Հայաստանը երբեք չի ունեցել այնպիսի ղեկավար, որի օրոք աշխարհաքաղաքական բոլոր կենտրոնները կարողանային Հայաստանից պոկել իրենց համար անհրաժեշտը. այդպիսի ղեկավար է միայն ու միայն Փաշինյանը։ 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում նման տեսակետ հայտնեց «Ժողովրդավարություն և անվտանգություն» ՀԿ ղեկավար Նաիրա Զոհրաբյանը։
«ԵՄ-ից Երևան պատվիրակություն է ժամանել ՀՀ-ի հետ վիզային արտոնագրերի ազատականացման բանակցությունների ծրագրի մշակման համար»,- այս մասին ՀՀ Ազգային ժողովում խորհրդարանական մշտական հանձնաժողովների համատեղ նիստում 2025թ. պետբյուջեի նախագծի քննարկման ժամանակ ասաց արտաքին գործերի փոխնախարար Պարույր Հովհաննիսյանը։
«Մերոնք ամբողջապես տրվել են այդ խաղին՝ դարձել հակառուսական, միայն թե Արևմուտքն իրենց աջակցի։ Սրանք իրենց բրնձային քաղաքականությամբ ուղղակի մակերես են։ Այս իշխանությունը մակերեսի իշխանություն է, խորքային ոչինչ չունի։ Հակառակ պարագայում, ինչպե՞ս է հնարավոր, որ դու անընդհատ գնաս զիջումների, երբ ունես հարյուրով գերիներ, արժանապատվության կորուստ, քո տարածքից 300 քառակուսի կիլոմետր տրված է, երբ քո հակառակորդը քո երկրում է, ի՞նչ խաղաղության մասին կարող ես խոսել»։
Ակնհայտ է, որ Փաշինյանի ռեժիմն ամեն ինչ արել և անում է ՀՀ երբեմնի վստահելի ու կառուցողական բանակցային դիրքերը զրոյացնելու ուղղությամբ։ Ավելին, Փաշինյանը հրաժարվեց պաշտպանել Հայաստանի ու Արցախի շահը՝ դառնալով ադրբեջանա-թուրքական տանդեմի կամակատար։
Եթե հակիրճ, Հայաստանը 2013թ․ հրաժարվեց կնքել ԵՄ-ի հետ Ասոցացման համաձայնագիրը՝ փոխարենն ընդամենը 4 տարի անց ստորագրելով Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիրը՝ հայտնի CEPA-ն։ Դրա համար Հայաստանի նախորդ իշխանությունը, հատկապես՝ նախագահ Սերժ Սարգսյանը, ենթարկվեց անասելի քննադատության հայաստանյան արևմտամետների ու ոչ միայն արևմտամետների կողմից։
«Հիմա ես հասկանում եմ, որ իրենք ստիպված են այդ հետքայլերն անում, բայց գիտեմ նաև, որ ինչ-որ պահից մի քանի քայլ առաջ են անելու: Բայց հասկանո՞ւմ եք՝ ամեն հետքայլ ավելի է բարդացնելու այդ մի քանի քայլ առաջ գալը։ Այնուամենայնիվ հայ-ռուսական հարաբերությունները, հայ-իրանական հարաբերությունները, այդ հարաբերությունների դաշնակցային բնույթն այլընտրանք չունի»:
Սուր, աներևակայելի հակադրություններն ընդունված է բնորոշել գրոտեսկ ընդհանրական անվանումով, որը թեև օգտագործվում է հիմնականում արվեստի ստեղծագորոծությունների դեպքում, բայց հաճախ տեղին է նաև հանրային-քաղաքական հարաբերություններում։
Բաքվում տեղի ունենալիք COP29-ից առաջ ՀՅԴ Հայաստանի Գերագույն մարմինը համաժողովին մասնակցող միջազգային պատվիրակներից պահանջում է ճնշում գործադրել պաշտոնական Բաքվի վրա՝ ազատ արձակելով ապօրինաբար բանտերում պահվող բոլոր հայ գերիներին և Արցախի պատանդառված ռազմաքաղաքական ղեկավարությանը, և այդ առումով նոյեմբերի 1-ին բողոքի ակցիա եք անցկացնելու:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն «Ապրի Արմենիա» (APRI Armenia) հետազոտական կենտրոնի ավագ փորձագետ Բենիամին Պողոսյանն է։
Քաղտեխնոլոգ Արմեն Բադալյանի գնահատմամբ՝ Վրաստանում տեղի ունեցած ընտրությունների արդյունքները շատ կարևոր են ոչ միայն այն պատճառով, որ Վրաստանը Հայաստանի հարևան երկիրն է, այլև ըստ նրա՝ քաղաքական գործընթացների ապագա զարգացումը շատ բանով կախված է այդ արդյունքներից:
«Մինչ ընտրությունները դեռևս «Վրացական երազանքի» ներկայացուցիչները պնդում էին, որ ընտրությունների արդյունքում իրենք կստանան 100 մանդատ, այսինքն՝ կունենան սահմանադրական մեծամասնություն, բայց դա անիրատեսական էր «Օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքի ընդունումից և արևմտյան գործընկերների հետ բաց առճակատման մեջ մտնելուց հետո»,- ասաց քաղաքագետը։
Ռուսաստանը պատրաստ է քննարկել Վրաստանի իշխանությունների ներկայացուցիչների հետ շփումների ընդլայնման հնարավոր առաջարկները։ Մոսկվայում կայացած մամուլի ասուլիսի ժամանակ այս հայտարարությունն է արել ՌԴ արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Դի-ԷՍ-ԷՅ Խորհրդատվական խումբ» ընկերության գլխավոր տնօրեն, ՀՀ Պետական եկամուտների կոմիտեի (ՊԵԿ) նախկին ղեկավար, տնտեսագետ Դավիթ Անանյանն է։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրերն ԱՄՆ Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր Արթուր Խաչիկյանն ու Ֆրանսիայի Paris-Panthéon-Assas համալսարանի միջազգային իրավունքի դոկտոր, փաստաբան, Մարդու իրավունքների միջազգային ֆեդերացիայի նախկին գլխավոր քարտուղար, ֆրանսահայ Րաֆֆի-Ֆիլիպ Կալֆայանն են։
«Ինչ վերաբերում է Ալիևին, Ալիևը վավերացրեց, բա ի՞նչ պիտի անի. ես միշտ էլ ասել եմ, որ հայկական օրակարգ չկա, ո՞ւր է այդտեղ հայկական օրակարգ: Մի բառ կա՝ խաղաղություն. Ստրուկն էլ է խաղաղ ապրում: Այն ստրուկը, որը խելոք իր ստրկությունն է անում, լափը շպրտում են դիմացը՝ հնազանդ ուտում է, նրան չեն ծեծում: Այն ստրուկը, որն ընդվզում է, ազատության համար պայքարում է, օրինակ՝ Սպարտակը, նրա դեմ պայքարում են: Քանի Նիկոլ Փաշինյանն Ալիևի բոլոր ասածներն անում է, իմաստը ո՞րն է՝ Ալիևը պատերազմի»:
168.am-ի հետ զրույցում իրանցի վերլուծաբան Կայհան Բարզեգարն ասաց, որ Իսրայելի պատասխանն ուշացավ, քանի որ, չնայած իր ռազմատենչ հայտարարություններին ու արկածախնդիր քաղաքականությանը, Իսրայելը չցանկացավ անել այնպիսի քայլեր, որոնք կապակայունացնեն ռեգիոնալ դրությունն էականորեն։
Ռուսաստանը շարունակել է Հայաստանի տնտեսության իրական հատվածում կատարված ներդրումների առումով լինել առաջատարը, չնայած հոսքը ոչ վաղ անցյալի հետ համեմատած՝ էապես կրճատվել է։ Դրա վրա, բնականաբար, ազդեցություն են ունեցել՝ ինչպես Ռուսաստանի տնտեսական իրավիճակը, այնպես էլ՝ երկու երկրների միջև առկա քաղաքական լարվածությունը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը տարածաշրջանային հարցերով փորձագետ, «Հայկական նախագծի» համահիմնադիր Կարեն Իգիթյանն է։
Եթե ավելի պարզ ասենք, ապա իրականում անսակարկելի, անվերապահ ինքնիշխանությունը Հայաստանի իշխանության համար «կարմիր գիծ է», երբ վերաբերում է, օրինակ, Ռուսաստանի հետ հարաբերություններին, բայց այն վերածվում է ցլի դեմ գցված կարմիր լաթի, երբ խոսքն Արևմուտքի մասին է։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն «Օրբելի» վերլուծական կենտրոնի Վրաստանի հարցերով փորձագետ Ջոնի Մելիքյանն է։
Ռուսաստանը կարծում է, որ տրանսպորտային հաղորդակցությունների համակողմանի ապաշրջափակումից կշահի ամբողջ տարածաշրջանը և պատրաստ է այսուհետ ևս աջակցել գործընկերներին այդ ուղղությամբ: Այս մասին հայտարարել է ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան ճեպազրույցի ժամանակ ՝ մեկնաբանելով ՀՀ փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանի հայտարարությունը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագետ Ստեփան Դանիելյանն է։
«Հայտարարությունն էլ ընդունվեց այս անգամ, որն ուղղակի ոչինչ է, ոչինչ են նաև նախորդիվ ձեռքբերված պայմանավորվածությունները Հայաստանի համար։ Թուրքիան շարունակում է պնդել, որ հայ-թուրքական հարաբերություններում քայլ կարձանագրվի, եթե կնքվի «Խաղաղության պայմանագիր» Ադրբեջանի հետ, իսկ այդ պայմանագիրը չի ստորագրվում, քանի դեռ Ադրբեջանի պահանջով Հայաստանում հանրաքվե չի եղել։ Հետևաբար՝ նմանատիպ հանդիպումները կարող են լինել անգամ շատ ինտենսիվ, միևնույն է՝ խնդրի էությունը դրանք չեն փոխում»:
«Այն ժամանակ այդ զենք ձեռք բերելու տրամաբանությունը քիչ թե շատ դրված էր ռելսերի վրա․ մենք ձեռք էինք բերում այնպիսի զենքեր, որոնք նման հարց չէին կարող առաջացնել, կարող էին հարց առաջացնել միայն լոգիստիկայի հետ կապված։ Ֆրանսիական CAESAR համակարգերը շատ լավն են, բայց արդյո՞ք մենք կարող ենք ռազմական գործողությունների ժամանակ այդ համակարգը սպասարկել, ի՞նչ արդյունավետությամբ է գործելու։ Դա նույն ՍՈւ-երի պատմությունն է լինելու․ գնեցին առանց հրթիռների, դրանք պատերազմի ժամանակ մարտական խնդիր լուծեցի՞ն»։
Վրաստանում հոկտեմբերի 26-ին կայանալիք խորհրդարանական ընտրություններին ընդառաջ՝ Թբիլիսիում «Վրաստանն ընտրում է Եվրամիությունը» կարգախոսով բազմահազարանոց հանրահավաք անցկացվեց։
Մոլդովական հանրաքվեն և նախագահական ընտրությունները հասկանալիորեն դարձան նաև հայկական քննարկումների թեմա։ Սակայն տպավորություն ունեմ, որ այդ դիսկուրսում կրկին գերակա են դարձել ոչ թե բուն հայկական աշտարակից դիտարկումները, այլ պարզապես գեոպոլիտիկ ճաշակով թելադրված կլիշեները։ Հայաստանի արևմտամետները տանում են Euronews-ի և CNN-ի գիծը, իսկ ռուսամետները Սոլովյով-Կիսելյով գաղափարաքարոզչական շրջանակներում են:
«Վերելք» տեղեկատվական-վերլուծական կենտրոնի քաղաքական մեկնաբան Հայկ Խալաթյանը նկատում է՝ Ադրբեջանը նույնիսկ չէր էլ կարող երազել, որ ոչ միայն այլ միջնորդներից կհրաժարվեն, ոչ միայն ուղիղ կբանակցեն Հայաստանի հետ, այլև Ադրբեջանի դաշնակից Թուրքիան կներգրավվի որպես միջնորդ, և այս ամենը՝ Հայաստանի իշխանությունների ձեռամբ, որոնք, ըստ Խալաթյանի՝ պատրաստ են գնալ Բաքվի և Անկարայի հետ ցանկացած զիջման:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագիտության դոկտոր, ԱՄՆ Լիհայի համալսարանի պրոֆեսոր Արմեն Գրիգորյանն է։
Մինչև վերջերս իշխանություններն առիթ էին փնտրում հայտարարելու, թե Հայաստանի տնտեսությունը դարձել է աշխարհի ամենաարագ աճող տնտեսություններից մեկը։ Ասում էին՝ աճի ցուցանիշով հայտնվել ենք առաջատարների տասնյակում. 9-րդն էր, հետո դարձավ 4-րդը։ Այս տարի նույնիսկ ավելի բարձր տեղի հույսեր էին փայփայում։
«Լուրջ խնդիր ունենք։ Արդյունաբերությունում անկում ունենք, եթե մենք նայում ենք արդյունաբերությանը, ապա տեսնում ենք, որ այնտեղ հիմնականում վերաներդրված շահույթն է՝ հանցագործության և էներգետիկայի ոլորտում. նոր ներդրումներ չկան։ Հայաստան արանքներ են գալիս նաև Ռուսաստանից և վերաարտահանվում երրորդ երկրներ, իսկ մեր տնտեսությանը մնում է մուտքի և ելքի համար վճարված տուրքը, և հենց դրա հաշվին է, որ ունենք բարձր տնտեսական ցուցանիշներ»,- ասաց Վարդան Արամյանը։