Հայ-ադրբեջանական սեպտեմբերյան պատերազմից հետո Հայաստան-Ադրբեջան բանակցային գործընթացում գլխավոր միջնորդի դերակատարությունը Բրյուսելից անցավ Վաշինգտոնին: Սեպտեմբերի 20-ին Նյու Յորքում ԱՄՆ պետքարտուղար Բլինքենի միջնորդությամբ, հոկտեմբերի 2-ին Ժնևում կրկին արևմտյան միջնորդությամբ Միրզոյան-Բայրամով հանդիպումներ տեղի ունեցան, նախօրեին՝ հոկտեմբերի 4-ին, ամերիկյան կողմի նախաձեռնությամբ, տեղի ունեցավ ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանի, ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Ջեյհուն Բայրամովի հեռախոսազրույցը:
168.am—ի տեղեկություններով, «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար Հայկ Մամիջանյանը հոկտեմբերի 9-15-ն ԱԺ պատվիրակության կազմում մասնակցելու է Ստրասբուրգում կայանալիք ԵԽԽՎ հերթական նստաշրջանի աշխատանքներին:
Նիկոլ Փաշինյանը Հայաստանը ղեկավարում է «մեկ պատուհանի» սկզբունքով, որի իմաստն այն է, որ բավարարում է արտաքին բոլոր խաղացողների պահանջները։ Տարբեր խորությամբ, տարբեր հաճախակիությամբ, բայց բավարարում է։ Նա գործնականում տալիս է այն, ինչ իրենից պահանջում են։ Բայց իրավիճակի նրբությունն այն է, որ նա, դիմադրելով կամ ոչ, այլոց տալիս է իրեն չպատկանողը՝ Արցախը, Հայաստանի տարածքները, ինքնիշխանությունը, ճանապարհները, և այդպես շարունակ։
Վերին Լարսի ճանապարհը, որը Հայաստանն արտաքին աշխարհին կապող միակ ցամաքային գործող երթուղին է, հեղեղումների հետևանքով վնասվելուց հետո, այս անգամ հաջողվեց շուտ վերականգնել։ Բայց դա չի նշանակում, որ նման փլուզումներ կամ այլ իրավիճակներ առաջիկայում չեն լինելու։ Լարսով բեռնափոխադրումներ իրականացնելը վերջին շրջանում չափազանց դժվարացել է։ Ու դրա համար էլ տարեսկզբին կառավարությունը որոշեց կազմակերպել նաև լաստանավային փոխադրումներ։
2018թ.-ի հեղափոխությունից հետո կրթության ոլորտում հայտարարված առաջին փոփոխություններից մեկն այն էր, որ 9-րդ և 12-րդ դասարանի աշակերտները պետք է կենտրոնացված քննություններ հանձնեն։ Այդ փոփոխության նպատակն այն էր, որ պատասխանատվության ենթարկվեն այն ուսուցիչները և տնօրենները, որոնց աշակերտները ցածր արդյունք են ցուցաբերում։ Նախարարության այս նպատակն այնքան էլ լավ չընդունվեց դպրոցների կողմից, քանի որ այն դիտարկվեց՝ որպես պատժիչ նախաձեռնություն։ Բայց հասկանալի պատճառներով, գրեթե բոլորը ողջունեցին այս նախաձեռնությունը։
Հայաստանում կրկին թևածում է արտահերթ խորհրդարանական ընտրությունների անցկացման թեման։ Դատելով թեման շրջանառողների մերձիշխանական պատկանելությունից, այդ հարցը փորձում է քաղաքական օրակարգ բերել Նիկոլ Փաշինյանը։ Իսկ դա նշանակում է, որ արտահերթ ընտրությունները նա համարում է իր իշխանությունը երկարաձգելու ու ավելի ամրապնդելու հնարավորություն։
Համացանցը ողողված է եղջերուներին կերակրող Նիկոլ Փաշինյանի կադրերով։ Ոմանք հիանում են, ավելի շատերը՝ ծաղրում, երրորդները՝ ցասում են ապրում, առավել զգուշավորները տարակուսում են՝ հերթական ի՞նչ հակապետական քայլից կամ զիջումից է իր բուրժուական հանգստի կադրերով փորձում շեղել Նիկոլ Փաշինյանը հանրության ուշադրությունը։
Վերջին շրջանում Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի (ԿԳՄՍ) նախարարությունը հանդես է գալիս բազմաթիվ առաջարկներով, որոնց իրագործումը հսկայական ֆինանսական և այլ ռեսուրսներ է պահանջում։
«Թուրքիայում, ամենայն հավանականությամբ, մտածում են, որ շտապելու որևէ բան չունեն, իսկ Հայաստանում մտածում են, որ Բաքուն ու Անկարան ինչ-որ փուլում գուցե այդքան սերտ չհամագործակցեն, և իսկապես բանակցությունները տեղի ունենան առանց նախապայմանների, սակայն Թուրքիայի և Ադրբեջանի դեպքում դա մի փոքր անհասկանալի հասկացություն է, քանի որ դա չափազանց սերտ, սերտաճած քաղաքականություն է, քանի որ Թուրքիայի ու Ադրբեջանի տարածաշրջանային շահերը նույնական են»:
Հոգեբանական արտագաղթը միգրացիայի ամենաքայքայիչ տեսակներից է, երբ մարդը՝ ֆիզիկապես գտնվելով սեփական երկրում, մտովի իրեն համարում է այլ երկրի բնակիչ։ Այդ հոգեվիճակում հիմա ապրում են Հայաստանի տասնյակ, գուցե հարյուր-հազարավոր քաղաքացիներ, որոնց մի մասը դեռևս չի արտագաղթում տեխնիկական անհնարինության պատճառով, որոշ հատվածն էլ, այդուհանդերձ, հույս ունի, որ այս մղձավանջը կավարտվի։
Իր վերջին մոնոասուլիսի ընթացքում Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, թե վերջին շրջանում ԱԱԾ-ն հայրենիքի դավաճանության շուրջ 50 դեպք է բացահայտել։ Անմիջապես հաջորդ օրը ԱԱԾ-ն հրապարակեց հայրենիքի հերթական դավաճանին բացահայտելու մասին տեսահոլովակը, որում «մեղադրյալը» 2 միլիոն դրամի դիմաց պետական գաղտնիք հանդիսացող տեղեկություններ է հայտնել Ադրբեջանի հատուկ ծառայություններին։ Երեկ էլ նույնաբովանդակ մի տեսահոլովակ հրապարակեց արդեն Արցախի ԱԱԾ-ն, որն իբրև թե միանգամից բացահայտել է հայրենիքի ամբողջ 5 դավաճանների։
Տարիներ շարունակ Հայաստանի ուսուցիչները խոսում էին դասարաններում աշակերտների առավելագույն թույլատրելի թիվը նվազեցնելու մասին։ Ներկայումս Հայաստանի դպրոցներում աշակերտների առավելագույն թիվը մեկ դասարանում կարող է լինել 30-35։ Նոր նախագծով առաջարկվում է այդ թիվը դարձնել 20-25։
Չնայած այն հանգամանքին, որ 2020 թվականի 44-օրյա ողբերգական պատերազմից հետո ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը գրեթե «մահացած» է թե՛ հակամարտող կողմերի, թե՛ միջնորդների համար, ուկրաինական աշխարհաքաղաքական ճգնաժամի ֆոնին այս չգործող ձևաչափը դարձել է Հարավային Կովկասում Ռուսաստան-Արևմուտք առճակատման գործիք:
2020 թվականի նոյեմբերի 9-ից հետո Հայաստանի քաղաքական կյանքն ընթանում է Նիկոլ Փաշինյանին հեռացնելու նպատակի շուրջ։ Դա միանգամայն հասկանալի է ու տրամաբանական, քանի որ աղետալի պատերազմում կրած պարտությունից հետո այդ պարտության պատասխանատուի ու մեղավորի գտնվելն իշխանության ղեկին հակասում է առողջ բանականությանը։
Արդեն շուրջ երկու տարի Հայաստանն ապրում է աննորմալ, ալոգիկ վիճակում։ Դա առաջին հերթին վերաբերում է պետությանն ընդհանրապես, պետական կառավարման համակարգին՝ մասնավորապես։
Նախկինում մտածում էի, որ Հայաստանի կրթության համակարգի զարգացման համար անհրաժեշտ են ռազմավարություն, բարձրակարգ ծրագրեր։ Բայց տարիների ընթացքում եկել եմ այն եզրակացության, որ կրթության զարգացման նախապայմանը իրար հետ աշխատելու կարողությունն է։ Գիտնականների շրջանում կա կարծիք, որ, այլ կենդանիների համեմատ, մարդկությունը շատ ավելի մեծ զարգացում է ունեցել այն պատճառով, որ մարդիկ կարողանում են մեծ խմբերով համագործակցել։
Չնայած կանխատեսվում է, որ առաջիկայում գնաճը դեռ կշարունակի ակտիվանալ՝ Կենտրոնական բանկը որոշել է չբարձրացնել վերաֆինանսավորման տոկոսադրույքը։ Նպատակահարմար է համարվել այն թողնել անփոփոխ։
Կար ժամանակ, երբ մարդիկ անհանգստանում ու խուճապի էին մատնվում դոլարի նկատմամբ դրամի արժեզրկումից։ Երբ դրամն արժեզրկվում էր, շատերը վազում էին փոխանակման կետեր և փորձում իրենց դրամային միջոցները փոխարկել դոլարի։ Վերջին ամիսներին հակառակ երևույթն է տեղի ունենում. հիմա էլ մարդիկ սկսել են անհանգստանալ դրամի ամրապնդումից ու դոլարի թուլացումից։ Դա, անշուշտ, ունի իր պատճառները, ինչպես դրամի թուլացման […]
«Հայկական ժողովրդավարությունը», որը Նիկոլ Փաշինյանը, սովորության համաձայն՝ մանիպուլյացնելով դարձրել է իբրև Հայաստանի բրենդ, որևէ աղերս չունի իրական ժողովրդավարության հետ։ Նիկոլ Փաշինյանը գուցե անկեղծորեն չի հասկանում դա, քանի որ որպես մակերեսային դատողություններ ունեցողի՝ նրա համար ժողովրդավարությունը միայն ընտրությունների օրը տեղի ունեցող ակտն է։ Իրականության մեջ ընտրական փուլը ժողովրդավարության տեսանելի, բայց մակերեսային արտահայտություն է։
Ճգնաժամը շարունակվելու է և եթե՝ կա՛մ նույն ընդդիմությունը, կա՛մ գուցե հրապարակ եկող նոր ուժերը չգտնեն այդ ճգնաժամի հանգուցալուծման քաղաքական ուղիներ, այն կարող է ստանալ այնպիսի վտանգավոր արտահայտություններ, որոնց համեմատ հանրային հուսահատությունն ու արտագաղթը կարող են չարյաց փոքրագույնը համարվել։
Նախորդ շաբաթվա հրապարակման մեջ նշել էինք, որ վերջին մեկ տարում Հայաստանի դպրոցների ուսուցիչների թիվը շուրջ 900-ով նվազել է։ Այս հրապարակման մեջ փորձենք հասկանալ, թե ինչ փոփոխություններ են արձանագրվել ուսուցիչներին վերաբերող վիճակագրական տվյալներում։ Այս հրապարակման մեջ օգտագործված տվյալները պաշտոնական են և վերցված են Վիճակագրության պետական կոմիտեի հրապարակումներից։
Մրցակցության պաշտպանության հանձնաժողովը բավարարվել է նրանով, որ նման գործունեությունը որակվել է որպես պետական մարմնի կողմից տնտեսվարող սուբյեկտների նկատմամբ խտրական պայմանների սահմանում և կիրառում, ինչի համար նախազգուշացրել է Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարությանը։
Արդեն ապրիլին անհավանական բարձր մուտքեր գրանցվեցին։ Այդ ամսին, պաշտոնական տվյալներով, միայն բանկային համակարգի միջոցով Ռուսաստանից Հայաստան է փոխանցվել 232 մլն դոլարից ավելի գումար։ Խոսքը զուտ ֆիզիկական անձանց կատարած փոխանցումների մասին է, որոնք դասվում են մասնավոր տրանսֆերտների շարքին։
Հարավային Կովկասի հարցերով ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչ Տոյվո Կլաարի տարածաշրջանային շրջագայությունն այս անգամ անցավ նաև Թուրքիայով: Ինչպես հայտնի է, հունիսի 3-ին սկսվեց Կլաարի տարածաշրջանային այցը Երևան, այստեղ ԵՄ ներկայացուցիչը հանդիպումներ ունեցավ Նիկոլ Փաշինյանի, Արարատ Միրզոյանի, Արմեն Գրիգորյանի և Ռուբեն Ռուբինյանի հետ:
Հայաստանը վաղուց ապրում է համատարած կեղծավորության պայմաններում։ Այն արտահայտվում է՝ ինչպես երկրի ներսում ընթացող գործընթացներում, այնպես էլ՝ աշխարհի հետ հարաբերություններում։ Կեղծավորությամբ զբաղվում են գրեթե բոլորը՝ բարձրաստիճան պետական պաշտոնյաներն ու անվանական ընդդիմադիրները, մտավորականներն ու դիվանագետները, ոստիկաններն ու զինվորականները։
Պետության իշխանության որակն արտահայտվում է առավելապես նրանով, թե որքանով է այն հետապնդում պետական, ազգային շահերը և որքանով է այդ իսկ իշխանությունը ծառայեցնում այդ շահերի իրացմանը։ Հայաստանի պարագայում, ինչպես գրեթե ամեն ինչ, դա ևս գործում է ճիշտ հակառակ տրամաբանությամբ․ ոչ թե իշխանությունն է ծառայեցվում պետական ու ազգային շահերի իրականացմանը, այլ վերջիններս են ծառայեցվում իշխանության պահպանման մեխանիկական նպատակին։
Ազգային ժողովի հանձնաժողովներում ընթանում են անցած տարվա պետական բյուջեի կատարողականի քննարկումները։ Քննարկումներին, եթե, իհարկե, դրանք կարելի է քննարկում անվանել, մասնակցում են բացառապես իշխող խմբակցության պատգամավորները։ Ընդդիմությունը, մեկ ամսից ավելի է, ինչ խորհրդարանում չէ, չի մասնակցում նաև բյուջեի կատարման քննարկումներին։ Ու դա լավ առիթ է իշխանությունների համար՝ տպավորություն ստեղծելու, թե փայլուն արդյունքների են հասել։
Մանկավարժական համալսարան դիմելը դեռևս չի նշանակում, որ բոլոր դիմորդները երազում են ուսուցիչ աշխատել։ Կան դիմորդներ, որոնք Մանկավարժական համալսարան են դիմում, քանի որ ուսման վարձը ցածր է, ընդունվելը՝ ավելի հեշտ։
Իշխանությունները համառորեն առաջ են տանում այն թեզը, թե աշխատավարձերը Հայաստանում մեծ տեմպերով ավելանում են և ավելի արագ, քան գնաճն է։ Սրա նպատակն է՝ ցույց տալ, որ մեր երկրում սոցիալական վիճակը ոչ թե վատացել է, այլ լավացել։
Մայիսի 22-ին Բրյուսելում կայացած բանակցություններից հետո գլխավոր միջնորդի՝ Եվրոպայի խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի տարածած հայտարարությունը լայն քննադատությունների առարկա դարձավ հատկապես Երևանում:
