Եթե Ուկրաինան միանա ԵՄ-ին, կլինի՞ ինքնիշխան, իհարկե ոչ: Երկրներն ինքնիշխան են, քանի դեռ մեկուսացված են, եթե ոչ, ապա միանում է աշխարհաքաղաքակն ալիանսի և իր ինքնիշխանության մի մասը սկսում է ծառայել աշխարհաքաղաքական հզորությանը: ՀՀ-ն ԽՍՀՄ-ում չուներ ինքնիշխանություն բացարձսկ, բայց օգտվում էր ԽՍՀՄ հնարավորությունները:
Սերգեյ Կուրղինյանը պարզաբանեց, որ Հայաստանը չունի նեոֆաշիզմի խնդիր երկրի ներսում, բայց երկրի սահմաններից դուրս կան նեոֆաշիզմի վտանգավոր դրսևորումներ, որոնք չեն կարող Հայաստանին անմասն թողնել:
«Սա ևս մեկ անգամ ցույց է տալիս, որ Արցախը քաղաքակիրթ, նորմալ պետություն է` ի տարբերություն Ադրբեջանի, որը ֆաշիստական և նախնադարյան պետություն է:
«Հայաստանն իր տնտեսական խնդիրները և Ռուսաստանից տնտեսական կախվածությունը վերացնելու համար պետք է վերակողմնորոշվի դեպի Եվրոպա»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ռուս հեղինակավոր տնտեսագետ, Փարիզի Քաղաքական գիտությունների դպրոցի պրոֆեսոր Սերգեյ Գուրիևը
«Ալիևը կարող է փորձել օգտագործել ռուսաստանյան վերնախավի հիվանդագին կայսերապաշտական աշխարհընկալումը` ԼՂ հիմնահարցն իր օգտին լուծելու նպատակով: Անհնար է չնշել, որ նման մտահղացման թեկուզ տեսական հնարավորությունն առաջացավ միմիայն հայ քաղաքական վերնախավի ռուսամոլ, ստորաքարշ պահվածքի հետևանքով»:
Ալեքսանդր Պոլիվանովը նշեց, որ ուկրաինական ճգնաժամը լուրջ փորձություն դարձավ լրագրության համար, և ոչ մի կողմ այդ փորձությունը չկարողացավ պատվով հաղթահարել:
«Մեր փորձով մենք համոզվեցինք, որ ԶԼՄ-ների անկախության, ազատության բանալին տնտեսական, ֆինանսական անկախությունն է, քանի որ, երբ դու ունես ֆինանսական խնդիրներ, դրանք քո դեմ են օգտագործվում քո բոլոր գործընկերների` գովազդատուների, բաժնետերերի կողմից»,- ասում է «Դոժդ» ինտերնետային հեռուստաալիքի հեռարձակման բաժնի ղեկավար Ելենա Կիրյուշինան։
«Հետսովետական տարածքում աշխատող ԶԼՄ-ները պարզապես չպետք է վախենան, քանի որ ցանկացած անելանելի իրավիճակ ամեն դեպքում ունի ելքեր և մի քանիսը»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին է ասել ռուսական «Դոժդ» առցանց հեռուստաալիքի հեռարձակման բաժնի ղեկավար Ելենա Կիրյուշինան:
«Շատ կարևոր է հասկանալ` Ասոցացման համաձայնագիրը չստորագրելով` Հայաստանը դուրս է գալիս այն ծրագրից, որը կար Արևելյան գործընկերության շրջանակներում»,- ասում է Ստեփան Գրիգորյանը:
«Հայաստանը շատ լավ թեկնածու է, որի միջոցով ԵՄ-ն իր այդ կամքը ցույց է տալիս, մնացածը կախված է այս հարցի մյուս երկու կողմերից` Հայաստանից և Ռուսաստանից»:
«Շատ ոլորտներ կան, որտեղ ԵՄ-ն ու Հայաստանը կարող են խորացնել իրենց գործակցությունը, և ներկայումս կողմերը ցանկանում են այս ընդհանուր ընկալումը վերածել կապիտալի»:
«Ադրբեջանը շատ լավ հասկանում է, որ այդ խնդիրը չի կարգավորվելու, չունի ակնկալիք, որ մոտ ապագայում խնդիրը կլուծվի՝ հատկապես ի նպաստ իրեն»:
«ԵՄ-ն Հայաստանի հետ հարաբերություններում հստակ հանձնառություն ունի մի շարք ոլորտներում»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Հայաստանի եվրոպացի բարեկամներ» կազմակերպության ղեկավար Էդուարդո Լորենցո Օչոան` անդրադառնալով «Արևելյան գործընկերության» Ռիգայում կայացած գագաթաժողովի կարևորությանը:
Օրերս Ռուսաստանում Ադրբեջանի դեսպան Փոլադ Բյուլբյուլօղլուն հստակեցրել է, թե որն է Ադրբեջանի` ԵՏՄ անդամակցության գինը։
«Հիմա պետք է ձևավորվի համատեղ օրակարգ, որպեսզի հետո հանձնաժողովը դիմի ԵՄ անդամ երկրներին, և նրանք մանդատ տրամադրեն բանակցություններ սկսելու համար: Այս փուլում ոչ մի փաստաթուղթ չպետք է ստորագրվեր, այդպես էլ եղավ, ու դա հասկանալի է, քանի որ մենք դուրս ենք եկել գործընթացից»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Գլոբալիզացիայի և տարածաշրջանային համագործակցության վերլուծական կենտրոնի խորհրդի նախագահ, քաղաքական վերլուծաբան Ստեփան Գրիգորյանը` գնահատելով Ռիգայում կայացած ԱլԳ գագաթաժողովի արդյունքները:
«Ռուսաստանը շատ լավ հասկանում է, որ Հայաստանը չի կարող ամբողջությամբ կտրվել Եվրոպայից»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց ՌԱՀՀԿ փորձագետ, քաղաքական վերլուծաբան Էդգար Վարդանյանը:
Բաևի խոսքով՝ Հայաստանը հետաքրքիր օրինակ է ԵՄ երկրների համար, քանի որ Բրյուսելում և ԵՄ տարբեր մայրաքաղաքներում շատ մեծ է ցանկությունն իրական օրինակների վրա ցույց տալու, որ «կարթն» այս կամ այն կողմ քաշելու, պայքարի և այս տարաշաշրջանում ավելի ամուր դիրքեր ունենալու մասին չէ:
Եթե բարեփոխումների եվրոպական օրակարգը շարունակենք, այդ ժամանակ կարող ենք, այլապես ԵՏՄ կազմում ոչինչ չենք կարողանալու անել, ԵՏՄ-ից բան չունենք վերցնելու։ Եթե ցանկանում ենք զարգացում ունենալ, բոլորի համար հասկանալի է, որ դա մեր շահերից է բխում, ապա մենք պետք է կարողանանք գտնել հարաբերությունների այն բոլոր ձևերը, որոնք թույլ կտան` եվրոպական ինտեգրման ուղին շարունակենք։ Բարեփոխումների մեր օրակարգը, ժողովրդավարության ամրապնդման և զարգացման, պետական ինստիուտների զարգացումը միայն և միայն հնարավոր է եվրոպական ինտեգրացիայի դեպքում։
«Ռուս-ադրբեջանական գործարքներին՝ Ադրբեջանին ԵՏՄ ներքաշելու ուղղությամբ, չեմ հավատում»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Կովկաս» ինստիտուտի փոխտնօրեն, քաղաքական վերլուծաբան Սերգեյ Մինասյանը`անդրադառնալով նախօրեին Լավրով-Մամեդյարով հանդիպմանը, ՌԴ-ում Ադրբեջանի դեսպանի աղմկահարույց հայտարարություններին՝ ԵՏՄ անդամակցության և ԼՂ հակամարտության կարգավորման մասին ու տեսակետներին, թե միգուցե Ռուսաստանն ընդունի Ադրբեջանի կողմից առաջարկվող գործարքը՝ «ԼՂ-ն Ադրբեջանին՝ ԵՏՄ անդամակցության դիմաց» հատկապես, երբ Ադրբեջանը ՌԴ-ում դժգոհում է ԵՄ-ից:
«Հայաստանը, ունենալով շատ ավելի բարձր հեղինակություն, կարողացավ կանխել այն վտանգները, որոնք ՌԴ-ի համար բացասական կարող էին լինել: Դա վա՞տ էր Ռուսաստանի համար: Ոչ, ուրեմն ՌԴ-ն պետք է հասկանա, որ կա ոլորտ, որտեղ ՀՀ-ը՝ շարունակելով իր համագործակցությունը ԵՄ-ի հետ, կարող է օգտակար լինել նաև Ռուսաստանի համար»,- ասում է Ստեփան Գրիգորյանը:
«Ռիգայի գագաթաժողովի ընթացքում արձանագրվեցին հաջողություններ Վիլնյուսից հետո, այդ գագաթաժողովը ցույց տվեց, որ ԵՄ-ն շարունակում է համագործակցել բոլոր անկախ և առանցքային գործընկեր երկրների հետ՝ նրանց բոլոր հավակնություններին համապատասխան: Գագաթաժողովն առաջարկեց ԱլԳ երկրների նկատմամբ տարբերակված մոտեցում, ավելի տարբերակված մոտեցում՝ հաշվի առնելով գործընկերների հետաքրքրությունները»:
«Կիևը հանդիսանում է Բաքվի գործընկերը և՛ Յանուկովիչի, և՛ նարնջագույն իշխանությունների օրոք՝ և՛ էներգետիկ, և՛ որոշակի կառույցների շրջանակում: Այստեղ կարևոր է այն, որ Ադրբեջանն ու Ուկրաինան միասին տարածքային ամբողջականության գաղափարն են պաշտպանում: Այս մեդալն իր երկրորդ երեսը ևս ունի` Ադրբեջանը չի ընդունում հեղափոխական ճանապարհով իշխանության փոփոխությունը, թեև Ադրբեջանը պաշտպանեց ՄԱԿ ԳԱ-ում Ուկրաինայի տարածքային ամբողջականությունը, քանի որ խոսքն այդ սկզբունքի մասին էր»:
Իրականում, «Հայկական ճամբարի» շուրջ ծավալված իրադարձությունները շատ ավելի մեծ զգացմունքայնություն ստացան, քանի որ համայնքն այդ կառույցի համար պայքարել էր բավականին երկար ժամանակ:
«Ռիգայում անցկացված «Արևելյան գործընկերության» գագաթնաժողովը նշանավորվեց ԵՄ-ի նոր մոտեցմամբ, որը կարելի է անվանել ճկունության քաղաքականություն»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց ՀՀ ԱԺ Արտաքին հարաբերությունների մշտական հանձնաժողովի անդամ Թևան Պողոսյանը` գնահատելով գագաթնաժողովի արդյունքները:
Ալեքսանդր Սկակովի համոզմամբ` այդ դեսպանի խոսքերը ոչ այլ ինչ են, քան դիվանագիտական խաղ, որին, նրա համոզմամբ, Ռուսաստանը չի տրվի:
«ՀՀ-ի՝ ԵՏՄ անդամակցությունն ու ԵՄ-ի հետ մերձեցումը հնարավոր է համադրել և ներկայումս էլ համադրվում է, կարևորն այն է, թե որ ոլորտներում ինչ առաջնահերթություններ են նախանշվում»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ՌԴ առաջին կարգի պետական խորհրդական, քաղաքական վերլուծաբան, «Ռեգնում» լրատվավերլուծական կայքի գլխավոր խմբագիր Մոդեստ Կոլերովը:
«Ադրբեջանն ու Բելառուսը միացել են ԱլԳ Ռիգայի գագաթնաժողովի ամփոփիչ ընդհանուր հռչակագրին»,- այս մասին այսօր «Արևելյան գործընկերություն» ծրագրի Ռիգայում ընթացող չորրորդ գագաթնաժողովի հռչակագրի տեքստի համաձայնեցումից հետո, պատասխանելով «Wall street journal»-ի լրագրողի հարցին ասաց Եվրախորհրդի նախագահ Դոնալդ Տուսկը:
Հայաստանը մշտապես կողմ է եղել «և-և»-ի քաղաքականությանը: Խնդիրն այն է, որ դրան դեմ են եղել Ռուսաստանը և Եվրոպական միությունը: Եթե այս երկու կողմերը հանեն նման քաղաքականություն վարելու հարցում իրենց դրած վետոն, կարծում եմ, Հայաստանը կվերադառնա այդ քաղաքականությանը:
Համայնքում երևի թե մնացել է ավանդական սիրիական համայնքի մեկ երրորդը։ Հայ ժողովրդի երկու երրորդն արդեն լքել է Հալեպը։ Այսինքն` այսօր Հալեպն ապրում է շատ լուրջ հայաթափման վտանգ։
«Հայաստանին ու Եվրոպական միությանն անհրաժեշտ են երկարաժամկետ բանակցություններ»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց Մոլդավայի նախկին վարչապետ Վլադ Ֆիլատի եվրաինտեգրացիայի հարցերով նախկին խորհրդական, ԵՄ արտաքին հարաբերությունների լոնդոնյան բյուրոյի փորձագետ (2012), ԵՄ Անվտանգության ուսումնասիրությունների ինստիտուտի (Փարիզ) ավագ վերլուծաբան Նիկու Պոպեսկուն: