Մեկ տարի առաջ այս օրը՝ 2022 թվականի սեպտեմբերի 12-ի լույս 13-ի գիշերը, Ադրբեջանի զինված ուժերը հարձակողական գործողություններ էին ձեռնարկել ՀՀ ինքնիշխան տարածքի ուղղությամբ 4 ուղղություններով, հետագայում, ինչպես Նիկոլ Փաշինյանն էր ԱԺ-ում մարտերի առաջին օրը հայտարարել, երկու-երեք ուղղություն ևս ավելացել է:
Նիկոլ Փաշինյանը լեզվական հերթական «սայթաքումն» է թույլ տվել. Պետրոս Ղազարյանի հետ հարցազրույցում նա ասել է. «Տեղի է ունեցել հետևյալը. Հայաստանը և Ադրբեջանը 2023 թվականի մայիսի 14-ին Բրյուսելում, ի զարգացում 2022 թվականի հոկտեմբերի 6-ին Պրահայում ունեցած պայմանավորվածության, արձանագրել են, որ ճանաչում են միմյանց տարածքային ամբողջականությունը՝ համապատասխանաբար՝ Հայաաստանը՝ Ադրբեջանի 86.600 քկմ-ն, Ադրբեջանը՝ Հայաստանի 28.000…»:
Կառաջարկեմ Փաշինյանից պետպատվերի շրջանակներում նոր հարցազրույցներ վերցնելու փոխարեն՝ վերջապես հեռարձակել 44-օրյա պատերազմից առաջ նրա տված հարցազրույցը, որն այդքան մեծ խնամքով առ այսօր թաքցնում եք հայ ժողովրդից: Հաստատ ավելի օգտակար և «ուսուցողական» կլիներ:
168.am-ը թուրքագետ Տիրան Լոքմագյոզյանից հետաքրքրվեց՝ արդյո՞ք Թուրքիայի նախագահի հայտարարությունը հերթական փորձն է ընդգծելու իր ազդեցությունը տարածաշրջանում, արդյո՞ք ՀՀ իշխանությունների որդեգրած քաղաքականությունը, որը կասկածի տակ է դնում հայ-ռուսական հարաբերությունները, ճանապարհ չի բացում թուրքական հեգեմոնիայի համար:
Հայաստանի վարչապետն աննախադեպ ակտ է կատարել համաշխարհային քաղաքականության մեջ։ Մեկ օրվա ընթացքում նա հինգ անգամ հեռախոսով կապ է հաստատել օտարերկրյա առաջնորդների և քաղաքական գործիչների հետ։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գործադիր մարմնի (ԳՄ) անդամ, պաշտպանության նախարարի նախկին առաջին տեղակալ Արտակ Զաքարյանն է։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ Ազգային ժողովի (ԱԺ) ընդդիմադիր «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար, ՀՀԿ ԳՄ անդամ Հայկ Մամիջանյանն է։
Սոչիում մեկնարկել է Ռուսաստանի ու Թուրքիայի նախագահների հանդիպումը: Վլադիմիր Պուտինի ու Ռեջեփ Էրդողանի քննարկումների ծիրում, ինչպես ավելի վաղ նշել էին փորձագետներն ու լրատվամիջոցները, լինելու են տարածաշրջանային ու երկկողմ օրակարգերը, հացահատիկի գործարքը, որից ՌԴ-ն դուրս եկավ հուլիսի 17-ին՝ առաջ քաշելով մի քանի նախապայմաններ: Այս հանդիպման ընթացքում հայկական կողմի ուշադրության կենտրոնում է, մասնավորապես, Արցախի շուրջ ստեղծված իրավիճակին հնարավոր անդրադարձը:
Վախը կարևոր զգացում է` որպես պաշտպանական ռեակցիա: Ոչնչից չվախենալը ոչ թե խիզախության, այլ անխելքության նշան է: Բայց վախը, ինչպես և ցանկացած ապրում, առողջ է միայն չափի մեջ: Վախենալ և լինել վախեցած` միանգամայն տարբեր երևույթներ են: Հայաստանն ահա, ապրում է ոչ թե բնական ու առողջ վախերի ու դրա վրա խարսխված քաղաքականության, այլ մշտական վախեցածի վիճակում: Որովհետև վախեցած է Հայաստանը ներկայացնողը: Նա վախենում է անգամ դպրոցահասակ երեխաներից, ում պայուսակները ստուգվում են քարոզչական արշավանքներից առաջ:
«Մինչև մենք կամք չունենանք մեր տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանելու, Արցախը պաշտպանելու, Ադրբեջանը Թուրքիայի օգնությամբ անդադար նման սադրանքների է դիմելու»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում անդրադառնալով Սոթքի նկատմամբ Ադրբեջանի ագրեսիվ գործողություններին, ասաց իրանագետ, Միջին Արևելքի հարցերի փորձագետ Հարութ Արթին Առաքելյանը:
Պատկերացնել կարելի է նրա վախի մակարդակը: Ընդդիմության այսօրվա հանրահավաքից առաջ, հասկանալով, որ հազարավոր քաղաքացիներ են մասնակցելու, նախ՝ իշխանությունները փորձում էին խոչընդոտել ինտերնետ կապի միացումներին, իսկ, ահա, հանրահավաքի ողջ ընթացքում անջատել են Ազատության հրապարակի լույսերը: Հազարավոր քաղաքացիներ Ազատության հրապարակում մթության մեջ են, տարածքը լուսավորվում է գործող սրճարանների լույսերով…
«Արցախի իշխանությունների հրաժարականը դեռ 2020թ. նոյեմբերի 9-ի հրադադարից հետո պետք է լիներ, սակայն 3 տարի պետք եղավ, որպեսզի իշխանություններն իրենք համոզվեն, որ այլևս հնարավոր չէ նրանց պաշտոնավարումը»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում, անդրադառնալով Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանի հրաժարականին, ասաց Արցախի Հանրապետության ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանը:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Հայացք» վերլուծական կենտրոնի խորհրդի նախագահ Կարեն Բեքարյանն է։
Քաղաքագետ, իրավաբան Ռոբերտ Մարգարյանն այն կարծիքին է, որ Նիկոլ Փաշինյանի և նրա թիմի կողմից Արցախի վերաբերյալ արած հայտարարությունները լուրջ խնդիր են ստեղծում Սփյուռքի մեր հայրենակիցների համար, որոնք այս ընթացքում Արցախի ապաշրջափակման համար տարբեր երկրներում ակցիաներ են իրականացնում:
«Այդ ծրագիրն իր պատկերացմամբ այն է, որ եթե Արցախը տալիս ենք ամբողջովին, համաձայնում ենք, որ հայաթափվում է, խաղաղության պայմանագիրը ստորագրվում է, այլևս Սյունիքի հարց չի բարձրացվում, մի խոսքով՝ իր ասած խաղաղության դարաշրջանը բացվում է: Եթե այդպես լինի, այո, հաջորդ փուլում ռուսական ռազմաբազայի դուրսբերման հարցը կդրվի, բայց վստահաբար Ադրբեջանն այդտեղ կանգ չի առնելու. նրանք հիմա ասում են՝ տարածքային պահանջներ, փախստականների վերադարձ և այլն։ Այսինքն՝ նոր պատերազմ, նոր ագրեսիա: Այդ դեպքում, բնականաբար, որևէ ողջամիտ մարդ չի կարող պնդել, թե պետք է ռուսական բազաները դուրս բերել այստեղից, քանի դեռ դրա այլընտրանքը չկա՝ այլ անվտանգային համակարգի տեսքով, իսկ այդպիսի հեռանկար չի նշմարվում անգամ ամենահեռու հորիզոնում»,- ի պատասխան՝ ասաց նա:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագետ, միջազգային իրավունքի մասնագետ, սահմանադրագետ Վարդան Պողոսյանն է։
Նիկոլ Փաշինյանի հակաարցախյան ու հակահայաստանյան ողջ քաղաքականությունը հիմնված է հայտնի օվերտոնի պատուհանի սկզբունքի վրա, երբ նա կամ անձամբ, կամ իր քարոզչազինվորների միջոցով հրապարակային դաշտ է նետում որևէ անընդունելի, զարհուրելի, նողկալի տեղեկություն, որը նույն կոնտինգենտի շրջանառության, բայց նաև իրական ու ոչ իրական ընդդիմադիրների քննադատության միջոցով ժամանակի ընթացքում դառնում է ականջի համար սովորական երևույթ, ինչից հետո էլ՝ իրականություն։
Արցախի ներառմամբ Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը ճանաչելով՝ Նիկոլ Փաշինյանն ամենամեծ նպաստն է բերել Լեռնային Ղարաբաղի ադրբեջանացմանը։ Նա դրել է այդ գործընթացի իրավական հիմքը, Ալիևը հիմա՝ Արցախը սովամահության մատնելով, իրականացնում է Արցախի ադրբեջանացման «տեխնիկական» գործողությունները։ Այդ տեսանկյունից, իրականում Նիկոլ Փաշինյանը զբաղված է Ալիևի համար ժամանակը երկարաձգելով, որին ծառայում են, օրինակ, Հրազդան մարզադաշտը՝ Երևանում, և ՄԱԿ կենտրոնակայանը՝ Նյու Յորքում։
«Մի երկրում, որտեղ դատարանի դահլիճում այլախոհի են սպանել, ակնկալիքները բարձր լինել չեն կարող լինել»,- Հակակոռուպցիոն դատարանի բակում ՀՀԿ փոխնախագահ Արմեն Աշոտյանի խափանման միջոցը փոխելու վերաբերյալ դատական նիստի հերթական հետաձգումից հետո լրագրողների հետ զրույցում նշեց ՀՀ ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար Հայկ Մամիջանյանը։
«Արցախում օր օրի սրվում է այն հումանիտար աղետը, որն սկսվել է արդեն 2022թ. դեկտեմբերի 12-ից, և գնալով էլ ավելի է խորանում, խնդիրները դառնում են գրեթե անլուծելի: Ունենք մասսայական դեղորայքային, սննդային խնդիրներ, սեզոնով պայմանավորված՝ նաև ջրի հետ կապված խնդիրներ, էլեկտրաէներգիայի և գազի մատակարարման մասին խոսելն ընդհանրապես ավելորդ է: Վառելիքի բացակայությունը բերում է նրան, որ չնայած առկա գյուղատնտեսական մթերքին, հնարավոր չէ դա ո՛չ հավաքել, ո՛չ տեղափոխել սպառողին: Խոսել, որ այս իրավիճակը վերածվել է աղետի, ավելորդ է, որովհետև վաղուց հումանիտար աղետ է Արցախում»։
Հայաստանի պետական սիմֆոնիկ նվագախմբի գեղարվեստական ղեկավար Սերգեյ Սմբատյանի կալանավորումն ունի բազմաթիվ շերտեր, որոնցից ընդամենը մեկը կարող է այս կամ այն չափով աղերսվել իրավական հարթության հետ։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը պետական կառավարման մասնագետ, տնտեսագետ Հովհաննես Ավետիսյանն է։
Ալիևի հետ ձեռք ձեռքի տված՝ Փաշինյանն արցախցիներին տարել է սովամահության և ցեղասպանության, Արցախը ճանաչել է Ադրբեջանի կազմում, բայց ասում է՝ մենք Արցախի համար որևէ բան խնայե՞լ ենք։
Արցախի ճակատագրի ողբերգականությունն ամբողջ խորությամբ պատկերացնելու համար, բացի արդեն շուրջ 8 ամիս շարունակվող շրջափակումից, սովամահության իրական վտանգից, պետք է փորձել պատկերացնել նաև Լեռնային Ղարաբաղի նկատմամբ նման քաղաքականություն իրականացնող Ադրբեջանի ղեկավարության վերաբերմունքն Արցախից հրաժարված, բայց Արցախի ճակատագրի մասին բանակցող Նիկոլ Փաշինյանի հանդեպ։
«Բերձորի միջանցքը հենց այնպես չի բացվելու, ռազմական օպերացիայի արդյունքում է բացվելու: Ե՞րբ է լինելու, տեղյակ չեմ, բայց միայն ուժով, նոր պատերազմով մենք կկարողանանք Սյունիքն ու Արցախը պաշտպանել: Արցախում պատրաստվում են պաշտպանության: Նիկոլ Փաշինյանը բերել է մի կետի, երբ պատերազմն անխուսափելի է, պատերազմը կանխելու ժամանակը նա վաղուց վատնել է: Հարցն այն է, թե այդ պատերազմն ինչ ծավալներ է ընդունելու: Մի բան է հստակ՝ կամ պատերազմը և ըստ այդմ՝ ՌԴ համար երկրորդ ճակատը մինչև 2025թ. առնվազն անխուսափելի է լինելու»:
Լեհաստանում Հայաստանի նախկին դեսպան Էդգար Ղազարյանի ընկալումներում Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանը հայ ժողովրդի թշնամիների շարքում երկրորդն է կամ երրորդը:
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հունիսի 20-ին հարցազրույց է տվել China Media Group-ին, որը հուլիսի 22-ին եթեր է հեռարձակել China Global Television Network-ը:
«Արցախ, մի՛ վախեցիր, մենք քո թիկունքին ենք. սա կենաց չէ, սա իրական գործողություն է, կանգնիր և ասա համայն հայությանը՝ ինձ խանգարում է Հայաստանում իշխանության ղեկին թառած խունտան՝ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց «Ջենեսիս Արմենիա» ուղեղային կենտրոն-հիմնադրամի ղեկավար, քաղաքական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Աբրահամ Գասպարյանը:
Օկուպացված Շուշիում անցկացվող մեդիաֆորումի ժամանակ իր ելույթում Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հերթական անգամ ի ցույց է դրել ՀՀ նախկին իշխանություններից ունեցած իր վախերը և խոստովանել է, որ 30 տարի չեն կարողացել չեզոքացնել «հայկական սպառնալիքները» և հասնել իրենց նպատակներին:
«Հայաստանը բախման կողմ չէ, և 1992թ. սկսած միշտ ֆիքսվել է, որ վերջնական որոշումը պետք է համաձայնեցված լինի Արցախի հետ: Արցախը պարտավոր է դիմել ՄԱԿ-ի ԱԽ-ին: Կա Սահմանադրություն, որը պայմանագիր է իշխանությունների և ժողովրդի միջև. Կատարեք ձեր պարտավորությունները»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց Մարդու իրավունքների առաջին պաշտպան Լարիսա Ալավերդյանը: