Երեկվանից Վաշինգտոնում մեկնարկել են Հայաստանի ու Ադրբեջանի արտգործնախարարներ Արարատ Միրզոյանի և Ջեյհուն Բայրամովի գլխավորած պատվիրակությունների միջև բանակցությունները, որոնց ընթացքում, ըստ «Ամերիկայի ձայնի» հրապարակման, քննարկվել են «Հարաբերությունների կարգավորման համաձայնություն» փաստաթղթին առնչվող հարցերը։
Արցախում ցանկանում են անցնել կիսանախագահական կառավարման մոդելի, արդյո՞ք ճիշտ ժամանակ է ընտրված կառավարման կարգի վերափոխման համար, և ի՞նչ է տալու այն մի քանի ամիս շրջափակման մեջ գտնվող Արցախի Հանրապետությանը: Մասնավորապես, առաջարկվում է կանոնակարգել բացառիկ դեպքերում Հանրապետության Նախագահի անուղղակի ընտրությունների հետ կապված հարաբերությունները, ինչպես նաև ռազմական դրության ժամանակ Ազգային ժողովին վերապահել Հանրապետության Նախագահ ընտրելու իրավունք՝ սահմանելով այդ լիազորությունների իրականացման կարգը:
168.am-ը գրել էր, որ ԳՇ նախկին պետ, գեներալ-գնդապետ Օնիկ Գասպարյանը 2020 թվականի սեպտեմբերի 25-ին կարգադրություն է արձակել՝ ԶՈՒ-երը պետք է պատրաստ լինեն հակառակորդի սադրիչ գործողությունները դիմագրավելու և կանխելու: Բացի այս, նա իր կարգադրության մեջ նշել է, որ ղեկավարման մարմինների համար սահմանվում է մարտական աշխատանքային ռեժիմ:
168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում, խոսելով Արցախի ԱԺ խմբակցությունների հայտարարություններից նյարդայնանալու պատճառների մասին, հայտարարությանը միացած «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանն ընդգծեց. նյարդայնացող այս մարդիկ պատահական չեն ընտրվել. նրանք բոլորն ունեն մեկ ընդհանրություն, այն է՝ ատելություն առ Արցախ։
Արդեն մոտ 7 ամիս է՝ ՊԲ նախկին հրամանատար, գեներալ-լեյտենանտ Միքայել Արզումանյանը կալանքի տակ է: Նա մեղադրվում է պատերազմական երկու դրվագով՝ «Արեգա» բարձունքի կորստի և նահանջի հրաման տալու և Շուշիի պաշտպանությունը պատշաճ կերպով չկազմակերպելու:
Մարտի 18-ին Արցախի օկուպացված Թալիշ գյուղ այցի ընթացքում Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հայտարարել է. «Թալիշ գյուղի ուղղությամբ մեր ունեցած հաջողությունները մեծ նշանակություն ունեցան պատերազմի հետագա ընթացքի վրա: Միաժամանակ, սա բարձրացրեց ժողովրդի և բանակի ոգին, որովհետև Թալիշ գյուղի ռազմավարական նշանակությունը բոլորին է հայտնի»:
Արցախի խորհրդարանը երեկ առաջին ընթերցմամբ ընդունել է Սահմանադրության փոփոխության նախագիծը, որով առաջարկվում է հանրապետության նախագահի լիազորությունների վաղաժամկետ դադարեցման դեպքում ռազմական դրության պայմաններում նախագահի ընտրության իրավունքը վերապահել Ազգային ժողովին:
Իրականում, եթե Զինված ուժերին թույլ տրվեր զսպել թշնամուն, այսօր այլ իրավիճակ կունենայինք: Ըստ այդմ՝ ստիպված ենք թերահավատորեն մոտենալ Փաշինյանի՝ 29.800 քկմ տարածք պահելու և կարմիր գծերը չհատելու խոստումներին, հատկապես, երբ դրանք արդեն հատվել են, իսկ արագ վերականգնել Փաշինյանը չի շտապում: Ավելին, նա փորձում է այդ 150 քկմ-ն առևտրի առարկա դարձնել:
Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը մարտի 6-ին հրավիրել էր Անվտանգության խորհրդի ընդլայնված նիստ, որի ժամանակ, մասնավորապես, հայտնել էր, թե արցախյան ներկայացուցիչների հետ երկրորդ հանդիպման ժամանակ Ադրբեջանի ներկայացուցիչը փորձել է քննարկել քաղաքական թեմաներ՝ օգտագործելով ինտեգրացիա բառը, իսկ Արցախի կողմից բանակցողը կանխել է՝ ասելով, որ եթե պետք է քննարկեն քաղաքական հարցեր, դա պետք է լինի Ադրբեջանի կողմից Արցախի անկախության ճանաչման թեման:
«Ջենեսիս Արմենիա» ուղեղային կենտրոն-հիմնադրամի ղեկավար, քաղաքական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Աբրահամ Գասպարյանը 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում վերահաստատեց նախորդ տարվա վերջին իր արած այն հայտարարությունը, որ 2023թ. կենաց-մահու կռիվ է լինելու:
«Հարցը հստակ հասկանալու համար նախ պետք է արձանագրել, որ Հայաստանի իշխանությունն է Արցախը հանձնել, նախ՝ իր պլաններում, իսկ անցյալ տարվանից՝ նաև փաստաթղթերում։ Հիմա Արցախը միայնակ է մնացել Ադրբեջանի դեմ, որովհետև խնդիրը Երևանում է, իսկ Երևանից հանձնած է: Միևնույն ժամանակ Հայաստանի 3-րդ Հանրապետության պատմությունը ցույց է տվել, որ իրավիճակն անելանելի չէ, պատմությունը ցույց է տվել, որ Արցախի էլիտան ի վիճակի է ազդելու Հայաստանում որոշումների կայացման վրա, եթե ունի սեփական ազգային շահի գիտակցում»,- ասաց Էլբակյանը։
Մարտի 5-ին, ժամը 10։00-ի սահմաններում, ադրբեջանական զինուժի դիվերսիոն խումբը «Խայփալու» կոչվող տեղանքում թիրախավորել և կրակ է բացել Արցախի Հանրապետության ոստիկանության անձնագրային և վիզաների վարչության անձնակազմի հերթափոխի մեքենայի վրա։
«Սամվել Բաբայանն Արցախում որպես քաղաքական գործիչ չի ընկալվում, սա իմ և շատ արցախցիների դիտարկումն է»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանը՝ անդրադառնալով Արցախի Անվտանգության խորհրդի նախկին քարտուղար Սամվել Բաբայանի՝ Արցախ վերադառնալուն և քաղաքական հավակնություններին:
Հիմա Սամվել Բաբայանը որտեղի՞ց է ստացել երաշխիք, որ իրեն Ադրբեջանը մի օր չի հասնելու, ավելին՝ ինքն է որոշելու՝ ո՞ւմ հանձնել Բաքվին, ո՞ւմ՝ ոչ:
«Սամվել Բաբայանը 100 օրից դուրս չի գա. սա հենց ադրբեջանական պլանն է, որը ցանկանում են իրագործել հայի ձեռամբ, հատկապես, որ Բաբայանը պահանջում է իրեն տալ ուժային կառույցները։ Սամվել Բաբայանը Նիկոլ Փաշինյանի կողմից ուղարկվել է Արցախ՝ այն վերջնականապես ադրբեջանականացնելու համար։ Կարող է լինել մի իրավիճակ, որ Բաբայանը փորձի արցախցիներին համոզել, որ պետք է համակերպվել ադրբեջանցիների հետ ապրելու մտքի հետ, ինչպես Փաշինյանն է անում Հայաստանում՝ խաղաղության հաստատման մասին լոկ խոստումներով»,- ասաց փորձագետը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն ԱԺ «Պատիվ ունեմ» ընդդիմադիր խմբակցության քարտուղար, ՀՀԿ գործադիր մարմնի անդամ Տիգրան Աբրահամյանն է:
Արցախի նախագահ (ԱՀ) Արայիկ Հարությունյանը նախաձեռնել է Սահմանադրության փոփոխության գործընթաց՝ ռազմական դրության ժամանակ Հանրապետության նախագահի պաշտոնը թափուր մնալու դեպքում Ազգային ժողովի կողմից Նախագահի ընտրության և դրա առանձահատկությունների վերաբերյալ:
Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանը հունվարի 7-ին ստորագրել է մի շարք հրամանագրեր, որոնց համաձայն՝ Վիտալի Բալասանյանն ազատվել է ԱՀ Անվտանգության խորհրդի քարտուղարի պաշտոնից, նրան փոխարինել է գեներալ-մայոր Արարատ Մելքումյանը, ով մինչ այդ զբաղեցնում էր ԱՀ ազգային անվտանգության ծառայության տնօրենի առաջին տեղակալի պաշտոնը:
2022թ. հոկտեմբերի 10-ին ՀՀ պաշտպանության նախարարությունը որոշում էր կայացրել միակողմանի ամբողջությամբ լուծարել հորդանանական «Ջադարա Էքուիփմենթ ընդ Դիֆենս Սիսթեմս» ընկերության հետ պայմանագիրը, որը կնքվել էր 2021թ. օգոստոսի 6-ին:
News.am-ի հետ զրույցում ՊԲ նախկին հրամանատար, 44-օրյա պատերազմի ժամանակ Արցախի ԱԽ քարտուղար Սամվել Բաբայանը հերթական անգամ նշել է, որ ինքը Քյանդ-Հորադիզ օպերացիայի հետ առնչություն ունի, և, որ մամուլից հայտնի, այսպես ասած, «Լելե Թեփե» անվանումը ստացած գործողության հետ ինքը որևէ կապ չունի:
Սեպտեմբերի 2-ին ՊԲ նախկին հրամանատար, գեներալ-լեյտենանտ Ջալալ Հարությունյանին պատերազմական երկու դրվագով մեղադրանք էր առաջադրվել:
Թաթուլ Հակոբյանի aniarc.am կայքը երեկ՝ նոյեմբերի 16-ին, շրջանառել էր Արցախի Ազգային ժողովի նախագահ Արթուր Թովմասյանի՝ InfoPort.am-ին երկու տարի առաջ տված հարցազրույցը։
Կապիտուլյացիոն փաստաթղթի ստորագրման օրը՝ նոյեմբերի 10-ին, 168.am-ն ամփոփում է 44-օրյա պատերազմի ուշագրավ օրերի հետահայաց անդրադարձ-շարքը, որի շրջանակում առանձնացրել էինք երկրի ղեկավարության, իշխանական շրջանակների այն հայտարարությունները, հարցազրույցները, ֆեյսբուքյան գրառումները, որոնց հատկապես այսօր արժե հետադարձ հայացք գցել՝ հասկանալու համար բազմաթիվ երևույթներ:
Արցախի հանրային հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցում «Միասնական հայրենիք» կուսակցության ղեկավար, Արցախի պաշտպանության բանակի նախկին հրամանատար, Արցախի անվտանգության խորհրդի նախկին քարտուղար Սամվել Բաբայանն ասել է, որ պատերազմի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանին առաջարկել է ողջ պատասխանատվությունն իր վրա դնել:
Հոկտեմբերի 5-ին Ստեփանակերտի Շառլ Ազնավուրի անվան կենտրոնի տարածքում «Միասնական հայրենիք» կուսակցության ղեկավար, Արցախի ՊԲ նախկին հրամանատար, Արցախի ԱԽ նախկին քարտուղար Սամվել Բաբայանը հանդիպել է արցախցիներին, պատասխանել նրանց հուզող հարցերին:
Սեպտեմբերի 5-ին Պաշտպանության բանակի (ՊԲ) նախկին հրամանատար, Արցախի Հանրապետության Անվտանգության խորհրդի (ԱԽ) նախկին քարտուղար Սամվել Բաբայանը հայտարարություն է տարածել, որտեղ անդրադարձել է իր՝ Արցախն ինքնակամ լքելու վերաբերյալ մամուլի հրապարակումներին, ինչպես նաև՝ որպես ԱԽ քարտուղար պատերազմի ժամանակ իր ունեցած լիազորություններին: