Միջազգային

Թուրքական լիրան շարունակում է անկում ապրել հիմնական միջազգային արժույթների նկատմամբ: Հոկտեմբերի 30-ին մեկ ամերիկյան դոլարի նկատմամբ թուրքական լիրայի արժեքը կազմել է 8.37:

Արցախի նկատմամբ սեպտեմբերի 27-ից թուրք-ադրբեջանական տանդեմի ու միջազգային ահաբեկիչների կողմից սանձազերծված պատերազմը կանգնեցնելու գերտերությունների նախաձեռնությունները, ըստ վերլուծաբանների, շարունակում են տապալվել Թուրքիայի և Ադրբեջանի ջանքերով: Արդյո՞ք հակաահաբեկչական այս պատերազմում հայտարարությունները, ներդրված միջազգային ջանքերը բավարար են, և ինչպե՞ս են գնահատում տարածաշրջանային դերակատարների՝ Ռուսաստանի և Իրանի գործողությունները։ Այս համատեքստում 168.am-ը հարցադրումներն ուղղեց տարածաշրջանային հարցերով վերլուծաբան Կարեն Վերանյանին։

Մեր տեղեկություններով պաշտոնաթող նախագահները դեռեւս Հայաստանից չեն մեկնել: Ամեն դեպքում, վարչապետը եւ կառավարությունը բաց են ստեղծված իրավիճակի հանգուցալուծման առաջարկների համար եւ երբեք չեն հրաժարվել նման առաջարկների քննարկումից»:

«Ադրբեջանն ու Թուրքիան ցանկանում են ամեն կերպ չեզոքացնել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ձևաչափը և ձևավորել բանակցային նոր ֆորմատ, որը կզբաղվի հակամարտության կարգավորմամբ։ Մինսկի խմբի ձևաչափի տրամաբանությունը ենթադրում է աշխարհաքաղաքական և ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի երեք առանցքային դերակատարների ուղղակի ներգրավում այս հակամարտության մեջ։ Մենք տեսնում ենք, որ վերջին ռազմական գործողությունների հետ կապված՝ հակամարտության մեջ ներգրավված և Մինսկի խմբի անդամ հանդիսացող բոլոր երկրներն արձանագրել են այն կարևոր իրողությունները, որոնք առկա են պատերազմական գործողություններում, որ Ադրբեջանն ու Թուրքիան Արցախյան պատերազմում օգտագործում են ահաբեկիչներ և հրադադարի երեք պայմանավորվածությունները խախտել են։

Ադրբեջանական զինված ուժերը փորձել են թիրախավորել Արցախի Շուշի քաղաքը, հարվածը, սակայն, եղել է հարակից ձորակի ուղղությամբ:

Իրանի սահմանամերձ շրջանների և բնակիչների անվտանգությունը բանակի ցամաքային զորքերի համար «կարմիր գիծն է», ինչի մասին ասել է Իրանի բանակի ցամաքային զորքերի հրամանատար, բրիգադային գեներալ Կիոմարս Հեյդարին, գրում է Tasnim News Agency-ն։

Թուրքիայի արևմուտքում 6.6 մագնիտուդ հզորությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել:

Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովի (ԵԱՏՀ) խորհուրդը հոկտեմբերի 30-ին հավանություն տվեց Կուբայի Հանրապետությանը Եվրասիական տնտեսական միությունում (ԵԱՏՄ) դիտորդ պետության կարգավիճակ տրամադրելու որոշման նախագծին:

Ժնևում մեկնարկեց ՀՀ ԱԳ նախարար Զոհրաբ Մնացականյանի հանդիպումը Ադրբեջանի ԱԳ նախարար Ջեյհուն Բայրամովի հետ: Այս մասին ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է ԱԳՆ խոսնակ Աննա Նաղդալյանը։

«Արցախի հարցի հետ կապված՝ Իրանը հավասարակշռված մոտեցում է ունեցել։ Մենք պետք է հասկանանք նաև Իրանի յուրահատկությունը, որ այն մահմեդական երկիր է, որը պանթուրքիզմի հիմնական թիրախներից մեկն է։ Իրանին ավելի մեծ վտանգ է  սպառնում այդ պանիսլամիզմի տեսակետից, քանի որ, լինելով շիա երկիր, ծայրահեղականների համար հանդիսանում է սուննի խալիֆայության ստեղծման ամենալուրջ պատնեշը։ Հետևաբար՝ Իրանի դեմ հատուկ հայացքներ ունեն պանթուրքիստներն ու պանիսլամիստները։ Միևնույն ժամանակ՝ Իրանը վարում է ճկուն քաղաքականություն»,- շեշտեց Դավիթ Բաբայանը։

Ներկայիս Թուրքիայի Իզմիր նահանգի Սեֆերիհի Քորքութ շրջանում 7․0 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է գրանցվել։ Այս մասին տեղեկացնում է ermenihaber.am-ը։

Պետք է արձանագրել, որ այս պատերազմի գլխավոր հրձիգը եղել է Թուրքիան, որը Սիրիայից վարձկանների և ահաբեկիչների է տեղափոխել Ադրբեջան, նաև իր զինված ուժերի մի հատված տեղափոխել է Ադրբեջան, այդ թվում՝ ռազմական տեխնիկա, որոշակի զինված խմբեր՝ Պակիստանից: Նրանք խնդիր էին դրել՝ բլիցկրիգով վերահսկողության տակ առնել Լեռնային Ղարաբաղը: Եվ, իրենց հաշվարկներով, այդ պատերազմը պետք է տևեր առավելագույնը մեկ շաբաթ, 10 օր, բայց Լեռնային Ղարաբաղը կանգուն է, շարունակում է պայքարել և շարունակելու է պայքարել՝ իր իրավունքների համար:

Ռուսաստանի Դաշնության նախագահ Վլադիմիր Պուտինը անվտանգության խորհրդի մշտական անդամների հետ քննարկել է Լեռնային Ղարաբաղում տիրող իրավիճակը:

Հակառակորդի կորուստների վերաբերյալ վերջին տվյալներով խոցվել է ևս 6 ԱԹՍ, 17 զրահատեխնիկա, կա 60 զոհ:

Թուրքիայի պաշտպանական արդյունաբերության գերատեսչությունը հայտարարել է Bayraktar տեսակի անօդաչու թռչող սարքերի վրա տեղական արտադրության շարժիչներ տեղադրելու մտադրության մասին:

Ռուսաստանի Դաշնության արտաքին գործերի փոխնախարար Անդրեյ Ռուդենկոն և Մոսկվայում Իտալիայի դեսպան Պասկուալե Տերապաչանոն քննարկել են Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ ստեղծված իրավիճակը:

Ժնևում մեկնարկել է ՀՀ Արտաքին գործերի նախարար Զոհրաբ Մնացականյանի և ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների (Իգոր Պոպով` ՌԴ, Ստեֆան Վիսկոնտի`Ֆրանսիա, Էնդրյու Շոֆեր`ԱՄՆ) հանդիպումը:

Կրեմլում ընդգծում են, որ խաղաղապահները կարող են Ղարաբաղում տեղակայվել բացառապես հակամարտության երկու կողմերի համաձայնությամբ:

Մահացել է Թուրքիայի նախկին վարչապետ, ծագումով համշենցի Մեսութ Յըլմազը:

Իրանագետ Գարիկ Միսակյանը 168.am-ի հետ զրույցում ամփոփելով Իրանի ԱԳ նախարարի տեղակալի այցը երեք երկրներ՝ ասաց, որ դեռևս արցախյան առաջին պատերազմից հետո Իրանը մշտապես բավականին բարձր մակարդակով ցանկություն է հայտնել դառնալ միջնորդ կողմ կամ օգնել արցախյան հակամարտության խաղաղ կարգավորմանը, որը մինչև այս իրատեսական չի եղել, քանի որ Մինսկի խմբի շրջանակներում, մինչև Թուրքիայի՝ տարածաշրջանում ակտիվանալը, հակամարտության բանակցային գործընթացն ընթանում էր, իսկ սեպտեմբերի 27-ին Ադրբեջանի կողմից սանձազերծված, Թուրքիայի ակտիվացմամբ պայմանավորված՝  իրանական կողմը սկսեց զգուշանալ տարածաշրջանում, հատկապես՝ Ադրբեջանի տարածքում Թուրքիայի դիրքերի ամրապնդումից, ինչպես նաև՝ իր հյուսիսային սահմաններում լայնածավալ պատերազմական գործողությունների արդյունքում իր անվտանգության առումով։

Ֆրանսիացի իրավապահները ձերբակալել են 47-ամյա տղամարդու Նիստում կատարված ահաբեկչական գործողության հետաքննության շրջանակում:

Ռուսաստանի Դաշնության արտաքին գործերի նախարարությունը չի բացառում Լեռնային Ղարաբաղի կռվում ներգրավված Սիրիայից ու Լիբիայից վարձկանների «արտահոսքի» վտանգը դեպի Ռուսաստան:

Նիդերլանդները ճանապարհորդողներին նախզգուշացրել է Ադրբեջանի մայրաքաղաք Բաքվում ահաբեկչության վտանգի մասին:

Այս պահին հարավային ճակատում ինտենսիվ մարտեր են. Արծրուն Հովհաննիսյան:

Թաթարստանի Կումորի մունիցիպալ շրջանում ոստիկանները գնդակահարել են այն մարդուն, որը ծառայական ավտոմոբիլների կայանատեղ է նետել շշեր՝ ենթադրաբար դյուրավառ խառնուրդով եւ ձերբակալելիս վիրավորել ոստիկանության աշխատակիցներից մեկին:

Ֆրանսիայի խորհրդարանի պատգամավոր Վալերի Բուայեն անընդունելի է համարում այն, որ «ամեն օր թուրք ազգայնականները ձեռնոց են նետում ֆրանսիական իշխանություններին համընդհանուր անտարբերության մեջ»:

Հրապարակվել է Արցախի պաշտպանության բանակի կողմից հակառակորդի զինամթերքի ոչնչացման տեսանյութ:

Ֆրանսիայի Նիս քաղաքի Նոտր-Դամ բազիլիկայում հոկտեմբերի 29-ին երեք սպանություն կատարած հանցագործի մոտ գտել են իտալական «Կարմիր խաչի» վկայական, ըստ որի հարձակվողը սերված է Թունիսից եւ ծնվել է 1999 թվականին:

168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության նախագահի արտաքին հարաբերությունների հարցերով խորհրդական Դավիթ Բաբյանն ասաց, որ Արցախում համառ մարտերը շարունակվում են և դրանք շարունակվել են ողջ գիշեր։

«Իրատես» թերթը գրում է․ «Ա­պա­ցու­ցե­լու կա­րիք չու­նի այն միտ­քը‚ որ ցան­կա­ցած պա­տե­րազմ լուրջ կա­տա­լի­զա­տո­րի դեր է խա­ղում շատ գոր­ծըն­թաց­նե­րում‚ բա­ցա­հայ­տում է տվյալ հա­սա­րա­կու­թյան‚ ժո­ղովր­դի զար­գաց­ման ի­րա­կան մի­տում­նե­րը‚ մո­տիվ­նե­րը՝ զտե­լով հա­սա­րա­կու­թյան մա­սին պատ­կե­րա­ցում­նե­րը և ի հայտ բե­րե­լով հա­սա­րա­կու­թյան ի­րա­կան նե­րու­ժը‚ ռե­սուրս­ներն ու հե­ռան­կա­րը։ Այս ա­ռու­մով ըն­թա­ցող պա­տե­րազ­մը‚ թերևս‚ բա­ցա­ռու­թյուն չէ։ Եվ ար­դեն իսկ ան­ցած մեկ ամս­վա ըն­թաց­քում շատ բա­ներ ի հայտ են ե­կել‚ մի­մյան­ցից տա­րան­ջատ­վել են ձևա­կանն ու ի­րա­կա­նը։ Ա­ռա­ջին եզ­րա­կա­ցու­թյուն­նե­րից մե­կը‚ որ մենք կա­րող ենք ար­ձա­նագ­րել‚ հա­սա­րա­կու­թյան բա­վա­կա­նին ստ­վար զանգ­վա­ծի կոն­ֆոր­միզմն է։