Մի՞թե մենաշնորհային չէ Հայաստանի արտաքին քաղաքականությունը` մեկ երկրից ունեցած կախվածության ու այդ երկրի տոտալ ազդեցության առումով: Եթե խնդիրը դիտարկենք այս համեմատության տեսանկյունից, ապա կարող ենք արձանագրել, որ Հայաստանի արտաքին քաղաքականության ոլորտում Ռուսաստանն ունի ճիշտ այնպիսի ազդեցություն, ինչպես Սամվել Ալեքսանյանը` շաքարավազի շուկայում:
«Մոսկվան հասկանում է, որ հայերն ունեն պատմության իրենց սեփական ընկալումը, և այն անպայմանորեն սովետական կարող է չլինել»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ռուս քաղաքական վերլուծաբան, «Ռեգնում», «Ռեքս» գործակալությունների սյունակագիր Ստանիսլավ Տարասովը:
ՀՀ Քննչական կոմիտեի ՀԿԳ քննության գլխավոր վարչության վարույթում քննվող քրեական գործով այսօր ձերբակալվել են ՀՀ առողջապահության նախարարության պետական առողջապահության գործակալության պետ Սարո Ծատուրյանը, Երեւանի քաղաքային կենտրոնի պետ Արսեն Սեդրակյանը, գործակալության բժշկական ծառայությունների գնման եւ տեղեկատվական բաժնի նախկին պետ Սամվել Խարազյանը։
Կարծում եմ՝ Մոսկվայի նման արձագանքը մենք ենք թույլ տվել: Մենք այնքան շատ ենք թույլ տվել, որ Մոսկվան խառնվի մեր բոլոր գործերի մեջ, այդ թվում և՝ ներքին, որ արդեն իրեն իրավունք է վերապահում տալ գնահատական, թե ում արձանը կարելի է դնել, ումը՝ ոչ:
Ակնհայտ է, որ Ռուսաստանը տարբեր խողովակներով փորձում է ճնշում գործադրել Հայաստանի նկատմամբ` նախագահների հանդիպումը հատկապես ու մասնավորապես Ռուսաստանում ու Ռուսաստանի հովանու ներքո անցկացնելու համար` դրանից բխող բոլոր ադրբեջանանպաստ հետևանքներով:
91 տարեկանում վախճանվել է ժողովրդական արտիստ Օֆելյա Համբարձումյանը։ Նա 1944 թվականից Հանրային ռադիոյի ժողգործիքների անսամբլի մեներգչուհին էր։
Նա վստահեցրեց, թե Ռուսաստանը ժամկետներ չի դրել համաձայնագրի վավերացման համար, և ՀՀ իշխանություններն են որոշում՝ ինչը երբ վավերացնել. «Մեր ժամկետները որոշում ենք մենք, ես խնդրում եմ այդ բանը մի քիչ հղկեք: Եթե կլինի անհրաժեշտություն, դրա մասին տեղյակ կպահենք, մենք չենք շտապում, դուք եք շտապում: Այդ մասին որևէ քննարկում չի եղել, կքննարկենք, հանրության տեղյակ կպահենք»:
ԱԺ-ն կառավարության առաջարկությամբ արտահերթ նստաշրջան է գումարել: Նիստում պետք է քննարկվեր նաև «Հայաստանի Հանրապետության և Ռուսաստանի Դաշնության միջև Հավաքական անվտանգության կովկասյան տարածաշրջանում հակաօդային պաշտպանության միավորված տարածաշրջանային համակարգ ստեղծելու մասին» համաձայնագիրը, որը, սակայն, հետաձգվել է:
Նախաձեռնության անդամները վստահ են, որ սա ռազմական «ծանր հանցագործություն է», «քանի որ պատերազմական իրավիճակում հենց հակաօդային պաշտպանությունն է որոշում պատերազմի ընթացքը, իսկ Ադրբեջանին զենք վաճառող Ռուսաստանը հնարավորություն կստանա իր շահերից ելնելով, պաշտպանել կամ չպաշտպանել Հայաստանի և Արցախի օդային տարածքը»:
Ակցիա ԱԺ-ի մոտ՝ ընդդեմ ՀՕՊ համաձայնագրի (ուղիղ). 1in.am
Խնդիրը ոչ այնքան բուն համաձայնագիրն է, դրանում ամրագրված դրույթները, այլ այն, որ Հայաստանի և Ռուսաստանի միջև չկա իրական ռազմավարական դաշնակցություն, որի հիմքում պայմանագրերից ու համաձայնագրերից բացի, առաջին հերթին պետք է լինի վստահությունը, փոխադարձ ու անվերապահ վստահությունը:
ՊԵԿ փոխնախագահը վստահեցրեց, որ հանրային սեկտորի առաջարկների գերակշիռ մասն ընդունվել է: Ի պատասխան դժգոհություններին, որ առաջարկները սկզբում ընդունվել են, բայց վերջում նախագիծն ԱԺ է ուղարկվել նախնական տարբերակով, Միրումյանը հերքեց` ասելով, թե նման բան չկա: Նրա խոսքով` 4 հարցերի շուրջ է, որ համաձայնություն ձեռք չի բերվել:
2016 թվականի ապրիլին բանկային համակարգի միջոցով ֆիզիկական անձանց կողմից Հայաստան է փոխանցվել 104.5 մլն դոլար։
Եթե անցած տարի մայիսին դրանք աշխատել են 50% վնասաբերությամբ, ապա այս տարի այդ ցուցանիշը կազմում է մոտ 48%։ Ավտոապահովագրողների բյուրոյի հրապարակած տվյալների համաձայն՝ մայիս ամսվա համար բավարարված դիմումների գծով վճարված (վճարվելիք) հատուցումների ընդհանուր գումարը կազմել է մոտ 600 մլն դրամ, ինչը նախորդ ամսվա համեմատ նվազել է մոտ 28 մլն դրամով:
«Այնպես չէ, որ ես հիմա ֆինանսապես շատ լավ վիճակում եմ։ Բայց միևնույն է, մտածում եմ, որ ավելի լավ է՝ չաշխատեմ այդ 150.000 դրամը, որն իրենք են առաջարկում, և չնկարահանվեմ անորակ նախագծերում, քան անեմ մի բան, որից հետո փոշմանելու եմ»,- ասում է դերասանուհի Էվա Խաչատրյանը:
«Այդ օրերին ձախ կողմում անընդհատ ցավ էի զգում: Ես հորն ասացի` նայի՛ր` երեխու ոտքը վնասվա՞ծ է: Ես դա էլ եմ զգացել: Ասում էին` ինքը չի զգացել` ինչպես է մահանում: Ասում էի` ինչպե՞ս չի զգացել, եթե ես այդ ցավը զգացել եմ»,- ասում է Անդրանիկի մայրը:
«ԱՄՆ-ը Վիեննայի հանդիպումը կազմակերպեց, որից հետո Ադրբեջանը փորձեց իրեն դուրս դնել Վիեննայի պարտավորություններից, ետ բերեց այդ ծիրի մեջ, ԱՄՆ-ը ստիպեց Ադրբեջանին քաղբանտարկյալներին բաց թողնել, այս ամենն ամերիկյան ճնշման արդյունքն էր և դա օգտագործելու հնարավորություն հայկական կողմն ունի»,- ասաց Ենոքյանը։
Փոփոխության արդյունքում Հայաստանը դրա հետևանքով կհայտնվի ամենաբարձր հարկային դրույքաչափեր ունեցող երկրների խմբում
«Իրանը լուրջ մեծ պետություն է՝ մեծ քանակի հետաքրքրություններով ու թշնամիներով։ Այդ պատճառով Թեհրանը շատ խանդոտ է արձագանքում, եթե ինչ-որ բան փորձում են տեղադրել պարսկական սահմանի մոտ։ Հատկապես, եթե այդ «ինչ-որ բանը» կրակում է, պայթում և պահանջում է ռազմական կոնտինգենտի առկայություն, այդ թվում և՝ ռուսական»։
«Այդ աջակցությունը լինելու է միայն այն դեպքում, երբ Հայաստանը շատ հստակ երաշխիքներ տա, որ ինքը այդ քաղաքականությունը իրականացնելու է: Հետևաբար՝ մենք գործ ունենք մի երևույթի հետ, երբ ֆինանսական հատկացումը պայմանավորվում է որոշակի քայլեր անելու հետ: Սա նաև իր մեջ մեսիջ է պարունակում, որ ի վերջո սա մի բան է, որ հենց Հայաստանի շահերից է բխում և ոչ թե՝ արտաքին ինչ-որ պահանջ»:
Խնդիրը ոչ այնքան՝ տրամադրվող օգնության չափն է (թեև Հայաստանի տնտեսության` օր օրի վատթարացող իրավիճակում յուրաքանչյուր ավել դոլարը մեծ նշանակություն ունի), այլ՝ այդ աջակցության` հայտարարվող նպատակը, «փիլիսոփայությունը», եթե կարելի է այդպես ասել:
ՀՀ բանկային համակարգի ժամկետանց վարկերը 2016 թվականի ապրիլին շարունակել են աճել և հասել են ռեկորդային ցուցանիշի` 46 մլրդ 379 մլն դրամի։ ՀՀ Ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալներով` նախորդ ամսվա` մարտի համեմատ, ժամկետանց վարկերի ծավալն աճել է 892 մլն դրամով կամ 2%-ով, հունվարի համեմատ` շուրջ 6.5 մլրդ դրամով կամ 16.2%-ով։
Նման հայտարարությունը նորմալ, անգամ ողջունելի կլիներ, եթե Հայաստանի արտաքին քաղաքական գերատեսչությունը, ընդհանրապես Հայաստանը` որպես պետություն, համարձակություն ունենար վարելու այնպիսի քաղաքականություն, որն անհրաժեշտության դեպքում իրերը կանվաներ իրենց անուններով, այդ թվում՝ ռուս պաշտոնյաներին ցույց տալով իրենց տեղը:
Այնպիսի տպավորություն է ստեղծվում, որ Վիեննայի վերջին հանդիպմամբ ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացում նախաձեռնությունը Ռուսաստանից, ըստ էության, վերցրած արևմտյան համանախագահությունը «բարեկամաբար» այն վերադարձնում է Ռուսաստանին:
«Գարեգին Նժդեհը հայ ազգի մեծագույն հերոսներից է, ինչպես բարեկամ ռուս ժողովրդի համար մեծագույն հերոս են Ալեքսանդր Նևսկին, Սուվորովը, Կուտուզովը, Ժուկովը և շատ ու շատ մեծ գործիչներ: Եվ Գարեգին Նժդեհն իր ողջ գործունեությունը ծավալել է ոչ թե ինչ-որ մեկի դեմ, այլ հանուն՝ հանուն հայ ժողովրդի ազատագրության, փրկության և անկախության»,- ասաց Էդուարդ Շարմազանովը:
Զախարովայի շուրթերով Ռուսաստանն իր դժգոհությունն է հայտնում Հայաստանի իշխանության կողմից վերջերս դրսևորված որոշակի ինքնուրույնության, Հայաստանի շահերը պաշտպանելուն ուղղված գործողությունների համար: Գարեգին Նժդեհը, կրկնում ենք, ՀՀԿ-ի գաղափարախոսության մարմնավորումն ու իդեալն է:
Հայաստանի ԱԳ նախարարության մամուլի քարտուղար Տիգրան Բալայանը, մեկնաբանելով Երևանում տեղադրված Գարեգին Նժդեհի արձանի վերաբերյալ ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովայի այն հայտարարությունը, թե «Մոսկվան զարմացած է Երևանում Վերմախտի «Հայկական լեգեոնի» հիմնադիրներից մեկի՝ գեներալ Գարեգին Նժդեհի հուշարձանի տեղադրմամբ», հակիրճ պատասխանեց, որ «այդ կապակցությամբ մենք էլ կհայտնենք մեր դիրքորոշումը»:
«Մենք փորձելու ենք, որ իմ կամ իմ ենթակաների աշխատասենյակից դուրս գալու ժամանակ դուք լինեք բավարարված: Բավարարված՝ չի նշանակում, որ ձեր ցանկությունն իրականություն է դարձել: Շատ դեպքերում կարող է բավարարված լինեք, որ ինչ-որ բան սովորեցիք»,- ասաց նա:
«Կարծում եմ՝ իշխանության դիրքից է կախված՝ որ իշխանությունն ինչ կերպ ու ինչ չափով է փորձում ճնշումներ գործադրել»,- Պոլսո Հայոց պատրիարքարանի փոխանորդ Արամ Աթեշյանի՝ Էրդողանին ուղղված բաց նամակի մասին ասում է Հայ Առաքելական եկեղեցու Արցախի թեմի առաջնորդ Պարգև արքեպիսկոպոս Մարտիրոսյանը:
168.am-ը հարցի առնչությամբ պարզաբանումներ ստացավ ՌԴ ԱԳ նախարարության պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովայից: Զախարովան ասաց, որ ՌԴ ԱԳՆ կայքում հրապարակվել էր սխալ ձևակերպմամբ հաղորդագրություն, որն իրենք հստակեցրել են:
