Ղարաբաղյան շարժման արդյունքում 1988թ. մայիսին Կարեն Դեմիրճյանը հրաժարական տվեց ՀԿԿ Կենտկոմի առաջին քարտուղարի պաշտոնից և անցավ թոշակի: Չորս տարի անց փաստավավերագրող, հետագայում՝ Կինեմատոգրաֆիստների միության նախագահ Ռուբեն Գևորգյանցը 1991թ. տնային, ոչ պաշտոնական մթնոլորտում տեսագրել է իր զրույցը Կարեն Դեմիրճյանի հետ` մի շարք հարցերի պարզաբանման ակնկալիքով:
«Առաջարկվում է Ադրբեջանի կողմից Հայաստան մուտքի հնարավորություն տալ ադրբեջանական տրանսպորտային միջոցներին Տավուշի Կայան, Գեղարքունիքի Սոթք, Սյունիքի Կոռնիձոր և Նռնաձոր, նաև՝ Արարատի Երասխ բնակավայրերի մոտակայքում։ Երկու նոր անցակետ է նախատեսվում Թուրքիայի հետ սահմանին՝ Մարգարայի և Ախուրիկի մոտակայքում։ Փաստորեն, դա ոչ թե մեր գլխավոր ճանապարհի՝ Հյուսիս-Հարավի հետ կապ ունի, այլ Ադրբեջանից Թուրքիա հասնելու չորս նոր ուղիների հանրագումարն է»։
Տարեսկզբից մինչ օրս՝ 54 պայմանագիր, որից 37-ը՝ մեկ անձ, 2-ը՝ հրատապ մեկ անձ, ոչ մրցակցային գնման ընթացակարգերով. «Սիլ ինշուրանս»-ը շարունակում է մնալ Նիկոլ Փաշինյանի կառավարության պետգնումների սրտի մատակարարը: Գաղտնիք չէ, որ այս ընկերությունը պատկանում է գործարար, Ազգային ժողովի իշխանական խմբակցության պատգամավոր Խաչատուր Սուքիասյանի ընտանիքին:
Այս տարվա մարտի 14-ին հրավիրված ասուլիսի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել էր, թե պատերազմում պարտվել ենք նաև, որովհետև բանակում 5-րդ շարասյուն է եղել:
«Երբ Արցախը դատարկման շեմին էր կանգնած 2020-ից հետո, և մեծ վտանգ էր սպառնում, մեր ժողովուրդը և նույնիսկ արցախցիներն այս ամենը չէին պատկերացնում։ Բայց տեսեք՝ աշխարհում ինչեր են կատարվում։ Սիրիայում պատերազմ եղավ, առնվազն յոթ միլիոն փախստական տնավեր ու բնավեր եղավ։ Այս անարդար աշխարհի համար 120 հազարն ի՞նչ է։ Ուկրաինայի բնակչությունը կիսով չափ պակասել է։ Աշխարհն անարդար է»։
Հիմա արդեն պարզ է, որ 44-օրյա պատերազմն Արցախի ամբողջական հանձնման առաջին արարն էր ընդամենը։ Դրան հաջորդած երեք տարում Փաշինյանն ամեն ինչ արեց մնացած հայապատկան հատվածն էլ թշնամուն հանձնելու համար, սակայն նույնիսկ դրանից հետո չի արժանանում Ալիևի հետ հանդիպման և նոր կապիտուլյացիոն պայմանագրի ստորագրման։
Հայկ Դեմոյանի փոխանցմամբ՝ հանրակրթական դպրոցի դասագրքի վերաբերյալ գրախոսական գրելու առիթ ունեցել է 2012 թվականին, ինչից հետո 2019 թվականին ԿԳՄՍ նախկին նախարար Արայիկ Հարությունյանը ստեղծել էր խումբ այդ ամենը լրամշակելու համար, սակայն արդյունքում ավելի սարսափելի բան էր ստացվել, ու այդպես էլ մեղավորներ չէին գտել։
168․am-ի հետ զրույցում վրացի վերլուծաբան Կախա Գոգոլաշվիլին ասաց, որ նման այց կարելի էր սպասել, քանի որ ԵՄ-ում որոշ նախնական որոշումներ էին կայացվել Հայաստանի վերաբերյալ։ Ըստ նրա, ԵՄ-ն, բացի իր առաջարկները ու պատրաստակամությունը, պետք է տեղում ուսումնասիրի ՀՀ-ԵՄ հարաբերությունները ևս մեկ մակարդակով խորացնելու բոլոր հնարավորությունները՝ հաշվի առնելով ՀՀ կարիքները։ Գոգոլաշվիլիի խոսքով, հասկանալիորեն նման երկրների կարիքները հնարավոր է թուլացնել ներդրումների և անվտանգության ապահովման միջոցով։
Հայաստանը ոչ մի տեղ այդպիսի գործընկերներ ձեռք բերել չի կարող, քանի դեռ ղեկավարվում է այնպիսի իշխանությունների կողմից, որոնց կոպտագույն սխալների, անվստահության, «գցելու» ֆենոմենալ ունակությունների, պատերազմ բերելու և տանուլ տալու հակումների մասին գիտեն ոչ միայն գերտերությունները: Եթե Նիկոլական Հայաստանը ինքն իր անվտանգությունը պաշտպանել չի ցանկանում, ապա ոչ մի այլ դերակատար այդ առաքելությունը չի իրականացնելու: Մնացածը՝ գեոպոլիտիկ ավանտյուրիզմ է: Եթե Փաշինյանը հետևողականորեն արհամարհում է ոչ միայն հայ ժողովրդի պատմությունը, այլև իր իսկ ճակատագրական սխալները, որոնք բերեցին այսօրվա աղետի, ապա դրանք այլևս սխալներ չեն, այլ գիտակցված կործանարար քաղաքականություն:
Պատերազմները ամենամութ, ամենաստվերային ժամանակահատվածներն են, կեղտոտ հաշվարկների փուլ։ Բոլոր պատերազմները այդպիսին են, բայց դրանք բոլորն ունեն նաև մեկ ընդհանրություն.մի պահի, երբ փոխվում է ներքին և միջազգային կոնյուկտուրան՝ սկսում են գաղտազերծումները (ամենաանսպասելի տեղից) ու հրեշավոր իրողություններ են բացահայտվում։
Տարածքային նոր զիջումներից առաջ իր դիրքերն ամրացնելու ու հավելյալ լեգիտիմության իմիտիացիա ստեղծելու համար խորհրդարանական արտահերթ նոր ընտրությունների պատրաստվող Նիկոլ Փաշինյանը երեկ քարոզարշավային գծի մեջ էր:
Հարավային Կովկասում դրամատիկ աշխարհաքաղաքական փոփոխությունների և Ռուսաստանի ազդեցությունը չեզոքացնելու Արևմուտքի քաղաքականության ներկայիս փուլում տարածաշրջանում նոր նախաձեռնություններով և նոր դերով է փորձում հանդես գալ Մեծ Բրիտանիան։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ռազմական և անվտանգային հարցերով փորձագետ Հայկ Նահապետյանն է։
«Երկու ճակատ» պոդկաստի այս թողարկման հիմնական թեման Փաշինյանի կողմից Ադրբեջանին արվելիք նոր զիջումներն են և Հայաստանի վտանգված տարածքային ամբողջականությունը։
168.am-ի հետ զրույցում քաղաքագետ Գագիկ Համբարյանն ադրբեջանական գերության մեջ գտնվող մեր հայրենակիցների ճակատագրի մասին ասաց, որ հայ ժողովուրդը պետք է հասկանա, որ Նիկոլ Փաշինյանը չի կարող ու ցանկություն չունի հայրենիք վերադարձնել Արցախի նախկին ռազմաքաղաքական ղեկավարությանը և այն գերիներին, որոնք Բաքվի բանտում են հայտնվել հենց Նիկոլ Փաշինյանի պատճառով։
Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանը, ինչպես նախապես հայտարարվել էր, այսօր մասնակցել է 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի նիստին:
Արցախի ուրացման հետևանքները, կամ ինչպես կանխել հայկական պետականության կործանումը
ՀՀ-ի տարածքներն օկուպացված են, սրանք զիջումներից ու անհասկանալի «խաղաղությունից» են խոսում․ Ավետիք Չալաբյան
«ՀԱՊԿ-ը մեր գործընկերը չէ, այն մեր դաշնակիցն է, մեր գործընկերը ՆԱՏՕ-ն է, այլ երկրներ են, որոնք որևէ կերպ չեն մտնում ՀԱՊԿ-ի մեջ։ Իսկ դաշնակիցների հետ պետք է աշխատել ուղեղով, ոչ թե լեզվով։
«Ի՞նչ եք կարծում, ինչո՞ւ ադրբեջանցիները չկարողացան, ենթադրենք, Տավուշի հատվածից մի մետր անգամ առաջ գալ 44-օրյայի ժամանակ և դրանից հետո, այն ժամանակ, երբ որ Հայաստանի Հանրապետության տարածքից գրեթե 200 քկմ ադրբեջանցիները զավթել են: Ինչո՞ւ այդ 200 քկմ-ից մեկ քմ Տավուշից չկա: Շատ պարզ… Որովհետև Տավուշի հատվածը կահավորվել էր մեր ժամանակ, և այնտեղ պաշտպանողական մարտեր մղելը շատ ավելի հարմար է և արդյունավետ, քան այնտեղ, որտեղ կահավորված չեն»,- այսօր դիզվառելիքի գործով հերթական դատական նիստից հետո լրագրողների հետ ճեպազրույցում նման հարց հնչեցրեց ՀՀ 3-րդ նախագահ Սերժ Սարգսյանը:
ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանի խոսքով՝ բյուջեն, կոպիտ ասած, պետության գրպանն է, որտեղից պետության կարիքների համար պետք է ծախսեր կատարել։ Հետևաբար՝ հարց է առաջանում, եթե իշխանություններն այսօր ասում են, որ բյուջեն այդքան լավ է, ինչո՞ւ է վիճակն այսքան վատ։
Ադրբեջանի հետ երկկողմ բանակցությունների չի կարելի գնալ. դրանք մեզ տանելու են փակուղի. Սերժ Սարգսյան
«Ես վստահ եմ, եթե այսպիսի խաղաղության պայմանագիր պետք է ստորագրվի, ինչպիսին մենք, նորից եմ ասում՝ տարբեր տեղերից նախադասություն առ նախադասություն, բառ առ բառ որսալով՝ տեսնում ենք, ապա նա կոչվելու է կրկնակապիտուլյանտ։ Անարդար խաղաղությունը բուն է, պատճառ է նոր պատերազմի»,- եզրափակեց Սերժ Սարգսյանը։
Այսօր դիզվառելիքի շինծու գործով հերթական դատական նիստից հետո, 168.am-ը ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանից հետաքրքրվեց՝ ինչո՞վ է պայմանավորված վերջին շրջանում իշխանության և նրա մերձ շրջանակների, ինչպես նաև ոչ այդքան մերձ շրջանակների կողմից Հայաստանի Հանրապետական կուսակցության և անձամբ երրորդ նախագահին թիրախավորելը։
«Ավանդաբար դա սկսել են անել ադրբեջանցիները, այնուհետև՝ 90-ականների կեսերից, նրանց ձայնակցել են մեր, այսպես ասեմ՝ տեղացիները։ Իսկ հիմա առանձնապես ոչինչ չի փոխվել, այդ երգչախմբին միացել են նոր ձայներ՝ նոր տոնայնությամբ։ Չգիտեմ, իրենք գիտակցո՞ւմ են, որ իրենց համարելով ընդդիմադիր՝ ջուր են լցում Հայաստանի կառավարիչների ջրաղացին։ Այս նույնը առանձին, այսպես ասեմ՝ վերաբերում է նաև Հայաստանի Հանրապետական կուսակցությանը։ Բայց իմ կարծիքով՝ ամենակարևորը սա չէ, այլ այն, որ թիրախավորվել է Հայաստանի Հանրապետությունը, թիրախավորվել է մեր պետությունն ու պետականությունը։
Հերոս տղաների 5 հազար կյանք խլած, Արցախն Ադրբեջանի կազմում ճանաչած ու Արցախ հանձնած բոլոր հանցագործ կապիտուլյանտները պատժվելու են եւ օրենքի եւ պատմության դատաստանի առաջ։
«ԼՈՒՅՍ» հիմնադրամը վերլուծել է 2023թ. առաջին ինն ամիսներին ՀՀ պետական բյուջեի կատարման հաշվետվությունը։
«Տեղի են ունենում քննարկումներ, թե ինչ մեխանիզմով կարելի է այդ խնդիրը լուծել։ Օրինակ` տարբերակներից մեկը կարող է լինել վճարված գումարների չափով Հայաստանի պարտքից նվազեցումը։ Գիտեք, որ ՌԴ-ն ևս սպառազինությունների կարիք ունի։ Մենք աշխատանքային ենք տրամադրված, հույս ունեմ` քննարկումները կբերեն արդյունքների»,– ասաց նա` չնշելով, թե որքան գումարի մասին է խոսքը։
Հայաստանի ամենամեծ պրոբլեմներից մեկը բլոկադան է, որը շարունակվում է արդեն 30 տարի: Այս մասին ասել է Նիկոլ Փաշինյանը՝ հույս հայտնելով, որ խաղաղությամբ և «Խաղաղության խաչմերուկով» կհաղթահարեն այն։
Այսօր 40-ից ավելի քաղբանտարկյալ ունենք, նշվում է Արմեն Աշոտյանի անունը, պրոֆեսիոնալ քաղաքական գործիչ, նա քաղբանտարկյալ է։ Գրիգորի Խաչատուրովը և այլք։ Մենք թույլ տվեցինք՝ նա դառնա քաղբանտարկյալ, երբ հայտարարեցինք, որ վերադառնում ենք խորհրդարան մեր օրակարգով, և այդ օրակարգով կողմ քվեարկեցին, որպեսզի նիկոլական Հայկ Գևորգյանը մտնի ԲԴԽ, որը հաջորդ օրը հեռացրեց այն դատավորին, որն իրավապաշտպան Ռուբեն Մելիքյանի կինն էր։