Խմբագրի ընտրանի

Դավիթ Ամալյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Երևի ևս մեկ անգամ նշել, թե ինչպիսի երազանք և երանություն է խաղաղությունն ինձ համար, ավելորդ կլինի… Իսկ թե ինչու գրառումս սկսեցի իմ խաղաղության երազանքով, քիչ հետո պարզ կլինի։

Իհարկե, կարևոր է նաև այն, որ մրցավազքի հիմնական սադրիչը՝ ԱՄՆ-ը, գտնվում է Ուկրաինայից շատ հեռու, և այս զարգացումները նրա անվտանգության համար անմիջական սպառնալիք չեն հանդիսանում, և Վաշինգտոնն անվտանգ կարող է շարունակել պրեստիժի խաղեր տալ։

Ինչ էին ասում, ինչ ստացանք. ամփոփվել են անցած տարվա տնտեսական ցուցանիշները

Մինչ Նիկոլ Փաշինյանը խոսում է հայտարարագրված աշխատատեղերի ռեկորդային աճերի մասին, պաշտոնական վիճակագրությունն արձանագրել է, որ զբաղված քաղաքացիների քանակը Հայաստանում կրճատվել է։ Ճիշտ է, առայժմ տվյալները միայն անցած տարվա երրորդ եռամսյակի դրությամբ են, չորրորդի ցուցանիշները դեռևս չեն հրապարակվել, բայց կասկած չկա, որ նույն պատկերն է լինելու նաև չորրորդ եռամսյակում։

2019թ. հոկտեմբերի 16-ին շռնդալից գովազդային արշավով հայկական ավիաշուկա մտավ «Ռյան Էյր» բյուջետային ավիաընկերությունը: Կասկածելի պայմաններով գործարքի շնորհիվ պայմանական 20 դոլարով Եվրոպա մեկնելու լուրն այնպես էր կուրացրել հայաստանյան ազգաբնակչությանը, որ անգամ հասարակության մեջ քիչ թե շատ կշիռ ունեցող բազմաթիվ գործիչներ էին ոգևորված իրլանդական այդ հեքիաթով: Այդ օրերին բազմաթիվ էին երևանյան հայտնի «Կոֆե, կենտրոն» արտահայտության ռյանէյրյան խմբագրումները՝ «Կոֆե, Հռոմ…», «Կոֆե, Վիեննա…» և նման այլ օրինակներ. Եվրոպական մայրաքաղաքները այդ արտահայտության մեջ փոխվում էին՝ ըստ այն կիրառողի նախընտրության:

Արցախի Ազգային ժողովում ընդունվել է «Բռնազավթված տարածքների մասին» օրենքի նախագիծ, որով 1991-1994 և 2016 թվականներին Ադրբեջանի Հանրապետության և 2020 թվականին Թուրքիայի Հանրապետության և օտարերկրյա զինյալ ահաբեկիչների անմիջական մասնակցությամբ Ադրբեջանի Հանրապետության կողմից Արցախի Հանրապետության դեմ իրականացված ռազմական ագրեսիայի հետևանքով բռնազավթված տարածքները Արցախի Հանրապետության անբաժան մասն են կազմում, և դրանց վրա տարածվում է իրավական հատուկ ռեժիմ։

Փետրվարի 15-ին Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների Պետդեպի ֆեյսբուքյան էջը տեղեկացրեց, որ ԱՄՆ-ը Ֆիլիպիններին է փոխանցել «Պֆայզեր» պատվաստանյութի լրացուցիչ 3.4 միլիոն դեղաչափ: Հրապարակմանը կից Պետդեպի ֆեյսբուքյան էջը լուսանկարներ էր ներկայացրել ֆիլիպինյան կողմի՝ ուղեբեռը ստանալու կադրերից:

Թավշյա իրադարձություններից հետո «Կոնդի առանձնատների տնտեսություն» ՊՈԱԿ-ի անունը մեկ անգամ չէ, որ հիշել են լրատվամիջոցները. նախ ՊՎԾ-ն էր խախտումներ արձանագրել ՊՈԱԿ-ի 2019 թվականի աշխատանքներում, ապա հայտնի էր դարձել, որ Կառավարական առանձնատների վերանորոգման ընթացքում հարյուրավոր միլիոնների հասնող չարաշահումների վերաբերյալ գործը կարճվել է. «Պետական վերահսկողության ծառայության բացահայտումները ՀՀ քննչական կոմիտեն ջրել է»։ 

Վերջերս «Ազատության» հետ զրույցում «Կարնեգի» հիմնադրամի վերլուծաբան Թոմաս դե Վաալը նշել է, որ այսօր մեծ շանսեր կան հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման հարցում հաջողության հասնելու համար, քանի որ «Ղարաբաղի շուրջ բոլոր տարածքների շարքում Ադրբեջանին է վերադարձվել նաև Քարվաճառը», որի ազատագրումը հայկական ուժերի կողմից պատճառ դարձավ, որ Թուրքիան 1993-ին միակողմանի փակի օդային և ցամաքային սահմանը Հայաստանի հետ: Միջազգային հանրության ճնշման ներքո օդային սահմանը վերաբացվեց է 1995-ին:

«Ինչպես տեսնում եք, ամեն օր իրավիճակ է փոխվում, ռուս-արևմտյան նման ինտենսիվ շփումներ երբևէ չեն եղել, Ֆրանսիայի նախագահը, Գերմանիայի կանցլերը, Մեծ Բրիտանիայի, Լեհաստանի ԱԳ նախարարները ժամանեցին Ռուսաստան, հեռախոսազրույցներ տեղի ունեցան՝ Պուտին-Բայդեն, Լավրով-Բլինքեն, այս ամենից անմասն մնացող երկրներին կարելի է պարզապես հաշվել մատների վրա, բնականաբար, սա գլոբալ ճգնաժամ է, որի ֆոնին հետպատերազմյան պայմանավորվածությունների կատարումը փոքր գործոն է: Դիվանագիտությունը կաշխատի փոքր տեմպերով»,- ասաց Սկակովը:

168.am-ը գրել էր, որ ՊՆ կայքից հեռացրել են Արցախյան առաջին պատերազմի տարեգրությունը, որտեղ մանրամասն ներկայացվում էին իրականացված օպերացիաները, թե որ օրը հայկական ինչ շրջան, գյուղ է ազատագրվել: Ավելին, չկա նաև ՀՀ ազգային հերոսների մասին տեղեկատվական հատվածը: Դրանք «Գրադարան» բաժնի ներքո էին: 

Ռազմական գործիչ Գևորգ Գևորգյանի խոսքով՝ սովորաբար հանձնաժողովներ ստեղծվում են, որպեսզի քննեն այս կամ այն իրավիճակում եղած բացթողումները, ներկայացնեն օբյեկտիվ պատկերը, և եթե կա հանցագործություն, պետական դավաճանություն՝ վեր հանեն։ Սակայն այս ամենը բնորոշ չէ իշխանության ստեղծած ԱԺ քննիչ հանձնաժողովին՝ 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրելու վերաբերյալ։

ԱԺ «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» խմբակցությունները նախապես հայտարարել էին, որ չեն մասնակցելու հանձնաժողովի աշխատանքներին՝ ընդգծելով, որ քանի դեռ ներկայիս իշխանությունն է կառավարման ղեկին, հանձնաժողովի աշխատանքները չեն կարող օբյեկտիվ լինել։

Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության ծանրակշիռ բանակցային  ժառանգությունը զրոյացրած, երկիրը ծանր պատերազմի ու պարտության հասցրած ՀՀ գործող իշխանությունների ստերը, աղավաղումները նախկինում Արցախյան հիմնախնդրի լուծման ուղղությամբ վարված բանակցային օրակարգի վերաբերյալ գրավում են ոչ միայն ներքին, այլև արտաքին դերակատարների ու նույնիսկ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի (ՄԽ) բոլոր ժամանակների համանախագահների  ուշադրությունը։

Երեկ Սյունիքի մարզի Գորիս քաղաքը և հարակից գյուղերը 1-2 ժամ զրկված են եղել հոսանքից։ 168.am-ի հետ զրույցում Գոիսի փոխքաղաքապետ Կարեն Քոչարյանն ասաց, որ լույս չեն ունեցել, պատճառների մասին էլ շատ մանրամասներ չի կարող ասել։

Սերժ Սարգսյանը և Ռոբերտ Քոչարյանն Արցախի նախկին երկու նախագահների՝ Բակո Սահակյանի և Արկադի Ղուկասյանի հետ, մոտ երկու ժամ քննարկել են Արցախի հարցը՝ ինչ կարելի է անել, ինչ լուծումներ այնտեղ գտնել, անձնական հարցեր չեն քննարկել: Հրավիրված ասուլիսի ժամանակ այս մասին տեղեկացրեց Արցախի և ՀՀ-ի նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը:

«Միշտ չի, որ պետության ղեկավարը պետք է ասի այն, ինչ մտածում է։ Ինձ համար, սակայն, անհասկանալի է այն բուռն արձագանքը, որը տեղի ունեցավ ՀՀ-ում Լուկաշենկոյի հայտարարության առնչությամբ։ Այն, ինչ ասում էր Լուկաշենկոն, ուղղակի հնարավոր չէ համեմատել այն ամենի հետ, ինչ ասում է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը, որին զրո արձագանք է եղել»,- շարունակել է Քոչարյանը:

ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանն այն կարծիքին է, որ բանակն այսօր ի վիճակի չէ ինքնուրույն պաշտպանել ՀՀ սահմանները և անվտանգությունը:

Առանց փողոցի այս իշխանությունը չի գնա․ ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյան

Իշխանությունը ստեղծել է 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող հանձնաժողով՝ դրա գործունեության ժամկետը սահմանելով 6 ամիս։ Իհարկե, ժամկետները կարող են երկարաձգվել, սակայն տվյալ դեպքում սահմանված 6 ամիսն ունի խորքային պատճառ.  իշխանությունը ցանկանում է օր առաջ ավարտել այդ հանձնաժողովի աշխատանքները, նշանակել պարտության մեղավորներին և անցնել առաջ։

«ԵՄ դեսպանի ասածն ինձ հիշեցրեց բուդդիստական սյուժեն՝ երեք կապիկ են նստած, մեկն ականջներն է փակում, մյուսը՝ աչքերը, երրորդը՝ բերանը: Սա լեգենդար եվրոպական երեսպաշտության բացառիկ օրինակ է: Շատ ավելի փոքր, աննշան դեպքերը մինչև 2018թ. մեծ աղմուկ էին ստանում, զեկույցներ էին գրում, և այլն, իսկ հիմա չեն նկատում, չեն տեսնում: Ակնհայտ է, որ անաչառ չեն այս մարդիկ, ակնհայտորեն աջակցում են ներկա իշխանություններին»:

Մեկ այլ հարցի, թե այս առաջարկները Հայաստանում էակապես քաղաքականացվում են՝ իշխանությունն, ընդդիմությունը օգտագործում են այս առաջարկները միմյանց թիրախավորելու համար, օրինակ՝ Նիկոլ Փաշինյանը վերջերս պնդեց, որ 2015-2016թթ․ ռուսական առաջարկներով ԼՂ-ն կորցրել էր տեսական ու պրակտիկ հնարավորությունը չլինել Ադրբեջանի կազմում, ճի՞շտ է արդյոք այս պնդումը, Ուորլիքը պատասխանել է, որ առաջին հերթին պետք է հասկանալ քաղաքական դինամիկան Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև մասնավորապես այդ շրջանում։

«Այդ դատական նիստին ես ներկա եմ եղել: Էդ ամեն ինչը մեր աչքի առաջ է տեղի ունեցել: Եթե այդ «հանցավոր» դեպքն իմ աչքի առաջ տեղի չունենար, ու ես լսեի գլխավոր դատախազի տեղակալ Գևորգ Բաղդասարյանին, հաստատ նույն տպավորությունը չէի ստանա: Ես ուրիշ բան եմ տեսել, ինքն ուրիշ բանի մասին էր խոսում»,- 168.am-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հերթական թողարկման ընթացքում ասաց փաստաբան, նշված գործով Քաջարանի համայնքապետ Մանվել Փարամազյանի պաշտպան Երվանդ Վարոսյանը՝ անդրադառնալով Սյունիքի մարզի Ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավոր Բորիս Բախշիյանի կայացրած դատական ակտին ու դրա հետևանքով վերջինիս նկատմամբ սանձազերծված քրեական հետապնդմանն ու կալանավորմանը:

«Դա Արցախից հրաժարվելու վարքագիծ է. կարծում եք՝ պատահակա՞ն էր, որ Հայաստանում չնշվեց բանակի օրը։ Այս իշխանությունը սեփական իշխանությունը պահելու համար կարող է ոտնատակ տալ ազգային ու պետական շահը, իսկ իրենց խոստացած խաղաղության դարաշրջանը Արցախի և հայ ժողովրդի շահերի ուրացում է ու Հայաստանի քաղաքական ապագայի մթագնում»,- նկատեց Գալստյանը։

Ենթադրաբար Գագիկ Ջհանգիրյանը կփորձի ցուցումներ տալ այն մասին, թե ինչ անել ժողովի գումարումը վիժեցնելու համար, որպեսզի այն չկայանա: Ըստ ամենայնի ԲԴԽ-ի համար բոլորովին ձեռնտու չէ, որ այն կայանա:

Ակնհայտ թվացող այս ընտրությունը չափազանց դժվար է Նիկոլ Փաշինյանի համար՝ հաշվի առնելով քաղաքական հակառակորդների ու Հայաստանի շահերի նկատմամբ նրա ատելությունը և «խաղաղության դարաշրջանի» շուրջ մտասևեռումը։

Աշխարհի ցանկացած երկրի, անկախ համակարգից՝ ժողովրդավարական թե բռնապետական, իշխանության թիվ մեկ խնդիրը պետք է լինի պետական, նույնն է թե՝ ազգային անվտանգության ապահովումը։ Այս գիտակցության կրողները պետք է լինեն ոչ միայն պետական պաշտոնյաները, այլև քաղաքական, հասարակական գործիչները։ Բայց արդյո՞ք այդպես է Հայաստանում։

168.am-ի հետ զրույցում իրավաբան, միջազգային իրավունքի մասնագետ Արա Ղազարյանը, անդրադառնալով ՀՀ-ում ԵՄ պատվիրակության ղեկավարի ձևակերպմանը, նկատեց. «Նախ՝ վեթինգի մասին օրենք մենք չունենք, ուստի վեթինգի մասին մենք չենք էլ կարող խոսել: Ոչ ոք իրավունք չունի նշելու, որ ինչ-որ վեթինգ է իրականացվել, երբ օրենք չկա»:

«Առհասարակ նման դեպքեր լինում են, կրակում են՝ երբ պատահի, աշխատելիս, հող մշակելիս։ Ռուս խաղաղապահներից ինձ մոտ կանգնած են եղել, որ ադրբեջանական դիրքերից կրակել են, բայց այդ պահին ռուսներն այնպիսի տեղում էին կանգնած, որ թշնամու կողմից տեսանելի չեն եղել, մտածել են, թե մենք մենակ ենք դաշտերում աշխատում։ Դե, թշնամին կարող է ման գա էս կողմ, ման գա էն կողմ, մեկ էլ որոշի ու կրակի, առանց պատճառի»։

168.am-ի հետ զրույցում Ցանցային հետազոտությունների ինստիտուտի տնօրեն, քաղաքագետ Գագիկ Հարությունյանն անդրադառնալով Ուկրաինայի շուրջ տեղի ունեցող զարգացումներին և այդ համատեքստում Արցախի ընդհանուր անվտանգությանը, նկատեց՝ տեղեկատվական պատերազմների տեխնոլոգիաներով փորձում են մարդկանց գիտակցության մեջ ներմուծել, որ Ուկրաինայում պատերազմն անխուսափելի է։