Եթե Հայաստանն առաջ անցնի մյուսներից և հայտարարի, որ հանրաքվեի արդյունքներն ընդունելի են, դրանով կարող է քննադատության ալիք վերցնել իր վրա, ինչն այս պահին անիմաստ եմ համարում:
Ես չգիտեմ աշխարհում որևէ ճանաչման գործընթաց, երբ որևէ պետություն ճանաչել է որևէ երկրի նոր շրջանի միացումը, նման բան չկա: Այդ առումով` կարծում եմ, որ Հայաստանը մեծագույն ցանկության դեպքում էլ չի կարող ճանաչել: Նույնն է, որ մենք ճանաչենք Ստավրոպոլի մարզը, Ալյասկան, Սիբիրը, դա ուղղակի անհեթեթություն է: Ներեցեք, Հայաստանն անգամ Լեռնային Ղարաբաղի անկախությունը չի ճանաչել, ի՞նչ Ղրիմի ճանաչման մասին կարող է խոսք լինել:
Մի օր Հայաստանի հասարակությունը նույնպես կկարողանա իր կամքը թելադրել Հայաստանի իշխանություններին, իսկ եթե դա չհաջողվի, ապա կհեռացնի այդ իշխանություններին և կձևավորի իշխանություն, որը կարտահայտի հայ հասարակության կամքը:
«Դեմ եմ» շարժումն այսօր Երևանում անցկացրեց հերթական ակցիան: Այս անգամ «Ընդդեմ պարտադիր կուտակային կենսաթոշակային համակարգի» նախաձեռնությունը կազմակերպել էր հեծանիվներով երթ, որի մեկնարկը տրվեց Ազատության հրապարակից և այնտեղ էլ ավարտվեց:
Սրա մասին պետք է մտածի ռուսական կողմը, որովհետև նման անդաստիարակ հայտարարություններից հետո պիտի հասկանան, թե ինչու են ուկրաինացիներն իրենց ատում, ինչու են Հայաստանում աճ գրանցում հակառուսական տրամադրությունները, պիտի մեղքերը փնտրեն նման արկածախնդիր, անդաստիարակ, ամբարտավան հայտարարությունների հեղինակների մեջ:
Իմ համոզմամբ` շատ քիչ, բացառիկ դեպքեր կան, երբ նպատակը կարող է արդարացնել միջոցները: Իհարկե, քաղաքական ուժերի և նրանց առաջնորդների մոտեցումները տարբեր են, մի մասի համար դա երկրորդական է, և նրանց համար ընդունելի է ցանկացած միջոց` հանուն նպատակի: Երևի այս հարցում ենք մենք տարբերվում: Ցավում եմ, որ քաղաքական գործիչներից մի մասի շուրթերից նույնիսկ դադարել է հնչել «ընդդիմություն» բառը, սկսել է ավելի շատ շրջանառվել «ոչ իշխանական ուժեր» եզրույթը:
«Մենք հիշում ենք, որ Ժիրինովսկին հայտարարություններ է արել նաև Թուրքիայի, Հնդկական օվկիանոսի մասին, դա ուղղակի այդ մարդու կարծիքն է, ուրիշ ոչինչ: Մենք չենք տեսնում փոփոխություն պետական մակարդակում, նոր վեկտորներ կամ զարգացման նոր միտումներ»,- նշեց Դավիթ Բաբայանը:
Ձեր (Հայաստանի) գործն է` միանալ, թե չմիանալ ՄՄ-ին: Դուք եք ծանր ու թեթև անողը: Ուստի ես առաջարկում եմ ՄՄ-ին միանալու (կամ չմիանալու) կամ էլ ցանկացած այլ կազմակերպությանը (օրինակ` ԵՄ-ին, ՆԱՏՕ-ին) անդամակցելու հարցը կշռել` հաշվի առնելով ձեր գլխավոր քաղաքական խնդիրը:
Հայաստանի ներկայիս քաղաքական ներկապնակը շատ միաբևեռ է, և այս քայլն ուղղված է այդ ներկապնակի դիվերսիֆիկացմանը: Համոզված եմ, որ շատ-շատերը կմիանան այս նախաձեռնությանը, որովհետև, միևնույն է, այստեղ է ապագան, և Հայաստանն այս ուղղությամբ է շարժվելու:
Ուկրաինայում հայտնի իրադարձություններից հետո, երբ փաստացի տապալվեց նախագահ Վիկտոր Յանուկովիչի իշխանությունը, Ուկրաինայի Գերագույն ռադան փետրվարի 25-ին ընդունեց հայտարարություն, որում կոչ էր անում Հաագայի միջազգային դատարանին նախկին նախագահ Վիկտոր Յանուկովիչին և նրա զինակիցներին պատասխանատվության ենթարկել` «մարդկության դեմ հանցագործությունների համար»:
«Եվ մեր արտգործնախարարը, ԱԳՆ-ն արտահայտել է իր դիրքորոշումը` եթե ԱՊՀ-ի անդամ երկրների արտգործնախարարները` ԱՊՀ-ի անդամներից մեկի` Ուկրաինայի համար այսպիսի ծանր ժամանակաշրջանում չեն կարողանում հավաքվել` խնդիրը քննարկելու համար, ապա հարց է առաջանում` այդ դեպքում ո՞ւմ է պետք այդպիսի կառույցը»,- ասաց Իվան Կուխտան:
Մենք ունենք Ուկրաինայի նախագահի ժամանակավոր պաշտոնակատար, մենք ունենք խորհրդարան, խորհրդարանի խոսնակ, վարչապետ և նախարարներ: Սա օրինական իշխանություն է, որն այժմ ընդունված է ողջ միջազգային հանրության կողմից: Եթե ինչ-որ երկրներ չեն ճանաչում այդ իշխանությունը, ապա դա բացարձակապես իրենց խնդիրն է:
Կա Ուկրաինայի սահմանադրությունը, որում հստակ կերպով նշված է Ուկրաինայի տարածքում հանրաքվեի անցկացման կարգը, առավել ևս անցկացնել հանրաքվե այդպիսի իրավիճակում, երկշաբաթյա ժամկետում պարզապես կեղծիք է, ամենաիսկական ֆարս: Ուստի Ուկրաինան հայտարարում է, որ չի ընդունում Ղրիմում որևէ հանրաքվե, եթե այն կայանա էլ, անօրինական կլինի:
Հայաստանի Հանրապետությունում Ուկրաինայի արտակարգ և լիազոր դեսպան Իվան Կուխտան այսօր մամուլի ազգային ակումբում լրագրողների հետ հանդիպմանը խուսափեց գնահատական տալ Ուկրաինայի ճգնաժամի վերաբերյալ Հայաստանի դիրքորոշմանը։
Այսօր Հայաստանում ունենք այսպիսի իրավիճակ. կա ռուսամետ իշխանություն, որը Հայաստանի շահերից առավել սպասարկում է Ռուսաստանի շահը Հայաստանում, ունենք ընդդիմություն, և պետք է ցավով նշեմ, որ ընդդիմության մի զգալի մասի համար դեպի Մաքսային միություն ընթացքը «անշրջելի է» և ինչ-որտեղ, հավանաբար, ողջունելի կամ հաստատ ողջունելի է: Մենք չենք կիսում այս մոտեցումը և գտնում ենք, որ Հայաստանում կան թե՛ անհատներ, թե՛ հասարակական խմբեր, վստահ եմ` կլինեն նաև կուսակցություններ, որոնք Հայաստանը տեսնում են քաղաքակիրթ եվրոպական ընտանիքում, որտեղ հարգվում են մարդու իրավունքները և հիմնարար ազատությունները:
Ռուսաստանի համար ավելի մեծ սպառնալիք է այն, որ Ղրիմից հետո Արևմուտքը կձգտի էլ ավելի մեկուսացնել Ռուսաստանին, և Ռուսաստանի համար ավելի մեծ վտանգն այն է, որ, ինչպես նշեցի, Արևմուտքն այլևս Ռուսաստանի կարիքը չի ունենա:
Ինչպես տեղեկացրել ենք, այսօր տեղի է ունեցել հանդիպում «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցության նախագահ Գագիկ Ծառուկյանի, ԱԺ «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության անդամ Վարդան Օսկանյանի և ԱԺ «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության քարտուղար Նաիրա Զոհրաբյանի և Հայ ազգային կոնգրես կուսակցության փոխնախագահներ Լևոն Զուրաբյանի, Արամ Մանուկյանի և վարչության անդամ Ավետիս Ավագյանի միջև:
Ըստ Արա Պապյանի՝ Ղրիմում Ռուսաստանի Դաշնության գործողությունների և Արևմուտք-Ռուսաստան դիմակայության հետևանքով Ռուսաստանը կարող է հայտնվել խորը մեկուսացման մեջ
«Մոդուս վիվենդի» կենտրոնի ղեկավար, քաղաքագետ Արա Պապյանի կարծիքով` Ղրիմի հանրաքվեն լուրջ հիմնաքար է դառնալու Ռուսաստանի ձեռքին` Արևմուտքի հետ հետագա բանակցությունների ժամանակ:
«Իրանի հետ Արևմուտքի հարաբերությունների բարելավման դեպքում Հայաստանը կարող է մեծացնել Իրանի հետ հարաբերությունների պոտենցիալը»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Տարածաշրջանային հետազոտությունների կենտրոնի տնօրեն, քաղաքագետ Ռիչարդ Կիրակոսյանը` գնահատելով արևմտյան պետությունների և Իրանի հարաբերություններում վերջին շրջանում նկատվող որոշակի ջերմացումը:
Ես կարծում եմ, որ Պուտինը միանգամայն կանխատեսելի է: Բոլորին հայտնի են այն դրակոնային մեթոդները, որոնք նա օգտագործում է` իր նպատակներին հասնելու համար:
«Մենք տարիներ շարունակ հնչեցրել ենք այդ միասնության կոչը: Իհարկե, ցանկալի կլիներ, որ այդ միասնության արդյունքում ավելի լայն համախմբում լինի, ոչ միայն այդ չորս քաղաքական ուժերը: Եվ, կարծես թե, մեր գործընկերները նույնպես տրամադրված են ավելի լայն քաղաքական, հասարակական համախմբման, որպեսզի հասարակության ակտիվ մասնակցությամբ փոխենք երկրում ստեղծված այս ծանր իրավիճակը»,- ասաց նա:
«Պուտինի մամլո հայտարարությունը պարզապես Ռուսաստանի ռազմավարության հերթական քայլն է` փորձելու համոզել աշխարհին, որ Ուկրաինայի նոր ղեկավարությունը վտանգ է ներկայացնում Ուկրաինայի և երկրի ազգային փոքրամասնությունների, մասնավորապես` էթնիկ ռուսների իրավունքների համար, և Մոսկվայի գործողությունները դրա պատասխանն են: Սա բացարձակ կեղծիք է և ճշմարտության կատարյալ խեղաթյուրում»,- 168.am-ի հետ զրույցում այսպիսի կարծիք հայտնեց Բրյուսելի «Եվրոպական քաղաքականության կենտրոնի» վերլուծաբան Ամանդա Փոլը` անդրադառնալով ուկրաինական ճգնաժամին:
Մեզ պետք է ոչ միայն իշխանափոխություն, մեզ պետք են շատ ավելի կարևոր այլ որակներ, մեզ պետք է վստահություն ձեռք բերել: Այսինքն` ինձ շատ ավելի մոտ են իշխանափոխության այն բանաձևերը, որ վերջերս հրապարակեցին, մի կողմից, ազատամարտիկները, մյուս կողմից` սփյուռքը: Ազատամարտիկներն ասացին` պետք է ստեղծել ժողովրդական վստահության կառավարություն:
Աշոտ Մանուչարյանի խոսքով` արևմտամետ ուժերը ճիշտ են այն իմաստով, որ Ուկրաինայի ժողովուրդն ապստամբել է ընդդեմ «հարստահարողների» և «մաֆիոզ ղեկավարության», իսկ ռուսները ճիշտ են այն իմաստով, որ այդ ապստամբ ուժերի մեջ կան «խառնակիչներ», որոնց խառնակչության դեմ է դուրս եկել էթնիկ ռուս բնակչությունը:
Ես չեմ պատկերացնում` ինչպես կարելի է անդառնալի համարել մի իրավիճակ, որը մեզ համար բացասական կլինի: Տա Աստված, որ միությունը կայանա, մասնակցող, անդամակցող պետությունները դիտարկեն իրենց ազգային ու պետական շահը մեկը մյուսի համատեքստում և ստանան: Կանդամակցի ՀՀ-ն ստեղծվող միությանը, թե ոչ, կոնկրետ մեր շահից է կախված: Կկայանա՞, թե՞ չի կայանա, այդ առումով ունեմ զուտ բարի մաղթանքներ:
Վլադիմիր Պուտինը չէր կարող չարձագանքել Ուկրաինայի իրադարձություններին, քանի որ չարձագանքելն ինչ-որ տեղ կլիներ բարոյական հանցանք սեփական սկզբունքների նկատմամբ, ուստի նա հետխորհրդային տարածքում իրականացնում է այն քաղաքականությունը, որը պետք է իրականացնի:
Ռուսաստանի Դաշնության նախագահ Վլադիմիր Պուտինը մարտի 6-ին Եվրասիական տնտեսական բարձրագույն խորհրդի պետությունների ղեկավարների նիստում հայտարարել է, թե Ռուսաստանը, Ղազախստանը և Բելառուսը պատրաստ են սկսելու Հայաստանի` Եվրասիական տնտեսական միությանը միանալու աշխատանքները:
«Սա հումորի լավ զգացում է»,- 168.am-ի հետ զրույցում ռուսաստանցի քաղաքագետ Ալեքսանդր Կարավաևն այսպես գնահատեց ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի այն պնդումը, թե Ղրիմի ինքնավարությունում ռազմավարական օբյեկտները գրաված ուժերը չեն պատկանում ռուսական ստորաբաժանումներին, այլ դրանք «տեղական ինքնապաշտպանական ուժերի» ջոկատներն են, որոնք կազմավորել են Ղրիմի բնակիչները:
«Ես ափսոսում եմ, որ չենք կարողանում մեկին գտնել, ով կարող է մեր ժողովրդին պաշտոնական մակարդակով բացատրել, թե մենք ինչ վերաբերմունք ունենք` Ուկրաինայում կատարվող իրադարձությունների հետ կապված»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Հայ ազգային կոնգրես կուսակցության (ՀԱԿԿ) արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովի ղեկավար Վլադիմիր Կարապետյանը` գնահատելով Ուկրաինայի հարցով պաշտոնական Երևանի լռությունը:
