Մենք այժմ, չնայած մեր ժողովրդի հերոսական պայքարին, ապրում ենք մեր պատմության ամոթալի և կործանարար էջերից մեկը։
Հաշվի առնելով համավարակի տարածմամբ ստեղծված իրավիճակը և ՀՀ առողջապահության նախարարության ցուցումը՝ ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը որոշում է կայացրել երկարաձգել աշնանային արձակուրդը ևս երկու շաբաթով՝ մինչև նոյեմբերի 12-ը ներառյալ, բացառությամբ 12-րդ դասարանցիների, որոնք հոկտեմբերի 30-ից կշարունակեն ուսումնառությունը հեռավար ձևաչափով և ուսումնական տարին կավարտեն ինչպես նախատեսված էր՝ հունիսի 4-ին։
Հատկապես պատերազմի թեժ օրերին, հաճախ ձևակերպումներ ես լսում մեր անվտանգությանը վերաբերվող խնդիրների մասին, այն էլ պետական պաշտոնյաների շուրթերից, որոնց հանրայնացումը լուրջ հարցադրումներ է առաջացնում։
«Բաբկենը շատ ընկերասեր, հայրենասեր, հանգիստ բնավորությամբ տղա էր: Երկու եղբայր ունի, ինքը միջնեկն էր, մեծ եղբայրն ամուսնացած է, առանձին է ապրում, ինքն էլ ապրում էր մոր և փոքր եղբոր հետ: Ծառայել վերադարձել էր, բայց որոշեց, որ պետք է պայմանագրային ծառայության անցնի: Արագածավանից շատ ընկերներ ունի, որոնք պայմանագրային ծառայության էին անցել, ասաց՝ ես իմ ընկերների կողքին պետք է լինեմ, ու անցավ պայմանագրային ծառայության»,- 168.am-ի հետ զրույցում պատմեց Բաբկենի մորեղբայրը՝ Գետևոն Վարդանյանը, ապա հավելեց, որ բոլոր եղբայրներն էլ պայմանագրային ծառայության էին անցել:
«Արցախը 26 տարեկան էր, պարտադիր ժամկետային ծառայությունն ավարտել, վերադարձել էր: Կռիվը սկսվեց՝ կամավորագրվեց ու հաջորդ օրն առավոտյան մեկնեց: Ընտանիքում 5 երեխա էին՝ 3 քույր, 2 եղբայր: Քույրերն ամուսնացած են, ինքն ապրում էր ծնողների և եղբոր հետ: Եղբայրն ամուսնացած է, երեխաներ ունի, ինքն էլ մոտ 5 ամիս առաջ էր ամուսնացել… Կինը հղի է, մի քանի ամսից երեխան կծնվի, բայց Արցախը ռիսկ արեց, դուխ արեց, հանուն հայրենիքի՝ հղի կնոջը թողեց ու գնաց կռիվ: Հավերժ փառք իրեն…»,- պատմեց Արցախի հորաքրոջ որդին:
Ադրբեջանաթուրքական ագրեսիայի նախօրյակին՝ Հայաստանի պետական պարտքը նվազել է։ Սեպտեմբերի վերջի դրությամբ պետության պարտավորությունները կրճատվել են շուրջ 113 մլն դոլարով։ Դա տեղի է ունեցել հիմնականում կառավարության պարտքի գծով։ Թեև նվազել են նաև Կենտրոնական բանկի պարտավորությունները։
Այսօր Առողջապահության նախարար Արսեն Թորոսյանը կոչով դիմեց քաղաքացիներին: Կոչում, մասնավորապես, ասվում է, որ կորոնավիրուսային հիվանդության թվերն օրեցօր աճում են զգալի տեմպերով, այսօր հաստատվել է հիվանդության 2213 նոր դեպք:
«Մեր ծնողներն էլ են ամուսնացել պատերազմի ժամանակ, եւ ես հույս ունեմ, որ մենք վերջին սերունդը կլինենք, որ պատերազմի ժամանակ է ամուսնանում։ Այս օրերին կերտվում են ամենահերոսական պատմությունները, մեր երկրի ամեն մի միլիմետրը պաշտպանվում է կյանքի գնով, շուրջ մեկ ամիս մեր տղաները պայքարում են ահաբեկիչների դեմ, եւ սա արդեն հաղթանակ է։ Մեր շարքերը լքում են հերոս տղաներ՝ մեկը մեկից հրեղեն, մեկը մեկից հզոր եւ անձնվեր, եւ այս դատարկվող շարքերը համալրել է պետք, սիրելի կանայք…»
Արցախում զոհված 19-ամյա Սարգիս Վարդանյանը Կոտայքի մարզի Լեռնանիստ համայնքից էր, ապրում էր ծնողների, տատիկ-պապիկի և իրենից փոքր քրոջ հետ:
Արցախյան ռազմաճակատում ծավալված մարտական գործողությունների ժամանակ անմահացել է Երևանի Կոմիտասի անվան պետական կոնսերվատորիայի ուսանող Գոռ Թումանյանը։ Հավերժ փառք մեր բոլոր հերոսներին։
Արցախի Մարտունի քաղաքը հոկտեմբերի 24-ին հակառակորդի կողմից մի քանի անգամ ռմբակոծվել է։ «Արմենպրես»-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց Մարտունու շրջվարչակազմի ղեկավարի տեղակալ Վադիմ Դանիելյանը։
Հմուտ ու կազմակերպված գործողությունների, ճշգրիտ հաշվարկների շնորհիվ փոխգնդապետ Ալեքսեյ Կամոյի Դավթյանը կարողացել է մեծաթիվ կորուստներ պատճառել թշնամական ուժերին և հրետանու հասցեական կրակով նպաստել վերջինիս առաջխաղացման փորձերը կանխելուն: Ներկայացված է «Մարտական խաչ» 1-ին աստիճանի շքանշանի:
Արցախում զոհված Նարեկ Ռաֆիկի Խաչատրյանը 20 տարեկան էր, ընտանիքում 3 երեխաներից՝ ավագը: Նարեկի մորաքույրը՝ Տաթևիկ Մելքոնյանը 168.am-ի հետ զրույցում պատմեց, որ Նարեկը Նոր Հաճընից էր, ապրում էր ծնողների, իրենից փոքր եղբոր և քրոջ հետ:
«Շատ բարի մարդ էր, բոլորին հասնող, ընկերասեր տղա էր… Դպրոցն ավարտել և ընդունվել էր Պոլիտեխնիկ, մեկ կիսամյակ սովորեց ու մեկնեց ծառայության: Կորոնավիրուսի պատճառով դեռ արձակուրդ չէր եկել, բայց երբ զանգում էր, միշտ ասում էր՝ սաղ տոչնի ա, դա իր բառն էր»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արմանի քրոջ ամուսինը՝ Ռազմիկը:
«Բայց նաև նշել էր, որ Ադրբեջանն իր դիրքորոշումն ունի և պաշտոնական առաջարկ ստանալուց հետո այն կհայտնի: Այսինքն, ունենք մի վիճակ, երբ երկու կողմերը ներկայացնող երկրների ղեկավարներն ասում են, որ դեմ չեն կամ համաձայն են խաղաղապահների տեղակայմանը»,- հավելեց Բենիամին Պողոսյանը՝ հիշեցնելով, որ նախկինում թե՛ ՀՀ-ն, թե՛ Ադրբեջանը խաղաղապահների տեղակայմանը դեմ էին արտահայտվում, ընդ որում, նաև մինչև պատերազմը:
Մենք երբեք ընկերների պակաս չենք ունեցել: Բայց շատ կարևոր հարց բարձրացրիք գլխավոր սադրիչի մասին՝ Թուրքիայի. Թուրքիան շարունակում է հանդիսանալ այս իրավիճակի ապակայունացնող ուժը: Մենք հետևողականորեն զգուշացնում ենք այս մասին, մենք ականատես ենք լինում այս ապակայունացնող ագրեսիվ քաղաքականությանը Թուրքիայի հարևանության յուրաքանչյուր ուղղությամբ՝ Մերձավոր Արևելք, Հյուսիսային Աֆրիկա, Մերձավոր Արևելք, և մենք լիովին գիտակցում ենք մեր տարածաշրջան նման ապակայունացնող քաղաքականություն արտահանելու վտանգները: Մենք տեսնում ենք դրա նշանները, երբ ռազմական սպառազինություն էր տեղափոխվում Ադրբեջան, երբ Լիբիայում և Սիրիայի՝ Թուրքիայի կողմից կառավարվող հատվածներում հավաքագրված օտարերկրյա զինյալ ահաբեկիչներ էին տեղափոխվում Ադրբեջան: Եվ այն, ինչ արել է Ադրբեջանը լիովին անհեթեթություն է. Ադրբեջանն այժմ դարձել է ահաբեկչական օջախ:
Արցախում նահատակված Հայկ Արամի Արշակյանը 19 տարեկան էր, 1 տարի չկար, որ զորակոչվել էր, սակայն հասցրել էր դառնալ 30 լավագույն հրետանավորներից մեկը: Ապրում էր Հրազդան քաղաքում՝ ծնողների և 4 տարեկան քրոջ հետ:
Արծրուն Հովհաննիսյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Համառ մարտեր են նաև արևելյան ուղղությամբ։ Որոշ տեղերում թշնամու դիվերսիոն խմբերին հետ ենք շպրտում ելման բնագծեր»։
«Բազմիցս հաղորդագրություններ եղել են, որոնք կարող եք տեսնել մեր էջում, ինչպես նաև հայտնել ենք բոլոր թեժ գծերի հեռախոսահամարները: Իսկ հագուստի և սննդի հարցով պետք է դիմել տվյալ համայնքի տեղական ինքնակառավարման մարմիններին, մարզպետարաններ կամ վարչական շրջանի համայնքապետարաններ»,- պատասխանեց Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության մամլո խոսնակ Սոնա Մարտիրոսյանը:
«ՍիվիլՆեթի» հետ զրույցում ՀՀ ՊՆ ներկայացուցիչ Արծրուն Հովհաննիսյանը, անդրադառնալով հարցին, թե ինչո՞ւ այսօրվա պատերազմում չեն կիրառվում Սու-30 կործանիչները, նախ նշել է, որ Սու-30-ներ ավելի վաղ պիտի առնեինք՝ 20 տարի առաջ, այնուհետ շարունակել է.
Այսօր «Հայրենիք» կուսակցության նախագահ, ԱԱԾ նախկին տնօրեն, գեներալ-մայոր Արթուր Վանեցյանը թիկունքային գործով զբաղված տղամարդկանց զինվորագրվելու կոչ արեց: «Հայրենիք» կուսակցության մամուլի քարտուղար Սոս Հակոբյանը 168.am-ի հետ զրույցում ասաց, որ կոչն արդեն իսկ լայն արձագանք է գտել:
«Միշտ ժպիտը դեմքին էր, ջղայնանալ չուներ ընդհանրապես, շատ բարի մարդ էր, կամեցող, հյուրասեր, նվիրված»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախում զոհված Գուրգեն Միրզոյանի եղբայրը՝ Արայիկ Միրզոյանը:
Վերջին օրերին Ֆեյսբուքի հայկական տիրույթում, ի թիվս այլ վտանգավոր տենդենցների, թափ է հավաքում ևս մեկը՝ հիմարագույն մի ֆլեշմոբ, որի քողարկված տողատակերը, թերևս, քչերն են հասկանում լավ շղարշված հուզականության քողի տակ, բայց որի սփռած ավերածության պտուղները, սակայն, դեռ երկար կվայելենք:
«Աշոտը երեխաներից մեծն էր, ունի իրենից փոքր 2 եղբայր, ապրում էր ծնողների հետ: Աշոտը շատ խելացի տղա էր, չափված-ձևված, իր բերանից երբեք հայհոյանք չեմ լսել, մեկի ոտքը որ տրորեր՝ 10 անգամ պետք է ասեր՝ կներեք: Իր դեմքին անընդհատ ժպիտ կար, անգամ, երբ մահացել է, իր դեմքի ժպիտը կար: Շատ աշխույժ երեխա էր, սիրում էր, օգնել բոլորին, յուրահատուկ երեխա էր»,- պատմեց նրա ազգականը:
Խորը վշտով տեղեկացանք Դիմածնոտային վիրաբուժության բաժանմունքի կլինիկական օրդինատոր Նարեկ Մեսրոպյանի մահվան մասին, ով մարտի դաշտում կատարում էր մասնագիտական պարտքը:
Հայրենիքը վտանգի մեջ է: Գիտեմ՝ մնացել եք միայն թիկունքային գործով զբաղվածներդ, որ երեք շաբաթ շարունակ արել եք թերևս անհնարինը։ Բայց մի զարկ էլ պիտի տանք. անձրևի, ցրտի ու թափվող կրակի տակ առաջնագծում պինդ կանգնած մեր ընկերներին սատարում ու փոխարինում է պետք։ Այս պահին ստի, կենացների ու ինֆորմացիոն վակուումի այս իրողությունը կեղծ հանգստություն է բերում, բայց հավատացե՛ք, իսկապես գործ կա անելու։ Եկե՛ք միասին Հայրենիքը պաշտպանելու. տղերքը մեր կարիքն ունեն։ Սպասում եմ բոլորիդ․ ժամանակը թանկ է:
«Կարենի հայրն այդ պահին աշխարհազորայինների շարքում մարտական պարտականություններ էր կատարում սահմանում, երբ այդ բոթը լսեցինք»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Սիսիանի համայնքապետարանի գյուղատնտեսության և բնապահպանության բաժնի առաջատար մասնագետ Ռուբեն Մանուչարյանը:
«Հեռուստատեսությամբ ցույց են տվել, որ անօդաչու թռչող սարք են խփել, ինչ-որ մեկը Դավթին ասում է՝ Դավիթ, խոցեցինք-խոցեցինք, Դավիթը հրճվանքով, ծիծաղով ասում է՝ խոցեցինք: Ամեն զանգելուց միշտ տրամադրությունը բարձր է եղել, ասել է՝ ամեն ինչ լավ է, ծառայում ենք, պատերազմ է, ծառայում ենք»:
Արցախում ադրբեջանական ագրեսիայի դեմ պայքարում զոհված Սամսոն Ռաչիկի Ամարյանը 32 տարեկան էր, զորացրվելուց անմիջապես հետո՝ 20 տարեկանից, անցել էր պայմանագրային ծառայության: 168.am-ի հետ զրույցում Սիսիանի համայնքապետարանի աշխատակից Ռուբեն Մանուչարյանը պատմեց, որ Սամսոնը 10 տարեկան էր, երբ ընտանիքը Գորիսից տեղափոխվեց Շաքի:
Այսօր ֆեյսբուքյան ուղիղ միացման ընթացքում վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը մի քանի անգամ ընդգծեց, որ պայքարն առաջին հերթին նշանակում է՝ զենք վերցնել և կռվել հանուն մեր իրավունքների այնքան ժամանակ, մինչև հնարավոր կլինի դիվանագիտական եղանակով հասնել ընդունելի որևէ տարբերակի:
