«Օրինակ, ես գիտեմ, որ մի շարք պետություններ մի պաշտոնական անձ կուղարկեն Թուրքիա, մի ուրիշ պաշտոնական անձ կուղարկեն Հայաստան: Այստեղ ստատուսների հարցն է առաջ գալիս, որ ստատուսի անձը որտեղ է գնալու՝ Գալիպոլին նշելո՞ւ, թե՞ Ցեղասպանության 100-ամյակը»,- ասաց կառավարման փորձագետը:
«Ես վախենամ, որ ապրիլի 24-ից հետո շատ ավելի հանգիստ կլինի վիճակը, նրանք, ովքեր եկած կլինեն այստեղ` իրենց բարոյական պարտքը տված կլինեն, որոշ պետություններ կասեն՝ «ուզո՞ւմ էիք ընդունեինք այդ փաստը, մեր պետություններն ընդունեցին», բայց չէ՞ որ մնացել են հետևանքները: Ընդ որում, միայն այն փաստը, որ մինչև հիմա մենք ունենք Սփյուռք, դրա հետևանքն է»,- այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ նման տեսակետ հայտնեց կառավարման փորձագետ Հարություն Մեսրոբյանը:
Հ. Մեսրոբյանի խոսքով՝ մենք պետք է հասկանանք, որ Ցեղասպանությունը Հայկական հարցի կիզակետային խնդիրներից մեկն է, և պետք չէ միայն մտածել, որ այն զուտ Ցեղասպանության 100-ամյա տարելիցն է. «Եթե մենք հիշենք, թե ինչ վտանգավոր քայլ արեցինք՝ ֆուտբոլային դիվանագիտության հետ կապված… Ցավոտն այն էր, որ դրա մասին հայտարարվեց ապրիլի 22-ին՝ լույս 23-ի գիշերը, խորհրդանշական իմաստով՝ սա գոտկատեղից ներքև հարված էր, նման բան անել ուղղակի չէր կարելի»:
168.am-ի հետ զրույցում Վահագնի թաղամասի սեփականատեր Վահագն Հովնանյանի դուստրը՝ հագուստի դիզայներ Նինա Հովնանյանը, ասաց, որ սա թաղամասի ամենալավ հողատարածքներից է: Նա նշեց, որ այս թաղամասում մի քանի դեսպաններ են ապրելու, իսկ թե ովքեր են արդեն ապրում այնտեղ՝ բացի իրենցից, մեր զրուցակիցը չհստակեցրեց՝ ասելով, որ դա գաղտնիք է:
«Հիմնադիր խորհրդարանի» կալանավորած անդամների փաստաբան Արա Զաքարյանն այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ կարծիք հայտնեց, որ իշխանություններն «ակնհայտորեն քրեական հետապնդում» են իրականացնում Ժիրայր Սէֆիլյանի և նրա գործընկերների նկատամամբ՝ նրանց քաղաքական հայացքների համար: «Այսինքն՝ «Ժիրայր Սէֆիլյանն ու իր ընկրեները համարվում են քաղբանատարկյալններ»:
«Հիմնադիր խորհրդարանի» կալանավորած անդամների փաստաբան Արա Զաքարյանն այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ տեղեկացրեց, որ, իրենց տեղեկություններով՝ Ժիրայր Սէֆիլյանի և իր գործընկերների նկատմամբ օպերատիվ աշխատանքներ իրականացվում են առնվազն 2014-ի մայիսից, մասնավորապես՝ հեռախոսային խոսակցությունների գաղտնալսումներ, և այլ օպերատիվ աշխատանքներ:
Քանի որ այժմ Հիմնադիր խորհրդարանի կալանավորված անդամների հետ շփվելու միակ հնարավորությունը փաստաբանների հետ հանդիպումներն են
«Մինչև մեկ շաբաթ առաջ կարելի էր ասել, որ քիչ բանով էր երևում, որ մենք՝ հայ ազգը, պատրաստվում է նշել Ցեղասպանության 100-ամյա տարելիցը, բայց վերջին մեկ շաբաթում, կարծում եմ, եղավ այն, ինչը չէր եղել վերջին 25 տարում, եթե ոչ ավելի շատ՝ Հայաստանի ճանաչման, Ցեղասպանության ճանաչման, հայ ազգի՝ որպես աշխարհի վրա գոյություն ունեցող ազգի ճանաչման առումով»,- այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ նման տեսակետ հայտնեց քաղտեխնոլոգ Կարեն Քոչարյանը՝ նշելով, որ թե՛ պաշտոնական, թե՛ ոչ պաշտոնական մակարդակով վերջին 7-8 օրվա արվածը դեռևս մեծ արձագանք կունենա:
Նա ընդգծեց, որ հասկանալով Վատիկանի կշիռը, Պապի արտահայտության կարևերությունը՝ սկզբից ևեթ Թուրքիան սկսեց պայքարել դրա դեմ. «Որևէ առիթով, երբ հայկական որևէ պատվիրակություն հանդիպում էր Վատիկանի որևէ պաշտոնյայի հետ, նույն ձևով թուրքական կառույցները փորձում էին նույն հանդիպումները կազմակերպել և վիժեցնել այն համաձայնությունները, որոնք մենք ձեռք էին բերել, և ճնշում գործադրել Վատիկանի վրա»:
Ապրիլի 11-12-ին իրապես կարևոր իրադարձություններ տեղի ունեցան Վատիկանում, որոնք նվիրված էին Հայոց Ցեղասպանության 100-ամյակի հիշատակմանը: Այս կարծիքին է Մայր Աթոռ սուրբ Էջմիածնի միջեկեղեցական հարաբերությունների պատասանատու Հովակիմ եպիսկոպոս Մանուկյանը, որն այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ խոսելով ապրիլի 12-ին Վատիկանում Հռոմի պապի կողմից մատուցվող պատարագի մասին, ասաց, որ այդ պատարագը Հայոց Ցեղասպանության 100-ամյակի շրջանականերում եկեղեցու կողմից իրականացվող արարողություններից առաջինն է, որը տեղի ունեցավ արտերկրում:
«Ոմանք ասում են, որ Հայաստանը չպետք է ճանաչվի Քիմ Քարդաշյանի միջոցով, այլ պետք է ճանաչվի Վիկտոր Համաբարձումյանի, Արամ Խաչատրայնի միջոցով և այլն: Թող ճանաչվի, ո՞վ է խանգարում, կարո՞ղ է Քիմ Քարդաշյանը խանգարում է, որ ճանաչեն»:
Գյումրի կատարած այցի ժամանակ Քիմ Քարդաշյանին գյումրեցի բլոգեր Արա Նախշքարյանը նվիրեց Արա Պապյանի փաստաթղթերի ժողովածուն «Arbitral Award of the President of the United States of America Woodrow Wilson, full Report of the Committee Upon the Arbitration of the Boundary between Turkey and Armenia: Washington, november 22 nd,1920», որտեղ տեղեկություններ կան Վահան Քարդաշյանի մասին: Նշենք, որ լուրեր են շրջանառվում, որ Վահան Քարդաշյանը եղել է Քիմ Քարդաշյանի պապը, սակայն գրքի հեղինակ Արա Պապյանը պնդում է՝ Վահան Քարդաշյանը Քիմ Քարդաշյանի պապը չէ:
«Շատ դրական եմ գնահատում Քարդաշյանների այցը Հայաստան և՛ PR-ի մասով, և՛ Հայաստանում քույրերի պահվածքով»,- 168.am-ի հետ զրույցում Քարդաշյանների այցին նման գնահատական տվեց տեղեկատվական անվտանգության փորձագետ Տիգրան Քոչարյանը:
Վերջին շաբաթվա ընթացքում Վիքիպեդիա օնլայն հանրագիտարանում անգլերենով Հայաստանի և Հայոց Ցեղասպանության մասին նյութերի դիտումները 3 ագամ գերազանցել են դրան նախորդող շաբաթվա դիտումների քանակին:
«Հայաստանի Կոմունիստական կուսակցության համար անհանգստացողն այն է, որ այսօրվա պայմաններում «Սահմանադրությունը բացարձակապես բացասական իմաստով չունի դերակատարություն» հանրապետությունում ստեղծված այս խայտառակ իրավիճակի համար»: Այս մասին այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց ՀԿԿ առաջին քարտուղար Տաճատ Սարգսյանը՝ նկատելով, որ գնալով ավելանում է արտաքին պարտքը, արտագաղթը չի կանխվում, աշխատանք չկա, օրենքները չեն աշխատում:
Հայաստանի Կոմունիստական կուսակցության առաջին քարտուղար Տաճատ Սարգսյանը կարծում է՝ Հայաստանի իշխանությունները և նախագահը ամեն ինչ արեցին, որպեսզի Ցեղասպանության 100-ամյակը նշվի և ծառայի իր նպատակին: Այսօր տեղի ունեցած ասուլիսի ժամանակ նա նշեց, որ այդ ամենի ակորդը երեկ էր, որ Հռոմի պապը 1915 թվականին հայերի հետ կատարվածը ուղղակիորեն բնութագրեց որպես Ցեղասպանություն և Նարեկացուն դասեցին սրբերի շարքը:
«Դե, ի՞նչ պետք է անեին, փաստեր շատ չունեն, դրա համար չեն անում: Նրանք ազատամարտիկներ են, Ժիրայր Սէֆիլյանն ազգային-ազատագրական պայքարի հերոս է, այսինքն՝ նրա նկատմամբ արածների հասարակական հնչեղությունն ավելի վատ էր լինելու, եթե վատ բան անեին: Ուղղակի մտածեցին՝ այս օրերին մի քիչ հեռու պահենք, հետո՝ կտեսնենք: Նրանց նկատմամբ հո չե՞ն կարող վարվել այնպես, ինչպես շատերի հետ կարող էին վարվել, Սէֆիլյան Ժիրայրին բոլորը գիտեն, նրան ո՞վ չգիտի, ով էլ չգիտի՝ ամոթ իրեն: Այդ ծեծելը, նվաստացնելը կարող էր լինել, որը չեղավ, այսինքն՝ ես չեմ լսել, որ նման բան է եղել»:
«Խնդիրը միայն այցը չէ։ Խնդիրն այն է, որ այդ այցի արդյունքում ոչ միայն 100 միլիոնավոր մարդիկ կտեղեկանան Հայոց ցեղասպանության մասին, այլև առաջին հերթին՝ պարզապես կտեղեկանան, որ աշխարհի քարտեզի վրա կա Հայաստան պետություն, ինչը չափազանց կարևոր է այսօր։ Մնացած ածանցյալ հարցերի մասին` տուրիզմի զարգացում, հայկական մշակույթի ճանաչում, և այլն, էլ չեմ խոսում»:
«Քիմ Քարդաշյանը բավական մեծ համակիրներ ունի, նրանց համար Հայաստանը բացահայտվեց՝ որպես երկիր, ուր կարելի է գալ, նայել, բայց կգան, կնայեն ու կտեսնեն, որ Հայաստանի տուրիստական ոլորտն այն մակարդակի վրա չէ, ինչը, թեկուզ, հարևան Վրաստանում է կամ այլ երկրներում է, և այդ PR-ը կզրոյացվի: Իսկ Ցեղասպանության միջազգային ճանաչման, պահանջատիրության և այլ տեսակետներից որևէ այլ արդյունք չի սպասվում»:
Նախաձեռնության կողմից վարչապետին ուղղված նամակում գրված է, որ Քիմ Քարդաշյանը «միշտ բիծ է քաշել հայ կնոջ կերպարի վրա», բայց այսօր մենք նրան ընդունում ենք հայկական տարազով և աղ ու հացով. «Եկեք չմոռանանք մեր արժեհամակարգը և չվտանգենք այն՝ պոռնոաստղին Հայաստանում գովազդելով: Խնդրում և պահանջում ենք, որ պետական ոչ մի շքանշան, ոչ մի պարգև չհանձնվի Քիմ Քարդաշյանին»:
Քաղաքագետ Գագիկ Համբարյանը կարծում է՝ Իրանի և «Վեցնյակի» միջև ձեռք բերված՝ միջուկային զենքի հետ կապված պայմանավորվածությունը շատ մեծ առաջընթաց էր տարածաշրջանի համար: 168.am-ի հետ զրույցում քաղաքագետը նշեց, որ «Վեցնյակը» հայտարարել է, թե Իրանի նկատմամբ սահմանված պատժամիջոցները կհանվեն մեկ տարվա ընթացքում, բայց դա նշանակում է, որ Իրանն իրեն է վերադարձնում այն հարթակները, որ կորցրել է Մահմուդ Ահմադինեջհմադինեժադի կառավարման տարիներին.
Տնտեսագետ, ՀՀ Կենտրոնական բանկի նախկին (1994-1998 թթ.) նախագահ Բագրատ Ասատրյանն այսօրվա ասուլիսի ժամանակ հիշեցրեց, որ դեռևս մեկ ամիս առաջ ինքը նկատել էր, որ 2015 թվականի համար կանխատեսել էր 10% տնտեսական անկում, որի հիմքում դրված էին արդեն առակա այն միտումները, որոնք անցյալ տարվա վերջից էին դրսևորվել:
«Այս իմաստով՝ ես մի քանի թվեր եմ ուզում հրապարակել: 2008-2014 թվականների ընթացքում մենք բոլոր հիմնանար ցուցանիշների առումով նահանջ են ունեցել: Այս 7-8 տարիների ընթացքում մեր «փառապանծ» իշխանությունների, այս քաղաքական «մեծ ինտելեկտ ունեցող» ուժի գլխավորթությամբ՝ աղքատության մակարդակը մոտավորապես 5% ավելացել է: 2008 թվականին 28%-ից ավելի ցածր, 2013 թվականին մենք փակել ենք 32%: Իսկ ինչի՞ են հասել մեր հարևանները այս ժամանակահատվածում: Աղքատության մակարդակը Ադրբեջանում 2013 թվականին՝ 6%, ընդ որում աղքատության նշաձող Ադրբեջանում 2 անգամ ավելի բարձր է:
Երեկ ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը հարցազրույց էր տվել, որում ևս մեկ անգամ նշել է, թե ինքը կապ չի ունեցել ԲՀԿ-ի հետ և միայն լավ հարաբերությունների մեջ է եղել Գագիկ Ծառուկյանի հետ: «Ես լավ հարաբերություններ ու շփումներ ունեի Գագիկ Ծառուկյանի հետ, սակայն կուսակցության և նրա ղեկավարի հետ համագործակցության ապագա ձևաչափերի շուրջ ստվերային քաղաքական պայմանավորվածություններ չեմ ունեցել: Այդ մասին բազմաթիվ անգամ հայտարարել են ինչպես՝ ԲՀԿ, այնպես էլ՝ իմ գրասենյակի ներկայացուցիչները, և մեր մեղքը չէ, որ ոչ բոլորն են հավատացել նրանց անկեղծությանը»,- ասել է Ռ. Քոչարյանը:
«Ազգային անվտանգություն» կուսակցության նախագահ Գառնիկ Իսագուլյանը կարծում է՝ այն, ինչ տեղի ունեցավ «100-ամյակը՝ առանց ռեժիմի» շարժման անդամների նկատմամբ, «հոգեվարքի մեջ գտնվող» իշխանության գործելաոճ է: Այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ խոսելով շարժման անդամների վերջին ձերբակալությունների մասին՝ Գ. Իսագուլյանը կարծիք հայտնեց, որ կանխարգելիչ միջոցառումներ ձեռնարկելու ժամանակ համապատասխան մարմինները նախևառաջ՝ պետք է ունենան 100%-անոց հավաստի փաստեր, որ նախապատրաստվում է ինչ-որ գործողություն, որը կարող է ունենալ քրեական ծանր հետևանքներ կամ հասարակական բավականին մեծ խառնաշփոթ կարող է առաջացնել:
«Հիմնադիր խորհրդարանի» ձերբակալված անդամներին քիչ առաջ ձեռնաշղթաներով բերեցին Քննչական կոմիտե: ՔԿ-ի մոտ հավաքված ՀԽ անդամները բացականչում էին՝ «ազատություն, ազատություն»:
Այս պահին «Հիմնադիր խորհրդարանի» անդամները Քննչական կոմիտեի մոտ են: Այսօր նրանց տեղեկացրել են, որ այսօր ժամը 13:00-ին Երևան քաղաքի ՁՊՎ-ից Քննչական կոմիտե են տեղափոխելու «100-ամյակը առանց ռեժիմի» շարժման առաջնորդ Ժիրայր Սէֆիլյանին, ՀԽ նախագահ Գարեգին Չուգազսյանին, ՀԽ նախագահի տեղակալ Վարուժան Ավետիսյանին, ՀԽ պատգամավոր Պավել Մանուկյանին, ՀԽ պատգամավոր, Գյումրու գրասենյակի պատասխանատու Արամ Հակոբյանին, ՀԽ Քարտուղարության անդամ Գևորգ Սաֆարյանին՝ մեղադրանք առաջադրելու նպատակով։
«Հիմա Ռոբերտ Քոչարյանը և Լևոն Տեր-Պետրոսյանը լավագույնս են զգացել, որ ինչ-որ միջազգային պրոցես կա, որում ներգրավված է Սերժ Սարգսյանը։ Չասեմ` մեծ կամ փոքր չափերով։ Ակնհայտորեն իրենք տեսնում են, որ հայ-թուրքական հարաբերությունները մի այլ հարթություն են տեղափոխվում…»:
«Ես չգիտեմ, եթե «Հիմնադիր խորհրդարանի» ամբողջ նպատակը սա էր՝ գնալ և բանտարկվել, այդպես հերոսանալ, կներեք, այդպիսի հերոսներ շատ ենք ունեցել, և իրենք ավելին էին: Իսկ եթե նրանք որևէ տարբերակ ունեն այս իրավիճակից շարժվելու, ապա կսպասենք՝ կտեսնենք»,- ասաց Ստեփան Սաֆարյանը:
«Դե կին են, այդքան կին հավաքավել են, հասկանալի է, որ տարբեր են նրանց մոտեցումները: Ուզում եմ ասել, դե, հոգնում են, 3000 կին հավաքվել է մի տեղ, ու նրանք բոլորը չէ, որ այդ օրը կուզենային այդտեղ լինել, և ինչ-որ բաներ իրենց թույլ են տվել: Ես կարծում եմ, որ միջոցառումն էր սխալ, իսկ քանի որ ստիպված եք այդտեղ լինել, ուրեմն՝ պետք է իմանայիք, որ ձեզ նայում են: Պետք է այդ պահին այդ միջոցառմանը հարիր պահված ունենայիք: Ես առանձնապես չեմ դատարապարտում նրանց»:
