Գրված է, որ հանձնում են Լաչինը, խոսքն ինչի՞ մասին է, Բերձորի շրջանի մասի՞ն է, թե՞ մեկ այլ բանի։ Պայմանագրում նշվում է, որ 5 կմ ճանապարհ է տրամադրվելու հայկական կողմին, որը վերահսկվելու է ռուս խաղաղապահների կողմից։ Հիմա թշնամին կարող է ասել, որ պայմանագրում Լաչին բառը գրված է, հետևաբար՝ պետք է շրջկենտրոնից դուրս գան։ Եթե մերոնք այդքան անողնաշար գտնվեն և թույլ տան, որ Բերձոր շրջկենտրոնը հայտնվի ադրբեջանցիների ձեռքում, ուրեմն՝ վտանգները սարսափելի մեծ են լինելու»,- ասաց Աշոտ Մելքոնյանը։
Կարծում եմ, որ իրենք, բնականաբար, ավելի վաղ ժամանակահատվածում են պատրաստվել սրան: Խնդիրը ոչ այնքան իրավական տիրույթում է, որքան քաղաքական: Նպատակն ահաբեկելն է նախ՝ ընդհանուր բնակչությանը, ապա՝ զինվորական գործում ներգրավված անձանց: Իհարկե, եթե անմիջապես սկզբնական հետապնդումներն իրականացնեին հրամանատարական կազմի նկատմամբ, շատ ցայտուն կլիներ միջազգային հանրության աչքերում դրանց՝ քաղաքական հետապնդումների բնույթը:
Չնայած օրերս Ֆրանսիայի Սենատում Արցախի անկախության ճանաչման կոչ անող բանաձևի վերաբերյալ Ֆրանսիայի ԱԳՆ-ի կարծիքը միանշանակ չէ, և Ֆրանսիան հայտարարում է, որ չի ճանաչում Արցախի Հանրապետության անկախությունը, հենց Արցախի կարգավիճակի հարցի շուրջ էլ ներկայումս ծավալվում են կարևոր զարգացումները։
Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարար Սուրեն Պապիկյանը կառավարության նոյեմբերի 26-ի նիստում որոշման մի նախագիծ էր ներկայացրել, որով առաջարկվում էր նախարարությանը հատկացնել շուրջ 460 միլիոն դրամ։
Փաստաբաններ Սիրանուշ Սահակյանն ու Արտակ Զեյնալյանը հայտարարությամբ են հանդես եկել՝ տեղեկացնելով, որ ՄԻԵԴ-ը բավարարել է դիմումներն ու հրատապ միջոց է կիրառել 11 ձերբակալված անձի և 3 ձերբակալվածի առնչությամբ։ Գրառումը ներկայացնում ենք ստորև․
168.am-ի տեղեկություններով՝ օրեր առաջ Մոսկվա էին մեկնել Հայ հեղափոխական դաշնակցության (ՀՅԴ) ներկայացոիցիչներ Իշխան Սաղաթելյանը և Արմեն Ռուստամյանը։ Ըստ նույն աղբյուրների՝ նրանք Մոսկվայում ռուսաստանյան քաղաքական շրջանակների հետ ակտիվ հանդիպումներ են ունեցել։
Ռեժիսոր Մհեր Մկրտչյանի, պրոդյուսեր Արմեն Գրիգորյանի և դերասան Հրանտ Թոխատյանի նախաձեռնած հավաքի ընթացքում որոշվեց անհայտ կորածների, գերության մեջ հայտնված զինվորների նկարներով երթ կատարել ՀՀ-ում տարբեր երկրների դեսպանատներ։
«Ամոթալի պայմանագիրը ստորագրելուց հետո այս աշխատանքը սկսվել է, և մեծ քանակությամբ մարդ Հայաստանում և Հայաստանից դուրս սկսել են արդեն դրանով զբաղվել։ Ուզում եմ շնորհակալություն հայտնել Մարդու իրավունքների պաշտպանին՝ Արման Թաթոյանին, բրավո այդ տղայի արած աշխատանքին, որն անում է, եթե մենք բոլորս կանգնենք նրա կողքին, հնարավոր է՝ հասնենք արդյունքի։ Մենք ունենք շատ ու շատ գերիներ, ունենք շատ զինվորներ, որոնք դեռևս գտնվում են թշնամական տարածքում։ Պետք է դիմենք այն մարդկանց, որոնք կարող են օգնել մեզ վերադարձնելու այդ տղաներին տուն, քանի դեռ ժամանակ կա, որոշ ժամանակ կանցնի՝ ուշ կլինի»,- դիմելով ներկաներին՝ ասաց ՀՀ ժողովրդական արտիստ Հրանտ Թոխատյանը։
«Ես գնացել եմ իմ երեխային տեսել-եկել եմ, ինքն էնտեղ անելու ոչ մի բան չունի»,- Կառավարության առջև հայտարարեց Պարգև Առաքելյանը, ով մեկն է այն ցուցարարներից, որոնք վարչապետից պահանջում են հստակեցում, թե ինչ ճակատագիր է սպասվում Արցախում զինծառայությունը շարունակող իրենց զավակներին:
Վերջին շրջանում տեղեկություններ հրապարակվեցին այն մասին, որ ադրբեջանական իշխանությունների կողմից ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Սեյրան Օհանյանի նկատմամբ քրեական հետապնդում է հարուցվելու և միջազգային հետախուզում հայտարարվել:
«Թող այսօր ասեն էդ Պաշտպանության բանակի զորամիավորումները, որ չոլում թափած են, 45 օր դիրքերում ռումբերի տակ, ընկեր կորցրած, հարազատ կորցած, տրամվա տարած, թող մեզ այսօր պատասխան տան՝ էդ երեխաներն ի՞նչ կարգավիճակում են մինչև հիմա ու մինչև ե՞րբ պետք է մնան:
Մամուլում լուրեր են սկսել շրջանառվել այն մասին, որ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը պատրաստվում է անցնում իշխանությունը հանձնել «Հայրենիք» կուսակցության ղեկավար, ԱԱԾ նախկին տնօրեն Արթուր Վանեցյանին, քանի որ մտահոգված է իր ապագայով և կարծում է, որ եթե նախկիններն իշխանությանը գան, ապա իր պատիժն անխուսափելի է լինելու։
Հայաստանում նոյեմբերի 28-ի դրությամբ հաստատվել է կորոնավիրուսով վարակման 1248 նոր դեպք, վարակվածների ընդհանուր թիվը հասել է 133 594-ի:
Քաղաքական ու հանրային հարթակներից մինչև կենցաղային քննարկումներ ու փողոցային խոսույթ՝ հոլովվում է մեկ անուն՝ Նիկոլ Փաշինյան։ Ոմանք նրան պաշտում են անկարելիորեն, որոշները կամաց–կամաց դուրս են գալիս պաշտամունքի թմբիրից, երրորդները նրան համարում են բոլոր աղետների ու չարիքների աղբյուրն ու պատճառը։
Եկեղեցին շարունակում է լռել, հավատավոր կամ անհավատ հոտը՝ ըմբոշխնել հպարտության՝ վերևից պարտադրվող ականջահաճո մեղքը՝ իր հոտային անտարբերությամբ ճանապարհ հարթելով նորանոր մեղքերի իրագործման համար։
Նիկոլ Փաշինյանի որոշմամբ՝ Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի աշխատակազմի արարողակարգի բաժնի պետ Էդուարդ Հարությունյանը գործուղվելու է ՌԴ։
«Ես իմ անվստահությունն իր և կառավարության հանդեպ հայտնել եմ դեռ սեպտեմբերի կեսերին՝ մինչև պատերազմ սկսվելը, այնպես որ, նա պետք է հստակեցնի, որ այդ օդը շարժելը որևէ գին չունի՝ առնվազն մտածելու ունակությունը պահպանած ժողովրդի մոտ: Իր ասածը չէ, որ մեզ պետք է ուղղորդի: Եթե ղեկավարը փնտրում է մեղավորներին այլոց մեջ, դա քաղաքական անմեղսունակություն է: Դա պետական գործչի անմեղսունակության ինքնախոստովանություն է: Ղեկավարը պատասխանատու է բոլոր սխալների և կորուստների համար»,- ասաց նա:
«Եթե այս իշխանությունն ավելի հանգիստ իրավիճակում՝ 2,5 տարվա ընթացքում, չկայացրեց էական, անհրաժեշտ որոշումներ պետության համար, ապա այդքան էլ չեմ հասկանում, թե ինչու նա հանկարծ այդ որոշումները կկայացնի այսօր»,- այս մասին 168․am-ի հետ զրույցում ասաց քաղաքական վերլուծաբան Վադիմ Դուբնովը, անդրադառնալով Սոթքի ոսկու հանքի շուրջ ստեղծված իրավիճակին, ՀՀ իշխանությունների հետպատերազմյան որոշումների, հայտարարությունների համարժեքությանը ստեղծված իրավիճակին, հայ-ռուսական և ռուս-արցախյան հարաբերությունների ապագային։
Ղարաբաղյան խնդրի ներկա հանգրվանը չլուծեց իր վրա դրված ամենամեծ խնդիրը՝ տարածաշրջանը չդարձրեց ավելի կայուն և անվտանգ։ Շատ մեկնաբաններ են կարծում, որ նոր պատերազմը սարերի հետևում չէ, և դրան Հայաստանը պետք պատրաստվի հենց այսօրվանից։
«Պարտադիր պետք է ոլորտ առ ոլորտ խորհրդակցություն տեղի ունենար, բոլոր լուծումներն առաջարկվեր, խորհրդակցվեր, ընդհանուր հայտարարի գային, նոր որոշեին՝ որ ոլորտն ինչ աստիճանով կարելի է կանգնեցնել, սառեցնել, որպեսզի և՛ կարողանայինք կաթվածահար չանել ամբողջ տնտեսությունը, և՛ կարողանայինք առողջական խնդիրներ չառաջացնել հասարակության մոտ: Շատ ոչ ճիշտ կազմակերպվեց այդ ամենը, և ունեցանք հետևանքները»:
Կապիտուլյացիոն համաձայնագրի ստորագրումից, Արցախի հանձնումից, 5000-ի հասնող զոհերի առկայությունից հետո այդ ամենի հեղինակը ոչ միայն ամոթի ու մեղավորության զգացում չի ապրում, այլ ցույց տալով դրանց իսպառ բացակայությունը՝ դեռ խոսում է։ Նրա խոսելու փաստն ինքն արդեն հոգեվերլուծության առարկա է։ Դրա արդյունքները, իհարկե, անհատական պատկանելություն ունեն, բայց հանրային են այնքանով, որ տվյալ սուբյեկտը դեռևս որոշումներ է կայացնում։
«Զինծառայողների ապահովագրության» հիմնադրամում այս պահի դրությամբ առկա է շուրջ 32 միլիարդ դրամ, բայց միայն միանվագ հատուցման համար անհրաժեշտ է շուրջ 70 մլրդ դրամ։ Այս մասին 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց հիմնադրամի հոգաբարձուների խորհրդի նախկին անդամ Մեսրոպ Մանուկյանը։
Երեկ ողջ օրը հակասական լուրեր էին տարածվում Սոթքի վերաբերյալ. գյուղապետը հաստատում էր, իսկ Պաշտպանության նախարարությունն ու վարչապետի խոսնակը հերքում էին տեղեկությունները, թե ադրբեջանցի զինվորականները մտել են հանքավայր։ Պաշտոնական շրջանակներից ավելի ուշ եղան պարզաբանումներ, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի զինված ուժերի միջև տեղի է ունեցել ժամանակավոր մարտական հենակետերի փաստացի տեղակայման կետերի հստակեցում:
«Արցախը լինելու է ինքնակառավարվող երկիր՝ սա փաստ է, ռուս խաղաղապահների առկայությունը չի թուլացնում մեր անկախությունը կամ մեր ինքնակառավարման աստիճանը՝ ամենևին։ Ընդակառակը՝ ռուս խաղաղապահն ապահովում է մեր անվտանգությունը։ Հիմա մենք ի՞նչ ենք ուզում, որպեսզի երկիրը լինի անվտա՞նգ, թե՞ ինչ-որ անկախության բանաձևեր, ասենք, նահանգներ կամ չգիտեմ թեկուզ երկրները ճանաչեն։
Ինչպես արդեն տեղեկացրել ենք՝ Սոթքի ոսկու հանքավայրի աշխատակիցները և տեղի բնակիչները ակցիա են իրականացնում՝ պնդելով, որ հայտնվել են անորոշ իրավիճակում: Ադրբեջանցի զինվորականները մտել են հանքավայրի տարածք, ասել, որ դա իրենց տարածքն է, և ժամանակ տվել տեղի աշխատակիցներին, որ տեխնիկան դուրս բերեն: Այսօր հանքավայրը չի աշխատում: Տեղի բնակիչներից մեկը լրագրողների հետ զրույցում ասաց, որ իրենց չեն թողնում այդ կողմ բարձրանալ:
Ոստիկանությունն էլ շտապեց պարզաբանել, թե քանի որ ոստիկանները մեկնել էին ռազմաճակատ, նրանց հագուստները մաշվել էին, իսկ նորերը պահեստից հանելուց հետո հայաֆիկացնելու ժամանակ չի եղել, դրա համար էին ոստիկաններն այդ հագուստներով:
Հայաստանի մարդու իրավունքների պաշտպան Արման Թաթոյանի խոսքով՝ գերիների և անհետ կորած հայ զինվորների փոխանակման պրոցեսն Ադրբեջանն ակնհայտորեն ձգձգում է, ընդ որում, արհեստականորեն։ Այսօր ԱԺ-ում լրագրողների հետ ճեպազրույցում Մարդու իրավունքների պաշտպանը նաև իրազեկեց.
Անհետ կորած զինծառայողների հարազատները, որոնք շաբաթներ շարունակ բողոքի ակցիաներ էին անցկացնում, իսկ վերջին օրերին մի քանի անգամ հանդիպել էին Նիկոլ Փաշինյանի հետ, երեկ մեկնել են Արցախ և հանդիպել Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանի, ինչպես նաև խաղաղապահ զորքերի հրամանատարի հետ:
Սոթքի ոսկու հանքի աշխատակիցների բողոքի ակցիան. ՈՒՂԻՂ
«Մենք շատ դժբախտ իրականության մեջ ենք ապրում. այդքան ասում ենք, այդքան քննադատում ենք, բայց իշխանությունը չի թողնում իր այդ ոճը, որ ինքն անսխալական է»,- լրագրողների հետ զրույցում նշեց ԱԺ «Բարգավաճ Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Գևորգ Պետրոսյանը՝ անդրադառնալով երեկ՝ ՀՀ ԱԺ արտահերթ նիստի օրակարգում ռազմական դրությունը վերացնելու մասին նախագծի քնարկումներին: