Վերջին շաբաթների ընթացքում սոցիալական ցանցերում ավելի ու ավելի են սաստկանում մտահոգություններն առ այն, որ Հայաստանի հարավային դարպաս Մեղրին այս իշխանությունները միտումնավոր կտրում են կենսական անհրաժեշտության կառույցներին հասանելիություն ունենալուց, որ մեղրեցիների համար բացեն արտագաղթի ճանապարհը՝ դրանից բխող բոլոր կանխատեսելի ու, ցավոք, սպասելի հետևանքներով:
«Կէան» կրթամշակութային կենտրոն» հ/կ համահիմնադիր, ազգագրագետ Վանուհի Սիմոնյանի խոսքով՝ հնում Ամանորից առաջ մարդիկ իրականացնում էին մաքրագործման ծեսեր, այսօր ևս այդ ամենն իրականացվում է՝ ժողովրդական լեզվով ասած՝ ուբոռկան։ Հետևաբար՝ ձևի առումով Ամանոր տոնելը չի փոխվել նաև այսօր, սակայն փոխվել է բովանդակությամբ։
Անցյալ տարի Արցախն Ամանորը դիմավորում էր հումանիտար աղետի շեմին, այս տարի արդեն Արցախի Հանրապետությունն առանց հայի է. շուրջ 120 հազար արցախահայեր Ադրբեջանի ցեղասպանական գործողությունների հետևանքով ապաստանել են Հայաստանի Հանրապետությունում: Պատերազմի կորուստների, հայրենազրկված արցախահայերի, հայկական երկրորդ պետականության կորստի ֆոնին իշխանությունների մատուցած տոնական տրամադրությունները շատերի համար անհասկանալի են:
Արցախի Հանրապետության ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության ղեկավար Դավիթ Գալստյանը խոսելով 2024 թվականին Արցախի ու արցախահայության խնդիրների վերաբերյալ նախատեսվող քայլերի մասին, ասաց, որ այն օրվանից, երբ արցախահայերը բռնի տեղահանվեցին Արցախից, նույն րոպեից սկսած՝ բոլորի սպասելիքները, ակնկալիքները մեկն են եղել՝ վերադառնալ Արցախ։
«Կան կանոններ, որոնք պահպանելու դեպքում հիանալի տոնական օրեր կունենաք»,- վստահեցնում է ՀՀ ԳԱԱ էկոկենտրոնի սննդի շղթայի ռիսկերի գնահատման կենտրոնի ղեկավար, սննդագետ Դավիթ Պիպոյանը։
«Ես իմ համար կորցրած որևէ բան չեմ համարում, որովհետև այն գենը, հողը, ջուրը, այն սրբությունները, Աստծո նախախնամությունները, որոնք գտնվում են Արցախ աշխարհում, և վերջապես Գրիգոր Լուսավորիչն ու Մեսրոպ Մաշտոցն են այնտեղ գործել։ Այդ ամենը չպետք է կորչի, նրանց բարեխոսությունը պետք է խնդրենք, որպեսզի այդ ամենը վերադառնա»,- նշեց քահանան։
Ամանորին ընդամենը մեկ օր է մնացել: Իսկ այս օրերին արդեն մեր երկրի հանգստավայրերի հյուրանոցների մեծամասնությունում տեղերը զբաղված են: Ընդ որում, պարզեցինք, որ դրանք զբաղեցվել են տոներից բավականին առաջ՝ դեռևս դեկտեմբերի կեսերից:
«Տավարի մսի գինը բավական բարձր է, շատ թանկացած է: Եթե մաչայի փափկամիսը կարող եք 5000 դրամով էլ գնել, ապա ֆիլեի փափկամիսը 7500 դրամից ավելի է, իսկ մեջի մասը 10.000 դրամից ավելի է»,- ասաց Պիպոյանը:
Այս օրերին, գուցե հենց այս պահին կառավարության շենքի բազմաթիվ աշխատասենյակներից մեկում Նիկոլ Փաշինյանը՝ անձամբ, հնարավոր է՝ գրագիրների օգնությամբ, գրում է իր ամանորյա ուղերձը։ Դա հեշտ լուծելի խնդիր չէ անգամ հարյուրավոր տեքստեր գրած ու հազարավոր խորամանկություններ հեղինակած Նիկոլ Փաշինյանի համար, որովհետև նա պետք է փորձի հազարամյակների կտրվածքով հայ ժողովրդի կրած մեծագույն աղետի՝ Արցախի կորստի տարին ներկայացնել՝ որպես ձեռքբերումների տարի։ Իսկ դա բարդ խնդիր է անգամ մեծ մանիպուլյատորի համար։
Ամանորի տոները ողջ շուքով նշելու քաղաքապետարանի հանձնառությունը, պարզվում է, չի ավարտվում 202 միլիոն 406.000 դրամ ընդհանուր արժողությամբ «Սինեմարտ» ՍՊԸ-ից քաղաքի տոնական ձևավորման ծառայություններ գնելով։
«Մինչ օրս մեզ դիմել է 300 արցախցի, մարզպետարանում ստեղծվել է օպերատիվ շտաբ՝ կեցության և սննդի հարցերը հոգալու համար։ Այս ընթացքում համագործակցել ենք նաև կազմակերպությունների հետ ու մինչև հիմա էլ համագործակցում ենք՝ կենսական խնդիրների լուծման համար։ Գորիսի համայնքապետարանը շուրջօրյա կապի մեջ է նաև հյուրանոցների հետ՝ հարցերին հնարավորինս արագ արձագանքելու համար։
«Այդ հայտարարությունները, որ ինքն անում է, հենց այնպես հայտարարություններ չեն, ամեն մի հայտարարություն իր նպատակակետն ունի։ Այն, որ մենք հիմա այս օրվա մեջ ենք, դա մի օրվա բան չի, այլ ամբողջ 4 տարվա, ինչքան որ Փաշինյանը դարձավ վարչապետ։ Ինքը սրան էր ձգտում, չկարողացավ կռվով հանձնել, այդքան տղաների զոհեց, բայց չկարողացավ Արցախը միանգամից հանձնել, հիմա մեկ առ մեկ հանձնելու է։ Մենք կանգնելո՛ւ ենք հանուն Արցախի, բայց Նիկոլը հանձնելու է։ Փրկությունը ես տեսնում եմ ոչ թե նրա հեռանալով, նրան հեռանալ չի՛ կարելի, նրան չպետք է թողնել ոտքը ոտքի առաջ դնի, նրա պատիժը պետք է հրապարակում լինի․․․
Շուրջ 3 շաբաթ շրջափակման մեջ գտնվող Արցախում մարդիկ Ամանորին են պատրաստվում։ Ստեփանակերտի բնակիչ Դոնարա Գասպարյանը, որ 30 տարուց ավելի մայրաքաղաք Ստեփանակերտի շուկայում ժենգյալով հաց է պատրաստում-վաճառում, այսօր 168.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ ի տարբերություն թշնամու կողմից ճանապարհը փակելու առաջին օրերի, արդեն 2 օր է՝ շուկայում կրկին աշխուժություն է նկատվում։
Մայրաքաղաքում ամանորյա տրամադրություն ապահովելու նպատակով Երևանի քաղաքապետարանը շուրջ 285.000.000 (երկու հարյուր ութսունհինգ միլիոն) դրամ է ծախսել, ինչը համարժեք է 700.000 ԱՄՆ դոլարի։
«Այս տարվա դեկտեմբերի 5-ից մինչև 2023 թվականի հունվարի 6-ը ներառյալ՝ Երևանի 2750-ամյակին նվիրված շատրվանների պուրակում կգործի ոչ միայն ամանորյա տոնավաճառը, այլ նաև կլինի տոնական յոթ համերգ՝ Հայաստանում սիրված արտիստների, բենդերի և նաև վերջին տարիներին ձևավորված անհատների ու խմբերի կողմից։ Այս տարի ամբողջ փաթեթի համար կծախսվի շուրջ 285 միլիոն դրամ։ Պայմանագրերի մի մասն արդեն պատրաստ է, մի մասն ընթացքի մեջ է»:
Կա տպավորություն, որ իշխանությունները որոշել են անցած երկու՝ պատերազմի պատճառով հարաբերականորեն համեստ նշված տոնակատարություններից դուրս մնացած ճոխությունը լրացնել այս տարի։ Եվ լրացնում են։
«Մեր քաղաքացիները նկատած կլինեն, որ ամանորյա լուսավորության աշխատանքների իրականացման ընթացքում հաճախ որոշ փողոցներ կամ առանձին գծեր փակվում են, և ամենաշատ դժգոհությունն առաջացրել է Մաշտոցի պողոտայում խցանումներից, որոնք առաջանում են երթևեկության սահմանափակման պատճառով:
