«Ես չգիտեմ, թե իշխանությունն ինչ է զիջում Ադրբեջանին, բայց ոսկեպարցիները զիջելու տեղ չունեն։ Ինքս զիջման որևէ գործընթաց չեմ սկսում ու որևէ ցանկություն չկա որևէ բան զիջելու։ Նույնը ես ասում եմ մեր ամբողջ ժողովրդին՝ անկախ նրանից՝ Ոսկեպա՞րն է, թե՞ հայկական այլ գյուղ ու տարածք, հայրենիքը բոլորիս համար սուրբ է։ Այստեղ միայն Ոսկեպարի հարցը չէ, այլ մեր ամբողջ հայրենիքի»,- եզրափակեց Միհրան Մախուդյանը։
«Այդ «պրոյեկտների» գործունեությունը շատ ավելի ակնհայտ դարձավ 2020 թվականից հետո, երբ ՀՀ իշխանությունը սկսեց թիրախավորել ռուս խաղաղապահներին, այդ ժամանակ «պրոյեկտներն» ակտիվացան։ Նրանք գնում էին, խաղաղապահների ռազմաբազայի մոտ ակցիա էին իրականացնում ու ասում էին, որ դա արցախահայերի պահանջն է, ինչն իրականությանը չէր համապատասխանում, բնականաբար։ Իսկ շրջափակման ժամանակ սկսեցին պահանջել, որպեսզի Ադրբեջանը միջանցք բացի, որպեսզի ցանկացողները հեռանան Արցախից»։
168.am-ի հետ զրույցում ԱՄՆ Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր, միջազգայնագետ Արթուր Խաչիկյանն ասաց, որ տարածաշրջանում ու մեր շուրջ տեղի ունեցող իրադարձությունները հասկանալու համար պետք է լսել, թե ինչ են ասում այլ երկրների ղեկավարները՝ Իրան, ԱՄՆ, Ռուսաստան, ինչպես նաև Ալիևին ու Էրդողանին, որոնք իրականությունը չեն թաքցնում։
168.am-ի հետ զրույցում «Պառլամենտարիզմի զարգացման միջազգային կենտրոնի», «GM Legal» փաստաբանական գրասենյակի համահիմնադիր, սահմանադրագետ Գոհար Մելոյանը խոսելով այս հարցերի շուրջ, ասաց, որ առիթ ունեցել է ասելու, որ ենթադրությունների տեսության դաշտում են գտնվում, քանի որ վերլուծություններ են կատարում՝ հիմնվելով առկա փաստերի ու տեղի ունեցած գործընթացների վրա։
«Փաստն այն է, որ Նիկոլ Փաշինյանի իշխանության օրոք մենք ունեզրկվել ենք, կորցրել ենք Արցախ, և այսօր որպես բռնի տեղահանվածներ կամ փախստականներ՝ հայտնվել ենք Հայաստանում»,- շեշտեց Դավիթ Գալստյանը։
«Արցախին Ադրբեջանի կողմից որևէ հումանիտար օգնություն չի տրամադրվել, Արցախն ակնկալում է, որ իրենց հումանիտար օգնություն հասնի Հայաստանից՝ Բերձորի միջանցքով»,- նշեց Դավիթ Բաբայանը։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության ժողովրդական արտիստ, Ստեփանակերտի թատրոնի դերասան, ռեժիսոր Քաջիկ Հարությունյանն այս հայտարարության առնչությամբ ասաց՝ եթե Նիկոլ Փաշինյանը դրանով ուզում է արցախահայության տրամադրությունները ստուգել, ապա պետք է լավ իմանա՝ արցախցին սոված կմեռնի Արցախում, բայց իր տանից դուրս չի գա, եթե, իհարկե, չփորձեն բռնի տեղահանել։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի հերոս, Արցախի Հանրապետության նախկին փոխվարչապետ, գեներալ-լեյտենանտ Արթուր Աղաբեկյանն ասաց, որ հայ հանրությունը, առավելևս՝ արցախահայությունը, չի ընդունել Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարություններն Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության ճանաչման մասին։
«Այդ քննարկումների մեջ չեմ ուզում մտնել, չեմ մեկնաբանի ո՛չ Նիկոլ Փաշինյանի, ո՛չ էլ այլ պաշտոնյայի ասածները, մենք Արցախում ենք, մենք դիմակայում ենք ու պահում ենք այս հողը։ Ինձ տվեք համայնքին վերաբերող հարցեր»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց Արտակ Հակոբյանը։
Մայիսի 22-ին հրավիրած մամուլի ասուլիսի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ «86.600 քառակուսի կիլոմետրի մեջ ներառված են նաև ադրբեջանական անկլավները, որովհետև 29.800 քառակուսի կիլոմետրի մեջ Արծվաշենը նույնպես մտնում է»։
Մայիսի 14-ին Բրյուսելում Եվրոպայի խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելի միջնորդությամբ Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների հանդիպումից և Շառլ Միշելի հայտարարությունից հետո, թե Հայաստանն ու Ադրբեջանը ճանաչել են միմյանց տարածքային ամբողջականությունը, այսօր Իսլանդիայի մայրաքաղաք Ռեյկյավիկում անցկացվող Եվրոպայի խորհրդի 4-րդ գագաթնաժողովի շրջանակներում էլ Նիկոլ Փաշինյանն է հայտարարել, որ ճանաչում է Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը՝ 86.600 քկմ տարածքով։
Այսօր ԱԺ խմբակցությունների ճեպազրույցների ժամանակ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Արթուր Խաչատրյանն ասաց, որ երեկ՝ Կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ, ինչ փորձում էր անել Նիկոլ Փաշինյանը, ավելի շատ սազական էր գիտագործնական սեմինարի։
168.am-ի հետ զրույցում Հայոց ցեղասպանության թանգարան-ինստիտուտի նախկին տնօրեն, պատմական գիտությունների դոկտոր Հայկ Դեմոյանն անդրադառնալով Նիկոլ Փաշինյանի այս հայտարարությանը և առհասարակ հայ-թուրքական հարաբերությունների հաստատման գործընթացին, նախ ասաց, որ որպես գիտնական՝ անպատվաբեր է համարում անդրադառնալ Նիկոլ Փաշինյանի որևէ հայտարարության, քանի որ նրան չի ընկալում՝ որպես ՀՀ վարչապետ։
Այսօր խորհրդարանի միջանցքում լրագրողները ԶՈւ Գլխավոր շտաբի պետ Էդվարդ Ասրյանից հետաքրքրվեցին, թե Տեղ գյուղում ապրիլի 11-ին Ադրբեջանի կողմից հարձակման ժամանակ ովքե՞ր են թերացել, որի մասին երեկ ԱԺ-ում կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ ասաց Նիկոլ Փաշինյանը։
Ապրիլի 12-ին ԱԺ-ում կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Արուսյակ Ջուլհակյանը հարց ուղղեց Նիկոլ Փաշինյանին, որը վերաբերում էր Արցախին։ Իշխանական պատգամավորը Նիկոլ Փաշինյանից հետաքրքրվեց, թե ինչպես կմեկնաբանի այն, որ, երբ «Հայաստանն ասում է, թե Ադրբեջանից տարածքային պահանջներ չունի, որոշ շրջանակներ դա հասկանում են՝ որպես հրաժարում Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքից»։
«Կարծում եմ՝ այստեղ երկու հակասական բան կա։ Առաջինը՝ այդ 12 կիլոմետրը որ կա, Հայաստանի կառուցած ճանապարհն է, այսինքն՝ Հայաստանի ներքին տարածքով է անցնում։ Ադրբեջանի սահմանները քարտեզների վրա պարզ երևում են, դրանից հեռու են, դեպի հարավ են գտնվում։ Իսկ այն տարածքները, որ իբր թե ադրբեջանցիները քարտեզները սխալ են կարդացել ու ներս են խուժել՝ գտնվում են Տեղ գյուղի հյուսիսում։ Կան խորհրդային Շտաբի քարտեզները, որոնք 1991 թվականի սահմանների մասին են, դրանք կան, թղթի վրա գծված են, հետևաբար՝ դրանք ճշտելու կարիք չունեն»։
Մարտի 14-ին Նիկոլ Փաշինյանը հրավիրած մամուլի ասուլիսի ժամանակ խոսելով ՀԱՊԿ-ից՝ ասել էր, որ ոչ թե Հայաստանն է ՀԱՊԿ-ից դուրս գալիս, այլ ՀԱՊԿ-ն է Հայաստանից դուրս գալիս։
«Ժողովրդի ձայնը պետությունները չեն լսում, այլ լսում են տվյալ ժողովրդին ղեկավարող պաշտոնյաների ձայնը։ Այս իմաստով ամեն մի սուտ մեր ժողովրդի գլխին դառնում է պատուհաս։ Ո՞վ չգիտի, որ ռուսը հայ չէ, Ռուսաստանը Հայաստան չէ, բայց բոլորը գիտեն, որ արդեն 300 տարի է՝ Ռուսաստանի հետ մեր հարաբերությունները դասավորվում են անհամեմատելի ավելի բարվոք հողի վրա, քան մեր ոխերիմ թշնամիների։
Մարտի 14-ին Նիկոլ Փաշինյանն իր հրավիրած մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարել էր, որ Հայաստանը 44-օրյա պատերազմում պարտվել է, քանի որ բանակում և դրանից դուրս գործել է 5-րդ շարասյունը։
168.am-ի հետ զրույցում ՀՀ ԳԱԱ պատվավոր դոկտոր, քարտեզագետ Ռուբեն Գալիչյանը պատասխանելով մեր հարցերին, նախ ասաց՝ ՀԱՊԿ-ը նախապես հայտարարել էր, որ ինքը չի գալու Հայաստան՝ Հայաստանին պաշտպանելու, քանի որ հայտնի չէ, թե Հայաստանի սահմանները որտեղ են։
ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Տիգրան Աբրահամյանի խոսքով՝ միանշանակ է, որ Հայաստանի իշխանությունը հրաժարվել է Արցախի երաշխավորը լինել և դրա մասին ՀՀ իշխանությունը շատ պարզ է խոսում։
168.am-ը Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանի մամուլի խոսնակ Լուսինե Ավանեսյանից հետաքրքրվեց, թե Արցախի նախագահն ի՞նչ դիրքորոշում ունի Նիկոլ Փաշինյանի՝ կառավարությունում հնչեցրած հայտարարության վերաբերյալ։
«Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Արթուր Հովհաննիսյանի փոխանցմամբ, խաղաղության պայմանագրի ստորագրման վայրի վերաբերյալ տարբեր սցենարներ են հնարավոր, թեպետ հայ-ադրբեջանական բանակցությունների ընթացքը ցույց կտա, թե որ հարթակում, ինչ ձևաչափով ու ինչ ժամկետներում կստորագրվի խաղաղության պայմանագիրը։
Նոյեմբերի 11-ին Հանրային հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցում Նիկոլ Փաշինյանն անդրադարձել էր նաև իշխանության և եկեղեցու հարաբերություններին, նշելով, որ իշխանության և եկեղեցու պառակտման մասին խոսել ճիշտ չէ, որովհետև իշխանությունն ու եկեղեցին տարբեր մարմիններ են և իրարից անջատ մարմիններ են:
168.am-ը «Ռեստորանների ասոցիացիա» ՀԿ-ի նախագահ Աշոտ Բարսեղյանից հետաքրքրվեց, թե ոստիկանությունն ինչպե՞ս է հսկելու, որպեսզի սրճարաններում ու ռեստորաններում հաճախորդները չծխեն, այդ մեթոդը կաշխատի՞։
168.am-ի հետ զրույցում ռազմական փորձագետ Դավիթ Ջամալյանն անդրադառնալով նշված հարցերին՝ Հայաստանի այսօրվա իշխանության վարքագիծն ու վարած քաղաքականությունը բնորոշեց ընդամենը բեմականացում, իմիտացիա ադրբեջանական ագրեսիային դիմադրելու համար։
Հայաստանի բարձրագույն ղեկավարությունը բազմիցս հայտարարել է, որ Ադրբեջանի հետ «խաղաղության պայմանագիր» ստորագրելու համատեքստում՝ երկու երկրները պետք է փոխադարձաբար ճանաչեն միմյանց տարածքային ամբողջականությունը:
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարար Դավիթ Բաբայանը խոսելով այդ հինգ պահանջների մասին, նախ նշեց, որ ՀՀ ներքաղաքական գործընթացների մեջ չմտնելով, կարող է միայն փաստել, որ Արցախը, արցախցիները և ողջ հայությունն ունեն հստակ դիրքորոշում՝ Արցախը երբեք չի լինելու Ադրբեջանի կազմում, որովհետև հակառակ դեպքում՝ Արցախ առհասարակ չի լինելու։
ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանն այսօր հրավիրված ասուլիսի ժամանակ պատասխանեց լրատվամիջոցների բազմաթիվ հարցերի, որոնցից մեկը վերաբերում էր Նիկոլ Փաշինյանի այն հայտարարությանը, թե Հայաստանը փող ունի, բայց որևէ մեկը Հայաստանին զենք չի վաճառում։
Սեպտեմբերի 26-ին Ելիսեյան պալատում Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնի հետ բանակցություններից հետո համատեղ հայտարարությունում Նիկոլ Փաշինյանը նախ հիշեցրել է, որ 2021 թ․ մայիսի 12-ի և 2022 թ․ սեպտեմբերի 13-ի ագրեսիայի հետևանքով Ադրբեջանն օկուպացրել է Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխան տարածքներ, և ադրբեջանական զորքերը պետք է դուրս գան Հայաստանի ինքնիշխան տարածքից։
