Նախիջևանյան զորավարժությունների ընթացքում թուրքական F16-երի վերաբազավորում էր տեղի ունեցել դեպի Գյանջա (Գանձակ) քաղաք, նաև՝ Ադրբեջանը «Բայրաքթարներ» էր տեղակայել Նախիջևանում, ինչից պարզ էր՝ այդ ամենը վարժանքի նպատակով չէ։
5 տարի առաջ այս օրերին սկսվեցին հուլիսյան մարտերը: Այսօր ռազմական էքսկուրս ենք կատարել որոշ փաստերի հետքերով՝ ի՞նչ կար հուլիսյան մարտերից առաջ, հուլիսյան մարտերի օրերին և հուլիսյան մարտերից անմիջապես հետո, արդյո՞ք լայնածավալ մոտալուտ պատերազմ կանխատեսվում էր, ինչը տեղի ունեցավ ամիսներ հետո:
Իսկ Ադրբեջանի ցանկության մասով, թե ում ներկայությունն է նրան ձեռնտու միջանցքային տրամաբանության մեջ, փորձագետի դիտարկմամբ, Ադրբեջանին ո’չ ռուսի մասնակցությունն է պետք, ո’չ էլ խոշոր հաշվով Թուրքիայի, չնայած այն, որ Ռուբեն Ռուբինյանն Աբու Դաբիում էր, ուրեմն` Թուրքիայի շահերը ևս հաշվի են առնելու։
ԱԺ փոխնախագահ Ռուբեն Ռուբինյանը ֆեյսբուքյան իր էջում հիշեցրել է 2018 թվականի ապրիլի 23-ին իր արած մի հայտարարություն, որն առնչվում է զինվորականության՝ քաղաքական գործընթացներին մասնակցության բացառմանը և անթույլատրելիությանը:
Մինչ գործող իշխանությունը փորձում է համոզել, որ Ադրբեջանի և Թուրքիայի հետ հնարավոր է հասնել խաղաղության և բարեկամություն անել, և, որ նրանք սպառնալիք չեն Հայաստանի Հանրապետությանն ու նման մի շարք «որ»-եր, Բաքուն շարունակում է Հայաստանի Հանրապետության դեմ իրավաքաղաքական արշավը՝ փորձելով «ցուցմունքներ» կորզել Ադրբեջանում պահվող Արցախի ռազմաքաղաքական նախկին ղեկավարությունից, ընդ որում՝ քննության են առնվում Արցախյան առաջին, 2016 թվականի Ապրիլյան, 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմների և հուլիսյան մարտերի մարտական դրվագներն ու ռազմական օպերացիաները: Ավելին, հերթը հասել է Արցախում վերաբնակեցման ծրագրին և «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի գործունեությանը, և ոչ միայն:
2025թ. հունիսի 18-ին դատարանը որոշել է երկու ամսով կալանավորել գործարար, բարերար Սամվել Կարապետյանին, որին շինծու մեղադրանք է առաջադրվել՝ իբր իշխանության զավթման կոչի վերաբերյալ: Իսկ իրականում այս ամենը խոսում է Նիկոլ Փաշինյանի քաղաքական վախերի և ՀԷՑ-ի հետ կապված ինչ-ինչ պլանների մասին:
168.am-ը հունիսի 13-ին «44-օրյա պատերազմի ընթացքում 11.000 դասալքության մասին Աննա Հակոբյանի հնչեցրած թիվը սո՞ւտ է, թե՞ արտահոսք» վերտառությամբ հոդված էր հրապարակել, որտեղ ներկայացրել էր հարցի առնչությամբ ՀՀ քննչական կոմիտեի և ՀՀ գլխավոր դատախազության պաշտոնական պատասխան-գրությունները:
Հունիսի 4-ին խորհրդարանում ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետ Էդվարդ Ասրյանը լրագրողների հետ ճեպազրույցի ընթացքում հրադադարի խախտումներին և էսկալացիայի հավանականությանն առնչվող հարցերին ի պատասխան՝ մի քանի ձևակերպումներ է հնչեցրել, որոնց հարկ ենք համարում անդրադառնալ:
ՆԱՏO-ի աջակցության և գնումների գործակալությունը (NSPA) համաձայնագիր է ստորագրել Airbus-ի, ASELSAN-ի Lockheed Martin UK-ի, Raytheon-ի և Thales-ի հետ, որը հակաօդային պաշտպանության մոդուլային համակարգի կոնցեպտի մշակման գործընթացի տրամաբանության մեջ է։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ Ազգային ժողովի (ԱԺ) «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար, Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գործադիր մարմնի (ԳՄ) անդամ Տիգրան Աբրահամյանն է։
Մայիսի 12-ին իշխանական պատգամավոր Հայկ Սարգսյանն ասուլիս էր հրավիրել ՝ ներկայացնելու իր կողմից շրջանառության մեջ դրված օրենսդրական նախաձեռնությունների փաթեթը, որը վերաբերում է պարտադիր զինվորական ծառայության ոլորտի բարեփոխումներին։
2020 թվականի պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի զեկույցը, ինչպես հայտարարվել է, փակ ձևաչափով ներկայացվելու է սեպտեմբերի 27-ին հետևող ԱԺ լիագումար նիստի առաջին կամ երկրորդ օրը: Սակայն վերջին շրջանում նորից ակտիվացել են բարձրաստիճան զինվորականությանը, հրամանատարներին ուղղված իշխանությունների մեղադրանքները:
Այսօր Նիկոլ Փաշինյանն աշխատանքային այցով մեկնել է Ռուսաստանի Դաշնություն և վաղը ներկա է գտնվելու Հայրենական Մեծ պատերազմում հաղթանակին նվիրված միջոցառումներին: Իսկ, օրինակ, երեկ երեկոյան տեղեկություն եղավ, որ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը չի մեկնելու Մոսկվա, թեպետ մարտ ամսին, ըստ Կրեմլի, Ալիևն ընդունել էր Պուտինի հրավերը:
2020 թվականի 44-օրյա պատերազմից հետո 168.am-ը մի քանի հոդվածներով անդրադարձել է Աննա Հակոբյանի և նրա ստեղծած «Էռատո» ջոկատի՝ մարտական գործողություններին «մասնակցությանը»:
Ապրիլի 17-ին խորհրդարանում Ազգային ժողովի պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահի տեղակալ Արմեն Խաչատրյանը խոսելով ռազմական կրթության ոլորտում արձանագրված փոփոխությունների մասին, անընդունելի ձևակերպումներ է թույլ տվել:
Հետաքրքիր է՝ ե՞րբ են եկել այդ եզրահանգման, ինչի՞ց ելնելով, գուցե հենց սկզբից իրականում Տոնոյանին չե՞ն համարել իրենց քաղաքական թիմից, ինչպես մի առիթով նախկին նախարարը խոստովանել էր 168.am-ին տված հարցազրույցում։ Սա իրականում զավեշտալի եզրահանգում է, քանի որ նույնիսկ այն զինվորականները, որոնց գուցե Փաշինյանի իշխանությունը յուրային է համարում, կայացել են նախկինների օրոք՝ անկախ նրանից, թե ինչ դիրք են ունեցել և ունեն այսօր:
Ապրիլի 5-ին 168.am-ն անդրադարձել էր նույն օրն Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովի հրավիրած ծառայողական խորհրդակցությանը, որի ժամանակ լայնորեն քննարկվել էր հայ-ադրբեջանական սահմանին տիրող օպերատիվ իրավիճակը, այդ թվում՝ վերջին օրերին «հայկական կողմից հրադադարի խախտման» և ադրբեջանական դիրքերի վրայով «հետախուզական թռիչքների» վերաբերյալ ադրբեջանական պնդումները, որի վերաբերյալ ոչ մի փաստ չի ներկայացվել հայկական կողմին:
168.am-ը երեկ անդրադարձել էր ՀՀ զինված ուժերի գլխավոր շտաբի նախկին պետ Մովսես Հակոբյանի և ՀՀ զինված ուժերի հրթիռային զորքերի և հրետանու նախկին պետ-վարչության պետ, գեներալ-մայոր Արմեն Հարությունյանի դեմ Դատախազության ներկայացրած հայցադիմումին, որով պահանջվում է հօգուտ Հայաստանի Հանրապետության բռնագանձել 4 մլրդ 370 մլն 985.000 դրամ։
Մարտի 28-ին 168.am-ը հոդված էր հրապարակել՝ «Սուրեն Պապիկյանը գեներալների «գլխին հսկիչ է» կարգել իր ընկերոջն ու հարսանիքի խաչեղբո՞րը» վերտառությամբ, ինչի համար հիմք էր հանդիսացել ՀՀ պաշտպանության նախարարության հրապարակած մի լուսանկար:
Հիշեցնենք, որ 2020 թվականի պատերազմից անմիջապես հետո ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ նախկին պետ Մովսես Հակոբյանը լրագրողների հետ հանդիպմանը հայտարարել էր, որ ինքը ճաշելուց հետո, երբ մտել է հրամանատարական կետ, տեսել է, որ Աննա Հակոբյանը նստած է՝ Սամվել Բաբայանն էլ կողքին կանգնած:
2010 թվականին «Մեդիամաքսին» տված ԱՄՆ պաշտպանության նախարարի օգնականի տեղակալ Սելեստա Ուոլանդերի հարցազրույցը, որտեղ նա, մասնավորապես, շեշտել էր. «Պետքարտուղար Հիլարի Քլինթոնի` Հայաստան կատարած վերջին այցի ընթացքում նախագահ Սերժ Սարգսյանին նա հայտնել է ՀՀ-ի և ԱՄՆ-ի միջև համագործակցության օրակարգն ընդլայնելու մտադրության մասին:
168.am-ը գրել էր, որ նախկին իշխանությունների օրոք, երբ առաջնագծում «դիպուկահարների պատերազմ էր», ՆԱՏՕ անդամ երկրներից Հայաստանը ձեռք էր բերում դիպուկահար զենքեր, ինչն առաջացնում էր ադրբեջանական դժգոհությունը: Այդ ժամանակ խոսքը, մասնավորապես, սերբական «M-93 Black Arrow» («Սև նետ»), բրիտանական Accuracy International Arctic Warfare Magnum Folding (AI AWM F 300WM) դիպուկահար հրացանների մասին էր:
Օրեր շարունակ Ադրբեջանն ապատեղեկատվություն է տարածում և հայկական զինված ուժերին մեղադրում սահմանագոտու տարբեր հատվածներում տեղակայված ադրբեջանական դիրքերի ուղղությամբ կրակ բացելու համար:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը պրոդյուսեր, ռեժիսոր, հանրային գործիչ, գործարար, Գյումրիի քաղաքապետի թեկնածու Ռուբեն Մխիթարյանն է (քվեաթերթիկներից 9-րդը):
Մարտի 14-ին, ինչպես տեղեկացրել էինք, Բաքվում շարունակվել է Արցախի ռազմաքաղաքական նախկին ղեկավարության «դատավարությունը», որի ժամանակ հարցերին պատասխանել են Արցախի նախկին նախագահներ Բակո Սահակյանը, Արայիկ Հարությունյանը:
Ստացվում է՝ 42 միլիոնի զենքի գործը փակուղի է մտել, իշխանությունները չեն ապացուցել այդ զենքի մետաղաջարդոն լինելը, անգամ միակ մեղադրյալի նկատմամբ գործը կարճել են, բայց նախաքննությունը շարունակում են և գործը չեն փակում առհասարակ:
Վերջերս հայաստանյան ընթերցողին է ներկայացվել «44 պարտություն. 2020-ի Արցախյան պատերազմը՝ իրողություններ և հետևություններ» վերնագրով գիրքը, որը հեղինակել են Կարեն Հարությունյանը, Վիգէն Չըթըրեանը, Աշոտ Ոսկանյանը և Մկրտիչ Կարապետյանը:
Այն, որ Ֆրանսիան պատրաստ է Հայաստանի հետ զենքի մատակարարման պայմանագիր կնքել, ֆրանսիական կողմը հայտարարել էր 2023 թվականի հոկտեմբերին՝ Արցախի հայաթափումից հետո:
2020թ. 44-օրյա պատերազմին առնչվող զեկույցը հիմա էլ Քննիչ հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը պատրաստվում է ներկայացնել գարնանը, և դեռ հարց է՝ թույլատրելի սահմանում այն հանրության դատին կհանձնվի՞, թե՞ ոչ:
«Պարբերաբար բարձրաձայնվել է դռնբաց դատական նիստերի անհրաժեշտությունը, սակայն, ցավոք, դատարաններն ընդդիմությունից ու օրենքից կախված չեն, այլ մեծամասամբ՝ իշխանություններից: Բնականաբար, չարաշահում կա, երբեմն կամ հաճախ ռազմական գաղտնիքի արհեստական պատճառաբանությամբ՝ դատական նիստերը փակ են տեղի ունենում, բայց սա իշխանություններին չի խանգարում՝ երբ իրենց անհրաժեշտ է լինում այդ ռազմական գաղտնիքները հրապարակել, որևէ արգելք նրանք չունեն: