Ռուբեն Վարդանյանը պատրաստ է ռիսկի. նրա դեպքում վաղ է խոսել «պատմության վերջի» մասին, պետնախարարը նրա համար միակ հնարավոր քաղաքական տարբերակը չէ. Մարկեդոնով
«Ոչ թե պետնախարար, այլ քաղաքական գործի՞չ։ Հինգ թեզ Ռուբեն Վարդանյանի հրաժարականի վերաբերյալ» վերտառությամբ գրառմամբ ռուս հեղինակավոր վերլուծաբան Սերգեյ Մարկեդոնովը ներկայացրել է իր 5 մտքերը` Ռուբեն Վարդանյանին Արցախի պետնախարարի պաշտոնից հեռացնելու՝ Արայիկ Հարությունյանի որոշման և Վարդանյանի քաղաքական ապագայի մասին:
Ներկայացնում ենք նրա գրառումն ամբողջությամբ.
«1. Ռուբեն Վարդանյանն այլևս չճանաչված Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության պետական նախարար չէ (պաշտոնը վարչապետի անալոգն է)։ Այս մասին որոշումը հրապարակել է ԼՂՀ ղեկավար Արայիկ Հարությունյանը։ Պետական նախարարի պաշտոնն առաջարկվել է գլխավոր դատախազ Գուրգեն Ներսիսյանին. Վարդանյանն իր պաշտոնում աշխատեց մոտ հինգ ամիս։ Ինչպե՞ս գնահատել այս իրադարձությունը: Ի՞նչ հետևանքների դա կարող է հանգեցնել։
2. Նախ կուզեի խուսափել դավադրության տեսություններից։ Ի՞նչ կարելի է պնդել քիչ թե շատ որոշակիությամբ։ Ռուբեն Վարդանյանի և Արայիկ Հարությունյանի հակասությունները համակարգված սկսվեցին Ստեփանակերտում նոր պետնախարարի հայտնվելու առաջին իսկ օրվանից։ Չափազանց տարբեր մասշտաբի ֆիգուրներ: Եվ այնպես չէ, որ մեկը վատն է, կամ մյուսը շատ լավն է։ Նրանք ուղղակի տարբեր կերպ են ընկալում քաղաքականությունն ու քաղաքական պայքարը։ Ահա թե որն է հիմնական պատճառը, որ նրանց տանդեմը չստացվեց.
3. Չճանաչված հանրապետությունում լուրջ վարչական ճգնաժամ է. 2022 թվականի նոյեմբերի 23-ին ԼՂՀ ինը նախարարներ հրաժարական տվեցին, իսկ 2023 թվականի հունվարին՝ Անվտանգության խորհրդի ամենափորձառու քարտուղար Վիտալի Բալասանյանը։ Հանրապետության կարգավիճակը մազից է կախված, Ադրբեջանի ճնշումը մեծանում է, ԼՂ-ն Հայաստանի հետ կապող միակ զարկերակը արգելափակված է։ Չափազանց նեղ տարածություն մանևրելու համար: Իսկ դրա ընդլայնման ցանկացած փորձ չափազանց վտանգավոր է։
Լավի և վատի միջև կոնֆլիկտի ժամանակ չկա, կա ընտրություն սարսափելիի, վատի և պարզապես վտանգավորի միջև: Վարդանյանը փորձեց որոշակի իմաստ ու ռազմավարություն հաղորդել արցախյան քաղաքականությանը: Նա ձեռնամուխ եղավ շատ խաղացողների խաղաթղթերը խառնել: Չստացվեց: Բայց կարո՞ղ էր ստացվել: Հարցն ամենևին էլ հռետորական չէ։ Իսկ հրաժարականի դեպքը ոչ թե հերքեց, այլ հաստատեց հին ճշմարտությունը. քաղաքականությունը հնարավորի արվեստն է:
4. Արդյո՞ք Վարդանյանի հրաժարականը նշանակում է, որ նա դադարում է քաղաքական գործիչ լինել։ Հարցին կպատասխանեմ հարցով. «Բորիս Ելցինի կամ Հեյդար Ալիևի հեռանալը մի ժամանակ նրանց քաղաքական անկման հոմանի՞շ է դարձել»։ Վարդանյանը մի քանի ամսում բազմաթիվ համախոհներ ձեռք բերեց հայոց աշխարհում։ Եվ հենց Ղարաբաղում, և Հայաստանում, և Սփյուռքում։ Ի՞նչ է անելու նա այս կապիտալով։
Պատասխանները կարող են շատ լինել։ Նա կարող է իր ղարաբաղյան փորձը վերածել հայաստանյան քաղաքականությանը մասնակցության, կամ գուցե զբաղվել իր հուշերով: Այստեղ իր կամքը դեր է խաղում, և այլ գործոններ։ Նա պատրաստ է ռիսկի։ Խնդիրն այն է, որ նույն ԼՂՀ-ում ոչ բոլոր հայերն են պատրաստ ռիսկի: Եվ, ընդհակառակը, նրա հակառակորդ Իլհամ Ալիևը ցույց է տալիս խաղադրույքները բարձրացնելու իր պատրաստակամությունը։
5. Միևնույն ժամանակ ֆիքսենք՝ հետխորհրդային տարածքից խոշոր բիզնեսի ներկայացուցչի հերթական քարոզարշավը դեպի հետխորհրդային իշխանություն չպսակվեց հաջողությամբ։ Այնուամենայնիվ, նախկին ԽՍՀՄ տարածքներում «մեր Պաղեստիններում» հիմնական չափանիշը մնում է ոչ թե ֆինանսական հաջողությունը, այլ մեկ այլ բան։
Սակայն Վարդանյանի դեպքում դեռ վաղ է խոսել «պատմության վերջի» մասին։ Չճանաչված հանրապետության պետնախարարը նրա համար միակ հնարավոր քաղաքական տարբերակը չէ»:
