Թուրքիան ու ՌԴ-ն հատկապես այսօր վճռական դերակատարություն ունեն ԵԱՀԿ ՄԽ-ի աշխատանքի հարցում, Մինսկի խումբը մշտապես դիտարկվել է և եղել է հենց արևմտյան ազդեցության գործիք, որը ցանկանում են վերացնել: Բնականաբար, Արևմուտքը և առանձին արևմտյան երկրներ տարբեր ուղղություններով են աշխատում՝ ունենալու համար ազդեցություն այնտեղ, որտեղ հնարավոր է, օրինակ՝ Վրաստանում, որքան հնարավոր է՝ Հայաստանում՝ ներդրումներով և այլ գործիքներով, Ադրբեջանի դեպքում դեռ նման ցանկություն չկա, քանի որ երևի թե չկա այդ երկրի կողմից նման ցանկություն:
Սեպտեմբերի 28-ին, ժամը 11։30-ի սահմաններում, հայ-ադրբեջանական սահմանի Գեղարքունիքի մարզի, մասնավորապես՝ Կութ գյուղի մարտական դիրքերի ուղղությամբ ադրբեջանական ԶՈՒ ստորաբաժանումների կողմից արձակված կրակոցից բազկի հատվածում հրազենային վիրավորում է ստացել N զորամասի զինծառայող, շարքային Գառնիկ Մնացականի Աբրահամյանը։
ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի ստեղծումը համարում եմ անիմաստ և կեղծ քայլ։ Այսօրվա ԱԺ-ում նման հանձնաժողովը չի տալու որևէ հարցի պատասխան։ Լրիվ հակառակը. այն հանձնաժողով է՝ պատասխանները լղոզելու համար։ Ինձ համար անհասկանալի է նաև ընդդիմադիր խմբակցությունների դիրքորոշումը, երբ նրանք կարևորություն են տալիս այսօրվա ԱԺ-ում ստեղծվելիք քննիչ հանձնաժողովի գաղափարին։
44–օրյա պատերազմի զոհերի հիշատակին նվիրված ցանկացած միջոցառում վերածվում է անբարոյականության ու սրբապղծության ծեսի։ Զոհերի հիշատակը հարգելու մասին տեքստերում հորդող պաթոսն ու Եռաբլուրում ցուցանվող ձևականությունը գռեհիկ են դարձնում ցանկացած արարողություն, որի միակ իմաստը պետք է լիներ ապաշխարումն ու մեղքերի թողության հայցումը։
«Հիմա դու գնում ու հարաբերություններ ես մուրում մի պետության հետ, որի բայրաքթարներն են եղել քո պետության պարտության հիմնական պատճա՞ռը: Շուշիի դեկլարացիան ինքը կարդացե՞լ է, կամ որևէ մեկը ԱԳՆ-ում կամ ԱԽ-ում կարդացե՞լ է այդ դեկլարացիան, տեսե՞լ են՝ Թուրքիան ինչ է ուզում, Թուրքիային սպառնալիք համարո՞ւմ են, թե՞ ոչ, ի վերջո, սրանց համար պետությունը ազգային նկարագիր պետք է ունենա՞, թե՞ ոչ»։
2020թ․ սեպտեմբերի 27-ին` առավոտյան ժամը 7:10-ին, Արցախից ստացվեցին առաջին լուրերը, որ Ադրբեջանը Լեռնային Ղարաբաղի ուղղությամբ սկսել է օդային և հրթիռային հարձակում: Ակնհայտ էր` լայնամասշտաբ պատերազմ է սկսվել: Նույն օրն Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանը հայտարարել էր․
«Պատերազմից մեկ տարի անց ունենք ավելի ծանր իրավիճակ, քան ունեինք մեկ տարի առաջ այս օրը, որովհետև երբ պայթեց առաջին ականը, մենք մտածում էինք, որ, ի վերջո, խաղաղության վերջին փամփուշտը պետք է մեր զինվորը կրակի, և դրանով հաստատվի խաղաղություն, այսինքն՝ մենք միանշանակ պետք է հաղթենք պատերազմում: Դա ավելի շատ խաղաղության սպասում էր, քան արհավիրքի»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի Հանրապետության ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանը՝ ընդգծելով՝ մեր զինվորը, մեր ազգը շատ ծանր ձևով դավաճանվեց:
168. am-ի հետ զրույցում ԵՊԲՀ բժշկական հոգեբանության ամբիոնի վարիչ, հոգեբան Խաչատուր Գասպարյանը, պատասխանելով հարցին, թե արդյոք քաղաքացուն տրվող հոգեբանական ազդակների համատեքստում իշխանությունները չպե՞տք է սեպտեմբերի 27-ը հայտարարեին կամ հիշատակեին՝ որպես համազգային սգո օր, և արդյո՞ք այս օրը Եռաբլուրում մեկ մարդու պես պետք է ներկա չլինեին ՀՀ բարձրաստիճան բոլոր պաշտոնյաները, միասնական այնպես, ինչպես Անկախության տոնի միջոցառման ժամանակ էին, պատասխանեց.
Ինձ մոտ այնպիսի տպավորություն է, որ եթե արտաքին քաղաքական կոնսենսուսում ներգրավված ուժային կենտրոններն ընտրություններից առաջ համոզված լինեին, որ Հայաստանում կա այլ ներքին քաղաքական օպերատոր, որը կսպասարկի այդ օրակարգերը (պայմանական՝ թուրք-ադրբեջանական օրակարգը), ապա չի բացառվում, որ այդ պարագայում Հայաստանում հունիսին ընտրություններով կարող էր լինել նաև իշխանափոխություն:
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարար Դավիթ Բաբայանն անդրադառնալով Արցախի 44-օրյա պատերազմի 1-ին տարելիցին և այդ պատերազմից դասեր քաղելուն, նկատեց՝ դասեր քաղելու համար մեկ տարին բավարար չէ, քանի որ պետք է հասկանալ ու ճիշտ հասկանալ, թե ինչ է տեղի ունեցել։
Սեպտեմբերի 27-ը 44-օրյա պատերազմի մեկնարկի տարելիցն է: Ինչո՞ւ պատերազմից մեկ տարի անց պատերազմի համար չեղան պատասխանատուներ, չգտնվեցին մեղավորներ, և ինչո՞ւ է հասարակությունը համակերպվել ստեղծված իրավիճակի հետ՝ 168.am-ի հարցերին ի պատասխան՝ Շիրակի թեմի առաջնորդ Տ. Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանը նշեց.
«Ամեն մի հայ պետք է անդրադառնա իր կյանքին, արարքներին, սխալներին ու բացթողումներին, որպեսզի թույլ տված սխալներն այլևս չկրկնվի և հնարավոր լինի նոր հաղթանակներ կերտել։ Մենք մի բուռ ժողովուրդ ենք, մեր «ես»-ը մի կողմ պետք է դնենք ու ինչ անում ենք՝ անենք հանուն ընդհանուրի։ Եթե ամեն մեկս մեր մասին մտածենք, այլ ոչ թե ընդհանուրի ու երկրի, սխալներ շատ-շատ դեռ կլինեն»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց տեր Անդրեաս քահանա Թավադյանը։
Շատերը գործող վարչախմբին եւ նրա պարագլխին մեղադրում են պատերազմը չդադարեցնելու, չկանգնեցնելու մեջ: Մեղադրում են ու ճիշտ են անում, բայց վարչախմբի ղեկավարի, նրա նեղ թիմի թիվ մեկ հանցանքը ոչ թե պատերազմը չդադարեցնելն է, այլ այն մեր երկիր, մեր տուն, մեր ընտանիքներ բերելը:
Պարզվում է՝ հոկտեմբերի 1-ից հետո աշխատող քաղաքացիների կողմից, որպես պատվաստմանն այլընտրանք ներկայացվող 72-ժամյա վաղեմության ՊՇՌ բացասական թեստ հանձնելու անհրաժեշտություն հենց հոկտեմբերի 1-ին, չկա: Այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց իրավաբան Ռոբերտ Հայրապետյանը:
Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Գառնիկ Դավթյանը ֆեյսբուքյան իր էջում տեսանյութ է տարածել՝ գրելով, որ թշնամին Վերին Շորժայի հատվածում բարձրացրել է իր դրոշը, նշելով, որ Վերին Շորժան «պաշտոնապես օկուպացվել է», և թշնամին դրան զուգահեռ՝ այդ հատվածում տեղակայված հայկական դիրքի վրա «մատ է թափ տալիս»…
Ռուսաստանը հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման հարցը դիտարկում է տարածաշրջանային ապաշրջափակման համատեքստում և այդ պատճառով այս հարցում հանդես է գալիս ոչ միայն որպես միջնորդ, այլև առաջ է տանում իր ընդգծված շահերը, հետևապես՝ հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորումը տեղավորելու է հենց իր շահերի համատեքստում, հետևաբար, հայ-թուրքական հարաբերությունների հաստատումը չի կարող վնասել հայ-ռուսական հարաբերություններին։ 168 ТV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում նման տեսակետ հայտնեց ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր, ԱԺ աշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի անդամ Տիգրան Աբրահամյանը՝ ընդգծելով.
Այնքան հրատապ խնդիրներ կան լուծելու, որոնք չեն լուծվում ֆինանսական միջոցներ չլինելու պատճառով, իսկ Ազգային ժողովի նախագահը կամ կառավարության ղեկավարը կարող են իրենց թույլ տալ միլիոնավոր դրամների հասնող պարգևավճարներ բաժանել։ Երբևէ Հայաստանում այսպիսի պարգևավճարացավ չէր եղել։ Պարգևատրումներ միշտ էլ եղել են, բայց չափի մեջ։ Վերջին տարիներին դա մասսայական է դարձել, տեղի-անտեղի պետության հաշվին գումարներ են բաժանում։
Մինչև խորհրդարանական ընտրությունները՝ կառավարության նիստերում Նիկոլ Փաշինյանն ամեն ամսվա ավարտին յուրահատուկ ներկայացումներ էր կազմակերպում աշխատատեղերի ավելացումների վերաբերյալ։ Այդ ներկայացումներին պարտադիր մասնակցում էր այն ժամանակվա Պետեկամուտների կոմիտի նախագահը, ով վարչապետի խոսքից հետո ծաղկացնում է աշխատատեղերի ավելացման ցուցանիշները։
Տարիներ շարունակ «Շողակաթ» հեռուստաալիքով իմ և իմ սերնդակիցների համար հեքիաթ էր պատմում Համազգային թատրոնի դերասանուհի Տաթև Ղազարյանը: Ում, եթե ոչ նրան էր պետք հարցնել՝ ի՞նչ գրքեր կառաջարկեք ընթերցել երեխաներին:
«Անցած տարվա կրկնակի շոկից հետո Հայաստանի տնտեսությունը բավական արագ վերականգնվում է։ Այս տարի գրանցել ենք 5 տոկոս տնտեսական աճ՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ։ Ցանկանում եմ նշել, որ շատ արագ աճում է ՀՀ տնտեսության արտահանումը»,- Երևանում Armenia Business Forum-ի շրջանակում «Հայ-ռուսական տնտեսական համագործակցություն. Հեռանկարային նախագծեր» խորագրով քննարկման ժամանակ հայտարարեց էկոնոմիկայի նախարարը։
Հարկավ, ժամանակ է անհրաժեշտ կովիդի համաճարակի համաշխարհային տնտեսության վրա թողած հետևանքների վերլուծության համար: Հարկավ, ժամանակ է անհրաժեշտ մեր տնտեսության վրա կովիդի համավարակի, պատերազմի և իշխանությունների անփորձության հետևանքները վերլուծելու համար: Ինչ-որ իմաստով արդեն ժամանակն է այդ վերլուծությունները սկսելու:
«Առավել շատ օգտագործվող սննդամթերքը թանկացել է: Խոսքը ոչ միայն հացի, այլև բուսական յուղի, կրուպեղենի մասին է: Բոլոր թանկացումներն էլ, ցավոք, ոչ լիարժեք են հիմնավորված: Սուս-փուս թանկացնում են՝ տեսնելով, որ նախկին թանկացումը մարսեցին»,- մեզ հետ զրույցում ասաց «Սպառողների ազգային ասոցիացիայի» փոխնախագահ, մոնիտորինգի և մարքետինգային հետազոտությունների բաժնի պետ Ռուբեն Հայթյանը:
168.am-ի նոր՝ «Ժամանակակաից սեր» շարքը շարունակում է ներկայացնել սիրո պատմություններ իր ընթերցողին: Մեր հերթական հերոսները Սուսաննան ու Կարոն են, ովքեր, անցնելով բազմաթիվ դժվարությունների միջով, այսօր կանգուն ընտանիքի են ստեղծել և առաջ են ընթանում երջանկության ճանապարհով՝ իրականացնելու իրենց բոլոր նվիրական երազանքները:
1920 թվականի նոյեմբերին Հայաստանի 1-ին Հանրապետության վիճակը ծանրացավ, և արդյունքում հրաժարական տվեց Համազասպ Օհանջանյանի կառավարությունը։ Նոր կառավարություն ձևավորվեց, որի ղեկավար դարձավ Սիմոն Վրացյանը։ Սակայն այս կառավարությունը երկար կյանք չունեցավ, քանի որ օրեր անց` դեկտեմբերի 2-ին, Հայաստանը հռչակվում է Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն։
Նախորդ օրն արձանագրվել է մահվան 1 դեպք, երբ պացիենտն ունեցել է կորոնավիրուսային վարակ, սակայն մահը վրա է հասել այլ հիվանդության պատճառով։ Այդպիսի դեպքերի ընդհանուր թիվը 1202 է:
Մինչև այս ամսվա վերջ կառավարությունը պիտի հաստատի հաջորդ տարվա պետական բյուջեի նախագիծը և ուղարկի Ազգային ժողով։ Բյուջեի ցուցանիշները դեռևս չեն հրապարակվել, սակայն Նիկոլ Փաշինյանն արդեն սկսել է թմբկահարել սպասվող հերթական «աննախադեպ» ծախսերի մասին։ Խոսքը, մասնավորապես, կապիտալ ծախսերի մասին է։
«Ալիևի հայտարարած «Զանգեզուրի միջանցքը» տալու դեպքում լինելու է հայոց պետականության վերջի սկիզբը, մենք դադարելու ենք լինել սուբյեկտ և սահուն կերպով ներգրավվելու ենք թուրքական պրոյեկտի մեջ, աստիճանաբար հայաթափվելու է Հայաստանը, և 20-30 տարի հետո մենք մեր հայրենիքում լինելու ենք փոքրամասնություն»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ռազմական փորձագետ Դավիթ Ջամալյանը։
«Զինվորի մայր» ՀԿ-ի նախագահ Մարգարիտա Խաչատրյանի ընտանիքը սեպտեմբերի 21-ին ՀՀ անկախության 30-ամյակին նվիրված «գունագեղ տոնակատարությանը» մասնակցելու հրավեր չի ստացել։ Արցախի 44-օրյա պատերազմում զոհվել է նրա դստեր ամուսինը, իսկ Արցախի առաջին ազատամարտում նա կորցրել է միակ որդուն։
2020 թվականին Կառավարությունը երկու տասնյակից ավելի որոշում ընդունեց կորոնավիրուսի տնտեսական հետևանքները չեզոքացնելու մասին և տնտեսվարողներին սուբսիդավորվող էժան վարկեր, լիզինգ և այլ արտոնություններ տվեց։
Ակնհայտ է, որ վերջին տասնամյակների կրթական բարեփոխումները շոշափելի արդյունք չեն տվել։ Սա ընդունում են նաև մարդիկ, որոնք իրականացրել են այդ բարեփոխումները։ Ցավոք, մենք չենք փորձում հասկանալ, թե ինչու են մեր կրթական բարեփոխումներն անարդյունավետ։ Կրթության համակարգում ռեֆլեքսիվ մտածողությունը շատ ցածր մակարդակում է, թեև մենք ուզում ենք, որ մեր աշակերտներն ունենան վերլուծելու, քննադատաբար մտածելու հմտություններ։ Տարբեր առիթներով անդրադարձել ենք այն հարցին, թե ինչու կրթական բարեփոխումները Հայաստանում հաջողության չեն բերում։ Այս հոդվածում խոսենք բարեփոխումների իրականացման ոճերի մասին։
