Եգորը կանգ առավ նախասենյակում ու մտածմունքի մեջ ընկավ` «Դե ես դիտմամբ երկաթյա կլինեմ, որ պառավին վախեցնեմ, թող նա սատկի: Իսկ հետո ես երկաթյա չեմ լինի` չեմ ուզում, ես նորից կլինեմ տղա մայրիկի հետ»:
Երաժշտությունը, գրականությունը եւ փիլիսոփայությունը մոտ են մեր հոգուն, ինչպիսին էլ որ լինեն մեր հավատալիքներն ու համոզմունքները կամ կյանքին նայելու մեր եղանակը: Հնդկաստանը աշխարհի պատմության մեջ իրենից ներկայացնում է մի երկիր ու ժողովուրդ, որ հնուց ի վեր ներքաշված է ճշմարտության որոնումների մեջ` երաժշտության, փիլիսոփայության եւ պոեզիայի բնագավառում, այնժամ, երբ մնացած աշխարհը դեռ նոր էր մոտենում դրան:
Հետաքրքիր է, որ բացի կաշառակերության դեպքերից, աճել են նաև «պաշտոնական լիազորություններ չարաշահելը, անցնելը» տողով արձանագրված հանցագործությունները: Անցած տարի այս «անվանակարգով» գրանցվել էր 240 դեպք՝ 2017-ի 150-ի համեմատ: Մինչդեռ այս տարվա հունվար-հուլիսին արդեն 204 դեպք է գրանցվել՝ նախորդ տարվա նույն ժամանակաշրջանի գրանցված 132 դեպքի համեմատ:
Ինչո՞վ կհարստանա նրա տաղանդը` աստիճանաբար մղվելով դեպի Ասիայի սիրտը: Դեպի ի՞նչ հորիզոններ կուղղի նրան Հնդկաստանը, որի մասին երազում է: Ինչպիսի՞ մարմնավորում կստանա Արեւելքի նկատմամբ իր անսահման սերը, երբ իր համար կավարտվեն շրջագայությունների տարիները, եւ նրա աչքը կկշտանա Ասիայի տեսիլքներից: Դրան կպատասխանի միայն ապագան:
Կարծես որևէ մեկն իշխանություններին մեղադրում է ջրի մակերևույթի նվազման հարցով: Փաստորեն, կարծես ակնարկում են, որ 2 օրվա ընթացքում լճի ջուրը լցվել ու հասել է նախորդ տարվա մակարդակին: Բայց բաց տեքստով նման բան չեն ասում: Որովհետև զավեշտ իրավիճակում կհայտնվեին: Սակայն այն, որ պետական ապարատը բան ու գործ թողած՝ փորձում է այս կամ այն կերպ հաստատել իշխանությունների ասածը, պակաս ծիծաղելի չէ:
Կասկած հնչեցնողները կոնկրետ գործարարներ էին, ում ձեռնարկությունները կարելի է գտնել երկրի 1000 խոշոր հարկատուների ցանկում: Ես առաջարկում եմ այդ ցանկում փնտրել «Ձյունիկ սառնարան» ՍՊԸ-ի հարկային մուծումները: Տեղյակ պահեք` եթե գտաք:
Պաշտոնական վիճակագրությունն արձանագրում է, որ այս տարվա հուլիսի 1-ի դրությամբ, նախորդ տարվա նույն օրվա հետ համեմատած, մեր հայրենակիցներից 8200 մարդ լքել է բիբլիական հայրենիքը։ Պաշտոնական վիճակագրության լեզվով դա ձևակերպվում է այսպես․ «Մշտական բնակչությունը հուլիսի 1-ի դրությամբ նվազել է 8200 մարդով»։ Այսօրվա համար՝ այսքանը։
Մինչ վերջերս հրապարակվող տնտեսական վիճակագրությունը ոչ մի ակնարկ չուներ մեր տնտեսության կառուցվածքի փոփոխության մասին: Մինչդեռ իշխանությունները «տնտեսական հեղափոխության» մեկնարկը վաղուց էին տվել:
Ամենաբարձր գնաճն արձանագրել են «ալկոհոլային խմիչքներ և ծխախոտ» անվանակարգում` 4.2 տոկոս: Խորհուրդ` մի ծխեք և մի խմեք: Երկրորդը «հագուստ և կոշիկ» ապրանքախումբն է` 3.5 տոկոս: Բավարարվեք ունեցածով ու նոր հագուստ ու կոշիկ մի գնեք:
Պատկան մարմիններն առայժմ չեն հրապարակում անցած տարվա ֆինանսատնտեսական տվյալները։ Մինչդեռ, հասկանալի պատճառներով, ոլորտը հասարակական հետաքրքրության կենտրոնում է։
Ծնողները և ուսուցիչները մտածում են՝ որպես տանտերեր, և չեն ուզում դուռը բացել այլ երեխաների առջև։ Ո՞րն է լուծումը։ Լուծումը տունը փոխելն է։ Այլ կերպ ասած՝ համակարգը փոխելը։ Մեզ պետք է ոչ թե ներառում, այլ վերառում։ Ներառումը սխալ է, քանի որ այս դեպքում ենթադրվում է, որ պիտի փոխվեն միայն հաշմանդամություն ունեցող երեխաները և նրանց ծնողները։
Այս տարվա բուհերի ընդունելության քննությունները երկար սպասված էին։ Բանն այն է, որ նախորդ 2 տարիներին դիմորդների թիվը նվազել էր, քանի որ 12-ամյա դպրոցական կրթության անցնելու կապակցությամբ շրջանավարտների թիվը նվազել էր։ Հետևաբար՝ հետաքրքիր էր տեսնել, թե ինչ դինամիկա կա դիմորդների թվի առումով։
Արժույթի միջազգային հիմնադրամը կրկին անտեսեց մեզ։ Ավելի ճիշտ՝ մեր տնտեսությունը՝ իր աճի տեմպերով։ Տեսեք, թե ինչպես դա տեղի ունեցավ։ Չէինք հասցրել ուրախանալ մեր ԿԲ կանխատեսումներով։ Ավելի ճիշտ՝ դրանց փոփոխությունով։ ԿԲ-ն, որ երկու-երեք ամիս առաջ մեր տնտեսության համարյա 6 տոկոսանոց աճ էր կանխատեսում, հանկարծ ավելի լավատես դարձավ։
Այսօր շատ է խոսվում այն մասին, որ ավելի շատ մարդիկ պետք է դառնան աշխատանք ստեղծողներ, ոչ թե աշխատանքի ընդունվողներ։ Եթե շարունակենք այն տրամաբանությամբ, որ մեզ համար պիտի աշխատատեղեր բացվեն, ապա հեռու չենք գնա։
Համաշխարհային փորձը ցույց է տալիս, որ կրթության ոլորտում ներդրումները ցանկալի արդյունք են տալիս, երբ երկրում առկա է տնտեսական զարգացում և անհավասարությունների ցածր մակարդակ։ Եթե երկրի տնտեսական վիճակը վատ է, ապա ուսուցիչների աշխատավարձը ցածր է լինում, ուսուցիչ դառնալու ցանկությունը նվազում է։ Տնտեսապես թույլ երկրներում նաև մեծ է ծնողների անտարբերությունը կրթության նկատմամբ։
Մեր վիճակագրության կոմիտեն անունը փոխելուն զուգահեռ՝ ահագին տարօրինակ նորամուծություններ է իրեն թույլ տալիս:
Նախանցած կիրակի Ղազախստանում կայացած նախագահական արտահերթ ընտրությունները` որպես քաղաքական գործընթաց, չցնցեցին արևելյան հանդարտ կյանքով ապրող երկիրը:
Վերջին շրջանում շատ է խոսվում 12-ամյա դպրոցական կրթության անարդյունավետության մասին։ Այդ մասին խոսում են ոչ միայն ծնողները, աշակերտները, այլև ոլորտի մասնագետները, ուսուցիչները։ Նախարարությունը հայտարարում է, որ ուսման տևողության կրճատման մասին խոսք լինել չի կարող։ Բայց բանն այն է, որ խնդիրն առկա է, և չպետք է անտեսենք։
Օքսֆորդի երեւելի աստվածաբաններից մեկը մի անգամ նկատել է, որ ժամանակակից առաջընթացն իրեն ձեռք չի տալիս այն բանով, որ առաջ է շարժվում, այլ ոչ թե ետ:
Մեր օրերի վտանգավոր մանիպուլյացիաներից մեկն այն է, որ պետք չէ շատ մտածել գիտելիքների մասին, քանի որ կարող ենք Գուգլից օգտվել։ Բայց Գուգլի ամենագետ լինելը չի նշանակում, որ մենք կարող ենք չիմանալ։
Վերնագիրն անցած կիրակի Ղազախստանում նախագահական արտահերթ ընտրություններում հաղթած թեկնածուի կարգախոսն է: 1990 թվականից երկրի անփոփոխ ղեկավար Նուրսուլթան Նազարբաևն այս տարվա մարտին հրաժարական էր տվել նախագահի պաշտոնից:
Այսպիսով, առանց մանրակրկիտ վերլուծությունների, կարելի է ասել, որ Հայոց լեզվի կենտրոնացված քննությունների արդյունքներն արժանահավատ չեն։ Ճիշտ է, այս քննությունը փորձնական էր, բայց ամեն դեպքում կարևոր էր, որ սկիզբը լավ դրվեր։ Ինչո՞ւ ունեցանք այսպիսի պատկեր։
Նախորդ տարվա մայիսի համեմատ՝ կաղամբի գնաճը 78.6 տոկոս է, լոլիկինը` 18.4, վարունգինը՝ 36.3, գազարինը՝ 33.4, գլուխ սոխինը՝ 65.7, իսկ կարտոֆիլինը՝ 38.6: Իհարկե, կարելի է պնդել, որ ընտրողաբար ներկայացվել են առավել շատ թանկացած բանջարեղենները:
Հետհեղափոխական շրջանում կրթության ոլորտի հիմնական զարգացումներից մեկը դպրոցների տնօրենների և բուհերի ռեկտորների ընտրության հետ էր կապված։ Տարիներ առաջ Հայաստանն անցավ դպրոցների և բուհերի ղեկավարներին ընտրելու մեխանիզմին։ Նախկինում այդ պաշտոնյաները նշանակվում էին։
Ժողովրդական պարզ բառապաշարում այս գործընթացն առայսօր էլ որակվում է օտար` «ղումարբազություն» բառով: Համաձայն եմ` տնտեսական առաջընթաց, աշխատանք ու բարեկեցություն խոստացած իշխանությունները համարյա բոլոր ոլորտներում հակառակն են անում: Բայց չեմ կարծում, որ «ղումարբազության» ոլորտում աշխատատեղերի կրճատումը կարելի է տնտեսական աղետ ընկալել:
Պաշտոնապես հրապարակվեց 2019թ. առաջին եռամսյակի 1000 խոշոր հարկատուների ցանկը: Հենց սկզբից հարկավոր է արձանագրել, որ այս փաստաթուղթն ավելի շատ լրագրողներին է հետաքրքրում, քան ուսումնասիրողներին: Պատճառն ակնհայտ է` եռամսյակը կարճ ժամկետ է տնտեսական գործընթացների գնահատման համար:
Կրթական տեխնոլոգիաների ազգային կենտրոնի տրամադրած տվյալների հիման վրա Վիճակագրության պետական կոմիտեն օրերս հրապարակեց հետհեղափոխական Հայաստանի առաջին կրթական վիճակագրությունը։
Երբ 12-ամյա կրթությունը դարձավ պարտադիր, ոչ ոք չմտածեց այն մասին, թե ինչպես են 9-ամյա դպրոց ունեցող գյուղերի երեխաները գնալու հարևան գյուղի կամ քաղաքի դպրոց։
Տնտեսական տեղեկատվության ամենակարևոր լուրը, հարկավ, կարելի է համարել «Աշխատիր, Հայաստան» անունով ծրագիրը, որ մեր իշխանությունները գործարկեցին Աշխատանքի միջազգային կազմակերպության 100-ամյակին նվիրված միջոցառման ընթացքում: Ներկա էր փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանը: Միջոցառման բնույթի հետ կապված նրա ելույթը հետաքրքիր էր:
Հայաստանի նման երկրի համար սպասողական վիճակն ընդունելի չէ, քանի որ մենք արդեն բավական խնդիրներ ենք կուտակել, որոնք լուծելու համար անհրաժեշտ է ոչ միայն հայեցակարգեր ու փաստաթղթեր մշակել, այլև ուղիղ աշխատել համակարգի միջին ղեկավար կազմի հետ։