«Մենք անհանգստացած ենք գնաճի մակարդակով, թե՛ ներքին շուկայում, թե՛ ԵԱՏՄ գործընկերների հետ փորձում ենք գործիքներ գտնել, որպեսզի կարողանանք գնաճը զսպել»,- այսօր լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասաց Էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանը։
Կարծում եմ՝ այս փուլում ամենածանր գործընթացներն են սպասվում, քանի որ սկսվելու է սահմանների դեմարկացիա-դելիմիտացիան ռուսական միջնորդությամբ, և դրան կցվելու են նաև եվրոպացի փորձագետներ: Հայտնի չէ՝ սա ռուսական կողմի հետ քննարկված, համաձայնեցվա՞ծ է, թե՞ ոչ: Այստեղ մեկ կարևոր հիշեցում, որ ՌԴ նախագահը խոսել էր այս մասին և ասել, որ այդ գործընթացը ՌԴ-ն կարող է իրականացնել առանց այլ միջնորդների, քանի որ քարտեզները ՌԴ ԳՇ-ում են:
Իլհամ Ալիևի հետ Նիկոլ Փաշինյանի յուրաքանչյուր հանդիպումից առաջ հայ հասարակությունն ապրում է տագնապի սպասումով, մտահոգությամբ, որ նա կարող է ստորագրել հերթական հակահայկական փաստաթուղթը։ Եվ ամեն անգամ, երբ դա տեղի չի ունենում, մարդիկ թեթևացած շունչ են քաշում՝ այս անգամ էլ լավ պրծանք։ Հենց այդպիսի սպասումներ էին Հայաստանում ձևավորվել անցած ամիս Սոչիում և նախօրեին Բրյուսելում կայացած հանդիպումներից առաջ։
Պատահական չէ, որ Սոչիի հանդիպումը տեղի ունեցավ բրյուսելյան հանդիպման մասին հայտարարելուց հետո, այսինքն՝ Ռուսաստանը շտապեց ցույց տալ, որ ինքն է այստեղ հիմնական գործոնը: Հայաստանի գործող իշխանության պարագայում տեսնում ենք որոշակի ձեռագիր՝ փորձելու Արևմուտքի ներգրավում ապահովել, այդ միջոցով սեփական մանևրելու դաշտը մեծացնել, մինչդեռ Ադրբեջանը փորձում է մշտապես շահողի դիրքում հանդես գալ: Ադրբեջանը մշտապես փորձում է Ռուսաստանին ցույց տալ, որ ինքը չէ նախաձեռնողը, իր համար ռուսական միջնորդությունն է ընդունելի, բայց չի մերժում, մասնակցում է հանդիպումներին, այսինքն՝ Արևմուտքում էլ որոշակի կառուցողական երևալու խնդիրն է հետապնդում»:
Հայ-թուրքական հարաբերություններում ինտենսիվ գործընթացներ են սկսվել։ Թուրքիայի արտգործնախարարը հայտարարել է Ստամբուլ-Երևան չվերթերի վերագործարկման, երկու երկրների կողմից բանագնացներ նշանակելու, անգամ Երևանում դեսպանատուն բացելու հնարավորության մասին։ Հայաստանը ևս պաշտոնապես հաստատել է բանագնացներ նշանակելու պայմանավորվածությունը՝ շեշտելով, որ միշտ պատրաստ է եղել առանց նախապայմանների բանակցությունների։
Նիկոլ Փաշինյանի Բրյուսել կատարած այցի, Փաշինյան-Ալիև-Միշել եռակողմ հայտարարության և դրանից հետո արձանագրված արդյունքների, ինչպես նաև հայ-թուրքական հնարավոր օրակարգի ու դրան ընդդիմության հակազդեցության և ունեցած լծակների շուրջ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում խոսել ենք Ազգային ժողովի «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Արթուր Խաչատրյանի հետ։
Իլհամ Ալիևը Բրյուսելում ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Ենս Ստոլտենբերգի հետ հանդիպումից հետո կայացած համատեղ մամուլի ասուլիսի ժամանակ հերթական անգամ հաստատեց, որ Նիկոլ Փաշինյանը, նրա շրջապատը և ընտանեկան թերթը, մեղմ ասած, ինքնախաբեությամբ են զբաղվում:
168.am-ի հետ զրույցում ԳԱԱ Պատմության ինստիտուտի տնօրեն, պատմաբան Աշոտ Մելքոնյանն անդրադառնալով Հայաստանի հետ հարաբերություններ հաստատելուն ուղղված Թուրքիայի քայլերին, նախ նշեց, որ այդ առումով, մինչև Արցախի 44-օրյա պատերազմը՝ աշխարհաքաղաքական իրադրությունը Հայաստանի համար շատ ավելի բարենպաստ էր, քան պատերազմից հետո է։
Դեկտեմբերի 6-ին տեղեկություն տարածվեց, որ աշխատանքից ազատվել է Արտակարգ իրավիճակների փոխնախարար Կարեն Սարուխանյանը, ով նախկինում զբաղեցրել է Շիրակի մարզպետի պաշտոնը, ապա եղել է «Իմ քայլը» իշխող խմբակցության պատգամավոր նախորդ գումարման Ազգային ժողովում (ԱԺ):
«Իրավիճակից դուրս գալու ձևեր կան, եթե ճիշտ աշխարհաքաղաքականություն վարենք, եղբայրական երկրների հետ հարաբերությունները զարգացնենք և այդ վտանգները չեզոքացնենք։ Կարծում եմ՝ Ալիևի հայտարարություններին կարձագանքի Մինսկի խումբը, և պարտադիր չէ, որ դա լինի հրապարակային։ Կրկնում եմ՝ սա չպետք է դիտարկենք իրավական հարթությունում, որովհետև որևէ տեղ գրված չէ, որ Ադրբեջանին ինչ-որ միջանցք պետք է տրվի»։
Այսպիսով, շատ բան դարձավ չափազանց պարզ և բաց։ Դրա համար անհրաժեշտ էր հասնել Բրյուսել։ Ըստ էության, հաղորդակցությունների շուրջ քննարկումները ոչ թե պրագմատիզմի և տնտեսական օգուտների, այլ քաղաքական նպատակահարմարության հարթությունում են։ Սա նույնպես նորմալ է, բայց միևնույն ժամանակ պետք է հստակ պատկերացում լինի, թե ով և ինչի համար է վճարում և նաև ինչով:
Սյունիքի մարզի Որոտան համայնքից բնակիչները դպրոց ու մարզկենտրոն հասնում են «Ուրալ» մեքենաներով։
Սոչիի եռակողմ հանդիման ավարտին Պուտինը Փաշինյանին և Ալիևին ձիթենու ճյուղ նվիրեց, որպես խորհրդանիշ։ Բայց սա խաղաղության պարտադրանք չէր, ու ոչ էլ՝ խաղաղության երաշխիք։ Սա Ռուսաստանի կոշտ հորդորն էր՝ բանակցություններով լուծումներ գտնելու։
Փոխարենը մտածեն մարդկանց կյանքը թեթևացնելու մասին, իշխանություններն ամեն ինչ անում են այն դժոխքի վերածելու համար։ Բոլոր խնդիրները լուծել են՝ հիմա էլ անցել են կանխիկ գործարքների սահմանափակմանը։
«Ինչի՞ համար այդ տեղեկությունը պետք է իմանանք թուրքից: Մենք կարող ենք սիրել-չսիրել թուրքերին, բայց նրանց դիվանագիտական փորձը և դիրքավորումը՝ նվազագույնը տեղեկություն հայտնելու առումով, միշտ եղել է որոշակի կանոնների ներքո, այսինքն՝ եթե չլիներ այդ կարգի պայմանավորվածություն, այդ կարգի հայտարարություններ չէին լինի»
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքական գիտությունների դոկտոր, էներգետիկ անվտանգության հարցերով փորձագետ Վահե Դավթյանն է:
168.am-ի հետ զրույցում ռուս ռազմաքաղաքական վերլուծաբան Վլադիմիր Եվսեևը փորձեց պարզաբանել, թե ինչ կարելի է ակնկալել այդ բանակցություններից` հաշվի առնելով Թուրքիայի հետպատերազմյան բոլոր հայտարարությունները:
«Ընդ որում, այդ զինվորը հայտնվել է ռազմագերու կարգավիճակում ոչ թե իր մեղքով: Բան ունեմ ասելու. 18 տարեկան են, միգուցե վախեցել են, չեն կողմնորոշվել, բայց այդ զինվորին անտեր էր թողել պետությունը սահմանում, այն տարածքներում, որոնք մի ստորագրությամբ հանձնվում էին ադրբեջանցիներին: Հիմա այս իրավիճակում, առանց փամփուշտ, առանց զինտեխնիկայի, զրահաբաճկոնի ու սաղավարտի թողած զինվորներին ասում են՝ դեռ քննելու ենք, տեսնենք, թե դուք ինչ պայմաններում եք հանձնվել գերի՞»,- ասաց Էլինար Վարդանյանը:
168.am-ի հետ զրույցում Արծվիկ Մինասյանն էլ հակադարձեց Ժիրայր Լիպարիտյանին, նախ նշեց, որ Թուրքիայի հետ հարաբերությունների վերաբերյալ Ժիրայր Լիպարիտյանի տեսակետն ու ցանկությունը նոր չեն։
Թեև պատերազմը դեռևս չի ավարտվել, ու այն հիմա պարզապես շարունակվում է այլ եղանակով, Հայաստանի իշխանությունը կրճատել է մեր բանակային կորպուսների թիվը մեկով: Ադրբեջանն արել է ճիշտ հակառակը՝ ստեղծել է նոր 6-րդ ռազմական կորպուսը, որը տեղակայվել է Արցախի բռնազավթված տարածքներում, և հենց այդ կորպուսն է, որն անընդհատ գնդակոծում է հայկական դիրքերն ու գերի տանում հայ զինվորներին։
Մոսկվայում օրերս Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիբ Էրդողանի հնգակողմ պլատֆորմի առաջին հավաքից հետո, որին մասնակցեց նաև ՀՀ Արտաքին գործերի (ԱԳ) փոխնախարար Վահե Գևորգյանը, հայ-թուրքական կարգավորման գործընթացը գործնական փուլ է թևակոխում:
Մի խումբ քաղաքացիներ այս պահին բողոքի ակցիա են իրականացնում Կառավարության շենքի դիմաց։ Նրանց պնդմամբ՝ պարեկային ծառայության աշխատակիցները ավտոմեքենայի սխալ կայանման համար նկատողություն են արել երիտասարդ տղամարդու, վերջինս ընդունել է իր սխալը, ապա ասել, որ 5 րոպեից մեքենան դուրս կբերի նշված հատվածից, քանի որ մարդու է սպասում, դրանից հետո ծեծկռտուք է սկսվել երիտասարդի և պարեկների միջև։
Մինչ տարածաշրջանում աշխարհաքաղաքական և ենթակառուցվածքային նոր քարտեզ է գծվում, տարածաշրջանային բազմակողմ համագործակցության նոր ձևաչափեր են ձևավորվում Թուրքիայի և Ռուսաստանի հովանու ներքո, Փաշինյանն ու Ալիևը հետպատերազմյան երրորդ դեմ առ դեմ հանդիպման նպատակով պատրաստվում են մեկնել Բրյուսել:
168.am-ի տեղեկություններով՝ ԳՇ-ում ճամպրուկային տրամադրություններ են, ԱԻ նախարար Անդրանիկ Փիլոյանին նշանակելու են ԳՇ պետ, ԱԻ նախարարի պաշտոնում նրան կփոխարինի Արմեն Փամբուխչյանը, որն այս պահին փոխնախարարի պաշտոնն է զբաղեցնում:
Հիշեցնենք, որ Անրի Վարդանյանը Բարձրագույն դատական խորհրդի (ԲԴԽ) նախագահ Գագիկ Ջհանգիրյանի փեսան է, զբաղեցրել է Երևան քաղաքի քննչական վարչության պետի պաշտոնը: Պաշտոնից ազատվել է շուրջ երկու ամիս առաջ:
Խորհրդարանական ընդդիմությունը պահանջում է Ազգային ժողովի նախագահ Ալեն Սիմոնյանի հրաժարականը։ Պաշտոնից հրաժարվել հրաժարվում է ոչ միայն Ալեն Սիմոնյանը, այլ նաև իշխանությունը՝ հավաքականորեն։ Իշխանության բոլոր ներկայացուցիչներն իրար հերթ չտալով հայտարարում են, որ Սիմոնյանը որևէ պարագայում հրաժարական չի ներկայացնելու, կամ որ նույնն է՝ ասում են, որ իրենք չեն հանձնելու Ալենին։
2020 թվականի Արցախյան պատերազմից հետո Թուրքիայի և Ադրբեջանի նախաձեռնությամբ ի հայտ եկած «3+3» ձևաչափի վերաբերյալ դեկտեմբերի 10-ին Ռուսաստանի ԱԳՆ-ն տարածեց հաղորդագրություն՝ տեղեկացնելով, որ դեկտեմբերի 10-ին Մոսկվայում տեղի է ունեցել «Տարածաշրջանային խորհրդատվական «3+3»» հարթակի առաջին նիստը Ռուսաստանի, Ադրբեջանի, Հայաստանի, Թուրքիայի և Իրանի ԱԳ փոխնախարարների մասնակցությամբ։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Ռազմինֆո» մասնագիտացված կայքի համակարգող, ռազմական հարցերով փորձագետ Կարեն Վրթանեսյանն է:
Ընդդիմությունը ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանին անվստահություն հայտնելու գործընթաց է սկսել։ ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության քարտուղար Արծվիկ Մինասյանի գնահատմամբ՝ ԱԺ նախագահի պաշտոնը զբաղեցնող անձի հայտարարությունները ռիսկեր են պարունակում մեր արտաքին քաղաքականության համար։
Նիկոլ Փաշինյանի ընտանիքին պատկանող armtimes.com կայքը գրել էր, թե Հայկ Մարությանը հանդիպել է ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի հետ։ Ընդ որում, ըստ լրատվամիջոցի՝ հանդիպումը տեղի է ունեցել ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Սեյրան Օհանյանի միջնորդությամբ: 168.am-ի հետ զրույցում Սեյրան Օհանյանը հերքել էր Փաշինյանի ընտանեկան լրատվամիջոցի հրապարակած տեղեկատվությունը: