Եվրոպացի վերլուծաբանները 168.am-ի հետ զրույցում խոսելով Ուկրաինայում ստեղծված բարդ քաղաքական իրավիճակի մասին` տարբեր տեսակետներ են հայտնել այն հարցի վերաբերյալ, թե արդյոք կկարողանա՞ Վիկտոր Յանուկովիչը պահպանել իր իշխանությունը:
Ակցիայի նպատակը Ադրբեջանի հակահայկական քաղաքականության և սահմանային գոտում ադրբեջանական ուժերի կողմից գնդակոծությունների և դիվերսիոն հարձակումների վերաբերյալ Մինսկի խմբի ոչ համարժեք, «հավասարեցնող» քաղաքականության դեմ բողոքն էր:
Մենք ելնում ենք նրանից, որ ցանկացած կողմից յուրաքանչյուր զոհ կորուստ է և վնասում է խաղաղության գործընթացին, բանակցային գործընթացին: Ուստի, մենք հույս ունենք, որ կողմերը կհետևեն հրադադարի ռեժիմին:
«Ժառանգություն» կուսակցության փոխնախագահ Արմեն Մարտիրոսյանն այսօրվա ասուլիսում որոշ պարզաբանումներ արեց կուսակցության ներքին հարցերի վերաբերյալ:
«Ժառանգություն» կուսակցության փոխնախագահ Արմեն Մարտիրոսյանի կարծիքով` Հայաստանի բնակչության 90 տոկոսը, համեստ հաշվարկներով, դժգոհ է իշխանության վարած քաղաքականությունից: Այս մասին նա հայտարարեց այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ:
Այն, ինչ ՌԴ-ին Հայաստանում հետաքրքրում է` բիզնեսի տեսանկյունից, նա ունի. անցանկալի բիզնեսներն արգելափակելու հնարավորություն, ինչպես ցույց տվեց «ՀայՌուսգազարդի» վերջին փորձը, նույնպես ունի: ՀՀ-ում խաղադրույքներն այդքան մեծ չեն, որպեսզի նա դրա համար առանձնակի լարվի:
«Շատ է խոսվել այն մասին, թե Հայաստանը մտնում է Մաքսային միություն` ելնելով անվտանգության նկատառումներից: Կարծում եմ` իրականում սա բլեֆ է, որովհետև անվտանգության որևէ խնդիր այստեղ չկա, և Հայաստանին ոչինչ չի սպառնում, Ռուսաստանն էլ չի պատրաստվում նրան պաշտպանել, եթե մի բան պատահի»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Մոսկվայի «Նովոստի» լրատվական գործակալության վերլուծաբան Վադիմ Դուբնովը:
Եթե Հայաստանը չի կարողանում Ռուսաստանի հետ այնպիսի հարաբերություններ հաստատել, որ Ռուսաստանը մեր հակառակորդին, թշնամուն զենք չվաճառի, ապա դրանք արդեն ոչ բարեկամական, այլ վասալային հարաբերություններ են:
Եթե Յանուկովիչը գործի օրենքի շրջանակներում և ուժ չկիրառի ցուցարարների նկատմամբ, այդ դեպքում նա կպահպանի իր իշխանությունը գոնե մինչ հաջորդ նախագահական ընտրությունները, եթե, իհարկե, ընդդիմությունը նույնպես կատարի իր պարտականությունները` իրավիճակը վերադարձնել օրենքի դաշտ և ազատել գրավյալ շինությունները:
Ինչպե՞ս է ՀՀ արտգործնախարարությունը վերաբերվում Ռուսաստանի Դաշնության արտգործնախարարության երեկվա հայտարարությանը` ղարաբաղյան հակամարտության շփման գծում իրավիճակի սրման, ինչպես նաև՝ նույն հարցի վերաբերյալ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկրների` ԱՄՆ-ի, Ֆրանսիայի և Ռուսաստանի ներկայացուցիչների հունվարի 24-ի փարիզյան հայտարարությանը:
Ես զարմանում եմ, որ Հայաստանի քաղաքական գործիչները, հատկապես՝ իշխանական գործիչները և նաև Սերժ Սարգսյանը անում են հայտարարություններ, որ կարող էր Լավրովն անել կամ Պուտինը:
«Ես համոզված եմ, որ արդար չէ, որովհետև պարզ երևում է, որ հակամարտությունը լարված վիճակում պահելն այսօր ձեռնտու է Ադրբեջանին: Եվ այն զենքը, որ ահռելի քանակով կուտակվել է Ադրբեջանի ձեռքում, նա ուզած-չուզած պետք է կիրառի»,- ասաց պարոն Իգիթյանը:
Այս իրավիճակը փոխելու մոտեցումներից մեկը կարող է լինել այն, որ կողմերը սկսեն Հայաստանի և Ադրբեջանի դե յուրե սահմանին կառուցել փոխադարձ վստահության բաժանարարներ: Իհարկե, այդ նախաձեռնությունը կարող է լուրջ խնդիրներ ունենալ` միջադեպերի և դժբախտ պատահարների պատճառով, բայց այս համատեքստում սա կարող է ցույց տալ երկու կողմերի օգուտները, ինչն այնքան քաղաքականացված չէ, որքան դե ֆակտո սահմանը:
Անգլիացի փորձագետը կարծիք հայտնեց, թե շփման գծում զինադադարի խախտումները հակամարտությունն օրակարգում պահելու լավագույն միջոցն են, ինչը նա վերագրել է թե՛ ադրբեջանական, թե՛ հայկական կողմին: Բրոերսի կարծիքով` դրանով Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահներն ամրապնդում են իրենց կարգավիճակն ու լեգիտիմությունը միջազգային դիվանագիտական շրջանակներում:
«Ես չեմ կարող ասել, թե ինչ կանի Յանուկովիչը, բայց ես տեսնում եմ, որ, համենայն դեպս, նրան գրեթե ոչինչ չի մնում, քան իր հեռանալու հետ կապված բանակցելը: Իսկ հեռանալու դեպքում նա պիտի լուծի այդ խնդիրները, ստանա անվտանգության երաշխիքներ, և քննարկումների մեջ, բնականաբար, կլինի Տիմոշենկոյին ազատ արձակելու հարցը»:
Իմ կարծիքով` Ռուսաստանի ամենամեծ խնդիրը` ոչ միայն Հայաստանում, այլև ողջ հետխորհրդային տարածքում, այն է, որ նա սերտորեն աշխատում է իշխանությունների, խոշոր բիզնեսի ներկայացուցիչների հետ, բայց գրեթե չի շփվում ընդդիմության, քաղաքացիական հանրության հետ:
Հայ հեղափոխական դաշնակցության Բյուրոյի Հայ դատի և քաղաքական հարցերի գրասենյակի ներկայացուցիչ Կիրո Մանոյանն այսօրվա մամուլի ասուլիսում ղարաբաղյան խոսեց նաև թուրք ազգայնամոլ, թուրքական «Գորշ գայլեր» ծայրահեղական կազմակերպության անդամ Հասան Օքթայի հայաստանյան վերջին այցի և դրա շուրջ բարձրացված աղմուկի մասին:
Այսօր լրագրողների հետ հանդիպմանն այսպիսի հայտարություն արեց Հայ հեղափոխական դաշնակցության Բյուրոյի Հայ դատի և քաղաքական հարցերի գրասենյակի ներկայացուցիչ Կիրո Մանոյանը` անդրադառնալով Մինսկի խմբի համանախագահների վերջին հայտարարությանը:
Ինձ համար անսպասելի է այն հրճվանքը, որը երեկվա որոշումից հետո տիրում է տարբեր քաղաքական ուժերի մոտ, տարբեր քաղաքական գործիչներ սա համարում են աննախադեպ որոշում, ողջունում են Սահմանադրական դատարանի խիզախությունը: Այս համատարած հրճվանքն ինձ համար հասկանալի չէ: Մոտավորապես նույն բանն է, որ դու գնաս խանութ, ինչ-որ բան գնելու և ողջունես, որ վաճառողը բարեկիրթ ձևով է քեզ սպասարկել և ապրանքը չի տվել քո գլխին:
Հետաքրքիր շախմատային քայլ է արված` քաղաքական ուժերի և քաղաքացիական նախաձեռնությունների հարաբերությունները փչացնելու առումով, որովհետև իշխանությունը կարծես սրանով հարվածում է քաղաքական ուժերի այն ակնկալիքին, որ այս խնդրի շուրջ համախմբումը կարող էր հարթակ դառնալ ավելի լայն քաղաքական պրոցեսի համար:
Որքան հասկանում եմ Բաքվի քաղաքական տրամադրություններից, նրանք տրամադրված չեն հարցը մոտակա ժամանակում ռազմական մեթոդներով լուծելուն: Իհարկե, կա ռազմական քարոզչություն, տրամադրություն, որն ազդում է, այսպես ասած, ռազմաշունչ ոգու ուժեղացման վրա, բայց օլիմպիական խաղերից նախաշեմին պատերազմական գործողություններ սկսելը բանականությունից դուրս կլիներ:
Ռուսաստանցի քաղաքագետ Սերգեյ Մարկեդոնովը, 168.am-ի հետ հարցազրույցում խոսելով Հայաստանի ներքաղաքական վիճակի, քաղաքական ուժերի և ղեկավարների մասին, կարծիք էր հայտնել, թե ՀՀ երեք նախագահներն էլ, այդուհանդերձ, «իրենց նավը վարել են Ռուսաստանի հետ մերձեցման ուղղությամբ», իսկ իշխանափոխության դեպքում Հայաստանի ռուսական վեկտորն արմատապես չի փոխվի:
Ընդդիմությունը դժվար թե նրան ների 2008 թվականի մարտի մեկը: Նույնիսկ, եթե Վաշինգտոնն ու Մոսկվան, ձայն ձայնի տված, ասեն` Քոչարյանը վարչապետի թիվ 1 թեկնածուն է, այնուամենայնիվ, Հայաստանն ունի ներքին լսարան, որին որևէ կերպ չի կարելի արհամարհել:
«Թուրքերը միշտ ուզում են, որ մենք Թուրքիայից վախեցած լինենք: Մինչև հիմա չեն կարողանում մարսել մեր արտգործնախարարի կոշտ հայտարարությունները, մասամբ` նաև իմ գրածները. ես բազմիցս «Ազգ»-ում գրել եմ` «հայատյացությունը անասնական բնազդ է դարձել մարդասպան թուրք հրոսակի համար», և Հասանը գիտի… ասել էր, որ իրենք հետևում են իմ գրածներին»,- նշեց Հակոբ Չաքրյանը:
Թուրքագետ Հակոբ Չաքրյանն այսօր հանդիպեց լրագրողների հետ` թուրք ազգայնամոլ Հասան Օքթայի այցի և վերջինիս հետ նրա հանդիպման մասին պարզաբանելու համար:
«Նույնիսկ եթե Վաշինգտոնն ու Մոսկվան, ձայն-ձայնի տված, ասեն` Քոչարյանը վարչապետի թիվ 1 թեկնածուն է, այնուամենայնիվ, Հայաստանն ունի ներքին լսարան, որին որևէ կերպ չի կարելի արհամարհել»,- 168.am-ի հետ զրույցում այսպիսի կարծիք է հայտնել ռուսաստանցի հայտնի քաղաքագետ Սերգեյ Մարկեդոնովը:
«Նրանք հանդիպման ընթացքում չբացահայտեցին, թե ովքեր են: Նրանք երկրից հեռացել են այս առավոտ և սպասել են այնքան, մինչև հեռանան Հայաստանից, որից հետո նոր տեղադրել են այդ նկարները համացանցում: Այսինքն` պարզ է, որ սա ծուղակ էր»,- ավելացրեց Ռ. Կիրակոսյանը:
«Անկեղծ ասեմ` ես հեռացա այն պահից, երբ սկսեցին հնչել քաղաքական կարգախոսներ»,- հունվարի 18-ին Ազատության հրապարակում կազմակերպված հանրահավաքի մասին այսօր հրավիրված մամուլի ասուլիսում ասաց հաղորդավարուհի Լուսինե Բադալյանը, ով նույնպես դեմ է պարտադիր կենսաթոշակային համակարգի ներդրման մասին օրենքին:
2013 թ. դեկտեմբերի 23-ին ՀՀ Ազգային ժողովում կայացավ արտահերթ նիստ, որի օրակարգում դրված էր 2013 թվականի դեկտեմբերի 2-ին Երևանում ստորագրված՝ «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության և Ռուսաստանի Դաշնության կառավարության միջև «ՀայՌուսգազարդ» փակ բաժնետիրական ընկերության բաժնետոմսերի առուվաճառքի և հետագա գործունեության պայմանների մասին» համաձայնագրի քվեարկությունը:
Հիմա մենք գործ ունենք մի ուրիշ Յանուկովիչի հետ, ով Ռուսաստանի նախագահի հետ ստորագրել է համապատասխան պայմանագրեր, և Ուկրաինան ստացել է այն ֆինանսական օգնությունը, որը Յանուկովիչին հնարավորություն է տալիս իրականացնել այն ծրագրերը, որոնց մանրամասները երևի թե միայն ինքը գիտի:
