Քիչ առաջ Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանը հայտարարություն տարածեց, որտեղ տեղեկացնում է, որ այցելել է Շուշի, հանդիպել քաղաքի պաշտպանների հետ, տեղում քննարկել թշնամու բազմաքանակ ուժերի դեմ մեր պայքարի ռազմավարությունը:
Արցախում պատերազմական գործողությունները շուտով կբոլորեն 40 օրը։ Ռազմաճակատում կարծես իրավիճակը պարզ է, ադրբեջանական-թուրքական-ահաբեկչական խմբերը, հատկապես հարավային ուղղությամբ, ճեղքում են կատարել և զբաղեցրել մեծ թվով բնակավայրեր, որոնք դեռ մինչև երկու ամիս առաջ Արցախի լիակատար վերահսկողության ներքո էին։
Այսօր այցելել եմ Շուշի, հանդիպել քաղաքի պաշտպանների հետ, տեղում քննարկել թշնամու բազմաքանակ ուժերի դեմ մեր պայքարի ռազմավարությունը:
Հրետակոծվում են Բերձոր և Շուշի քաղաքները` հարակից բնակավայրերով։
Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանը երեկ տարածեց հայտարարություն Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության վերաբերյալ միջանկյալ միջոցներ կիրառելու խնդրանքի առնչությամբ: Հայտարարությամբ Եվրոպական դատարանը կոչ է արել Հայաստանին և Ադրբեջանին՝ պահպանել գերիների հետ վարվելակերպի միջազգային նորմերը: ՄԻԵԴ-ը նաև հայտնել է, որ հաստատում է արդեն կայացրած որոշումները և նոր միջոցառումների պատճառ չի տեսնում՝ դրանով նաև պատասխանելով Ադրբեջանի կառավարության՝ ռազմագերիների հումանիտար պաշտպանության համար անհապաղ միջոց չկիրառելու, իսկ արդեն կայացված որոշումները վերացնելու խնդրանքին:
Արցախի Պաշտպանության բանակի նախկին հրամանատար, «Արցախի հերոս» Ջալալ Հարությունյանի առողջական վիճակը կայուն է։ Այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի Հանրապետության նախագահի արտաքին հարաբերությունների հարցերով խորհրդական Դավիթ Բաբայանը։
Հայտնի բան է՝ եթե խնայում ես դիվանագիտության վրա, նշանակում է՝ ավելի շատ պետք է պատրաստ լինես ծախսել զենքի վրա, հետևաբար՝ հարց է առաջանում՝ արդյոք Հայաստանը խնայե՞լ է դիվանագիտության վրա և եթե ավելի շատ ծախսած լիներ դիվանագիտւթյան վրա արդյո՞ք այսօր ավելի շատ դաշնակիցներ չէր ունենա, որոնք պատրաստ կլինեին մեզ համար արյուն թափել։ Ազգային ժողովում, դիմելով Արտաքին գործերի նախարար Զոհրաբ Մնացականյանին, հարցրեց «Լուսավոր Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Արկադի Խաչատրյանը։
«Այս պահին Ստեփանակերտում իրավիճակը հանգիստ է, չնայած անընդհատ լսվում է հրետանու աշխատանքը, աշխատում է նաև հայկական կողմի հրետանին, որը բավականին արդյունավետ է գործել այսօր առավոտյան և կեսգիշերից սկսած։ Աշխատանքներ են տարվել մի շարք հրոսակախմբերի ոչնչացման ուղղությամբ»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի Հանրապետության նախագահի արտաքին հարաբերությունների հարցերով խորհրդական Դավիթ Բաբայանը։
Նոյեմբերի 4-ի լույս 5-ի գիշերը ճակատային գծի բոլոր ուղղություններում հարաբերական կայուն լարվածությունը պահպանվել է: Թշնամական ուժերը առանձնակի ակտիվություն են դրսևորել արևելյան, հարավ-արևելյան ու հարավային ուղղություններում:
Ադրբեջանը ծանր հրետանի է կիրառել Մարտունի քաղաքում և ամենատարբեր զինատեսակներով հրետակոծվել է Շուշին։
Նավթի գներն իջնում են, ու դա լինելու է հերթական հարվածն Ադրբեջանի տնտեսությանը։ Տնտեսություն, որը նստած է էներգակիրների վրա։ Ու այդ պոտենցիալն այսօր օգտագործվում է Ղարաբաղի և հայ ժողովրդի դեմ կրկին ագրեսիա իրականացնելու համար։
«Հակասահմանադրական և հակաօրինական գործընթացների հետևանքով Սահմանադրական դատարանի նախագահի պաշտոնը զբաղեցնող իմ նախկին գործընկերը, ռազմական դրության պայմաններում կայացրել է ազգի և Հայրենիքի համար այս կարևոր պահի իր բաժին որոշումը՝ ինձ ազատելով Սահմանադրական դատարանի աշխատակազմի ղեկավարի պաշտոնից»,- մասնավորապես գրել էր նա:
«Թուրքիայի կարևոր առաջնահերթություններից է տարբեր տարածաշրջաններում ռազմաբազաների հիմնումը և ուժեղացումը, ու ըստ նպատակահարմարության՝ կարող են որոշ տարածքներում լինել վերաձևավորումներ, այսինքն՝ ինչ-որ մի տեղ թուլացնի ռազմաբազայի ներուժը, ինչ-որ մի տեղ ավելացնի, կամ ստեղծվեն նորերը:
Արծրուն Հովհաննիսյանը ներկայացնում է ռազմական իրավիճակը հակամարտության գոտում. Ուղիղ
Արաբագետ, միջազգայնագետ Արարատ Կոստանյանի կարծիքով՝ Հայաստանը պետք է միանա Եգիպտոսի, Ֆրանսիայի, Հունաստանի և Կիպրոսի ձևավորած հակաթուրքական ալյանսին:
Վերջին երկու օրերին Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանի ստորագրած հրամանագրերի և հաստատած կառավարության որոշումների համաձայն՝ մի շարք պաշտոնյաներ են ազատվել զբաղեցրած պաշտոններից:
«Ռուսաստանը համար Հարավային Կովկասի նշանակությունը ժամանակի ընթացքում կարող է նվազել»,- այս մասին 168․am-ի հետ զրույցում ասաց ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ֆյոդոր Լուկիանովը՝ անդրադառնալով Ղարաբաղյան հարցի շուրջ ռուս-թուրքական շփումներին, Ռուսաստանի հետագա դիրքավորմանը՝ որպես ՀՀ ռազմավարական գործընկեր և ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահող երկիր։
«Հանրապետության նախագահը մշտապես կարևորել է խոսքի ազատությունն ու դրա անխոչընդոտ իրացման հնարավորությունը»:
«Ինքս չգտա այն բացատրությունը, թե ինչու են ատոմակայանն այդքան երկար ժամանակով կանգնեցնում։ Հիմնական մտահոգությունն այն է, որ դեֆիցիտը, որն առաջանալու է դրա հետևանքով, պետք է լրացվի ՋԷԿ-երի՝ ջերմակայանների միջոցով, իսկ ջերմակայանների էլեկտրաէներգիան բավականին թանկ է, ամենաթանկն է, շատ ավելի թանկ, քան հիդրոկայաններինը, առավել ևս՝ ատոմակայանինը»։
Հնարավոր է, որ ինչ-որ մակարդակներում կա համակարգվածություն, խոշոր բիզնեսները միգուցե պետության հետ համագործակցությամբ են աջակցություն ցուցաբերում: Բնականաբար, մնացած ուղղություններում, այն, ինչ ես եմ տեսնում, ու մենք ենք մասնակցում ինչ-որ տարբեր պրոյեկտների՝ «Մանթաշով» գործարարների միությունով, սկզբնական փուլում էմոցիոնալ բնույթ էր կրում, ինչ ուզում էին ճակատից, այն ուղարկում էինք պարբերաբար, ամեն օր 1-2 մեքենա բեռ էինք ուղարկում, հետո մի քիչ համակարգվեց: Սկսեցինք կոնկրետ ուղղություններ վերցնել մեր հովանու ներքո ու այդ ուղղություններով աշխատել:
«Ռազմական դրության ժամանակ, հասկանալի պատճառներով, կարող են լինել խոսքի ազատության սահմանափակումներ, որպեսզի պետությունը կարողանա կառավարել տեղեկատվական անվտանգությանն առնչվող հարցերը, սակայն, դրա հետ մեկտեղ, այդ սահմանափակումները պետք է լինեն համաչափ․ չեն կարող լինել սահմանափակումներ, որոնք անորոշ են անգամ ընկալման տեսակետից, կամ որոնք տարակարծություններ և անորոշություններ են առաջացնում, առավելևս, որ դրանք տարածվում են անհատ լրագրողների և լրատվամիջոցների վրա»:
Բուենոս Այրեսում, առհասարակ, հարավամերիկյան շատ քաղաքներում, մասնավորապես, Արգենտինայում՝ Լա Պլատա, Նեուկեն, Ուրուգվայում՝ Մոնտեվիդեո, Չիլիում՝ Սանտյագո, Բրազիլիայում՝ Սան Պաուլո, տեղի համայնքները զորաշարժի մեջ են պատերազմի հենց սկզբից, ինչը ենթադրում է բողոքի զանգվածային ցույցեր (հակառակ համավարակի վատ պայմանների), աշխատանք` զանգվածային լրատվական միջոցների ուղղությամբ և քաղաքական-հարաբերական նախաձեռնություններ` թե հասարակական, թե պետական տարբեր ոլորտներում։ 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Բուենոս Այրեսի Սան Անդրես համալսարանի միջազգային հարաբերությունների և քաղաքականության պրոֆեսոր, ՀՅԴ անդամ Խաչիկ Տեր-Ղուկասյանը:
Այս իրավիճակում չի կարելի մոտենալ ընթացիկ, իներցիոն սկզբունքներով և ստանդարտ մակրոտնտեսական կանոնների ներքո: Նոր մոտեցումները պահանջում են և՛ ծախսային, և՛ եկամտային ուղղությամբ ոչ ստանդարտ լուծումներ և հարվածային մոտեցումներ: Այսինքն՝ առաջինը՝ եկամուտների մասով՝ պետական բյուջեին զուգահեռ՝ միանշանակ պետք է վերականգնվի և լիարժեք գործադրվի պրոգրեսիվ հարկման մոդելը:
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը հոկտեմբերի 21-ին ֆեյսբուքյան ուղիղ եթերում կամավորական ջոկատներ ստեղծելու և հայրենիքի պաշտպանությանը զինվորագրվելու կոչ էր արել՝ նշելով, որ այն ուղղված է մեր երկրի բոլոր քաղաքապետերին, գյուղապետերին, պետական և տեղական ինքնակառավարման բոլոր մարմիններին, այդ մարմինների ղեկավարներին, կուսակցություններին, հասարակական կազմակերպություններին, քաղաքացիական նախաձեռնություններին: Հայտարարությանը հաջորդել էին՝ ինչպես շարքային քաղաքացիների, այնպես էլ՝ մարզպետների, քաղաքապետերի և գյուղապետերի ֆեյսբուքյան գրառումները, որ հետևելով վարչապետի կոչին՝ պատրաստվում են մեկնել առաջնագիծ:
Հակառակորդը թիրախային զինված հարձակումներ է իրականացնում Արցախի խաղաղ բնակչության նկատմամբ, և, եթե ավելի վաղ խոսք էր գնում միայն կասետային զինատեսակների օգտագործման մասին, ապա հիմա արդեն կիրառվում են զանգվածային ոչնչացման այլ զենքեր։ Ակնհայտ է, որ հակառակորդը մտադրություն ունի արգելված զինատեսակներ կիրառելով՝ Արցախի ուղղությամբ էլ ավելի մեծ վնաս հասցնել տեղի խաղաղ բնակչությանը։
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը 2 շաբաթ առաջ՝ հոկտեմբերի 21-ին, ֆեյսբուքյան ուղիղ եթերում կամավորական ջոկատներ ստեղծելու և հայրենիքի պաշտպանությանը զինվորագրվելու կոչ էր արել՝ նշելով, որ այն ուղղված է մեր երկրի բոլոր քաղաքապետերին, գյուղապետերին, պետական և տեղական ինքնակառավարման բոլոր մարմիններին, այդ մարմինների ղեկավարներին, կուսակցություններին, հասարակական կազմակերպություններին, քաղաքացիական նախաձեռնություններին: Երևանի քաղաքապետի մամուլի խոսնակ Հակոբ Կարապետյանն էլ իր ֆեյսբուքյան էջում տեղեկացրել էր, որ Երևանի կամավորական ստորաբաժանման կազմավորումը ընթացքի մեջ է։ Ստորաբաժանումը կգլխավորի քաղաքապետ Հայկ Մարությանը։
Ներկա պահին ՊԲ ստորաբաժանումների կողմից թշնամական դիվերսիոն խմբերի հավանական ներթափանցման ուղղություններում ընթանում են որոնողական գործողություններ: Այս ամենով պայմանավորված՝ Շուշի-Բերձոր ճանապարհի որոշ հատվածներ միայն քաղաքացիական բնակչության համար ժամանակավորապես փակ են:
Քննչական կոմիտեի նախագահի տեղակալ Արթուր Մելիքյանի խոսքով՝ Արցախի դեմ կռվող սիրիացի վարձկան ահաբեկիչների վերաբերյալ իրենց վարույթում քննվող քրեական գործը մեծ նշանակություն ունի՝ ինչպես քաղաքական, այնպես էլ՝ իրավական առումով։
Այսօր՝ ժամը 10:30-ի սահմաններում, Բերձոր քաղաքից հարավ-արևելք ընկած ճակատային գծի հատվածում թշնամական ուժերը զրահատեխնիկայի ներգրավմամբ նախաձեռնել են հերթական հարձակումը:
Արդարադատության նախարար Ռուստամ Բադասյանի խոսքով՝ Արցախում գերի ընկած սիրիացի վարձկան ահաբեկիչների առնչությամբ հարուցված քրեական գործի շրջանակներում ձեռք բերված ապացույցներից բացի, բազմաթիվ այլ տեղեկություններ ևս կան։
