«Ռուս-թուրքական հարաբերություններում նշանակալի դերակատարություն ունեն արևմտյան ճնշումները Թուրքիայի նկատմամբ»,- այսօր լրագրողների հետ զրույցում այս մասին ասաց ՌԳԱ Արևելագիտության ինստիտուտի Կենտրոնական Ասիայի, Կովկասի և Ուրալ-Պովոլժիեի ուսումնասիրության կենտրոնի փորձագետ Անդրեյ Արեշևը` անդրադառնալով ռուս-թուրքական հարաբերությունների դինամիկային Հայոց ցեղասպանության 100-ամյա տարելիցից հետո:
ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը մայիսի 5-7-ն աշխատանքային այցով մեկնել է Ամերիկայի Միացյալ Նահանգներ, որտեղ հանդիպել է Արիզոնայի սենատոր Ջոն ՄըքՔեյնին, Ռոդ Այլենդի սենատոր Ջեք Ռիդին և Նյու Ջերսիի սենատոր Ռոբերտ Մենենդեսին, ապա ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ԱՄՆ համանախագահ, դեսպան Ջեյմս Ուորլիքին։
Արեշևի կարծիքով` Ղարաբաղյան հակամարտությունը պահանջում է հավելյալ քաղաքական-դիվանագիտական ջանքեր, ինչը հնարավորություն կտա բացառել պատահական պատերազմի վտանգը: Նրա համոզմամբ` սադրանքների ալիքը կարող է հանգեցնել լուրջ էսկալացիայի: Անդրեյ Արեշևը նշեց, որ ռուս-հայկական շփումները պետք է ակտիվացվեն տարբեր ուղղություններով, այդ թվում՝ ռազմատեխնիկական համագործակցության, քանի որ ՌԴ-ն հետաքրքրված չէ ԼՂ-ի շուրջ ռազմական գործողություն ների վերսկսկմամբ:
«Ցանկացած նախաձեռնություն, որ Հայաստանի կողմից լինելու է, ԵՄ-ի համար դա կնշանակի, որ հավանություն կա Ռուսաստանից: Այդ առումով Հայաստանի հետ ավելի հանգիստ շփման ռեժիմ է կիրառվում ԵՄ-ի կողմից»,- ասաց Բորիս Նավասարդյանը:
Հայտնի ռուս հեռուստամեկնաբան Դմիտրի Կիսելյովը շարունակում է իր ուշադրության կենտրոնում պահել աշխատանքը Հայաստանում: Նրա համակարգմամբ, սակայն, բավականին լուրջ գաղտնիության քողի ներքո գործող «Գրիբոյեդով» ակումբի առաջիկա երկու ամիսների աշխատանքային գրաֆիկն արդեն հայտնի է:
ՀՀ ԱԺ նախագահ Գալուստ Սահակյանի և Հարավային Օսիայի խորհրդարանի նախագահ Անատոլի Բիբիլովի հանդիպումը մտահոգության առարկա է դարձել վրացական կողմի համար: Արդեն երկու օր է` օսական կողմի տարածած տեղեկությանը, թե Սահակյանի և Բիբիլովի միջև պաշտոնական հանդիպում է տեղի ունեցել, պաշտոնական Թբիլիսին անդրադառնում է ամենաբարձր մակարդակով, իսկ հայկական կողմը պնդում է, որ հանդիպումը կրել է միայն մասնավոր բնույթ:
«Դրական է, որ շարունակվում են Երևան-Բրյուսել բանակցությունները փաստաթղթի ստորագրման ուղղությամբ, որը կփոխարինի Ասոցացման համաձայնագրին, որը Հայաստանը հետաձգեց ստորագրել ԵՏՄ անդամակցության համար»։
«Լամերտի ելույթը շատ ավելի կարևոր ելույթ էր, նա շեշտեց «Ցեղասպանությունը», դատապարտեց, դա ինձ շատ զարմացրեց, որովհետև դա հակասություն է բարձրացնում երկրի տարբեր մարմինների միջև»:
«Ես ուզում եմ ասել, որ նրանց խաղի մեջ չկամ ու չեմ լինի: Միգուցե ԵԽ-ում ոմանք կան այդ խաղի մեջ կամ միգուցե ոչ ուղղակիորեն են մասնակցում: Մեր միջոցներն են արդարությունն ու գաղափարները: Նրանք ոչինչ չեն կարող անել ինչ վերաբերում է իմ ԵԽ անդամակցության հարցին, քանի որ այդ անդամակցությունն ինձ շնորհվել է Լյուքսեմուրգի ժողովրդի կողմից»,- ասաց էնգելը:
«Արցախը շարժվում է ժողովրդավար ուղով»,- այս մասին այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց «Հայաստանի Եվրոպացի բարեկամներ» կազմակերպության ղեկավար էդուարդո Լորենցո Օչոան:
«Նախօրեին Արցախում կյացած խորհրդարանական ընտրութունները թափանցիկ էին, եվրոպական արժեքներին համապատասխանող, առանց միջադեպերի»,- այսօր Երևանում կայացած մամուլի ասուլիսի ընթացքում հայտարարեց Եվրախորհրդարանի պատգամավոր, «Եվրախորհրդարան-Արցախ» բարեկամության խմբի ղեկավար Ֆրանկ Էնգելն՝ անդրադառնալով նախօրեին Արցախում կայացած խորհրդարանական ընտրություններին, որոնց ժամանակ իր դիտորդական առաքելությունն է իրականացրել եվրոպացի պատգամավորը:
«Թե Եվրոպայի, թե Լեհաստանի համար, որը ԱլԳ ծրագրի ակտիվ ջատագովն է, նպատակ է հասնել նրան, որպեսզի ՀՀ-ն առավելագույնս մոտենա ԵՄ-ին: Ինձ իրավունք կվերապահեմ ասելու, որ, ըստ էության, բոլոր փաստաթղթերի շուրջ բանակցություներն ավարտվել են, ավարտվել էին Հայաստանի ասոցացման բանակցությունները, բայց վերջին պահին ՀՀ-ն որոշում կայացրեց միանալ ԵՏՄ-ին և այդտեղ անհամետեղելիության հարց առաջացավ, քանի որ Ասոցացման համաձայնագրում կար մի մաս, որը չէր կարող համատեղվել ՀՀ ԵՏՄ անդամակցության հետ, խոսքը Խորը և համապարփակ ազատ առևտրի գոտու պայմանագրի մասին է»:
Նա հիշեցրեց օրերս ԵԱՀԿ ՄԽ տարածած հաղորդագրությունը, որում անդրադարձ էր կատարվել նաև ԼՂ-ում կայանալիք ընտրություններին: «Ուշի ուշով հետևում ենք ՄԽ գործունեությանը: Մասնավորապես խոսքը վերաբերում է այն որոշմանը, որը կայացրել է ՄԽ-ն, այն է` Ղարաբաղի ժողովուրդը իրավունք ունի որոշելու իր ապագան: Լեհաստանի կառավարության տեսանկյունից ԼՂ-ն մի տարածք է, որը իրավական կարգավիճակ չունի և չի համարվում պետություն»,- նշեց ՀՀ-ում Լեհաստանի արտակարգ և լիազոր դեսպան Եժի Նովակովսկին:
«ԵՄ-ն ցանկանում է «տանգո պարել» Հայաստանի հետ»,- այսօր Մամուլի ազգային ակումբում լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ այս մասին ասաց ՀՀ-ում Լեհաստանի արտակարգ և լիազոր դեսպան Եժի Նովակովկին` անդրադառնալով Ռիգայում կայանալիք «Արևելյան գործընկերության» գագթնաժողովին Հայաստանի մասնակցությանը:
«Հալեպում այսօր համեմատաբար խաղաղ է»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում տեղեկացրեց Հալեպի Բերիո թեմի մամլո քարտուղար Ժիրայր Ռեիսյանը` ներկայացնելով իրավիճակը Հալեպի հայաշատ թաղամասերում: Ի դեպ, նախօրեին սիրիացի ընդդիմադիր զինյալների կողմից ավերվել էր Քառասուն մանկանց մայր եկեղեցին, որը գտնվում է Հալեպի Ջիդեյդե թաղամասում և վերջին օրերին եղել է զինյալների թիրախում:
168.am-ի հետ զրույցում ԼՂՀ նախագահ Բակո Սահակյանի մամլո խոսնակ Դավիթ Բաբայանն ասաց, որ բացասաբար չի գնահատում համանախագահների տարածած հաղորդագրությունը, քանի որ նրանք հաղորդագրությունում դիվանագիտական լեզու են կիրառել: Նրա գնահատմամբ` ողջունելի է, որ ևս մեկ անգամ շեշտվել է Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի դերի հարցը: Սրանում Դավիթ Բաբայանը նաև համանախագահների այն ակնարկն է տեսնում, որի համաձայն` ԼՂ-ն պետք է վերադառնա ԼՂ հակամարտության խաղաղ կարգավորման բանակցային սեղան:
«ԵՄ-ն պետք է շարունակի աջակցել Հայաստանին»,- ասաց Ղարաբաղյան հակամարտության և Կովկասի հարցերով փորձագետ, ամերիկյան հեղինակավոր Atlantic Council հետազոտական հաստատության ավագ գիտաշխատող Սաբինա Ֆրեյզերը:
«Որոշում է կայացվել իջեցնել գազի գները, և դա «Գազպրոմի» ընդհանուր ռազմավարությունն է` այս փուլում` հաշվի առնելով այն, որ նախորդ ընթացքում կտրուկ անկում էին ապրել նավթի գները համաշխարհային շուկայում»։
«Ես կարծում եմ, որ առավելագույնը, ինչ Հայաստանը կունենա Ռիգայում, հռչակագիրն է համատեղ հանձնառության մասին»:
«Ալիևը շահագրգռված է, որ լարվածության որոշ մակարդակ պահպանվի՝ որպես քաղաքական և հոգեբանական ճնշում և՛ հայկական կողմի, և՛ միջազգային հանրության վրա: Վերջին իրադարձություններից հետո պարզ է դառնում, որ Ադրբեջանը չի փորձում անցնել կարմիր գիծը՝ հասկանալով, թե որքան թանկ կլինի պատերազմի գինը՝ բոլոր կողմերի, առավելապես՝ իր համար»:
«Իրականությունն այն է, որ Հայաստանում գազ սպառողների թիվը քչանում է։ Միլլերին և մնացածին հարցադրում եմ անում` դիտարկեք, տեսեք, թե Հայաստանում` ամենագազիֆիկացված երկրում, աթար օգտագործողների թիվն ավելացե՞լ է, թե՞ ոչ»,- ասում է Վահագն Խաչատրյանը։
«Գազի գինը Հայաստանի համար ամենաէժաններից է աշխարհում»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Ռուսաստանի «Ազգային էներգետիկ անվտանգության հիմնադրամի» հիմնադիր և գլխավոր տնօրեն, տնտեսական և քաղաքական վերլուծաբան Կոնստանտին Սիմոնովը:
«Հայաստանը` որպես ԵՏՄ լիիրավ անդամ, կարող է խանգարել թուրքերին միանալ ԵՏՄ-ին, առավել ևս` ազատ առևտրի գոտի զարգացնելիս։ Հայաստանը ցանկության դեպքում կարող է խոչընդոտել Թուրքիային, բայց ես չեմ կարծում, թե Հայաստանը կցանկանա»:
Մեծի Տան Կիլիկիո Կաթողիկոսությունն այսօր դիմել է Թուրքիայի Սահմանադրական դատարան՝ պահանջելով վերադարձնել Սիսի իր պատմական Կաթողիկոսարանը:
«Մոսկվան ինքն այսօր մեծ ընտրությունների հնարավորություն չունի, որովհետև գործարքի, որն Ադրբեջանը փորձում է կայացնել այս վերջին տասնամյակների ընթացքում որևէ երկրի հետ, բանաձևը հետևյալն է՝ «նավթ ու գազ՝ Ղարաբաղի դիմաց», «ԵՏՄ անդամակցություն՝ Ղարաբաղի դիմաց»»:
«Ես կարծում եմ, որ առաջիկա մեկուկես, ամենաշատը երկու տարի մենք ունենալու ենք Հայաստանի և Թուրքիայի հարաբերությունների կարգավորում և հայ-թուրքական սահմանի բացում: Ամեն ինչ գնում է դրան»,- ասաց նա:
«ՌԴ-ի և Թուրքիայի միջև ստորագրված պայմանագրերը հսկայական տնտեսական եկամուտ են բերելու ՌԴ-ին: Ատոմային պայմանագրերը, գազամուղի կառուցումը, նավթամուղի կառուցումը, Ռուսաստանի շահերից է այս ամենը բխում: Ռուսաստանն այսօր մեծ ընտրություն էլ չունի»:
«ԵԽ դիրքորոշումն ու տեսակետը շատ հստակ է: Կարևոր էր այդ տեսակետը ևս մեկ անգամ հիշեցնելն ու վերահաստատելը՝ բարձրացնելու համար հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման ոգին՝ շատ կարևոր մի հույսով, որ հայ-թուրքական հարաբերությունների ապագան այլ, ավելի կառուցողական է լինելու»:
Հայոց ցեղասպանության 100-ամյա տարելիցին նվիրված ոգեկոչման միջոցառումները տպավորել են «Կալիֆոռնիա Կուրիեր» թերթի հրատարակիչ և խմբագիր ամերիկաբնակ Հարութ Սասունյանին:
«ԱՄՆ-ում ճանաչման պայքարը պետք է դադարեցնել»,- այս մասին այսօր լրագրողների հետ զրույցում ասաց «Կալիֆոռնիա Կուրիեր» թերթի հրատարակիչ և խմբագիր Հարութ Սասունյանը` անդրադառնալով Հայոց ցեղասպանության հարյուրամյա տարելիցին ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբամայի կողմից «ցեղասպանություն» եզրույթի օգտագործման-չօգտագործման վերաբերյալ քննարկումներին և գնահատականներին: Հարութ Սասունյանը զարմանում է, որ մինչ այսօր ԱՄՆ-ի դեպքում քննարկվում է «ԱՄՆ-ը ճանաչե՞լ է Հայոց ցեղասպանությունը, թե՞ ոչ» հարցը:
