Սեպտեմբերի 13-ին Հայաստանի ինքնիշխան Հանրապետության վրա մի քանի ուղղությունով Ադրբեջանի զինված ուժերի հարձակումից ավելի քան 10 օր անց շատ ծնողներ իրենց զինծառայող որդիներից որևէ տեղեկություն չունեն։ Ծնողներն այսօր հավաքվել էին Պաշտպանության նախարարության շենքի մոտ՝ պահանջելով տեղեկություններ հաղորդել իրենց տղաների մասին։
Լուրեր են շրջանառվում, որ Գեղարքունիքի մարզի Վարդենիսի տարածաշրջանի Կախակն գյուղից բնակիչներին տարհանում են։
168.am-ի հետ զրույցում Իշխանասարի վարչական ղեկավար Մարատ Պետրոսյանն ասաց, որ Իշխանասարում ընտրելու իրավունք ունեցել է 167 հոգուց ավելին, սակայն ՏԻՄ ընտրություններին մասնակցել են 100 հոգի։
Շիրակի մարզի Անի խոշորացված համայնքի ՏԻՄ ընտրությունների նախնական արդյունքներով գործող քաղաքապետ Արտակ Գևորգյանի ղեկավարած «Ազգ-համայնք» դաշինքը առաջատար է։
Սեպտեմբերի 22-ին ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի 77-րդ նստաշրջանին Նիկոլ Փաշինյանն իր ելույթում անդրադարձել է Ադրբեջանի կողմից Հայաստանի ինքնիշխան տարածք ներխուժելու և ԼՂՀ-ում ապրող՝ Փաշինյանի ձևակերպմամբ՝ հայության անվտանգության մասին։ «Վերջին ագրեսիան տեղի է ունենում այն դեպքում, երբ Լեռնային Ղարաբաղում 2020 թվականի պատերազմի հումանիտար հետևանքները դեռ չեն լուծվել։ Լեռնային Ղարաբաղի հետպատերազմյան վերականգնումը, տեղահանված բնակչության հոգեսոցիալական խնդիրները, հայ ռազմագերիների հայրենադարձությունը […]
168.am-ի հետ զրույցում Ույծի վարչական ղեկավար Արտակ Ավետյանն ասաց, որ սեպտեմբերի 13-ի գիշերը, Ույծին հարակից գրեթե բոլոր գյուղերում պայթում էին թշնամու կրակած արկերը։ Թեպետ Ույծը կրակոցների տակ չի եղել, բայց հենց այդ գիշեր որոշել են կանանց և երեխաներին գյուղից հանել՝ նրանց անվտանգությունն ապահովելու նպատակով։
«Ընտրական գործընթացը մեկնարկում է քվեարկության օրը առավոտյան ժամը 08։00-ին, մեկ ժամ անց կտրվի ԿԸՀ-ի կողմից հաղորդագրություն ընտրությունների ընթացքի մասին, այնուհետև 3-ժամյա պարբերականությամբ կնշվի մասնակցության վերաբերյալ տեղեկություններ։ Թե ինչպիսին կլինի մասնակցությունը, դա, բնական է, արդեն ընտրության օրը, ընտրական գործընթացի ավարտից հետո հնարավոր կլինի դրա մասին դատողություններ անել կամ տեղեկություններ ստանալ»,- եզրափակեց Տիգրան Մուկուչյանը։
168.am-ի հետ զրույցում Նոյեմբերյանի համայնքապետարանի աշխատակազմի քարտուղար Արմինե Ամիրաղյանն ասաց, որ առհասարակ չգիտի, թե ինչու են մարդիկ նման խուճապ ստեղծող գրառումներ տարածում, հատկապես այն դեպքում, երբ Նոյեմբերյանում բոլոր բնակիչներն իրենց տներում են, նույնիսկ տարհանման մասին որևէ խոսք չի եղել։
Սեպտեմբերի 22-ին Նիկոլ Փաշինյանը ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի 77-րդ նստաշրջանում իր ելույթում առավելապես անդրադարձել է Հայաստանի ինքնիշխան Հանրապետության տարածքում Ադրբեջանի սանձազերծած հարձակման մասին, խոսել է նաև Լեռնային Ղարաբաղի տեղահանված բնակչության հոգեսոցիալական խնդիրներից, սակայն որևէ խոսք չկար արցախահայության ինքնորոշման իրավունքի մասին։
168.am-ի հետ զրույցում ԵՊՀ արևելագիտության ֆակուլտետի արաբագիտության ամբիոնի վարիչ, դոցենտ Հայկ Քոչարյանն այս հարցերին ի պատասխան՝ նշեց, որ արաբական աշխարհից փաստացի կա երկու արձագանք՝ Լիբանանից ու Սիրիայից, արաբական մյուս երկրներից պաշտոնապես որևէ նման արձագանք չի եղել։
«Երբ Երևանում նա հայտարարում էր, որ ձեռքերն Արցախից լվանում է, ի՞նչ կապ ունի ՄԱԿ-ի ամբիոնը, որտեղից նրա խոսքը պետք է լիներ այն մասին, թե ինչպես է նա պատկերացնում Հայաստանի ապագան։ Այդ գագաթնաժողովը նրա համար է, որ ամեն երկիր խոսի իր ապագայից, նրա ելույթում ապագային միտված որևէ բան չկար, բոլորը նրա մասին էր, թե ինչպես եկան, ջարդեցին, սպանեցին, բոլորը մեղավոր են, բացի իրենից, և այլն։ Ինչո՞վ է տարբերվում նրա խոսքը Երևանում և ՄԱԿ-ի ամբիոնից։
168.am-ի հետ զրույցում Վայոց ձորի մարզի Կեչուտ բնակավայրի վարչական ղեկավար Արտակ Բագրատյանն ասաց, որ չի կարող ասել, թե ինչ վիճակում է այս պահին Կեչուտի ջրամբարը, քանի որ այդ ամենի վերաբերյալ իրավասու չէ որևէ բան ասել։
Պաշտպանության նախարարության փոխանցմամբ, սեպտեմբերի 23-ին՝ ժամը 07։40-ի սահմաններում, Ադրբեջանի ԶՈւ ստորաբաժանումները կրկին խախտել են հրադադարի ռեժիմը՝ տարբեր տրամաչափի հրաձգային զինատեսակներից կրակ բացելով հայ-ադրբեջանական սահմանի արևելյան ուղղությամբ տեղակայված հայկական մարտական դիրքերի ուղղությամբ։
«Դժվար է ասել, թե ինչ է տեղի ունենում կամ ինչ է սպասվելու, որովհետև մենք չգիտենք, թե Հայաստանի ու Ադրբեջանի իշխանություններն իրար մեջ ինչ են պայմանավորվել։ Ժողովրդին որևէ մեկը որևէ բան չի ասում, չնայած ժողովրդավարություն է, և կարծես թե ժողովրդի թիկունքում որևէ բան չպետք է կատարեին։ Բայց բոլորիս համար էլ ակնհայտ է, որ Բաքուն բավարարված չէ, մեջտեղում ինչ-որ բան կա, որ ուզում է, այդ մարդն էլ խոստացել է ու հիմա չի ուզում տա կամ ձգձգում է։ Եվ այս բոլոր խաղերի արդյունքում հայ տղերք, հայ երեխեք են զոհվում, այս ամենին պետք է վերջ լինի։
«Մենք զարմացել էինք, որ սահմանի ողջ երկանքով Ադրբեջանը պատերազմ է սկսել, բայց այս երեք գյուղերի ուղղությամբ չի կրակում։ Չնայած չեն կրակել, բայց դե տագնապ կար, որովհետև մեր գյուղից երևում էին մեր շուրջը տեղի ունեցող ռմբակոծությունները, կրակոցները, մի խոսքով՝ լարված վիճակ էր»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Բարձրավանի գյուղապետ Օնիկ Ավագյանը։
Պաշտպանության նախարարությունը երեկ հայտնել էր, որ սեպտեմբերի 21-ին, ժամը 20:00-ի սահմաններում Ադրբեջանի ԶՈւ ստորաբաժանումներն ականանետերի և խոշոր տրամաչափի հրաձգային զինատեսակների կիրառմամբ կրակ են բացել հայ-ադրբեջանական սահմանի արևելյան հատվածում տեղակայված հայկական դիրքերի ուղղությամբ: Պատասխան գործողություններով հակառակորդի կրակը լռեցվել է։
Սեպտեմբերի 21-ի երեկոյան ՀՀ պաշտպանության նախարարությունից հայտնել էին, որ ժամը 20:00-ի սահմաններում Ադրբեջանի ԶՈւ ստորաբաժանումները ականանետերի և խոշոր տրամաչափի հրաձգային զինատեսակների կիրառմամբ կրակ են բացել հայ-ադրբեջանական սահմանի արևելյան հատվածում տեղակայված հայկական դիրքերի ուղղությամբ: Պատասխան գործողություններով հակառակորդի կրակը լռեցվել է։ Հայկական կողմից կա մեկ վիրավոր:
168.am-ի հետ զրույցում ԳԱԱ պատվավոր դոկտոր, քարտեզագետ Ռուբեն Գալիչյանը պատասխանելով մեր հարցերին՝ ասաց, որ Ադրբեջանը ցանկանում է հնարավորինս մեծացնել իր տարածքները, ընդարձակվել Հայաստանի հաշվին։
«Այս իրավիճակում մենք ավելի շատ կախված ենք նրանից, թե ինչ կանի Իրանը, կամ ինչ կասի Ռուսաստանը։ Ցավոք, այսօր որպես քաղաքական ֆակտոր՝ մեր դերը բավականին նվազել է։ Եթե նախկինում խոսքը գնում էր այն մասին, թե Ադրբեջանը օկուպացրած տարածքներից դուրս կգա՞, թե՞ չի գա, ի՞նչ պայմաններով, և այլն, հիմա հակառակն է՝ խոսքը նրա մասին է, թե մենք նորից տարածքներ կկորցնե՞նք, թե՞ չէ»,- եզրափակեց Կարեն Իգիթյանը։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության ղեկավար Դավիթ Գալստյանն անդրադառնալով Անդրեյ Վոլկովի հետ հանդիպման մանրամասներին, նշեց, որ հանդիպումը պայմանավորված է եղել ստեղծված ընդհանուր իրավիճակով։
168.am-ը Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի հայաստանյան գրասենյակի հաղորդակցության ծրագրերի պատասխանատու Զառա Ամատունուց հետաքրքրվեց, թե արդյո՞ք Կարմիր խաչից արդեն այցելել են հայ գերիներին, որոնց մասին հայտարարել էր Նիկոլ Փաշինյանը։
«Ինչո՞ւ պետք է իր զավակին հանուն հայրենիքի կորցրած զինվորի մայրը, հայրը նման վերաբերմունքի արժանանա։ Վերաբերմունքը պատշաճ պետք է լինի ոչ միայն այդ ծնողների, այլև բոլոր ազատամարտիկների նկատմամբ, հատկապես, որ մարդիկ կամավոր են գնացել։ Բայց դե հիմա սա է, ի՞նչ կարող եմ ասել»,- եզրափակեց Աիդա Սերոբյանը։
Սեպտեմբերի 13-ին Ադրբեջանի կողմից հրահրված ռազմական ագրեսիայի արդյունքում Հայաստանը կորցրել է տարածքներ։ Ինչպես սեպտեմբերի 19-ին Նիկոլ Փաշինյանն էր հայտնել Անվտանգության խորհրդի նիստում, այդ ագրեսիայի արդյունքում զոհվածների և անհետ կորածների թիվը հասնում է 207-ի, այդ թվում՝ զոհվել է քաղաքացիական 3 անձ, 2 քաղաքացիական անձի գտնվելու վայրը համարվում է անհայտ, վիրավորվել է 293 զինծառայող, 3 քաղաքացիական անձ, գերեվարվել է 20 զինծառայող:
Թշնամին մոտ 20-30 րոպե կրակ է բացել Սյունիքի մարզի Ներքին Հանդ գյուղի ուղղությամբ: Այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց գյուղապետ Խաչատուր Բաղդասարյանը։ «Կրակոցները այս պահին դադարել են, բայց մոտ 20-30 րոպե անդադար կրակել են։
«Գյուղի հետևի հատվածում են կրակել, դեպի Սև լճի հատված։ Գյուղից այս ընթացքում որևէ բնակիչ դուրս չի եկել, ամեն ինչ նորմալ է, մարտական տրամադրությամբ, մեր բանակը կանգնած է»։
168.am-ի հետ զրույցում քաղաքագետ Դավիթ Հարությունովն անդրադառնալով Փելոսիի հայաստանյան այցին և հայտարարություններին, մասնավորապես՝ Ադրբեջանի ագրեսիայի վերաբերյալ, ասաց, որ սա դեռևս չի նշանակում, որ Փելոսիի արտահայտած դիրքորոշումն ունի նաև Միացյալ Նահանգների կառավարությունը։
2020 թվականի արցախյան 44-օրյա պատերազմի ժամանակ ադրբեջանական կողմը սպանում էր հայ զինծառայողներին և անմարդկային վայրագությունների էր ենթարկում դիերը, նրանք սպանում էին նաև ռազմագերիներին՝ նկարահանում և տարածում էին։
168.am-ի հետ զրույցում Վաղատուրի գյուղապետ Հովհաննես Հովհաննիսյանն ասաց, որ գյուղում այս պահին իրավիճակը հանգիստ է, բնակիչներն անցել են իրենց բնականոն աշխատանքին։ Թշնամու կրակոցների հետևանքով վնասվել է գյուղի գազի խողովակը, էլեկտրալարերը, որոնք արդեն վերանորոգվել են։
«Կրակոցներ համայնքի ուղղությամբ շատ են եղել, բայց կոնկրետ սնարյադները վնաս են հասցրել Քարաշենին ու Վաղատուրին՝ առաջինում մեկն է ընկել, իսկ Վաղատուրում՝ 13 -ը։ Ամբողջությամբ վնասվել է Քարաշենի հանդիսությունների սրահը, որը պիտանի չէ օգտագործման, վնասվել է նաև վարչական շենքը։ Վաղատուրում հիմնականում տանիքներն ու պատուհաններն են վնասվել։ Վնասվել էր գազատարն ու էլեկտրասյուները, բայց դա անմիջապես վերանորոգել ենք»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Դավիթ Ղուլունցը։
«Թուրքիան և Ադրբեջանը բացահայտ ասում են, որ ոչ միայն Արցախը, այլև ամբողջ Հայաստանը, նույնիսկ Վրաստանի մի հատվածը։ Նույնիսկ «խաղաղության պայմանագիր» ստորագրելուց հետո մենք ոչ թե թևակոխելու ենք խաղաղության դարաշրջան, այլ հակառակը՝ պատերազմի հավանականությունն ավելի է մեծանալու»։
