Փետրվարի 7-ին ՀՀ քննչական կոմիտեում տեղի ունեցած կոլեգիայի ընդլայնված նիստի ժամանակ ՀՀ քննչական կոմիտեի նախագահ Արգիշտի Քյարամյանն անդրադարձել է նաև 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի տարբեր դրվագներով հարուցված քրեական վարույթներին:
Ադրբեջանի նախագահի օգնական Հիքմեթ Հաջիևը գերմանական ZDF պարբերականին տված հարցազրույցում հարցին՝ քննակվո՞ւմ է Հայաստանին ռազմական հարվածի հնարավորություն, նա բացասական պատասխան է տվել։
Հակակոռուպցիոն դատարանում այսօր հրթիռների գործով հերթական դատական նիստն է տեղի ունեցել:
Հետաքրքիր է, որ Նիկոլ Փաշինյանն իշխանափոխությունից հետո, և անգամ հուլիսյան մարտերից առաջ, դրանից հետո կամ 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմից առաջ ցլերին չբարկացնելու մասին չէր մտածում, երբ նրան փաստարկված նախազգուշացվում էր, մասնավորապես, Թուրքիայի հետ կապված: Հիշեցնենք մի քանի փաստ՝ ըստ ժամանակագրության:
2024 թվականի պատրաստության պլանի համաձայն՝ Ադրբեջանի հատուկ նշանակության ուժերի ստորաբաժանումները «Մարտական օպերացիաների անցկացում խիստ ցրտի պայմաններում» թեմայով մարտավարական հատուկ զորավարժություններ են անցկացրել:
Նիկոլ Փաշինյանը Հայաստանի հանրային ռադիոյի «Անվտանգային միջավայր» հաղորդման շրջանակում տված հարցազրույցում բանակին ու անվտանգային հարցերին առնչվող բազմաթիվ անտրամաբանական ու անհեթեթ մտքեր ու ձևակերպումներ է թույլ տվել, կար նաև վտանգավոր բառակույտ:
Այս տարի որոշվել էր նշել բանակի տոնը, և Երևանի Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրում հունվարի 28-ին կազմակերպվել էր Հայաստանի Հանրապետության բանակի կազմավորման 32-րդ տարեդարձին նվիրված տոնական միջոցառում: Նախաձեռնությունը և իրականացումը, ըստ էության, ՀՀ պաշտպանության նախարարությանն էր: Իհարկե, լավ է, որ Նիկոլ Փաշինյանի օրոք, որը մեր հաղթանակի օրերը վերացնելուց հետո ամեն կերպ ցանկանում է մոռացության մատնել բանակ օրը, հունվարի 28-ին միջոցառում էր կազմակերպվել, որովհետև այսօր ապրում ենք այնպիսի ժամանակներում, որ սեփական երկրում, սեփական բանակին առնչվող կամ նվիրված ցանկացած նմանօրինակ նախաձեռնություն, ըստ էության, «հերոսություն է»:
Վաղը հունվարի 28-ն է՝ բանակի օրը: Հատկապես 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմից հետո դժվար է խոսել կամ ինչ-որ բան գրել բանակի օրը, այս տարի նաև գոյություն չունի Արցախի ՊԲ-ն, և արցախյան դիրքերում մեզ զինվորներն այլևս չեն հյուրասիրելու նրբերշիկով և սմբուկի խավիարով բուտերբրոդ՝ ասելով՝ «էս մեր ֆիրմայինն է, կերեք, չեք փոշմանի հաստատ»:
Նիկոլ Փաշինյանը և իր քաղաքական թիմն ամեն առիթի խոսում են աշխարհաքաղաքական և տարածաշրջանային նոր իրողությունների ու դրանց հետ հաշվի նստելու մասին: Իսկ տարածաշրջանը գտնվում է անկայուն փուլում, և ամեն օր ինչ-որ տեղում թեժ օջախ է բացվում, ինչը չի կարող Հարավային Կովկասի վրա ազդեցություն չունենալ: Արդյո՞ք պատրաստվում է սրան Հայաստանը գործնականում, և որքանո՞վ է այն համահունչ առկա աշխարհաքաղաքական և տարածաշրջանային իրողությունների տրամաբանությանը:
2023 թվականի նոյեմբերի 8-ին հրթիռների գործով անցնող և շուրջ երկու տարի անազատության մեջ գտնվող ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանը փաստաբանական թիմի միջոցով հարցազրույց էր տվել 168.am-ին, որի ժամանակ, մասնավորապես, ասել էր.
Հունվարի 10-ին Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը տեղական հեռուստաալիքներին տված հարցազրույցում, բացի վտանգավոր թեզերից, Հայաստանին ուղղված պահանջներից, նաև 44-օրյա պատերազմին առնչվող «ինքնախոստովանություններ» և կարևոր գաղտնազերծումներ էր արել, որոնց մանրամասն 168.am-ն անդրադարձել էր։
Վերջին օրերին իշխանական, իշխանամերձ և ԳՇ նախկին ղեկավարության դեմ հանդես եկող անձանց շրջանակները 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի համատեքստում դարձյալ մեղադրական ոճով հիշել են բանակը և ռազմական նախկին ղեկավարությանը:
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի՝ տեղական հեռուստաալիքներին տված հարցազրույցում արտահայտած վտանգավոր թեզերին, Հայաստանին ուղղված պահանջներին և զգուշացումներին մասնագետները հասցրել են անդրադառնալ, ուստի մենք կանդրադառնանք 44-օրյա պատերազմին առնչվող հայտարարություններին և «ինքնախոստովանություններին», որոնք չեն շեշտադրվել փորձագետների կողմից: Եվ այսպես.
168.am-ը երեկ գրել էր, որ Հակակոռուպցիոն դատարանը մերժել է հրթիռների գործով անցնող ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանի պաշտպանական խմբի՝ խափանման միջոց կալանքը փոխելու մասին միջնորդությունը: Տոնոյանի փաստաբանական խմբից մեզ հայտնեցին, որ դեռ չեն ստացել դատարանի որոշումը:
168.am-ի տեղեկություններով՝ Հակակոռուպցիոն դատարանը մերժել է հրթիռների գործով անցնող և մոտ 2 տարի անազատության մեջ գտնվող ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանի պաշտպանական խմբի՝ խափանման միջոցը փոխելու մասին միջնորդությունը:
ՀՀ քննչական կոմիտեի նախագահ Արգիշտի Քյարամյանը հարցազրույց է տվել Հանրային հեռուստաընկերությանը, որի ընթացքում անդրադարձել է նաև 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի տարբեր դրվագներով հարուցված քրեական վարույթներին:
2023 թվականին Արցախի ՊԲ և ՀՀ զինված ուժերի, պաշտպանական գերատեսչության նախկին ղեկավարությունը և՛ 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի տրամաբանության մեջ, և՛ դրանից դուրս ուշագրավ հայտարարություններ արեց, այդ թվում՝ խախտելով տևական լռությունը:
Օրեր առաջ Հայաստանում Ռուսաստանի դեսպան Սերգեյ Կոպիրկինը ՏԱՍՍ-ի հետ զրույցում խոսելով Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև ռազմատեխնիկական համագործակցությունից, ասել է, որ «կնքված գրեթե բոլոր պայմանագրերը կա՛մ արդեն ավարտված են, ընդ որում, ժամանակին և բարձր որակով, կա՛մ գտնվում են իրականացման վերջնական փուլում»:
Դեկտեմբերի 19-ին Նիկոլ Փաշինյանը Հ1-ով Պետրոս Ղազարյանին տված հարցազրույցի ժամանակ հարցին՝ «Ռուսաստանի Դաշնության արտգործնախարարության խոսնակն ասաց, որ նոյեմբերի 9-ի պայմանավորվածությունները մեծ մասամբ հենց Հայաստանի պատճառով չեն կատարվել», պատասխանել է.
Կարո՞ղ ենք ենթադրել, որ 2021 թվականի մայիսին՝ քաղաքական շահերից ելնելով, տեղի է ունեցել «ուղիղ պետական դավաճանություն»…
2015թ. սեպտեմբերի 28-ին Նյու Յորքում ՄԱԿ-ի խաղաղապահությանը նվիրված գագաթնաժողովին ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը ներկայացրել էր ՀՀ ԶՈւ խաղաղապահների առաջիկա ծրագրերը՝ նշելով, որ Հայաստանը ստանձնել է նոր հանձնառություններ:
Ըստ ԱԱԾ-ի` «Մոսսթոն էնջինիերինգ» ընկերության ղեկավար Դավիթ Գալստյանը Պաշտպանության նախարարության հետ կնքել է պայմանագիր, պարտավորվել 2018թ. բանակին մատակարարել 1983-86 թվականների արտադրության հրանոթի համապատասխան տրամաչափի արկեր: Բայց մատակարարել է 1977թ. չեխական արտադրության մեկ այլ տեսակի հրանոթի արկեր, որն էապես զիջել է մարտավարական հատկանիշներով և կիրառելու դեպքում անհնար է եղել լուծել մարտական խնդիրներ։
2020 թվականի պատերազմի ժամանակ Արցախի ԱԽ քարտուղար աշխատած Սամվել Բաբայանը նոյեմբերի 29-ին, ինչպես տեղեկացվել էր, գնացել էր Քննիչ հանձնաժողով, և նրա «ճշմարտությունները» դարձյալ ոչ թե ի վնաս Նիկոլ Փաշինյանի էին, այլ՝ հօգուտ:
Այսօր ունենք ՀՀ պաշտպանության նախարարություն, նախարար, որը լինելով Նիկոլ Փաշինյանի քաղաքական թիմի անդամ, առանց վարանելու առաջ է տանում Նիկոլ Փաշինյանի քաղաքական օրակարգը և պաշտպանական քաղաքականությունը, բանակի կառավարումն իրականացնում կամ բանակում բարեփոխումներ անում Նիկոլ Փաշինյանի «Խաղաղության խաչմերուկի» տրամաբանության շրջանակում: Սակայն կա սահման. չպետք է ՊՆ փորձառու պաշտոնյաների ձեռքին տալ փաշինյանական «Խաղաղության խաչմերուկի» նախագիծը, որ նա այն ներկայացնի իր օտարերկրյա գործընկերներին:
Թե ի՞նչ փոխանցված լիազորությունների մասին էր խոսում Բաբայանը, այդպես էլ գաղտնի է: Բայց ավելի ուշ Սամվել Բաբայանը սրբագրել էր իր իսկ ասածը՝ հայտարարելով, որ ինքը, ԱԽ քարտուղարի լիազորությունների շրջանակում, պատերազմի օրերին մասնագիտական խորհրդատվություն է տրամադրել ԱՀ նախագահին, օրինակ, «всего лишь քարտեզի վրա ցույց է տվել, որ էդ տարածքը կարելի է ազատագրել»:
Կարող ենք, չէ՞, ենթադրել, որ ըստ քաղաքական նպատակահարմարության և սեփական քաղաքական շահերի, Նիկոլ Փաշինյանը նույն հիմնավորմամբ ՍՈՒ-30-ների վրա «խելագար գնի» կորստի համար մեղավորներ կցանկանա գտնել «հրթիռների գործով» անցնողների մեջ, իսկ իշխանական պատգամավոր Անդրանիկ Քոչարյանն էլ կաջակցի՝ ասելով, որ ի սկզբանե դեմ է եղել դրան, ինչպես դա արել է Տոնոյանի հարցաքննության ժամանակ, ինչպես դա արել է 44-օրյա պատերազմից հետո: Բայց փաստ է, որ սպառազինության գնումները հաստատում է երկրի ղեկավարը, և դրանից չհասկանալը չի ազատում ի պաշտոնե պատասխանատվությունից:
Արդեն 44-օրյա պատերազմի օրերին ունեցանք կենդանության օրոք Ազգային հերոսի կոչման նոր կրողներ՝ Տիրան Խաչատրյան, Անդրանիկ Փիլոյան, Գարեգին Պողոսյան: Այսինքն, Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությունը, թե քիչ չեն դեպքերը, երբ աշխատավարձ են տվել զինվորական գործից չհասկացողի, և այսօր պիտի վստահ լինեն՝ ում են վստահում երկրի անվտանգությունը, շարունակությունն է ավելի վաղ ասված մտքի, թե «մեր ամենամեծ սխալը, որ վստահել ենք բանակին»:
Այս տարվա մարտի 14-ին հրավիրված ասուլիսի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել էր, թե պատերազմում պարտվել ենք նաև, որովհետև բանակում 5-րդ շարասյուն է եղել:
3 տարի առաջ այս օրը՝ 2020 թվականի նոյեմբերի 20-ին, Դավիթ Տոնոյանը հայտնել էր, որ դադարեցնում է պաշտոնավարումը ՀՀ պաշտպանության նախարարի պաշտոնում:
Հայաստանի Հանրապետության պաշտպանության նախարար Դավիթ Տոնոյանն ուշագրավ հայտարարություն էր արել Մոսկվայում՝ ասելով, որ Հայաստանի և Ռուսաստանի Դաշնության ռազմատեխնիկական համագործակցությունը (ՌՏՀ) աննախադեպ մակարդակի վրա է գտնվում, և, որ աշխարհում ոչ մի պետություն չի կարող ՌՏՀ-ի մակարդակով համեմատվել Երևանի և Մոսկվայի հետ: Այն, ինչ այսօր չենք կարող ասել: