Երբ մեր երկրների տնտեսությունները լուրջ դժվարություններ ունեն՝ արժութային ցնցումների հետ կապված, ԵՏՄ երկրները պետք է ինչ-որ կերպ ուրվագծեն ֆինանսական ոլորտում համագործակցության հեռանկարներ: Խոսքը նոր արժույթի ստեղծման մասին չէ:
«Իրանի ապաշրջափակման դրական հետևանքները զգալի կլինեն ժամանակի ընթացքում»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Վալդայ» փորձագիտական ակումբի ներկայացուցիչ, գերմանացի վերլուծաբան Ալեքսանդր Ռարը` անդրադառնալով Իրանի տարածաշրջանային դերի հնարավոր բարձրացմանը:
168.am-ի զրուցակիցն է Արևելագիտության ինստիտուտի գիտաշխատող, ԵՊՀ դոցենտ, արաբագետ Արաքս Փաշայանը:
168.am-ը մի քանի հարց է հղել «Ազգային պաշտպանություն» ամսագրի գլխավոր խմբագիր, ռուս ռազմական վերլուծաբան Իգոր Կորոտչենկոյին:
«ԵՄ-ն նախորդ տարվա ընթացքում վերացրեց Արևելյան գործընկերության շուրջ առկա բոլոր տարաձայնությունները»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց Թբիլիսիի «Եվրոպական ուսումնասիրությունների կենտրոնի» ղեկավար, քաղաքագետ Կախա Գոգոլաշվիլին՝ խոսելով ԵՄ-ի Հարևանության քաղաքականությունից:
«Իրան-Սաուդիան Արաբիա հարաբերությունների սրումն էլ ավելի բարդացրեց Մերձավոր Արևելքում ստեղծված իրավիճակը»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին ասել է իրանցի վերլուծաբան, Tehran Times թերթի նախկին խմբագիր, Press TV-ի վերլուծաբան, քաղաքագիտության դոկտոր Ալի Սալամին` անդրադառնալով Իրան-Սաուդիան Արաբիա հարաբերություններում ի հայտ եկած նոր իրողություններին:
«2015-ը հեշտ տարի չէր»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց ռուս վերլուծաբան, «Ռուսաստանը գլոբալ քաղաքականությունում» ամսագրի գլխավոր խմբագիր, «Վալդայ» վերլուծական ակումբի գիտական տնօրեն Ֆյոդոր Լուկիանովը` ամփոփելով 2015թ. քաղաքական տարին:
«2016-ը բեկումնային տարի չի լինի ղարաբաղյան հակամարտության համար»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց Գլոբալիզացիայի և տարածաշրջանային համագործակցության վերլուծական կենտրոնի ղեկավար Ստեփան Գրիգորյանը՝ անդրադառնալով իր սպասելիքներին 2016-ից:
«Ադրբեջանի զինված ուժերի ապօրինի գործողությունները կարող են հանգեցնել պատերազմական գործողությունների վերսկսմանЖ Նոր պատերազմ թույլ չտալու համար այն երկրների հետ համագործակցությամբ, որոնք անկեղծորեն հետաքրքրված են տարածաշրջանային կայունության պահպանման հարցում, պետք է հրատապ կերպով վերականգնել ռազմաքաղաքական հավասարակշռությունը կամ ռազմավարական պարիտետը…»:
«2015-ը դրամատիկ տարի էր աշխարհի համար»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Անվտանգության և միջազգային հարաբերությունների գերմանական ինստիտուտի փորձագետ Ուվե Հալբախը՝ ամփոփելով անցած տարին ԼՂ հակամարտության գոտում:
«2016-ին ավելի ու ավելի շատ զանգեր պետք է սկսեն հնչել»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Ղարաբաղ» կոմիտեի անդամ Աշոտ Մանուչարյանը՝ ամփոփելով 2015 թվականը:
«ՀՀ-ի կայունությունը կարող է հեշտությամբ խաթարվել ավելի հզոր հարևանների կողմից, և այդպիսի օրինակները քիչ չեն։ Որևէ ուժի դեմ պայքարելն այս իրավիճակում հիմար քաղաքականություն է»:
«Ցավալի է տեսնել, որ կողմերը շարունակում են բռնությունները Նախագահների հանդիպումից հետո, հատկապես այն բանից հետո, երբ Նախագահներն իրենք մտահոգություն հայտնեցին վերջին շրջանի լարվածության և, մասնավորապես, քաղաքացիական անձանց կյանքեր խլած միջադեպերի մասին»:
«Գալիք տարում առավել հաճախակի հանդիպումները թույլ կտան Նախագահներին նեղացնել տարաձայնությունների շրջանակը»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ամերիկացի համանախագահ Ջեյմս Ուորլիքը՝ անդրադառնալով Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահներ Սերժ Սարգսյանի ու Իլհամ Ալիևի՝ օրերս Բեռնում կայացած հանդիպման արդյունքներին:
«Անկասկած, իրավիճակի կայունացման համար հայկական պետությունների ռազմական հրամանատարության համարժեք գործողություններին պետք է ավելացնել նաև քաղաքական դիվանագիտական միջոցներ»,- ասում է Մասիս Մայիլյանը։
«Հետսովետական տարածքում շուտով անիվը կսկսի հակառակ ուղղությամբ շարժվել»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Ռուսաստանի ընտրությունը» ընդդիմադիր շարժման ղեկավար, ռուս քաղաքական գործիչ Վլադիմիր Ռիժկովը:
«Ես կարծում եմ, որ Սերժ Սարգսյանի ելույթը ոչ թե ինքնուրույն էր, այլ, ըստ ամենայնի, կոնսոլիդացված ելույթ էր՝ այս տարբերակով՝ «կուժ, քեզ եմ ասում՝ կուլա, դու լսիր», այսինքն` Հայաստանը սկսեց խոսել հայ-ադրբեջանական հարաբերություններից, բայց խոսում էր նաև Ռուսաստանի անունից, ռուս-թուրքական հարաբերություններից»:
«Դա ամրագրված է նաև ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահների եզրափակիչ հայտարարությունում, որում ասված է, որ նախագահներն աջակցում են միջնորդների աշխատանքին հրադադարի ռեժիմի խախտման ռիսկերը նվազեցնելու, այդ թվում՝ միջադեպերը հետաքննելու մեխանիզմ ներդնելու ուղղությամբ: Հայաստանի Հանրապետությունն ու Արցախը մշտապես աջակցել են այս գաղափարին»:
Անդրադառնալով տարածված տեղեկություններին, թե ինչի մասին կարող է հուշել գագաթաժողովն առաջինը լքելու Ալիևի քայլը և համանախագահների քննարկումները ՀՀ նախագահի հետ, Հայկ Ա. Մարտիրոսյանն ասաց, թե չգիտի` որքանով է ճիշտ Ալիևի հյուրանոց գնալու մասին տեղեկությունը, բայց եթե դա ճիշտ է, ապա կարելի է ենթադրել, որ ադրբեջանցին իրեն չափազանց ինքնավստահ է զգում, և դրա պատճառն այն է, որ հայկական կողմից առայժմ միայն քաղաքակիրթ և խիստ խաղաղասեր վարքագիծ է տեսնում։
168.am-ի զրուցակիցն է Գլոբալիզացիայի և տարածաշրջանային համագործակցության վերլուծական կենտրոնի ղեկավար Ստեփան Գրիգորյանը:
«Սերժ Սարգսյանը նման գնահատական պետք է հնչեցներ շատ ավելի վաղուց»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Բարգավաճ Հայաստան» կուսակցության ղեկավար Նաիրա Զոհրաբյանը՝ անդրադառնալով Մոսկվայում ՀԱՊԿ Հավաքական անվտանգության խորհրդի նստաշրջանում ՀՀ Նախագահ Սերժ Սարգսյանը ելույթին:
«ԱՄՆ-ը, ՌԴ-ն և միջնորդները ցանկանում են կարգավորում, բայց դա պետք է ցանկանան նաև կողմերը` գործուն քայլեր ձեռնարկելով և բանակցելով, սակայն դրա կամքը չկա, քանի որ կողմերի դիրքորոշումները բոլորովին տարբեր են»,- նկատեց ռուս վերլուծաբանը:
«Ի՞նչ արժեքի մասին կարող է խոսք լինել, երբ ռազմական գործողություններ են նախաձեռնում, սպանում մեր զինծառայողներին, հետո նստում՝ բանակցելու մի բանի շուրջ, որի ճիշտ հակառակն են անում և անելու: Դա ժամանակի վատնում է, կորուստ, և կասեի՝ հայկական կողմի համար չարդարացված կորուստ»:
«Երկարատև վտանգն այն է, որ միջադեպերը դե ֆակտո սահմանին անվերահսկելի են դառնում։ Մյուս ռիսկն այն է, որ Ադրբեջանը շարունակում է կառուցել իր ռազմական կարողությունները, նրանք կարող են գերվստահ դառնալ։ Կա հայկական կողմը, որը գուցե փորձի հակադարձել։ Մյուս ռիսկն այն է, որ մեկ կամ մյուս կողմը գուցե փորձի փոխհատուցել ներքաղաքական լարվածությունը` Ղարաբաղի շուրջ լարվածություն հրահրելով։ Ցավոք սրտի, միջազգային խաղացողները չունեն արդյունավետ լծակներ` կարգավորում ապահովելու համար»:
«ՀՀ իշխանությունների նախաձեռնած փոփոխությունը գրավիչ տարբերակ է։ Նախ` այն կօգնի միապետական իմիջից փոքր-ինչ ազատվել։ Խորհրդարանական և նախագահական երկու ձևական ընտրություններ անցկացնելու փոխարեն` կլինի միայն մեկը»։
«Հայկական դրամը կհայտնվի ուժեղ ճմշման տակ»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց տնտեսագիտության դոկտոր, ՄԱՀՀԻ ասոցացված փորձագետ Աշոտ Եղիազարյանը՝ անդրադառնալով նավթի համաշխարհային գների անկմանը, ՌԴ-ի արժույթի շուկայում հնարավոր խուճապին և դրա ազդեցությանը ՀՀ արժույթի շուկայում տիրող իրավիճակի վրա:
«Անձնապես կարծում եմ, որ սիրիական հակամարտությունը ոչ թե ավելի բարդացնում են, այլ լուծման և ելքի միջոց են փնտրում, որն ընդունելի լինի հանրային կարծիքի և ընդհանուր քաղաքականության համար»,- ասում է Հալեպում գործող Հալեպի Ավետարանական համայնքի համայնքապետ Վերապատվելի Հարություն Սելիմյանը:
«Ուզեն թե չուզեն, հետխորհրդային երկրները, այդ թվում` Հայաստանը, իրենց տնտեսությամբ կապված են ռուսականին և ազդվում են այդ շուկայում տեղի ունեցող բացասական զարգացումների արդյունքում, ընկերություններ են փակվում»,- ասում է ՌԴ-ի «Ազգային էներգետիկ անվտանգության հիմնադրամի» հիմնադիր և գլխավոր տնօրեն Կոնստանտին Սիմոնովը։
«Ուզեն, թե չուզեն հետսովետական երկրները, այդ թվում՝ Հայաստանը, իրենց տնտեսությամբ կապված են ռուսականին և ազդվում են այդ շուկայում տեղի ունեցող բացասական զարգացումների արդյունքում, ընկերություններ են փակվում: Մենք փորձում ենք այդ ազդեցությունը մեղմացնել ժամանակ առ ժամանակ, կօգնենք անհրաժեշտության դեպքում, բայց դրան բոլոր ՌԴ-ի հետ կապված երկրները պետք է պատրաստ լինեն»:
«ՀՀ-ԵՄ վերսկսված բանակցությունները հուսադրող են»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց Եվրոպայի քոլեջի դասախոս, նախկին դիվանագետ, Ֆրանսիայի միջազգային և ռազմավարական խնդիրների ինստիտուտի առաջատար վերլուծաբան, ԵՄ կառույցներում ուսումնական ծրագրեր իրականացնող Լոռ Դելքուռը՝ անդրադառնալով ՀՀ-ԵՄ վերսկսված բանակցություններին:
