Արցախի Հանրապետության Նախագահ Բակո Սահակյանն ապրիլի 13-ին հանդիպում է ունեցել Ծայրագույն Պատրիարք եւ Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս Ն.Ս.Օ.Տ.Տ Գարեգին Բ-ի եւ Մեծի Տան Կիլիկիո կաթողիկոս Արամ Ա-ի հետ:
Թալիշների ազգային հեռուստատեսությամբ օրեր առաջ հեռարձակել է «Սա մեր պատերազմը չէ» խորագրով ավելի քան 1 ժամ տևող հաղորդում, որի հաղորդավարն անդրադառնում է Ադրբեջանի և Ղարաբաղի միջև տեղի ունեցած սահմանային պատերազմին:
Ակնհայտ է, որ ապրիլի 2-ից Մոսկվան իր ձեռքը վերցրեց ղարաբաղյան կարգավորման ղեկը։ Սա մի կողմից նշանակում է՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի դերի էական թուլացում, կրկին ՝ ո՛չ հրադադար, ո՛չ ռազմական թեժ գործողությունների փուլ եւ նոր՝ հայկական կողմի համար բարդ բանակցություններ։
Ադրբեջանի միայն ռազմական տեխնիկայի կորուստը 4 օրում կազմել է շուրջ 160 մլն դոլար»։ Եթե սրան գումարվում են ծախսված հրթիռների, արկերի, բնակիչների տեղափոխման, ռազմական գործողությունների նյութական ապահովման եւ այլ հարակից ծախսերը, ըստ պարոն Խուրշուդյանի, կավելանա եւս 10-15 մլն դոլար։ Իսկ Արցախի զինտեխնիկայի կորուստը գնահատվում է մոտ 14 մլն դոլար։
Երեկ Գյումրու «Սուրբ Նշան» եկեղեցում տեղի ունեցավ Ջեբրայիլում նահատակված փոխգնդապետ Ալեքսան Առաքելյանի հոգեհանգիստը: Գյումրեցի Ալեքսան Առաքելյանը Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական ինստիտուտն ավարտելուց հետո տեղափոխվել է ծառայության Լեռնային Ղարաբաղ, ապա ընտանիքին է տեղափոխել այնտեղ: Ասում են՝ նա Ղարաբաղն այնքան շատ է սիրել, որ չի ցանկացել այնտեղից վերադառնալ:
«Քիչ առաջ ինձ բանավոր կերպով այդ տեղեկատվությունը փոխանցեցին Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի աշխատակիցները: Այժմ ճշտվում է այդ տեղեկատվությունը, եթե պարզվեց, որ գտնվածն իսկապես հայ զինվոր է, ապա արագ կերպով կկազմակերպվի մարմնի ընդունման գործընթացը»,-ասաց Վիկտոր Քոչարյանը:
«Զինվորն ասում է՝ հակառակորդը զինամթերքի պակաս չուներ, անընդհատ կրակում էր, անընդհատ նռնակ նետում, ականանետում, ու երկար ժամանակ այդ ամենը չէր վերջանում, իսկ մեր զինվորների մոտ զինամթերքը սահմանափակ էր, աշխատում էին հնարավորինս քիչ կրակել, բայց դիպուկ ու արժանի հակահարված տալ։ Բայց եկավ մի պահ, որ մերոնց փամփուշտները վերջացան։ Համբարձումի զինվոր ընկերները զոհվել էին, վիրավորներ էլ կային. «7 հոգով էինք մնացել դիրքում, մեկ էլ լույսը բացվեց, տեսա՝ 3-ով էինք կռվում, մեր մի քանի ընկերների մասին էլ տեղեկություն չիմացանք՝ զոհվե՞լ են, չգիտեմ, նրանք անշարժ պառկած էին»։
Արցախում զոհված զինծառայող Արման Անդրեասյանը Շիրակի մարզի Մեծ Մանթաշ համայնքից էր: Հայրենի գյուղում այսօր՝ ժամը 13:00-ին կհուղարկավորեն 1996թ. ծնված զինծառայողին: Արման Անդրեասյանը կոչումով սերժանտ էր, բանակ էր զորակոչվել 2014թ.:
«Հայաստանը հատուկ իրավունք ունի ապահովելու իր սահմանների անվտանգությունը: Լեռնային Ղարաբաղի հայ բնակչությունը նույնպես անվտանգության իրավունք ունի: Մենք պետք է չմոռանանք նրանց: Որքան ավելի շատ ներկայացված լինենք այնտեղ, այդքան ավելի շատ կկարողանանք աջակցել Հայաստանի անվտանգությանը»:
ԵԱՀԿ-ում նախագահող Գերմանիայի ներկայացուցիչը՝ արտգործնախարար Ֆրանկ-Վալտեր Շտայնմայերը, որոշում է կայացրել սեպտեմբերի 1-ին կազմակերպության արտգործնախարարների հանդիպում հրավիրել Պոտսդամում:
Համոզված եմ, որ մարտական գործողությունների ժամանակ այդքան կորուստ չէինք տա, բայց հակառակորդն օգտագործեց անօդաչու թռչող սարքեր, ինչը նորություն էր հայ-ադրբեջանական հակամարտության ողջ ընթացքում:
Արամ Առաջինի գլխավոր ուղերձն է՝ հիմա, հանգիստ կերպով, մի կողմ դնենք զգացմունքային կողմն ու վերլուծենք կատարվածը։ Խնդրին նայենք ինքնաքննադատաբար։ Նրա խոսքով՝ սա արթնության կոչ էր:
Քիչ առաջ 168.am-ի խմբագրությանը փոխանցեցին Համլետինա Տոնականյանի փոխանցման անդորրագիրը՝ համաձայն որի՝ տեղի է ունեցել վրիպակ. Համլետինա Տոնականյանը ԼՂՀ կառավարության արտաբյուջետային հաշվին փոխանցել է 10.000 դրամ:
«Մարտակերտը պետք է կարճ ժամանակում վերադառնա իր նախկին կյանքին, և դրա համար մենք ջանք ու եռանդ չենք խնայելու: Այդ կապակցությամբ ուզում եմ կոչ անել Մարտակերտի մեր բոլոր հայրենակիցներին անցնել իրենց բնականոն կյանքին: Հավատացնում եմ, որ սահմաններն ամուր են, և մեր բանակի հասցրած հարվածից թշնամին դեռ երկար ժամանակ ուշքի չի գալու»,- ասել է գործադիր իշխանության ղեկավարը:
«Շատ լավ, շատ հավեսին երիտասարդ, շատ ընտիր երիտասարդ էր, հայրենիքի զինվոր: Առհասարակ իրենց ընտանիքը շատ լավ ընտանիք է՝ աշխատող, արարող, ստեղծող: Կարենս էլ շատ լավ երեխա է, շատ խելացի»:
Ռուսաստանի Դաշնությունում ապրող 2 միլիոն հայեր (Ռուսաստանի բարձրագույն ղեկավարության տվյալներով), հասկանում եմ, որ չեք ըմբոստանում, չեք խոսում (մանթրաշ եք), բայց չեմ կարծում, որ ձեզ խանգարում են, ձեր ձեռքը բռնում են ու չեն թողնում, որ դուք մասնակցեք Արցախի կառավարության նախաձեռնությանը: Արցախի կառավարության կոչին Ռուսաստանի Դաշնությունից արձագանքել է դեռ 30 մարդ: Ձեզ չեն հասկանա հայրենիքում, Ռուսաստանում ապրող արցախցիներ՝ ձեզ չեն հասկանում Արցախում:
Հարավային Կովկասում ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչ Հերբերտ Զալբերն այս շաբաթ կայցելի տարածաշրջան։ Այս մասին Եվրախորհրդարանի լիագումար նիստում հայտարարարել է ԵՄ արտաքին քաղաքականության և անվտանգության հարցերով բարձր ներկայացուցիչ Ֆեդերիկա Մոգերինին՝ Լ Ղ հակամարտության գոտում իրավիճակի վերջին սրացումների հետ կապված։
Քիչ առաջ ՀՀ ՊՆ խոսնակ Արծրուն Հովհաննիսյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է. «Ներկայացնում ենք ԼՂՀ զոհերի ցուցակը, որոնց հուղարկավորության մասին առանձին չենք հայտնել: Այս անունները ընդհանուր ցուցակներում ներառված են»:
Ապրիլի 12-ի լույս 13-ի գիշերը ղարաբաղա-ադրբեջանական հակամարտ զորքերի շփման գծում օպերատիվ իրադրությունը մնացել է նույնը: Հակառակորդը շարունակել է տարբեր տրամաչափի հրաձգային զենքերից խախտել կողմերի միջև ձեռքբերված կրակի դադարեցման մասին բանավոր պայմանավորվածությունը՝ կրակելով ինչպես դիպուկահար զենքերից, այնպես էլ նռնականետերից:
ՀՔԱՎ-ի խաղաղասիրական ծրագրերի համակարգող Արմինե Սադիկյանը երեկ տեղեկացրեց, որ իրենց մոտ առկա են Եղնիկների զորամասում ու Ջրականում (Ջաբրայիլ) ծառայող ևս 10 զինվորների տվյալներ, որոնց մասին 10 օր տեղեկություններ չկան:
«Նրանք համաձայնել են, որ լարվածության թուլացումը և քաղաքական գործընթացի մեկնարկը խիստ կարևոր են: Նրանք նաև ողջունել են Մինսկի խմբի` ապրիլի 5-ի հայտարարությունը և ընդգծել, որ լիովին աջակցում են խմբի ու նրա համանախագահների ջանքերին»,- ասված է ԵԱՀԿ հաղորդագրության մեջ:
«Այս չորս օրերը ցույց տվեցին, որ ՊԲ-ն ինչ հայտարարել է` ունակ է իրականացնել: Վստահեցնում եմ, որ Ադրբեջանը ևս մեկ անգամ հնարավորություն կստեղծի հայկական զինված ուժերին` իր հայտարարություններն իրականացնել»:
«Բանակցությունների այլընտրանքը կլինեն ավելի շատ մահերն ու կործանումները: Հիմա բոլորն են հասկանում, որ ստատուս-քվոն կարող է տանել միայն բռնության և հենց դա էլ տեղի ունեցավ: Եկեք չթերագնահատենք այս հակամարտության վտանգը: Եկեք ստեղծված իրավիճակը վերածենք խաղաղության համար հնարավորության»,- ամփոփիչ կոչ արեց Մոգերինին:
Լեռնային Ղարաբաղի հարցով Եվրոպական խորհրդարանում հատուկ քննարկման ժամանակ եվրապատգամավոր, Չեխիան ներկայացնող Յարոմիր Շտետինան հայտարարել է, թե այս հարցում չաջակցել Հայաստանին և Ղարաբաղին իրենց պայքարում՝ կնշանակեր պաշտպանել դաժան սովետական ազգային քաղաքականությունը:
Նրա խոսքով` ապրիլի սկզբին բռնությունները հասան 1994թ. ի վեր աննախադեպ մակարադակի: «Բոլորս տեսել ենք տեղեկությունները՝ կապված ծանր զինտեխնիկայի օգտագործման, զոհերի մեծ թվաքանակի մասին, այդ թվում և քաղաքացիական: Հայտարարությունները Բաքվից և Երևանից վկայում են այն մասին, որ մենք լուրջ վտանգ ունենք, եթե իրավիճակը շուտ չհանդարտեցվի»,- ասաց Մոգերինին:
Եվրոպական խորհրդարանն իր լիագումար նիստում քննարկում է նաև Լեռնային Ղարաբաղում ստեղծված իրավիճակը:
ԼՂՀ կառավարության տեղեկատվական կենտրոնը հրապարակել է ապրիլի 4-ից մինչև ապրիլի 9-ը ստացած նյութական աջակցության հաշվետվությունը:
Այս տեսանյութում շատ պարզ երևում է, թե սահմանի այն կողմում ինչ է անում հակառակորդը: Եվ, բնականաբար, նրանց համար էլ տեսանելի է հայկական կողմում տեղի ունեցող յուրաքանչյուր շարժ: ԵԿՄ անդամներից մեկը պատմում է, որ լսելի է նաև խոսակցությունները, որից պարզ է դարձել, որ ադրբեջանական կողմում կան օտարազգիներ: Նրա խոսքով՝ ադրբեջանական կողմում աշխատանքներ իրականացնողներից մեկը խոսել է մաքուր ուկրաիներեն:
Ամենախոշոր փոխանցում կատարողը «Գազպրոմ-Արմենիա» ՓԲԸ-ն է՝ 550 միլիոն դրամով, երկրորդ տեղում նույն «Գազպրոմ-Արմենիայի» կազմի մեջ մտնող «Տրանսգազ» ՍՊԸ-ն է՝ 57 մլն դրամ։ Թվով 6 հոգի փոխանցել են 1000-ական դրամ։ Շուրջ 40 հոգի՝ 5000 դրամ։ Շա՞տ է 2 միլիոն դոլարը, թե՞ քիչ։ Այս հարցին դժվար է պատասխանել ու երևի՝ պետք էլ չէ պատասխանել։
Ստեփանակերտում հոգեւորականները բաժանվել են Մարտակերտ-Մարտունի ուղղությամբ, ապա հանդիպել զորամասերի հրամատարական կազմի, զինվորների հետ:
