Տպագիր թերթի վերջին համարը

Միգուցե հիմա շատերը թերահավատորեն մոտենան և չհավատան, որ այդ թվականներին Երևանում կային այդքան շատ եկեղեցիներ, սակայն այդ ամենի մասին փաստում են անգամ օտարազգի ճանապարհորդները, ովքեր ինչ-որ ժամանակ եղել են Երևանում։ Երևանի ամենաշքեղ և ամենահին եկեղեցին եղել է «Պողոս-Պետրոսը»։

Թե որքանով Բաքվի այս առաջարկը կարող է դառնալ վերջին ամիսներին կողմերի կողմից հայտարարված հումանիտար ծրագրերի մաս՝ դժվար է ասել: Բայց ակնհայտ է, որ, ինչպես այս տարվա հունիս ամսին, հայկական կողմի նախաձեռնությամբ, ադրբեջանական կողմը ցանկանում է դիվերսանտ ահաբեկիչներին դարձնել հումանիտար գործընթացի մաս:

«Այսպես մտածենք՝ եթե Սաֆարովը, որը կացնահարել էր Գուրգեն Մարգարյանին, լիներ Երևանի բանտում, մենք կհամաձայնեի՞նք բաց թողնել այդ մարդուն և փոխանակել մեր այլ քաղաքացիների հետ»:

«Նախարարների վերջին ամիսների բոլոր հանդիպումների ժամանակ քննարկվում են հարցեր, որոնք պետք է ընկալել ժողովուրդներին խաղաղության նախապատրաստելու փաթեթի մաս: Ուստի պատահական չէ, որ այս քննարկումը հրապարակային դաշտ է դուրս գալիս կամ բացվում նախարարների հանդիպումից առաջ: Կարծում եմ՝ սա կլինի նրանց բանակցությունների մասը»:

1991-ի սեպտեմբերով սկզբնավորվեց Հայոց նորագույն պետականությունը: Պատերազմ, արտագաղթ, օտար արժեքների ներխուժում, ժողովրդի բարոյալքում… բայց և` վերանվաճված Հայրենի հողակտոր, ազգայնորեն միատարր Հայաստան պետություն-այսպես նշանավորվեց մեր պետականության ծնունդը:

«Ադրբեջանը դիմում է Երևանին, քանի որ դրանով ցանկանում է ցույց տալ, որ Արցախ պետություն չկա, որ Արցախը պարզապես օկուպացված տարածք է, որ մայր Հայաստանն է օկուպացրել, հետևաբար՝ ինքն էլ իրավասու է կարգավորել այս հարցը: Այսինքն՝ սա ահաբեկչական հարված է»:

Կենտրոնական բանկի արտաքին պահուստների մակարդակը շատ ավելի բարձր է եղել ոչ միայն 2013թ., այլև իշխանափոխությունից ընդամենը մի քանի ամիս առաջ. 2017թ. դեպտեմբերին այն գերազանցում էր 2 մլրդ 314 մլն դոլարը։

Կառավարությունը հպարտանում է, որ պատրաստվում է 56 մլրդ դրամ ԱԱՀ ժամկետանց պարտք վերադարձնել տնտեսվարողներին, ինչը հեղափոխական քայլ է համարում տնտեսության համար։ Բայց ոչինչ չի ասում այն մասին, որ ամիսներ շարունակ պատժում է տնտեսությանը` զրկելով փողից։ Հիմա դա հեղափոխակա՞ն, թե՞ հակահեղափոխական քայլ է։    

«Քաղաքական տեսանկյունից Փաշինյանը գործում է այնպես, ինչպես նախկին ղեկավարները, բայց հարցն այն է, որ մենք չենք տեսել Փաշինյանից առաջ «վհուկների որս», Փաշինյանն իր քաղաքական ընդդիմախոսների հետ հաշվեհարդար է տեսնում, դա անթույլատրելի է: Դա, ի վերջո, թուլացնում է նաև Հայաստանը»:

Անձամբ վարչապետի աշխատակազմը 2017-ի համեմատ զգալիորեն ավելացել է։ Այսպես՝ եթե 2017 թ. վարչապետի աշխատակազմում կար միջինում 310 աշխատակից, ապա անցած տարի ապրիլից նրանց թիվը հետզհետե ավելացել է՝ գերազանցելով 500-ը, 2019-ին որոշակի նվազել է, սակայն հուլիսին կրկին ավելացել՝ հասնելով 521-ի։

«Հայաստանը՝ որպես ՌԴ ռազմավարական գործընկեր, երբեք ՌԴ-ի կողմից չի ենթարկվել որևէ կասկածի, իսկ ներկայումս՝ Փաշինյանի օրոք, ՌԴ-ում շատերն են մտահոգված հետևում իրադարձություններին՝ կադրային քաղաքականությանը, քաղաքական հետապնդումներին, Փաշինյանին մոտ շրջապատի մարդիկ իրենց թույլ են տալիս Ռուսաստանի և ՌԴ նախագահ Պուտինի հասցեին լպիրշ հայտարարություններ»:

Արժե հիշել նաև իշխանափոխության օրերին երթերից մեկի ժամանակ ֆիքսված այն կադրը, ուր Նիկոլ Փաշինյանը թաքուն ինչ-որ թուղթ էր փոխանցում Օսիպյանին։ Ի դեպ, այդ տեսանյութի բացատրությունը նույնպես մինչ օրս չի տրվել։

Ոչինչ, որ Նիկոլ Փաշինյանը բոլորովին այլ բան էր խոստացել հեղափոխությունից առաջ, դեռ այս հայտարարությունն անելու ժամանակ պարզ էր, որ շատ վաղ է 6 ամսվա տվյալներով դատողություններ անել բյուջեի եկամուտների վերաբերյալ։ Ու շատ ժամանակ պետք չեղավ դրանում համոզվելու համար։

Կառավարությունը լուրջ ռիսկի է գնում` պատրաստվելով փոխել բանկային գաղտնիքի մասին օրենքը։ Նպատակը բանկային տվյալների հասանելիությունը հեշտացնելն է։ Զարմանալի է, որ դրան համաձայնել է նաև Կենտրոնական բանկը։

«Քոչարյանի հետապնդումն առաջացրեց որոշակիորեն բացասական արձագանք Մոսկվայի կողմից, քանի որ չի համապատասխանում մոսկովյան քաղաքական խոհանոցի ավանդույթներին: Ուստի այն անձինք, որոնց նշեցիք, ընկել են այդ նույն քաղաքական հոսանքի մեջ, հենց այդ պատճառով նրանց չեն վերադարձնում»:

«Հայաստանի դեպքում Մոսկվայում կան կասկածներ, որ այս դեպքում սա քաղաքական հաշիվների մաքրում է և վրիժառություն նախկին ընդդիմախոսների նկատմամբ, առավել ևս, երբ Մոսկվայում բավականին բացասաբար են ընկալում այն ամենը, ինչ տեղի է ունենում ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանի հետ»:

Մինչ կառավարությունը զսպում է բյուջեի ծախսերը, Կենտրոնական բանկը ստիպված էժանացնում է փողը` փորձելով ակտիվացնել գնաճը։ Թե դա ինչպե՞ս կազդի գների կայունության վրա, ցույց կտա ժամանակը։  

1970-ականներին «Առագաստ» սրճարանը համարվում էր քաղաքում թափառող պոետների ու մտավորականների հավաքատեղին։ Այդ սրճարանում էին արվեստագետներն իրար քննադատում, քարկոծում և գնահատում։ Սրճարանում էին հանդիպում նաև բեմից հեռացված դերասանները, Լենինին հայհոյած մտավորականներն ու համալսարանի ճնշող պատերից փախած դասախոսները։

Հետաքրքիր է, որ բացի կաշառակերության դեպքերից, աճել են նաև «պաշտոնական լիազորություններ չարաշահելը, անցնելը» տողով արձանագրված հանցագործությունները: Անցած տարի այս «անվանակարգով» գրանցվել էր 240 դեպք՝ 2017-ի 150-ի համեմատ: Մինչդեռ այս տարվա հունվար-հուլիսին արդեն 204 դեպք է գրանցվել՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակաշրջանի գրանցված 132 դեպքի համեմատ:

Իշխանափոխությունից հետո կառավարության արտաքին պարտքն իրականում ոչ միայն չի նվազել, այլև մի փոքր ավելացել է։ Այս տարվա օգոստոսի 1-ի դրությամբ այն կազմել է 4 մլրդ 900 մլն դոլար։ Մինչդեռ, անցած տարվա մայիսի վերջին այն 4 մլրդ 897 մլն դոլար էր։ Այսինքն` շուրջ 3 միլիոնով քիչ։

«Բանակցային գործընթացում պետք է տաս ու վերցնես, և, եթե ինչ-որ բան ցանկանում ես մյուս կողմից, ապա պետք է առաջարկելու բան ունենաս: Կարծում եմ՝ ներկայումս Ադրբեջանն ասում է. «Իսկ ի՞նչ կստանանք, եթե մենք անենք մի բան, որը չենք ցանկանում անել»: Այսինքն՝ կա գին, որը պետք է վճարել այդ կարևոր քայլի դիմաց: Բայց դա երկու կողմերի գործն է»:

«Չի եղել այնպես, որ որևէ մարտական տեխնիկայի մեջ վառելիք չլինի, խնդրում եմ՝ հետևեք պատասխանատու մարդկանց հայտարարություններին, բանակի կարգ ու կանոնից հեռու մարդկանց դատողություններով միֆեր մի՛ տարածեք ու խուճապ մի՛ ստեղծեք հանրության շրջանում»:

«Կարծում եմ՝ հաշվի է առնվել նաև ընդհանուր առմամբ նրա կոշտ և ագրեսիվ կեցվածքը, որովհետև ԱՄՆ նախագահը, ըստ ամերիկյան մամուլի, նրան մի քանի անգամ մեղադրել է նրանում, որ Բոլթոնը ցանկանում է բոլոր երկրներին ռմբակոծել, իսկ ԱՄՆ նախագահին ներկայումս, ինչպես երևում է, դա պետք չէ»:

«Ապրիլյան դեպքերից հետո էլ շարունակվում է նույն քանակությամբ զինամթերք բաշխվել դիրքապահին, այստեղ միֆեր հորինելու իմաստ չկա: Հրամանները կան, կարող եք հանել և ուսումնասիրել՝ ինչ քանակությամբ է զենքը տրվել մինչև 2016թ. ապրիլի 1-ի դրությամբ և այսօր»:

Երկար մանևրելուց հետո, ի վերջո, Նիկոլ Փաշինյանը որոշեց բացեիբաց հայտարարել, որ Ամուլսարի ճանապարհները պետք է բացվեն։ Ի սկզբանե էլ պարզ էր, որ վերջը դա էր լինելու։ Այլ հարց, որ հանքի շահագործման դեմ հանդես եկող ակտիվիստները կարծես պատրաստ չեն դրան ու շարունակում են շրջափակված պահել Ամուլսար տանող ճանապարհները։

Այլևս պարզ է, որ հաջորդ տարվա հունվարի 1-ից Հայաստանը զրկվելու է երրորդ երկրներից արտոնյալ պայմաններով տրանսպորտային միջոցներ ներմուծելու այն նպաստավոր հնարավորությունից, ինչի շնորհիվ հատկապես վերջին երկու տարիներին մեր երկիրը դարձել էր ավտոմեքենաների առք ու վաճառքի շահեկան հարթակ` Եվրասիական միության տարածքում։

«Փաշինյանը, ով խոսում է ժողովրդավարական նախաձեռնությունների մասին, կոպիտ ասած, օրենք է խախտում, և տպավորություն է ստեղծվում, որ նա անձնական վենդետա է իրականացնում»:

Փաշինյանը հարցազրույցում նշում է, որ եվրոպական արժեքները նաև մերն են, և մենք բաժին ենք ունեցել այդ արժեքների կազմավորման գործում։ Ո՞ւր են Փաշինյանի կողմից նշված մեր բաժին եվրոպական արժեքները հենց նույն Եվրոպայում։

«Ռուսաստանը երբեք չի փորձել ստորացնել Հայաստանին, Հայաստանին մենք մշտապես համարել ենք արժանապատիվ գործընկեր, բայց մարտահրավերներ նետել Ռուսաստանին, որ մենք կանենք միայնակ, հայակենտրոնություն, մենք միայն ՀՀ շահերն ենք պաշտպանում, պաշտպանեք, ո՞վ է խանգարում, Մոսկվան ի՞նչ»:

Մինչ Նիկոլ Փաշինյանն առիթը բաց չի թողնում խոսելու իր կառավարության տնտեսական ձեռքբերումներից, կառավարության տնտեսական բլոկի պատասխանատուն` ի դեմս էկոնոմիկայի նախարարի, խոստովանում է, որ Հայաստանի տնտեսությունը գտնվում է անմխիթար վիճակում։ Չափազանց ցածր է տնտեսության արտադրողականությունը։