2018 թվականի իշխանափոխությունից հետո Հայաստանն անվտանգություն արտադրող երկրից վերածվեց նախ՝ սպառողի, այնուհետ՝ մուրացող երկրի, ավելին, ՀՀ ԶՈՒ-ն այսօր աստիճանաբար դադարում է ապահովել սեփական երկրի անվտանգությունը:
Օրերս «Փաստինֆո»-ն փաստաբանների միջոցով հարցազրույց էր արել մոտ 2.5 տարի «հրթիռների գործով» կալանքի տակ գտնվող ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանի հետ:
Այս տարվա հունվարին ՀՀ քննչական կոմիտեի նախագահ Արգիշտի Քյարամյանը հարցազրույց էր տվել Հանրային հեռուստաընկերությանը, որի ընթացքում անդրադարձել էր նաև 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի տարբեր դրվագներով հարուցված քրեական վարույթներին:
Մարտի 1-ին Հանրային հեռուստաընկերության եթերում Պետրոս Ղազարյանի հետ հարցազրույցի ժամանակ ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը հայտարարել է, որ ՌԴ-ի հետ ռազմատեխնիկական համագործակցությունը 96 տոկոսից հասել է 10 տոկոսից ավելի քիչ թվի, և, որ դա ՌԴ-ի ընտրությունն է եղել: Այնուհետև սկսել է պարզաբանել, թե ինչու են գնացել, այսպես ասած, դիվերսիֆիկացիայի:
Չի բացառվում, որ նույն պատկերն է նաև Օնիկ Գասպարյանի փակ հարցաքննությունների դեպքում, ինչի մասին մենք չենք իմանա, եթե անգամ Քննիչ հանձնաժողովի զեկույցը պատրաստ լինի, եթե, իհարկե, Դավիթ Տոնոյանը և Օնիկ Գասպարյանը դրան ծանոթանալուց և աղավաղումներ հայտնաբերելուց հետո հրապարակավ չխոսեն այդ մասին:
Փետրվարի 12-13-ին Ներքին Հանդում տեղի ունեցած միջադեպից հետո ՀՀ-ում ԵՄ դիտորդական առաքելության ղեկավարությունը և ՀՀ ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը միաձայն հայտարարեցին, որ ռուսները թույլ չեն տվել եվրոպացի դիտորդների մուտքը Ներքին Հանդ:
«Լավ է ուշ, քան երբեք» սկզբունքը Զինված ուժերի կադրային նշանակումների ոլորտում որևէ արդարացում չունի։ Անգամ բնականոն պաշտոնեական առաջխաղացումը, կադրային համալրումը իշխանությունները փորձում են շոուի էլեմենտներով լրացնել, ներկայացնում աշխարհացունց երևույթ։ Մոռանում են, սակայն, որ բազմաթիվ փորձառու, տաղանդավոր սպաներ, բարձրաստիճան զինվորականներ քաղաքական նպատակներով հեռացվել են բանակից։
44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի լիազորությունների ժամկետը լրացել է 2023 թվականի դեկտեմբերի 3-ին, թեպետ, իրականում այն ավարտվել էր նոյեմբերի 3-ին, բայց, ինչպես 168.am-ին ասել էին հանձնաժողովից, «44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ Քննիչ հանձնաժողովի լիազորության ժամկետը երկրորդ անգամ երկարաձգելիս հաշվի չի առնվել օրենքով սահմանված ամենամյա ԱԺ արձակուրդը, հետևաբար, օրենքով սահմանված կարգով, ԱԺ Քննիչ հանձնաժողովի աշխատանքները սույն թվականի նոյեմբերի 3-ի փոխարեն կավարտվեն սույն թվականի դեկտեմբերի 3-ին»:
2023 թվականի նոյեմբերի 8-ին ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանն իր փաստաբանական թիմի միջոցով պատասխանել էր 168.am-ի հարցերին:
Փետրվարի 14-ին 168.am-ը գրավոր հարցում էր ուղարկել Ազգային ժողովի պաշտպանության հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանին՝ պարզելու, թե երբ պատրաստ կլինի 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի զեկույցը:
Դեռևս 2023 թվականի սեպտեմբերի 5-ին ՀՀ նախագահ Վահագն Խաչատուրյանը հրամանագիր ստորագրեց և հետ կանչեց Վիկտոր Բիյագովին Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպությունում Հայաստանի Հանրապետության մշտական և լիազոր ներկայացուցչի պաշտոնից։
Հունվարի 28-ին Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրում Հայաստանի Հանրապետության բանակի կազմավորման 32-րդ տարեդարձին նվիրված տոնական միջոցառման ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանն Ադրբեջանին առաջարկել էր չհարձակման մասին երկկողմ պայմանագիր ստորագրել, եթե պարզվի, որ խաղաղության պայմանագրի ստորագրումը սպասվածից ավելի երկար ժամանակ է պահանջելու:
Փետրվարի 7-ին ՀՀ քննչական կոմիտեում տեղի ունեցած կոլեգիայի ընդլայնված նիստի ժամանակ ՀՀ քննչական կոմիտեի նախագահ Արգիշտի Քյարամյանն անդրադարձել է նաև 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի տարբեր դրվագներով հարուցված քրեական վարույթներին:
Ադրբեջանի նախագահի օգնական Հիքմեթ Հաջիևը գերմանական ZDF պարբերականին տված հարցազրույցում հարցին՝ քննակվո՞ւմ է Հայաստանին ռազմական հարվածի հնարավորություն, նա բացասական պատասխան է տվել։
Հակակոռուպցիոն դատարանում այսօր հրթիռների գործով հերթական դատական նիստն է տեղի ունեցել:
Հետաքրքիր է, որ Նիկոլ Փաշինյանն իշխանափոխությունից հետո, և անգամ հուլիսյան մարտերից առաջ, դրանից հետո կամ 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմից առաջ ցլերին չբարկացնելու մասին չէր մտածում, երբ նրան փաստարկված նախազգուշացվում էր, մասնավորապես, Թուրքիայի հետ կապված: Հիշեցնենք մի քանի փաստ՝ ըստ ժամանակագրության:
2024 թվականի պատրաստության պլանի համաձայն՝ Ադրբեջանի հատուկ նշանակության ուժերի ստորաբաժանումները «Մարտական օպերացիաների անցկացում խիստ ցրտի պայմաններում» թեմայով մարտավարական հատուկ զորավարժություններ են անցկացրել:
Նիկոլ Փաշինյանը Հայաստանի հանրային ռադիոյի «Անվտանգային միջավայր» հաղորդման շրջանակում տված հարցազրույցում բանակին ու անվտանգային հարցերին առնչվող բազմաթիվ անտրամաբանական ու անհեթեթ մտքեր ու ձևակերպումներ է թույլ տվել, կար նաև վտանգավոր բառակույտ:
Այս տարի որոշվել էր նշել բանակի տոնը, և Երևանի Կարեն Դեմիրճյանի անվան մարզահամերգային համալիրում հունվարի 28-ին կազմակերպվել էր Հայաստանի Հանրապետության բանակի կազմավորման 32-րդ տարեդարձին նվիրված տոնական միջոցառում: Նախաձեռնությունը և իրականացումը, ըստ էության, ՀՀ պաշտպանության նախարարությանն էր: Իհարկե, լավ է, որ Նիկոլ Փաշինյանի օրոք, որը մեր հաղթանակի օրերը վերացնելուց հետո ամեն կերպ ցանկանում է մոռացության մատնել բանակ օրը, հունվարի 28-ին միջոցառում էր կազմակերպվել, որովհետև այսօր ապրում ենք այնպիսի ժամանակներում, որ սեփական երկրում, սեփական բանակին առնչվող կամ նվիրված ցանկացած նմանօրինակ նախաձեռնություն, ըստ էության, «հերոսություն է»:
Վաղը հունվարի 28-ն է՝ բանակի օրը: Հատկապես 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմից հետո դժվար է խոսել կամ ինչ-որ բան գրել բանակի օրը, այս տարի նաև գոյություն չունի Արցախի ՊԲ-ն, և արցախյան դիրքերում մեզ զինվորներն այլևս չեն հյուրասիրելու նրբերշիկով և սմբուկի խավիարով բուտերբրոդ՝ ասելով՝ «էս մեր ֆիրմայինն է, կերեք, չեք փոշմանի հաստատ»:
Նիկոլ Փաշինյանը և իր քաղաքական թիմն ամեն առիթի խոսում են աշխարհաքաղաքական և տարածաշրջանային նոր իրողությունների ու դրանց հետ հաշվի նստելու մասին: Իսկ տարածաշրջանը գտնվում է անկայուն փուլում, և ամեն օր ինչ-որ տեղում թեժ օջախ է բացվում, ինչը չի կարող Հարավային Կովկասի վրա ազդեցություն չունենալ: Արդյո՞ք պատրաստվում է սրան Հայաստանը գործնականում, և որքանո՞վ է այն համահունչ առկա աշխարհաքաղաքական և տարածաշրջանային իրողությունների տրամաբանությանը:
2023 թվականի նոյեմբերի 8-ին հրթիռների գործով անցնող և շուրջ երկու տարի անազատության մեջ գտնվող ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանը փաստաբանական թիմի միջոցով հարցազրույց էր տվել 168.am-ին, որի ժամանակ, մասնավորապես, ասել էր.
Հունվարի 10-ին Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը տեղական հեռուստաալիքներին տված հարցազրույցում, բացի վտանգավոր թեզերից, Հայաստանին ուղղված պահանջներից, նաև 44-օրյա պատերազմին առնչվող «ինքնախոստովանություններ» և կարևոր գաղտնազերծումներ էր արել, որոնց մանրամասն 168.am-ն անդրադարձել էր։
Վերջին օրերին իշխանական, իշխանամերձ և ԳՇ նախկին ղեկավարության դեմ հանդես եկող անձանց շրջանակները 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի համատեքստում դարձյալ մեղադրական ոճով հիշել են բանակը և ռազմական նախկին ղեկավարությանը:
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի՝ տեղական հեռուստաալիքներին տված հարցազրույցում արտահայտած վտանգավոր թեզերին, Հայաստանին ուղղված պահանջներին և զգուշացումներին մասնագետները հասցրել են անդրադառնալ, ուստի մենք կանդրադառնանք 44-օրյա պատերազմին առնչվող հայտարարություններին և «ինքնախոստովանություններին», որոնք չեն շեշտադրվել փորձագետների կողմից: Եվ այսպես.
168.am-ը երեկ գրել էր, որ Հակակոռուպցիոն դատարանը մերժել է հրթիռների գործով անցնող ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանի պաշտպանական խմբի՝ խափանման միջոց կալանքը փոխելու մասին միջնորդությունը: Տոնոյանի փաստաբանական խմբից մեզ հայտնեցին, որ դեռ չեն ստացել դատարանի որոշումը:
168.am-ի տեղեկություններով՝ Հակակոռուպցիոն դատարանը մերժել է հրթիռների գործով անցնող և մոտ 2 տարի անազատության մեջ գտնվող ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանի պաշտպանական խմբի՝ խափանման միջոցը փոխելու մասին միջնորդությունը:
ՀՀ քննչական կոմիտեի նախագահ Արգիշտի Քյարամյանը հարցազրույց է տվել Հանրային հեռուստաընկերությանը, որի ընթացքում անդրադարձել է նաև 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի տարբեր դրվագներով հարուցված քրեական վարույթներին:
2023 թվականին Արցախի ՊԲ և ՀՀ զինված ուժերի, պաշտպանական գերատեսչության նախկին ղեկավարությունը և՛ 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի տրամաբանության մեջ, և՛ դրանից դուրս ուշագրավ հայտարարություններ արեց, այդ թվում՝ խախտելով տևական լռությունը:
Օրեր առաջ Հայաստանում Ռուսաստանի դեսպան Սերգեյ Կոպիրկինը ՏԱՍՍ-ի հետ զրույցում խոսելով Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև ռազմատեխնիկական համագործակցությունից, ասել է, որ «կնքված գրեթե բոլոր պայմանագրերը կա՛մ արդեն ավարտված են, ընդ որում, ժամանակին և բարձր որակով, կա՛մ գտնվում են իրականացման վերջնական փուլում»: