«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը թյուրքագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու Վարուժան Գեղամյանն է։
Նիկոլ Փաշինյանը շարունակում է զբաղվել «Արցախը տանք և հանգիստ ապրենք» թեզի պաշտպանությամբ. դրա ապացույցը երեկ Հանրային հեռուստաընկերության եթերից նրա հակաարցախյան ձևակերպումներն էին։
Դեկտեմբերի 18-ին Նիկոլ Փաշինյանը մասնակցել է Ամանորի և Սուրբ Ծննդյան տոների առթիվ Արտաքին գործերի նախարարությունում կազմակերպված ընդունելությանը: Իր ելույթում, ըստ էության, Փաշինյանը ցույց է տվել իր իշխանության արտաքին քաղաքականության կամ դիվանագիտության ձախողումները: Մասնավորապես, խոսելով Արցախի հայաթափումից, Փաշինյանն ասել է.
«Սա ոչ թե հների ու գործող իշխանությունների պայքար է, ոչ թե նախկինների ու ներկաների պայքար է, ոչ էլ զուտ իշխանություն վերադարձնելու կռիվ է: Սա բավականին լուրջ, շատ ծանր, կարելի է ասել, ճակատագրական նշանակություն ունեցող խնդիրների վերաբերյալ հանրային երկխոսության օրակարգ է»,- ասաց ՀՀԿ ԳՄ անդամ Արտակ Զաքարյանը:
Անհերքելի է՝ Ռուսաստանն ունի իր մեղավորության չափաբաժինն Արցախում կատարվածի համար, բայց անհերքելի է նաև այն, որ ինչպես Արցախում, այնպես էլ Հայաստանում կատարվողի գլխավոր պատասխանատուն Հայաստանի այս պահի իշխանությունն է: Իսկ եթե անգամ Ռուսաստանը մեր նկատմամբ իրեն պահել և պահում է ոչ բարեկամական, ապա դրա պատճառը մեր սխալ քաղաքականությունն է։
Փաշինյանին չի հուզում, որ այդ նախագծի իրագործման համար բացակայում են անհրաժեշտ նվազագույն պայմանները՝ տարածաշրջանային խաղացողների շահերի համընկնումը, այդ ծրագրի միջոցով ռեգիոնալ ու աշխարհաքաղաքական շահերի հավասարակշռման հնարավորությունները, պահանջվող հսկայական ֆինանսական ներդրումների աղբյուրները և այլն։
«Ադրբեջանն օկուպացրել է Սև լճի տարածքը, գրավել Շորժայի մեծ մասը, Ջերմուկում է առաջ եկել, ինչպես նաև Գեղարքունիքի մարզում և այլ տարածքներում։ Եթե ընդունենք, որ Ադրբեջանն այդ տեղում կանգնած սկսի Հայաստանի հետ սահմանագծում և սահմանազատում անել, դա նշանակում է, որ Հայաստանն ընդունում է, որ օկուպացված տարածքն Ադրբեջանինն է։ Քանի դեռ Ադրբեջանի ղեկավար Ալիևը չի հայտարարել, որ դուրս է գալիս Հայաստանի այն տարածքներից, որոնք օկուպացրել է 2021 թվականից հետո, Հայաստանի իշխանությունն իրավունք չունի սահմանագծման և սահմանազատման աշխատանքներ կատարելուն համաձայնություն տալ»,- ասաց Ռուբեն Գալչյանը։
Ադրբեջանցի ռազմական փորձագետ Թելման Գասիմովը տեսանյութ է տարածել, որ գաղտնի այց է կատարել Երևան, այցելել Կոմիտաս, Շիրվանզադեի անվան դպրոցի մոտ գտնվող շենքերից մեկը, որտեղ, ըստ նրա՝ ծնվել և մեծացել է։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը լոնդոնաբնակ վերլուծաբան, Ռուսաստանի և ԱՊՀ հարցերով փորձագետ Լիլիթ Գևորգյանն է։
«Իրականության մեջ Փաշինյանի ներկայացրած «Խաղաղության խաչմերուկով» 2 միջանցք է անցնում։ Այդ ճանապարհները եղել են։ Փչել են, անունը դրել խաչմերուկ։ Այստեղ խաչմերուկ չկա։ Սա Արևելքից Արևմուտք ճանապարհ է։ Այդ «Խաղաղության խաչմերուկի» պատվիրատուն Ադրբեջանն ու Արևմուտքն են։ Հերթական դավաճանությունն է։ Սա նշանակում է՝ վերացնել Սյունիքի մարզը, մասնատել ու խաղաղ գրավել Հայաստանը»,- ասել է Հրանտ Բագրատյանը:
«Խաղաղության խաչմերուկ» կոչեցյալ քարտեզով Փաշինյանն այս ընթացքում հասցրել է անգամ Թբիլիսի ու Փարիզ գնալ։ Թբիլիսիում նրա ադրբեջանցի պաշտոնակիցը, սակայն, այդպես էլ չգնահատեց այս քարտեզն ու նախագիծը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն Ազգային ժողովի (ԱԺ) ընդդիմադիր «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար, ՀՀԿ գործադիր մարմնի անդամ Հայկ Մամիջանյանն է։
Այսօր ունենք ՀՀ պաշտպանության նախարարություն, նախարար, որը լինելով Նիկոլ Փաշինյանի քաղաքական թիմի անդամ, առանց վարանելու առաջ է տանում Նիկոլ Փաշինյանի քաղաքական օրակարգը և պաշտպանական քաղաքականությունը, բանակի կառավարումն իրականացնում կամ բանակում բարեփոխումներ անում Նիկոլ Փաշինյանի «Խաղաղության խաչմերուկի» տրամաբանության շրջանակում: Սակայն կա սահման. չպետք է ՊՆ փորձառու պաշտոնյաների ձեռքին տալ փաշինյանական «Խաղաղության խաչմերուկի» նախագիծը, որ նա այն ներկայացնի իր օտարերկրյա գործընկերներին:
Վերջերս Ն. Փաշինյանի կողմից միջազգային հանրությանը ներկայացված «Խաղաղության խաչմերուկը» նպատակ է հետապնդում ստեղծել նոր տրանսպորտային հաղորդակցություններ, որոնք հատելով Հայաստանի տարածքը՝ կխթանեն տարածաշրջանային տնտեսական համագործակցությունը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայաստանի Հանրապետության նախկին վարչապետ, «Ազատություն» կուսակցության նախագահ Հրանտ Բագրատյանն է։
«Ես չեմ ուզում պատգամավոր կամ այլ պաշտոնյա դառնալ, այլ ուզում եմ, որպեսզի հանգիստ ապրենք մեր երկրում։ Հայաստանը մնա հայկական, այլ ոչ թե հայ-ադրբեջանական կամ միայն ադրբեջանական»,- Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականին ուղղված «Զանգ» իրազեկման ակցիայի ժամանակ լրագրողների հետ զրույցում ասաց ակցիայի մասնակից Սուրեն Սահակյանը։
«Առաջարկվում է Ադրբեջանի կողմից Հայաստան մուտքի հնարավորություն տալ ադրբեջանական տրանսպորտային միջոցներին Տավուշի Կայան, Գեղարքունիքի Սոթք, Սյունիքի Կոռնիձոր և Նռնաձոր, նաև՝ Արարատի Երասխ բնակավայրերի մոտակայքում։ Երկու նոր անցակետ է նախատեսվում Թուրքիայի հետ սահմանին՝ Մարգարայի և Ախուրիկի մոտակայքում։ Փաստորեն, դա ոչ թե մեր գլխավոր ճանապարհի՝ Հյուսիս-Հարավի հետ կապ ունի, այլ Ադրբեջանից Թուրքիա հասնելու չորս նոր ուղիների հանրագումարն է»։
Հայաստանի իշխանությունը հավատացել է Արևմուտքի տված խոստումներին և դրանցով պայմանավորված՝ Ադրբեջանին է հանձնել Արցախը, որպեսզի ստանա խաղաղություն, սակայն հիմա հայտնվել է խաբվածի կարգավիճակում, որովհետև Ադրբեջանին է հանձնել այն, ինչն ուզում էր՝ Արցախը, հայտարարությունների մակարդակով՝ Տավուշի գյուղերը, սակայն այդպես էլ չի ստանում խաղաղություն։
Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարի տեղակալ Մնացական Սաֆարյանն այսօր ԱԺ-ում լրագրողների հետ զրույցում ասաց, որ Հայաստանի ու Ռուսաստանի միջև աշխատանքային հարաբերություններ են և, բնականաբար, որոշ հարցերի շուրջ կան տարաձայնություններ։
Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունն օրերս նաև տեսանյութով էր ներկայացրել «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը։ Կառավարությունը մշակել և ներկայացնում է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը` որպես խաղաղության օրակարգի կարևոր մի մաս:
«Եթե հանկարծ Կիրանցի կամրջից մինչև Բաղանիս թուրքերը նստեցին, ու Ոսկեպարն էլ, որպես կապող օղակ, հանեն, մնացած ճանապարհն ու տարածքներն իրենց ձեռքը կանցնի: Դա Տավուշի գրավման ծրագիր է: Եթե ճանապարհ չլինի, պատկերացնո՞ւմ եք՝ Երևանից ո՞նց եք հասնելու Բագրատաշեն, Վանաձորո՞վ: Ոսկեպարից հետո մինչև Վանաձոր ուրիշ գյուղ չկա: Վանաձորն էլ կվերցնեն: Դրանց էլ կանգնեցնել չի լինի: Այսպես շարունակվելու դեպքում, ցավոք, այդ օրն էլ կգա»,- վստահեցրեց ոսկեպարցի մեր զրուցակիցը:
«Ցավոք, Հարավային Կովկասը ևս, արդեն տասնամյակներ շարունակ և հատկապես վերջին տարիներին, բախվում է անվտանգային լուրջ մարտահրավերների, և Հայաստանը, որպես միջազգային հանրության պատասխանատու անդամ ու այս տարածաշրջանի դերակատար, փորձում է գտնել այն բանաձևը, որը հնարավորություն կտա մեր տարածաշրջանի երկրներին խաղաղ գոյակցել և այստեղ ապրող մարդկանց զերծ պահել տառապանքներից»։
Սյունիքի մարզի բնակիչները, որոնք 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմից հետո հայտնվել են թշնամու ուղիղ նշանառության տակ՝ չեն հավատում Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարած «խաղաղության խաչմերուկին»։
«Դե, մի գենոֆոնդ պրծավ գնաց, մեզանից խլեցին տարան, վիրավոր թողեցին, դարդ ու ցավ թողեցին, դե սա էլ մի ուրիշ տեսակի աղետ կանեն։ «Խաղաղության խաչմերուկը» այդ նույն կինոյի երկրորդ սերիան է լինելու։
«Իսկ ինչքանո՞վ է իրատեսական Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագրի ստորագրումը մինչև տարեվերջ կամ առաջիկա ամիսներին։ Խաղաղության պայմանագրի երեք սկզբունքներն ըստ էության համաձայնեցված են Ադրբեջանի հետ և այդ համաձայնեցումը տեղի է ունեցել մեր բանակցությունների ընթացքում։ Մասնավորապես՝ այս տարվա մայիսի 14-ին և հուլիսի 15-ին Բրյուսելում տեղի ունեցած եռակողմ հանդիպումների ժամանակ»,- նշեց Նիկոլ Փաշինյանը և հերթական անգամ թվարկեց, թե կոնկրետ որ սկզբունքների շուրջ են Հայաստանն ու Ադրբեջանը եկել համաձայնության։
Այսօր ԱԺ-ում Կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Գեղամ Մանուկյանը նախ պարզաբանեց օրվա առաջին կեսին իր արած հայտարարությունը Նիկոլ Փաշինյանի ներկայացրած «Խաղաղության խաչմերուկ» քարտեզի վերաբերյալ: Մասնավորապես, երբ ԱԺ-ում իշխանությունը ներկայացրեց «Խաղաղաղության խաչմերուկը», բաժանված բրոշյուրում ներառված քարտեզում դեպի Իրան նշված է եղել ծոց, ինչն Իրանի համար խիստ քաղաքական ու վիճելի հարց է։
«Այդ քայլը կործանարար է լինելու. մենք կմնանք միայնակ։ Ուկրաինան փորձեց դառնալ ՆԱՏՕ-ական երկիր, և տեսեք, թե ինչ վիճակում է… Հարգելի՛ ժողովուրդ, ՔՊ-ական, նիկոլական կուսակցությունը պատերազմի և մահվան կուսակցություն է։ «Պատերազմ ու մահ՝ հայ ժողովրդին». Այդ կուսակցության ճակատին դա է գրված, այն, ինչ բերել են հայ ժողովրդին այս 5 տարիների ընթացքում»,- ասաց Մինասյանը։
Քաղաքագետ Սերգեյ Շաքարյանցի գնահատմամբ՝ Ադրբեջանը Նախիջևանի հետ կապող ճանապարհ այս պահին էլ գոյություն ունի՝ Իրանի տարածքում: Այս պարագայում նա անտրամաբանական որակեց ադրբեջանական կողմի հայտարարությունը՝ «Զանգեզուրի միջանցքն» Իրանի տարածքով անցնող մեկ այլ՝ նույնպիսի ճանապարհով փոխարինելու վերաբերյալ: Իսկ տարբեր հարթակներում միմյանց հակասող հայտարարություններով, ըստ քաղաքագետի, թշնամական երկրի իշխանությունները փորձում են շփոթություն առաջացնել միջազգային հանրության մոտ:
«Ասում է՝ ինքնիշխա՞ն. աբսուրդ է, երբ քո երկրում գործարան կառուցելու հարցը դու պարտավոր ես համաձայնեցնել այլ երկրի Կառավարության հետ, կամ այլ պետության դրոշը տեղադրել, որ կարողանաս կառուցել, ի՞նչ ինքնիշխան»,- խոսքը եզրափակեց Միքայել Նահապետյանը։
ՀՀ արտաքին գործերի փոխնախարար Վահան Կոստանյանը լրագրողների հետ զրույցում անդրադարձել է հնարավոր «խաղաղության պայմանագրում» տեղ գտած կարևորագույն կետերի վերաբերյալ հարցերին: