Մենք ապրում ենք ոչ թե իրական, այլ «տեխնոլոգիական հեղինակությունների» ժամանակներում, որոնք, ի տարբերություն առաջինների, ծառայում են ոչ թե պետությանն ու հասարակությանը, այլ իրենց կերտողներին։
Նիկոլ Փաշինյանը վերջին շրջանում չի դադարում հարկերի աննախադեպ հավաքագրումների վերաբերյալ նույն տեքստը կրկնել. կառավարության նիստում է հայտարարում, մամուլի ասուլիսում, Ազգային ժողովում, այլ առիթներով։ Մակերեսային համեմատություններ, անտրամաբանական բացահայտումներ է անում, խեղաթյուրում է իրականությունը։
«Կա հստակ տպավորություն, որ Արևմուտքը փորձում է գործընթացն ավարտին հասցնել այս տարի, բոլոր հանդիպումներն ամիսներ առաջ ծրագրվում են՝ դրանով իսկ կողմերին դնելով մի իրավիճակի մեջ, որում նրանք արդեն պարտավորված են բանակցել Արևմուտքում և չունեն օրակարգ Մոսկվայում։ Բայց կրկնեմ, գլխավորը կողմերի համար այն է, որ առանց այդ մի շարք ուղղություններով հանգամանալից աշխատանքի, հնարավոր չէ որակյալ փաստաթուղթ ստորագրել, որն իսկապես արդյունքի կհանգեցնի, դա անհնար է»։
Նիկոլ Փաշինյանի անձնական ու նրա իշխանության հավաքական վարկանիշը հասել է պատմական մինիմումի, ինչի մասին են վկայում մի շարք սոցիոլոգիական հարցումներ։ Նրա վարկանիշն այլևս ոչ թե հանրային է, այլ բյուրոկրատական, քանի որ այն, ինչ մնացել է դրանից, մեծ հաշվով, զուտ պետական կառավարման համակարգի ռեսուրսն է, որին տիրապետում է ցանկացած իշխանություն։
2018 թվականից հետո պետության ինստիտուցիոնալ հիշողությունը հասցնելով ամնեզիայի, Նիկոլ Փաշինյանը թողնելու է բացիլ, որն իրենից հետո արտահայտվելու է էպիլեպսիայի ախտանիշներով՝ պարբերաբար ցնցումներ հարուցելով այդ համակարգի համար։
«Ես լրագրող չեմ, բայց կապ ունեմ լրագրության հետ. ինքս եմ գրում մամուլի հաղորդագրությունները»,- մի առիթով ինձ ասաց Իռլանդիայի Բալլինա քաղաքի քաղաքապետ Մարկ Դաֆին:
Այսօր Մոլդավայի մայրաքաղաք Քիշնևում Եվրոպական քաղաքական համայնքի հերթական գագաթնաժողովի շրջանակում կկայանան հնգակողմ բանակցություններ Փաշինյան-Մակրոն-Միշել-Շոլց-Ալիև ձևաչափով։ Այս տեղեկատվությունը նախօրեին հաստատել է թե ԵԽ ղեկավարի մամուլի գրասենյակը, թե ՀՀ կառավարությունը։
Այս իրավիճակի ամենամեծ շահառուն, իհարկե, իշխանությունն է, որը, օգտվելով հանրության անտարբերությունից, պետության հետ անում է ամենայնը՝ իր իշխանությունը երկարաձգելու համար։ Բայց շահառուների թվում են նաև նոմինալ բազմաթիվ քաղաքական խմբեր, ընդդիմադիր ձևաչափեր, որոնք, չնայած հռետորական պաթոսին, վայելում են իրենց այն կոմֆորտը, որը հնարավոր է դարձել պետության հետ իշխանության կողմից կատարվող բարբարոսության շնորհիվ։
Երբ մահամերձ հիվանդի միմիկան կամ մատները թեկուզ աննշան շարժվում են, չնայած բժիշկների դատավճռին, հարազատները հույս են ապրում, որ նա կարող է փրկվել։ Հայաստանը, ահա, նման է այդ մահամերձ հիվանդին, որը, սակայն, անշարժացել է՝ անգամ թվացյալ որևէ նշան ցույց չտալով։ Հայաստանը գտնվում է մահամերձ երկրից մահացող երկիր փոխադրվելու ճանապարհին, որի ասֆալտապատմամբ հիմա զբաղված է Նիկոլ Փաշինյանը։
Անձը պետք է գրանցված լինի երկու համակարգերից որևէ մեկում. կամ սոցիալական աջակցման որևէ համակարգում, կամ եկամուտների հայտարարագրման համակարգում, նույնականացվի, որ կարողանա ապահովագրվել: Սոցիալական աջակցման համակարգում գրանցվելու դեպքում պետությունն ամբողջությամբ կամ մասնակի փոխհատուցելու է ապահովագրական վճարը: Մինչև 18 տարեկան երեխաների, 63-ից բարձր տարիք ունեցող անձանց ապահովագրական վճարներն ամբողջությամբ փոխհատուցվելու են պետական բյուջեից: Իսկ մնացած քաղաքացիների դեպքում կապ ունի եկամուտների չափը:
Պետությունը դրանում ապրող ժողովրդի ֆիզիկական և հոգևոր հատկանիշների ինտեգրալ ամբողջություն է։ Կազմավորումը չի կարող պետություն համարվել միայն դրանում ապրողների ֆիզիկական ներկայության հատկանիշով, առանց հոգևոր բաղադրիչների, ինչպես որ հնարավոր չէ միայն հուզական, հոգեբանական ապրումներով պետություն ունենալ՝ առանց ֆիզիկական ներկայության։
Փաշինյանի ներկայիս գործողությունները, բացի դավաճանական, հակապետական լինելուց (ինչպես գնահատվում է քաղաքական հարթությունում), նաև ու առաջին հերթին՝ հակասահմանադրական են։ Հետևաբար՝ նրա գործունեությունը ոչ այլ ինչ է, եթե ոչ՝ երկրում սահմանադրական կարգի տապալում, ինչը, ի տարբերություն քաղաքական որակումների ու գնահատականների, ենթակա է քրեաիրավական խստագույն պատժի՝ դրանից բխող ոչ լիրիկական հետևանքներով։
Բազմաթիվ գործող ընկերություններ փակվել են կամ դադարեցրել իրենց գործունեությունը։ Սա նշանակում է, որ բիզնես միջավայրը, ինչն իշխանություններն այդքան «անշեղորեն» բարելավում են, այնքան էլ չի բարելավվել։
Հայաստան-Ադրբեջան բանակցային գործընթացն Արևմուտքի հովանու ներքո եռում է։ Մայիսի 1-ից Վաշինգտոնում նախարարական քառօրյա բանակցություններին հաջորդեց օրերս մայիսի 14-ին Փաշինյան-Ալիև-Միշել հանդիպումը, որի ընթացքում առաջին անգամ ՀՀ-ն պաշտոնապես ճանաչեց Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը, այդ թվում՝ Արցախը։ Սակայն Արևմուտքը սրանով չի բավարարվում և գործի է դրել իր ողջ արսենալը։
Հայաստանի ներկայիս իրավիճակից փրկության հնարավոր ելքերը շատերի համար երևակվում են բարդ գործընթացների, խրթին քաղաքական կոմբինացիաների և գրեթե անիրատեսականությանը ձգտող սցենարների տեսքով։
Միջազգային հարաբերություններում, ի թիվս բազմաթիվ գործոնների, կենսական նշանակություն ունեն երկրների միջև իրավահավասարության ու փոխադարձության սկզբունքները, որոնց շնորհիվ նաև ապահովվում է տարածաշրջանային և համաշխարհային հավասարակշռությունը։
Մայիսի 2-ին 168.am-ն անդրադարձել էր Գայանե Աբրահամյանի «հույժ գաղտնի» ռազմական տեղեկությանը:
Ցավալիորեն պետք է արձանագրել, որ ՀՀ իշխանությունները հլու-հնազանդ շարունակում են կատարել ադրբեջանական պահանջները՝ անկախ նրանից, թե դրանք որևէ ձևով փաստաթղթավորվա՞ծ են, թե՞ բանավոր ձևով են հնչում: ՀՀ իշխանություններն արդեն հասցրել են մեծ հարված հասցնել Արցախին, Արցախի ինքնորոշման իրավունքին, անվտանգությանը, արցախցիներին, և այս պարագայում որևէ ձևով չեմ բացառում, որ մի փուլում Հայաստանն առհասարակ նույնիսկ հումանիտար ուղղությամբ տրամադրվող ֆինանսավորումը կարող է դադարեցնել:
Շուկայի այսպիսի պասիվացումը, որը հիմնականում առաջարկի կրճատման ու ձևավորված սպասումների արդյունք է՝ երկրորդային շուկայում հանգեցրել է անշարժ գույքի գերարժևորման կամ գների չհիմնավորված բարձրացման։ Շատերը հետաձգել են անշարժ գույքի վաճառքի իրենց մտադրությունները՝ հույս ունենալով, որ որոշակի ժամանակ հետո կարող են ավելի բարձր գին պահանջել դրա համար։
«ՀՀ իշխանությունները մի փոքր փոխեցին իրենց մոտեցումը, քանի որ հասկանում են, թե ինչ է տեղի ունենում, և «կուլ գնալը» այս գործընթացում կարող է շատ վտանգավոր լինել։ Թուրքիան, իմ կարծիքով՝ ներկայումս միտումնավոր տապալում է հայ-թուրքական գործընթացը, քանի որ պատրաստ չէ քայլերի, կարգավորման, և այս հուշարձանի պատմությունն ընդամենն առիթ է»,- ասաց Նադեին-Ռաևսկին։
Հասարակությանն անընդհատ իր թուլությունը հիշեցնելով, օտարի առաջ նվաստացման դրդող քարոզչությունը մարդկանց անհատական ու հավաքական գիտակցության մեջ ներարկում է թերարժեքության, անկարողության զգացում։ Առաջին հայացքից դա վերաբերում է միայն արտաքին աշխարհին, իրական և հնարավոր թշնամիների հետ հարաբերություններին։ Իրականում, սակայն, անկարողությամբ համակվող հասարակությունը նույն կերպ է սկսում վերաբերվել նաև իր ներքին կյանքին, ներհանրային ու ներպետական խնդիրներին։
Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությունը գործնականում օրգանական կապ չունի ժողովրդի, հանրային տրամադրությունների հետ։ Այո, 2021 թվականին նա ստացել է «պողպատյա մանդատ», բայց դրանից հետո սկսել է կատարել այն ստանալու համար իր տված խոստումներին տրամագծորեն հակառակ քայլեր։ Նրա իշխանության լեգիտիմության բացակայության մասին էին վկայում նաև ամերիկյան հեղինակավոր ընկերություններից մեկի կողմից վերջերս հրապարակված հարցումների տվյալները։
Կառավարության նիստում օրերս Նիկոլ Փաշինյանն աշխատատեղերի հերթական պատմական ռեկորդներից էր խոսում։ Ասում էր, թե 2023թ. մարտին Հայաստանում կրկին գրանցվել է աշխատատեղերի բացարձակ ռեկորդ Երրորդ Հանրապետության պատմության մեջ: «Նախորդ այդպիսի ռեկորդն արձանագրվել էր 2022թ., երբ գրանցվել էր 704.420 աշխատատեղ: Իսկ 2023թ. մարտին արդեն ունենք 706.294 աշխատատեղ, ընդ որում՝ պետք է ամսվա հետ համեմատել, որովհետև գիտեք՝ աշխատատեղերն […]
ԱՄՆ պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենի սկսած Երևան-Բաքու գործընթացը Վաշինգտոնում շարունակվում է և, ըստ նախնական ծրագրի՝ այսօր դրա վերջին օրն է: Երկու երկրների պատվիրակությունների հանդիպումը ԱՄՆ-ում, որն ուղղված է «Հարաբերությունների կարգավորման համաձայնություն» անվանումը կրող փաստաթղթի վերջնական համաձայնեցմանը, շարունակվել է շուրջ երեք օր։
Նիկոլ Փաշինյանը, նրան սպասարկող քաղաքական, քարոզչական թիմերը ներկայումս հայ հասարակության համար փորձում են ձևակերպել «ո՞վ ենք մենք» հարցի պատասխանը, որը ցանկացած հանրույթի ինքնության իդենտիֆիկացիայի անհրաժեշտ պայմանն է։
Նիկոլ Փաշինյանը, իր իսկ այլաբանությամբ, այլևս զրկվել է իրեն վստահված մեքենան վարելու վարորդական իրավունքից, բայց չի գտնվում մեկը, որը կբացի արդեն կիսաքանդ ու դեպի անդունդը սուրացող մեքենայի դուռն ու նրան դուրս կհրավիրի մեքենայից։
ՀՀ վարչապետի աշխատակազմի ղեկավարի տեղակալ Տարոն Չախոյանը վերջերս ֆեյսբուքյան իր էջում գրել էր, թե վերջին 6 տարիների ընթացքում 1000 խոշոր հարկատուների կողմից վճարված հարկային եկամուտները դինամիկ աճ են արձանագրել: Ըստ նրա՝ հրապարակման՝ 2023 թ. առաջին եռամսյակում 2018թ. նույն ժամանակահատվածի համեմատ 1000 խոշոր հարկատուների կողմից վճարված հարկային եկամուտներն աճել են 2.1 անգամ:
Ռուս-ուկրաինական հակամարտությունից հետո մեծ թվով Ռուսաստանի քաղաքացիներ տեղափոխվեցին և հաստատվեցին Հայաստանում։ Նրանց մի մասը նաև սկսեց բիզնես գործունեություն ծավալել։ Մի քանի հազար ընկերություններ բացեցին։ Պատժամիջոցների պատճառով հազարավոր քաղաքացիներ, հատկապես՝ ՏՏ ոլորտից, տեղափոխվեցին և իրենց գործունեությունը սկսեցին իրականացնել այստեղից։
Երբ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարում է, թե «մենք կառավարող էլիտա չենք, մենք ՀՀ միջին վիճակագրական քաղաքացիներ ենք», առաջին հայացքից կարող է թվալ, որ նա հերթական անգամ ցանկանում է դուր գալ ոչ այնքան բարձր կրթական ցենզ ունեցող իր թվացյալ էլեկտորատին։ Այդ մղումը Փաշինյանը, իհարկե, ունի, որովհետև նա վաղուց պետք է որ հասկացած լինի՝ մտածել կարեցող ցանկացած մեկն իր ու իր իշխանության հակառակորդն է ու թշնամին։
Միացյալ Նահանգների Պետքարտուղարության փոխխոսնակ Վեդանտ Պատելն իր վերջին բրիֆինգի ընթացքում կրկին անդրադարձել է Հարավային Կովկասում ստեղծված իրավիճակին:
