնում են միայն պարտվել: Դա արևմտամետ, փակուղային քաղաքականություն է, չկա մեծ աշխարհայացք, չեն կարողանում գնահատել, հաշվել սեփական իրավիճակը՝ կիրթ ձևով գնահատելով աշխարհաքաղաքական իրավիճակը, որում հայտնվել են Ղարաբաղյան երկրորդ ողբերգությունից հետո: Դրանից հետո նույնիսկ չեն կարողանում ճիշտ հաշվարկներ անել, տպավորություն է, որ սա քաղաքականություն չէ, այլ էժանագին առևտուր: Դրա փոխարեն՝ Ալիևը դարձել է Հարավային Կովկասի առաջատար ղեկավարը»:
«Ռազմական գործողությունների նպատակը գլխավորապես մայրաքաղաքը՝ Կիևը, գրավելն է, պետկառավարումը քանդելն է»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ռուս ռազմական վերլուծաբան Ալեքսանդր Խրամչիխինը՝ անդրադառնալով ռուսական ռազմական օպերացիային Ուկրաինայում, որը ներկայումս կենտրոնացել է Կիև ներխուժելու խնդրի շուրջ:
Հարցին՝ ինչպե՞ս մեկնաբանել ՌԴ նախագահի այն խոսքը, թե երկկողմ հարաբերություններում նոր փուլը հնարավոր եղավ դեռևս մինչև վերջ չկարգավորված, սակայն ղարաբաղյան կարգավորման հարցում առաջընթացի հասնելուց հետո, կարելի՞ է մեկնաբանել, որ Հայաստանի պարտության հաշվին Ռուսաստանը հասավ Ադրբեջանի հետ հարաբերություններում նոր մակարդակի, ինչը կարող է նշանակել, որ Ռուսաստանը կարող էր հետաքրքրված լինել հենց պարտության մեջ, Դուբնովն արձագանքեց՝ ասելով, որ այդ թեզում մի փոքր ուղղում է պետք մտցնել, որ ոչ թե պարտության հաշվին, այլ պատերազմից հետո դա հնարավոր դարձավ:
«Ռուս-ադրբեջանական հռչակագիրն ինքնին, իհարկե, սովորական իրադարձություն չէ, բայց գործնականում ոչինչ չի փոխում»,- այս մասին մեզ հետ զրույցում ասաց ռուս քաղաքական վերլուծաբան Գրիգորի Տրոֆիմչուկը՝ անդրադառնալով ռուս-ադրբեջանական դաշնակցային գործընկերության մասին հռչակագրին:
Արձագանքելով ադրբեջանցի պատգամավոր Սոլթան Մամմադովի հայտարարությանը, թե ԼՂ-ն Ադրբեջանի վերահսկողության տակ է, «Եվրանեսթ» խորհրդարանական վեհաժողովի հանձնաժողովի նիստին ԱԺ «Պատիվ ունեմ» դաշինքի պատգամավոր Հայկ Մամիջանյանը հստակեցրեց՝ ԼՂ-ն չի վերահսկվում ադրբեջանցիների կողմից:
«ԼՂ այն հատվածը, որտեղ ապրում են հայեր, գտնվում է մեր վերահսկողության տակ»,- այսօր Երևանում ընթացող Եվրանեսթի հանձնաժողովների նիստի շրջանակում նման հանդուգն հայտարարություն արեց ադրբեջանցի պատգամավոր Սոլթան Մամմադովը՝ անդրադառնալով Եվրանեսթի հայ պատվիրակ Տաթևիկ Գասպարյանի ելույթի այն հատվածին, որ Արցախի բնակչությունը չունի հասանելիություն կորոնավիրուսի պատվաստանյութերին, որը լուրջ խնդիր է:
Հիշեցնենք, որ երեկոյան ռուսական լրատվամիջոցները հաղորդեցին, որ ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը հայտնել է, որ այսօր որոշում կկայացնի Դոնեցկի և Լուգանսկի անկախության ճանաչման հարցի առնչությամբ: «Հարգելի գործընկերներ, ես ձեր կարծիքները լսեցի:
Փետրվարի 22-ին Կրեմլում նախատեսվում են Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինի բանակցություններն Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ և համապատասխան հռչակագրի ստորագրում:
Անվտանգության երաշխիքների՝ ռուսական պահանջների շուրջ տարեսկզբից սկսված Ռուսաստան-հավաքական Արևմուտք բանակցությունների տապալման ֆոնին սրվել է իրավիճակը Դոնբասում։
Գալիք շաբաթ նախատեսված է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը այցը Մոսկվա։ Այս մասին տեղեկատվություն է հաղորդել ադրբեջանական լրատվամիջոցներից մեկը՝ հղում անելով լավատեղյակ աղբյուրներին։
«Սա ցույց է տալիս, որ որքան էլ կա միտում Ռուսաստանին դուրս թողնել իր թույլ միջնորդությունից հայ-թուրքական երկխոսությունում, Ռուսաստանը դա անել չի պատրաստվում, դա չի բխում նաև Հայաստանի շահերից։ Հենց այդ պատճառով, կարծում եմ, առաջարկվել է հանդիպել Վիեննայում՝ կրկին երրորդ երկրում։
«Ինչպես տեսնում եք, ամեն օր իրավիճակ է փոխվում, ռուս-արևմտյան նման ինտենսիվ շփումներ երբևէ չեն եղել, Ֆրանսիայի նախագահը, Գերմանիայի կանցլերը, Մեծ Բրիտանիայի, Լեհաստանի ԱԳ նախարարները ժամանեցին Ռուսաստան, հեռախոսազրույցներ տեղի ունեցան՝ Պուտին-Բայդեն, Լավրով-Բլինքեն, այս ամենից անմասն մնացող երկրներին կարելի է պարզապես հաշվել մատների վրա, բնականաբար, սա գլոբալ ճգնաժամ է, որի ֆոնին հետպատերազմյան պայմանավորվածությունների կատարումը փոքր գործոն է: Դիվանագիտությունը կաշխատի փոքր տեմպերով»,- ասաց Սկակովը:
«Եթե խոսքի ազատության ոլորտի կարգավորումները, սահմանափակումներն օգտագործվեն կոնկրետ խմբերի կամ կոնկրետ մարդկանց դեմ, ապա մենք դրա դեմ կխոսենք»,- այս մասին այսօր «Մեդիա կենտրոնին» տված հարցազրույցի շրջանակում ասաց ՀՀ-ում ԵՄ պատվիրակության ղեկավար, դեսպան Անդրեա Վիկտորինը՝ անդրադառնալով Հայաստանում խոսքի ազատությանը:
«Քանի դեռ հարաբերություններ չկան, Հայաստանը կարող է դեմ լինել և արգելափակել Ադրբեջանի դիտորդության հարցը, թեև ՀԱՊԿ-ում դրանով բոլորը հետաքրքրված են, չնայած ՀԱՊԿ-ը ցածր արդյունավետության կառույց է: Իսկ ԱՊՀ-ի ՀԱՊԿ-ում դիտորդությունը նույնը չէ, ինչ առանձին երկրի դիտորդությունը, այն ավելի սահմանափակ մասնակցություն և դիտորդություն է ենթադրում»,- ասաց նա:
Հարավային Կովկասի ու Վրաստանի ճգնաժամի հարցերով ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչ Տոյվո Կլաարը կրկին տարածաշրջանում է: Կլաարը, որը պատերազմից հետո Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև բանակցային գործընթացում ԵՄ միջնորդությունն է համակարգում, հաճախակիացրել է այցերը Հայաստան և Ադրբեջան, և այս այցը Կլաարի երկրորդ այցն է տարածաշրջան այս տարի:
«Գնդակը ռուսական դաշտում է, քանի որ Ռուսաստանին են մերժել, բայց ՌԴ-ում ևս հասկանում են իրավիճակի ողջ լրջությունը, և այս իրավիճակում շատ ռուս վերլուծաբաններ ևս դժվարանում են ասել, թե իրենց ղեկավարությունն ինչպես կփորձի դուրս գալ այս իրավիճակից»,- ասաց վերլուծաբանը։
Օրերս Հայաստանում մեծ աղմուկ բարձրացրեց Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոյի՝ Վլադիմիր Սոլովյովին տված հարցազրույցը, որտեղ Բելառուսի նախագահը բավականին տհաճ ձևակերպումներով անդրադարձել էր Հայաստանի աշխարհաքաղաքական ընտրության հնարավորություններին:
Նախօրեին Նիկոլ Փաշինյանը ներկայացրեց 2021 թվականի մայիսից միջազգային հանրության կողմից մերժվող, այնուամենայնիվ հայկական օրակարգում պահպանվող Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման-սահմանագծման հարցի շուրջ ՀՀ իշխանությունների առաջարկները:
44-օրյա պատերազմից հետո Հարավային Կովկասում և հատկապես Հայաստանի շուրջ սկսված բոլոր հաղորդակցական ու տնտեսական ուղիների ապաշրջափակման գործընթացը, ըստ էության, տարածաշրջանում ստեղծված նոր իրավիճակն Իրանին ստիպում են իրացնել իր տարածաշրջանային տերության ողջ ներուժը, այլապես Իրանը կզիջի և կհրաժարվի իր աշխարհաքաղաքական շահերից Հարավային Կովկասում:
«Այն, ինչ առաջարկում է Ռուսաստանը, և կարծես Հայաստանն ու Ադրբեջանը դրան համաձայնել են՝ կապուղիների ապաշրջափակում, հիմքեր է ստեղծում խաղաղության համար, բացի դրանից, Հայաստանն ու Ադրբեջանը պետք է սահմանի դեմարկացիա իրականացնեն, առանց դրա խաղաղություն չի լինելու, Ադրբեջանն անընդհատ փորձելու է իր համար ինչ-որ բան փախցնել, կորզել, ուժի իրավունքով առաջնորդվել: Ուստի, քանի դեռ սահմանը հստակեցված չէ, խաղաղություն չի լինելու: Իսկ ինչ կլինի ճանապարհների հետ՝ բարդ է ասելը, այստեղ շատ է քաղաքականությունն ու տնտեսությունը»,- ասաց Խրամչիխինը:
ՀՀ-ում Եվրոպական միության պատվիրակության ղեկավար Անդրեա Վիկտորինը ՀՀ դատական ոլորտում խնդիր, դատարանների նկատմամբ ճնշումներ չի նկատում, ավելին, նրա որակմամբ՝ դատական բարեփոխումների հարցում ՀՀ իշխանություններն իբրև թե հստակ կամք են ցուցաբերել:
Հետպատերազմյան շրջանում ԵՄ-ն փորձում է ամրապնդել իր դիրքերը՝ որպես Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև բանակցությունների միջնորդ: ՀՀ Կառավարության հաղորդմամբ՝ փետրվարի 4-ին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկրի՝ Ֆրանսիայի Հանրապետության նախագահ Էմանուել Մակրոնի և Եվրոպական խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի միջնորդությամբ և մասնակցությամբ տեղի է ունեցել Նիկոլ Փաշինյանի և Իլհամ Ալիևի հեռավար հանդիպումը:
Մեզ հետ զրույցում ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ստանիսլավ Տարասովն ասաց, որ իր համար կանխատեսելի է, որ Փաշինյանի այցը Թուրքիա շատ չի ուշանալու։ Սակայն, նրա խոսքով, պարզ է նաև, որ Հայաստանից դեպի Թուրքիա առաջին բարձրաստիճան այցը չի լինելու երկրի ղեկավարի կողմից այն դեպքում, երբ կա երկխոսություն, դրանում ներգրավված պաշտոնյաներ ու դիվանագետներ։
Նախօրեին հայտնի դարձավ հայ-թուրքական երկրորդ հանդիպման վայրն ու օրը: ՀՀ ԱԳՆ խոսնակ Վահան Հունանյանը տեղեկացրեց, որ Հայաստան-Թուրքիա կարգավորման գործընթացի շրջանակներում երկու երկրների հատուկ ներկայացուցիչների հաջորդ հանդիպումը տեղի կունենա փետրվարի 24-ին` Վիեննայում։
Թուրքիայի իշխող Արդարություն և զարգացում կուսակցության մամուլի խոսնակ Օմեր Չելիքը հայ-թուրքական երկխոսության և դրա իրական օրակարգի, նախապայմանների վերաբերյալ մի շարք ուշագրավ հայտարարություններ է արել: Չնայած այն հանգամանքին, որ ՀՀ իշխանությունները սկսելով հայ-թուրքական երկխոսությունը՝ փորձում են տպավորություն թողնել, թե այդ գործընթացն առանց նախապայմանների է սկսվում, թուրքական կողմը պարբերաբար հիշեցնում է Հայաստանին, թե ինչ օրակարգով է բանակցում Հայաստանի հետ:
Չնայած այն հանգամանքին, որ Թուրքիան ներկայումս ակտիվ դիվանագիտական աշխատանք է ծավալել տարածաշրջանային և աշխարհաքաղաքական մի քանի ուղղություններով, որում էական դերակատարություն ունի Թուրքիայի ԱԳ նախարար Մևլյութ Չավուշօղլուն, Թուրքիայում քննարկվում է նրա փոփոխության հարցը: Թուրքական Cumhuriyet-ը, ինչպես նաև թուրքական այլ աղբյուրներ վերջին շրջանում հաճախ են գրում, որ Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիբ Էրդողանը նոր փոփոխությունների է պատրաստվում։
Մինչ Հայաստանն ու Թուրքիան պատրաստվում են բանակցությունների երկրորդ փուլին, հունվարի 14-ին կայացած Ռուբինյան-Քըլըչ առաջին հանդիպումից երկու շաբաթ անց՝ վաղը «FlyOne Armenia» ավիաընկերությունը կիրականացնի Երևան-Ստամբուլ առաջին չվերթը: Այս մասին տեղեկանում ենք «Արմենիա» միջազգային օդանավակայանի պաշտոնական կայքից:
168.am-ի հետ զրույցում ռուս թուրքագետ Վիկտոր Նադեին-Ռաևսկին ասաց, որ թուրքական դիվանագիտական ավանդական հմտությունների շրջանակում մի երկար ժամանակահատված ուժի ցուցադրությունից ու կիրառումից հետո, երբ հակառակորդն այլևս չի դիմադրում, ուժի մեջ է մտնում թուրքական դիվանագիտության մյուս կողմը՝ ուժեղ և ագրեսիվ փափուկ ուժը:
