«Այսօր մեզ ազգովի պետք է հետաքրքրեն ոչ թե այդ ֆեյք լուրերը, այլ ադրբեջանական գերության մեջ այս պահին գտնվող մեր գեներալների, Արցախի նախկին ղեկավարների ճակատագիրը։ Ազգովի այս հարցով պետք է զբաղվենք»,- հավելեց Դավիթ Գալստյանը։
Սեպտեմբերի 19-ին երբ Ադրբեջանը լայնածավալ ռազմական գործողություններ սկսեց Արցախի Հանրապետության դեմ, սպանեց, գերեվարեց քաղաքացիական անձանց, այդ թվում՝ երեխաների և նրա ցեղասպան քաղաքականության արդյունքում արցախահայությանը բռնի տեղահանեց Արցախից։
168.am-ի հետ զրույցում արաբագետ, տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ Արմեն Պետրոսյանն այս հարցերին պատասխանելիս նախ հիշեցրեց, որ Պաղեստին-Իսրայել բախումները նորություն չեն, հատկապես Գազայի հատվածում։ Գործող խմբավորումների և Իսրայելի միջև պարբերական բախումներ են տեղի ունենում գրեթե յուրաքանչյուր տարի՝ տարբեր մասշտաբներով։
«Նախկին զինվորականներն իրենց սպառել են։ Ֆիզիկապես ի վիճակի չեն խնդիր կատարել։ Ինքս պատրաստ եմ, իհարկե, երիտասարդ զինվորականներին խորհուրդ տալ, բայց որպես այդպիսին՝ խորհրդատուն լավ գործ չէ՝ առանձնապես զինվորական գործում, որովհետև խորհուրդ տվողը զինվորական գործում, պետք է առաջինն այդ խորհուրդ տվողը կարողանա կատարել»։
«Եթե հավատանք Պաշտպանության նախկին նախարարին, ով օրեր առաջ հայտարարեց քաղաքական հավակնությունների մասին, ապա նա ասաց, որ ադրբեջանցիները Նիկոլ Փաշինյանի ցուցումով են ձերբակալել նախկին պետնախարարին։ Կարծիքներ են շրջանառվում, և շատ հնարավոր է, որ կա գործարք, և այդ գործարքի միջոցով Նիկոլ Փաշինյանը ՀՀ-ում՝ ի դեմ Արմեն Աշոտյանի, կալանավորում է այն մարդկանց, որոնք նրան կխանգարեին Արցախի հանձնման գործում։ Ալիևն էլ գերեվարել է այն հայերին, որոնք Արցախից կարող էին գալ այստեղ ու խանգարել Նիկոլ Փաշինյանին։ Քանի կա Նիկոլ Փաշինյանի կառավարությունը՝ մենք չենք կարող դրական ակնկալիքներ ունենալ»,- շեշտեց Հ. Դանիելյանը։
Գրանադայի հանդիպումն արձանագրում էր, առաջինը՝ ՀՀ պետականության կորուստ, երկրորդը՝ Հայաստանի տարածքը վերածել թուրք-ադրբեջանական կամ այլ երկրների շուկայական հարաբերությունների տարածքի, երրորդ՝ հայտարարության ստորագրումն ինքնին Ադրբեջանին պատերազմ սկսելու քարտ-բլանշ է տալիս։
«Արցախից դուրս ենք եկել սեպտեմբերի 28-ին, երբ այնտեղ շատ քիչ մեքենաներ ու մարդիկ էին մնացել։ Սեպտեմբերի 25-ին տեղի ունեցած աղետը՝ պայթյունը, մեզ ստիպեց, որպեսզի մաքսիմալ ուշ դուրս գանք Ստեփանակերտից և մեր սուրբ պարտականությունը կատարենք՝ մինչև վերջին վիրավորը և այրվածքով հիվանդը տեղափոխենք։ Վերջին հիվանդին տեղափոխելուց հետո, Ստեփանակերտում՝ իրենց տներում կային մարդիկ, որոնք տարբեր հիվանդություններ ունեին՝ ինսուլտով, սոմատիկ հիվանդություններով, հոգեկան խնդիրներով։ Վերջին 30-40 հոգուն ավտոբուսներով ճանապարհեցինք և միայն դրանից հետո կարողացանք մենք էլ դուրս գալ՝ մեր ընտանիքներով։
«Մարտական գործողություները, որոնք ծավալվեցին, մենք մոտենում էինք մի վիճակով, երբ նույնիսկ բանակը մատակարարումների խնդիր ուներ։ Արդեն ասել եմ, որ Ադրբեջանի կողմից պատերազմի նախապատրաստությունը տեղի էր ունեցել 2022 թվականի դեկտեմբերի 12-ից, երբ բլոկադայի ենթարկվեց Արցախը, որովհետև Ադրբեջանի նպատակն էր հյուծել, դիմադրությունից զրկել Արցախը և դրանից հետո գնալ մարտական գործողությունների ծավալման»,- եզրափակեց Տիգրան Աբրահամյանը։
«Այն հանգամանքը, որ Արշակ Կարապետյանն այս իշխանություններին դավաճան է համարում, դա, իհարկե, որոշակի նորություն էր՝ հաշվի առնելով, որ 44-օրյա պատերազմից հետո, դրանից առաջ՝ որպես խորհրդական, դրանից հետո՝ որպես այս իշխանության թիմի անդամ պաշտպանության նախարար, տևական ժամանակ աշխատել է։
«Մենք ընդամենը կարողանում ենք խնդիրները, կարիքներն առանձին փոխանցել ՀՀ-ում Արցախի օպերատիվ շտաբին, նա էլ փոխանցում է Կառավարությանը»։
Այսօր ԱԺ-ում Կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ «Հայաստան» խմբակցության քարտուղար Արծվիկ Մինասյանը հայտարարեց, որ ԱԺ-ում Նիկոլ Փաշինյանի պատասխաններից հստակ երևում է, որ Արցախում տեղի ունեցածը Հայաստանի գործող իշխանության անմիջական մասնակցությամբ իրականացված պատժիչ գործողություն է։
«Ռևանշի գաղափարը երկարատև պատրաստվելու գաղափար է, ես չգիտեմ, ով է այդ գաղափարին սկսել պատրաստվել, բայց ես 2021 թվականից պատրաստվում եմ, ասեմ, որ շատ հետևորդներ կան։ Հիմա իրենք գիտակցում են, որ այդ ռևանշը մեր նկատմամբ է, այն պարտվողականությունը, որ մեր մեջ կա, պետք է ժամանակի ընթացքում հանվի, ինչը կախված է նաև մեր կրթության մակարդակից։
Այսօր ԱԺ-ում Կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Աղվան Վարդանյանը դիմելով Նիկոլ Փաշինյանին՝ ասաց, որ ժամանակին խորհրդարանի ամբիոնից հայտարարում էր, թե միջազգային հանրությունը պահանջում է Արցախի հարցում մի փոքր իջեցնել նշաձողը, որի դեպքում միջազգային լայն կոնսոլիդացիա կլինի։
«Հստակ որևէ բան չեմ կարող ասել, որովհետև չգիտենք, թե վաղը-մյուս օրն ինչ է սպասվելու, եթե վերադարձ լինի Արցախ, չգիտեմ՝ ինչ պայմաններում է լինելու, վերադառնան ու ադրբեջանական անձնագրեր ստանա՞ն, թե՞ ինչպես, չեմ կարող ասել»,- եզրափակեց մեր զրուցակիցը։
«Իմ գյուղի բնակիչները սփռված են ամբողջ Հայաստանով մեկ՝ Գորիսից մինչև Շիրակի մարզ։ Մեկը տեղավորվել է բարեկամի տանը, մյուսը՝ ծանոթի, մեկը՝ ժամանակավոր կացարանում։ Ինքս հիմա Արարատի մարզում եմ, 5 ընտանիքով մեկ տան մեջ ենք ապրում, հավանաբար ես իմ ընտանիքով կտեղափոխվեմ Երևան, այստեղ մի տան մեջ հնարավոր չէ 5 ընտանիքով ապրել։ Գյուղից ընդամենը երկու ընտանիք կա, որոնց հետ դեռևս չեմ կարողանում կապ հաստատել, բայց գիտեմ, որ Հայաստան են տեղափոխվել»,- նշեց Արտո Հակոբյանը։
Երբ իմացանք, որ Ռուբեն Վարդանյանին ադրբեջանական զորքերը բռնել էին, ես այլ երկրի քաղաքացիություն ունեմ և այդ պայմաններում դժվար է լինել Արցախում։ Ինձ ասացին, որքան շուտ կարող եմ, պետք է դուրս գամ Արցախից։ Իմ և ամբողջ արցախահայության համար Ստեփանակերտից-Գորիս եղած 40 կմ ճանապարհը շատ դժվար է, 38-40 ժամ ենք անցել այդ ճանապարհը։ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց Հայ դատի Արցախի գրասենյակի ներկայացուցիչ Գևորգ Իսկաջյանը՝ պատմելով, թե ինչ պայմաններում է բռնի տեղահանվել Արցախից ու ինչպես է անցել գաղթի ճանապարհը՝ Ստեփանակերտից մինչև Գորիս, ապա՝ Երևան։
«Մեր ատոմակայանը Թուրքիայի աչքի փուշն է՝ թողարկման պահից իսկ սկսած։ Թուրքիան որևէ հիմք չունի այդպիսի վճիռ կայացնելու, նա իրավասություն ու հիմնավորում չունի։ ՄԱԳԱՏԷ-ն այստեղ կատարում է իր պլանային ստուգումները, և նրա կարծիքը պրոֆեսիոնալ մակարդակում միշտ հասանելի է բոլորին։ Նրանք իրավիճակը գնահատում են կառավարելի, աշխատանքները՝ բավարար, և որևէ նկատողություն կամ անհանգստություն հայկական ատոմակայանի հետ պաշտոնապես չեն հայտնել»,- նշեց Արա Մարջանյանը։
168.am-ի հետ զրույցում նախաձեռնության հեղինակ, Արցախի Հանրապետության փաստաբանների պալատի անդամ, փաստաբան Ռաֆայել Մարտիրոսյանն ասաց, որ բարերարները որոշել են ստեղծել հիմնադրամ, որը կհոգա փաստաբանների ծախսերը, որոնք կլծվեն արցախահայության իրավունքների պաշտպանությանը և նրանց իրավունքները կներկայացնեն եվրոպական տարբեր կառույցներում։
«Պաշտոնական հաղորդագրությամբ ամեն ինչ հայտնում ենք, այս պահին էլ հարաբերականորեն կայուն է»,- կարճ ասաց Արման Սարգսյանը։
ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Էդուարդ Աղաջանյանն այսօր ԱԺ-ում լրագրողների հետ զրույցում խոսելով Հռոմի ստատուտի վավերացմամբ պայմանավորված ՌԴ-ի կոշտ արձագանքի մասին, ասաց, թե ՀՀ իշխանության տարբեր ներկայացուցիչներ բազմիցս նշել են իրենց դիրքորոշումը Հռոմի ստատուտի ընդունման վերաբերյալ։
Եթե չունեցանք ճկուն դիվանագետներ, ոչինչ չենք վերադարձնի։ Թուրքը մի սովորություն ունի՝ վերցրածը չի տալիս, այդ հայն է, որ զիջում է»,- շեշտեց Նունե Սարումյանը։
168.am-ը Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի հայաստանյան գրասենյակի հաղորդակցության ծրագրերի պատասխանատու Զառա Ամատունուց հետաքրքրվեց՝ արդյո՞ք Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեից այցելել են գերության մեջ գտնվող անձանց՝ Ռուբեն Վարդանյանին, Դավիթ Բաբայանին, Լևոն Մնացականյանին, Դավիթ Մանուկյանին։
«Չմոռանաք, որ պատերազմից հետո խոսակցություններ եղան այս ընտանիքի անդամների կողմից հավանական դրամական վերաբաշխումների մասին։ Խոսենք փաստերով, Լուսինե Խառատյանն իր հանրային հրապարակումներով նշել էր ադրբեջանական հետքի ուսումնասիրության կարևորությունը, և դա մենք չենք կարող ժխտել։ Ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի տնօրենի և աշխատակիցների միջև տեղի է ունեցել միջադեպ, որը ժողովներից մեկի ժամանակ տնօրենն ասել էր, թե՝ ի՞նչ է, Հայաստանում ադրբեջանցիներ չե՞ն ապրել, որ հետք թողած չլինեն։
«Բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցներին հիմնականում աջակցությունը չենք տրամադրում համայնքապետարանի բյուջեից, մեր, մեր շրջապատի, Մասիս համայնքում գործող գործարարների օգնությամբ ենք փորձում օգնել, շնորհակալ եմ նրանց, որովհետև մարդիկ սրտացավորեն հոգատարություն են ցույց տալիս մեր հայրենակիցներին»,- Մասիսի համայնքապետարանում լրագրողների հետ զրույցում ասաց Դավիթ Համբարձումյանը։
«Հայ եկեղեցին ոչ մեկին հաշիվ չունի տալու, իր դիրքորոշումը միանգամից արտահայտում է, և երբևէ չպետք է ակնկալենք, որ եկեղեցու գործողություններն ու հայացքները պետք է համընկնի թե՛ իշխանության, թե՛ ընդդիմության որևէ թևի հետ։ Հայ եկեղեցին գիտի, թե որ քայլը երբ է անում, և չի էլ քննադատում այլ հայացքներ ունեցողներին։ Պետք է հաշվի նստել Հայ եկեղեցու և Հայ եկեղեցու պետի հետ»,- եզրափակեց սրբազանը։
168.am-ի հետ զրույցում ՀՀ ԶՈՒ գլխավոր շտաբի նախկին պետ, նախկին գլխավոր ռազմական տեսուչ, գեներալ-գնդապետ Մովսես Հակոբյանն ասաց՝ կասկած չկա, որ հաջորդիվ իրեն է Ադրբեջանը պահանջելու։
«Մենք մեր հայրենիքից բռնի ենք տեղահանվել ու եկել ենք Հայաստան։ Հիմա բոլորին կրկին տանում են սահմանամերձ տարածք, կարծեք թե երկրորդ, երրորդ սորտի մարդիկ ենք ու նորից պիտի գնանք կենդանի վահան կազմենք թուրքի դեմ։ Սա մի քիչ լավ չի, բայց ինչ-որ տեղ սա սպասելի էր»,- նշեց Դավիթ Դավթյանը։
«Եթե Ադրբեջանը վկայակոչի ու ասի, թե՝ տեսեք, Արցախի նախագահը նման որոշում է ստորագրել, ուրեմն՝ ընդունում է այդ նախագահի լեգիտիմությունը, ինչ վատ է։ Չէի ասի, որ այս փաստաթուղթն իրավական ուժ ունի, ի՞նչ իրավական ուժի մասին է խոսքը։ Առհասարակ ինքս պրակտիկայում չեմ հիշում նման բան, որ պետությունը հայտարարի իր լուծարման մասին։ Ինքս ենթադրում եմ, որ այս ամենը կատարվել է Ադրբեջանի թելադրանքով՝ ինչ-որ բաների դիմաց։ Դա իրենից ոչինչ չներկայացնող փաստաթուղթ է»,- նշեց Ալվինա Գյուլումյանը։
«Տեղյակ է եղել, որ նա գնացել է բանակցությունների և ինչ-որ արդյունք եղել է, բայց քանի որ դա պաշտոնական Ստեփանակերտի կարծիքը չի եղել, դրանք որևէ արդյունք չեն տվել։
«Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Արմեն Խաչատրյանի փոխանցմամբ՝ Արցախից բռնի տեղահանվող բնակիչների ընդունող կետերը Սյունիքում, մասնավորապես՝ Գորիսում, բավականին ծանրաբեռնված են աշխատում։
