«Բողոքի ակցիաները, որոնք հիմա տեղի են ունենում՝ առանձնապես գաղափարական պետք էլ չէ, որ լինեն, դրանք ունեն շատ կոնկրետ խնդիր, որովհետև երկիրը խայտառակ պարտություն է կրել: Ավելին՝ իշխանությունը կրող վարչապետը ստորագրել է սեպարատ կապիտուլյացիայի համաձայնագիր։ Դրա նախադրալների մասին չէր խոսվում, առավել ևս 44 օրվա ընթացաքում հասարակությանը, ըստ էության, դեզինֆորմացիա էին մատուցում։ Եվ այնպիսի իրավիճակ մենք ստացանք, որ վիրտուալ աշխարհում Հայաստանը հաղթեց պատերազմը, իսկ իրականում պարտվեց»,- 168․am-ի հետ զրույցում ասաց քաղտեխնոլոգ Վիգեն Հակոբյանը՝ ընդգծելով, որ հսկայական տարածքային, սոցիալ-տնտեսական, բարոյահոգեբանական վնասներ ենք կրել և, ամենացավալին, հազարավոր զոհերն են։
«Ահաբեկիչների թեման մենք դարձրինք մատի փաթաթան, և շատ սխալ արեցինք, որովհետև բոլորս էլ տեսանք, որ ամբողջ աշխարհի համար միևնույն էր, թե ովքեր են այստեղ կռվում՝ ահաբեկիչնե՞ր, թե՞ այլմոլորակայիններ։ Դրա համար ահաբեկիչների թեման շատ շահարկելը որևէ իմաստ չուներ։ Մենք մտածում էինք, որ շահարկենք՝ գալու են օգնելու, բայց բացարձակ այդպես չէ։ Եթե օգնելու լինեին՝ առանց ահաբեկիչների գործոնի էլ կօգնեին։ Պետք է հզորացնենք տնտեսությունը, որպեսզի կարողանանք պատրաստվել հաջորդ ճակատամարտին»։
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականի պահանջով խորհրդարանական և արտախորհրդարանական 16 կուսակցությունների ներկայացուցիչների նախաձեռնած հանրահավաքի մասնակիցները երթով շարժվեցին դեպի Գլխավոր դատախազության շենք: Հանրահավաքի մասնակիցները նաև նախատեսում են շարժվել դեպի Արտաքին գործերի նախարարության շենք, որտեղ հայտարարություն կանեն՝ ուղղված դիվանագետներին:
Դիմում եմ Սասուն Միքայելյանին․ քեզ բոլորը կոմանդիր են ասում, գիտեմ՝ վիրավոր ես, արագ ապաքինում, բայց Էդմոն Մարուքյանի վրա հարձակվելը հայրենիք պաշտպանել չէ, երկիրդ դավաճանից ազատել չէ։ Քո խոսքին եմ սպասում։ Դիմում եմ բոլոր իմքայլական պատգամավորներին․ մենք չենք անելու այնպես, ինչպես դուք արեցինք 2 տարի առաջ․ չենք հրապարակելու ձեր հասցեները, չենք վատաբանելու, նույնիսկ չենք սուլելու։ Վաղն ԱԺ մուտքը մենք բաց ենք պահելու, չենք գալու, որ դուք հանգիստ, պաշտպանված մտնեք ԱԺ, բայց խնդրում, պահանջում ենք՝ կանգ առեք, դուք դեռ երիտասարդ եք, վաղն այս քաղաքում քայլելու եք, այնպես ապրեք, որ ձեր ծնողները հպարտանան, որ զավակն ունենա արժանապատվություն։ Մի դավաճանեք ոչ ձեզ, ոչ ձեր ընտանիքը, հատկապես երկրին։
«Ատելությունն այնքան է լցվել փողոց, որ այլևս սահման չունի։ Սոցիալական ցանցերում այսօր սահման չկա, փողոցում չկա։ Ատելությունը կազմաքանդումն էր, որ նրանց մտքում էր։ Անցնող մի քանի օրերին բոլոր քաղաքական հակառակորդներին, առանց աչք թարթելու, լոկ մեկ քաղաքական պատվերով՝ բռնեք, նստացրեք, չի ստացվի՝ վաղը, մյուս օրը բռնեք։ Առաջին օրվա հանրահավաքից հետո, երբ հրավիրեցին ԱԱԾ, նայում էի քննիչներին, ամեն մեկը մեզնից մեկն էր, զրուցում էինք, մեկը հարազատ էր կորցրել, մյուսը վիրավորվել էր, ասում եմ՝ տղերք, լավ, բայց դուք անում եք այդ պատվերը։ Հատուկ քննչական ծառայությանը, Սասուն, հատուկ քեզ, փոխվելու է իշխանությունը, հազարավորները հայրիկիդ մասին լավն են ասել, լավ վճիռների մասին են ասել, պատկերացնո՞ւմ ես՝ քո մասին ինչեր են ասելու։
«Արդեն մի քանի օր շարունակ ամբողջ Հայաստանը, ամբողջ հայությունն ալեկոծվել է։ Մի քանի օր շարունակ հայ ժողովուրդը քուն, հանգստություն, խաղաղություն չունի՝ ի տարբերություն մեկ մարդու և նրա նեղ շրջապատի և 84 պատգամավորների, որոնք չեն հասկանում Հայրենիքի կորստյան զգացումը, չեն գիտակցում, թե ինչ են կորցրել։ Միգուցե չեն էլ կորցրել, որովհետև իրենցը չի եղել։ Հայ ժողովուրդը սգում է, ապրում և ողբում է այդ կորստով։ Թերևս պատահական չէր, որ այսօր Արցախի թեմի 30 տարվա առաջնորդ Պարգև Սրբազանը սրտի կաթված էր ստացել, որովհետև ով-ով, Պարգև Սրբազանն է, որ գիտի՝ ինչ է կորցրել։
Հադրութցիները նշեցին, որ նամակ են փոխանցում ՀՀ նախագահին, որը 4 կետ է ներառում․քննության առնել Հադրութի դեօկուպացիայի խնդիրը, անպայման ջանքեր գործադրել, որպեսզի խնդրի լուծումը վերադառնա ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի բանակցային օրակարգ, սկսել իրավական գործընթաց՝ տեղահանվածների խախտված իրավունքները վերականգնելու և որոշակի փոխհատուցում տալու համար, ինչպես նաև ձեռնարկել ջանքեր՝ Հադրութի պատմամշակութային արժեք ներկայացնող հուշարձանները պահպանելու իմաստով։
«Այդքան անհավասար ուժերի ներգրավման դեպքում արդեն պարզ էր, թե ինչ վիճակում կարող էինք հայտնվել, եթե դիվանագիտական դաշտում չհաջողացնեինք մեր դաշնակիցներին ներգրավել հօգուտ մեզ։ Պետք էր հաշվի առնել, որ 80 միլիոնանոց Թուրքիայի դեմ մեն-մենակ էինք պատերազմում՝ 30 տարիների ընթացքում լինելով տնտեսական շրջափակման մեջ և այլն»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Ադրբեջանահայերի ասամբլեայի» նախագահ, ադրբեջանագետ Գրիգորի Այվազյանը՝ շեշտելով, որ, եթե դիվանագիտական դաշտում հասնեինք նրան, ինչ կարողանում էին պահպանել ռազմական դաշտում, մենք ավելի շատ բարենպաստ պայմաններում կլինեինք։
ՀՅԴ Ամերիկայի կառույցի երիտասարդական թևի նախաձեռնությամբ Գլենդելի հայությունը նոյեմբերի 14-ի երեկոյան բողոքի հանրահավաք անցկացրեց:
Լոռու մարզի Ջրաշեն գյուղում ժամանակավոր բնակություն հաստատած արցախցի ընտանիքն օգնության կարիք ունի․ անհրաժեշտ է կաթի փոշի, տակդիր, հագուստ, տաքացուցիչ, վերմակ, ներքնակ։ Ընտանիքի մոր՝ Լիլյա Պետրոսյանի փոխանցմամբ՝ իրենք օրեր առաջ դիմել են Լոռու սոցիալական ապահովության տարածքային բաժին, սակայն ասել են՝ սպասեք։
«Ազգուրացության ծանր ամպը չոքել է բոլորիս վրա։ Սրբազան Շուշին չկա, Արցախը բզկտված է, որոնց պաշտպանության համար հազարավոր զոհեր տվեցինք։ Նահատակվեցին մեր զավակներն ու եղբայրները, որոնց շիրիմները դեռ թաց են։ Հերոսաբար զոհվեցին երիտասարդներ, ովքեր դեռևս չէին հասցրել ճանաչել, թե ինչ բան է սիրելի աղջկա համբույրը։ Նրանք այլևս երբեք չեն ուրախանալու իրենց հարսանիքներում, քանզի ամուսնացան հավերժության հետ։
Հադրութցիներն ու Արցախի մյուս շրջանների բնակիչներն այսօր հավաքվել էին Հայաստանում ՄԱԿ-ի գրասենյակի դիմաց՝ պահանջելով, որ ՄԱԿ-ն արձագանքի Ադրբեջանի ագրեսիվ գործողություններին, ինչպես նաև՝ վերադարձնել Հադրութը։
«Բերձորից եմ, դիմել եմ տեղի տաքսի ծառայություններից մեկին՝ բեռներ տեղափոխելու համար, սակայն պահանջել են մոտ 90․000 դրամ։ Ստեղծված իրավիճակում դա վճարելն անհնար է։ Կան շրջաններ, որ մարդիկ դպրոցներից չեն կարողանում պետական գույքը, գրքերը տեղափոխել։ Գոնե գան, օգնեն։ Բեռնատար մեքենաների անհրաժեշտությունը շատ մեծ է։ Մենք չենք կարող այս ամենը թողնել այստեղ։ Մեր արխիվային մատյանները, մեր գույքը, մեր գրքերը․․․ դրանք տեղափոխել է պետք շատ արագ։ Մենք ժամանակ չունենք։ Մարդիկ փորձում են դուրս բերել ավելի քան 20 տարվա ստեղծածը»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց արցախցի Լենա Պողոսյանը։
«Մեր ակցիայի նպատակն այն է, որ այն հողերը, որոնք Ադրբեջանի զինված ուժերի կողմից չեն գրավվել պատերազմի ընթացքում, սակայն համաձայնագրով անցնում են Ադրբեջանի տիրապետության տակ, բանակցենք, և լինեն մերը։ Մի տող չկա Արցախի շահի մասին։ Որտե՞ղ ենք մենք։ Մենք ակցիան անցկացնելու ենք համանախագահող երեք երկրների դեսպանատների դիմաց։
Նրա խոսքով՝ մեծ մասի մոտ կա տպավորություն, որ 100 տարի անց կրկնվեց պատմությունը։ 1920 թվականին, առանց Հայաստանի կարծիքը հաշվի առնելու, Մոսկվայի պայմանագրով ռուսների և թուրքերի կողմից իրականացվեց հայկական հողերի բաժանում։
Պարույր Հայրիկյանն ընդգծեց՝ համաձայնագրում Թուրքիայի մասին խոսք չկա, սակայն նոյեմբերի 10-ին հաղորդագրություն տարածվեց Ռուսաստանի և Թուրքիայի կողմից Ադրբեջանի տարածքում հրադադարի վերահսկման կենտրոն ստեղծելու մասին, սակայն հարց է առաջանում՝ ո՞ր պայմանագրով։
«Կարելի է անվերջ զարմանալ ու օրինակ ծառայել աշխարհին՝ հայ այրերի, զինվորի բազկով։ Փախստականներին, դիրքերին շատ ակտիվ ամեն ինչ հասցվում է, և դա՝ շնորհիվ ժողովրդի ինքնակազմակերպման։ Սակայն 30 տարի ունենալ այսքան հակահայ, հակապետական իշխանություններ, որ մեկը մյուսին պաս տալով՝ բերեցին, հասցրեցին սրան, ես չեմ կարողանում հասկանալ։
ԱԻՄ առաջնորդ Պարույր Հայրիկյանի կարծիքով՝ իրավիճակի շտկման ճանապարհներ կան, և ինքը՝ որպես ամենածրագրային ազգային գործիչ, ինքնորոշման շարժման հիմնադիր, ՀՀ վարչապետին հրավիրել է երկխոսության։
Արցախի Մարտունի քաղաքից ժամանակավոր Լոռու մարզի Ջրաշեն գյուղում բնակություն հաստատած ընտանիքն օգնության կարիք ունի․անհրաժեշտ է կաթի փոշի, տակդիր, հագուստ, տաքացուցիչ, վերմակ, դոշակ։
Ադրբեջանի բնակչությունը շարունակում է կամ փորձում է հավատալ իրենց ղեկավարի ամենօրյա ստերին։ Սեպտեմբերի 27-ից՝ իրենց կողմից սանձազերծված պատերազմի առաջին օրերին գրաված մի գյուղը գրեթե ամեն օր գրավում ու հրճվում են։ Հետո ուրախանում են իրենց տգետ ֆոտոշոփի վարպետների կատարած գործերը տեսնելով։
«Հայաստանում դպրոցների աշնանային արձակուրդից հետո դասապրոցեսի վերականգնման մի քանի տարբերակ է քննարկվում»,- այս մասին նոյեմբերի 5-ին հրավիրված մամլո ասուլիսի ժամանակ ասել էր ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարի տեղակալ Ժաննա Անդրեասյանը:
«Ադրբեջանի ձեռագրում ոչինչ չի փոխվել, նրա գործելաոճը մնացել է նույնը։ 1936թ․ հետո եղել է կտրուկ փոփոխություն, հակահայ քաղաքականությունն ակտիվացել է, Գանձակը դարձել է Կիրովաբադ, շատ դպրոցներում հայերենը տուժել է, կադրային հակահայ քաղաքականություն են վարել ու բերել, հասցրել են այն իրավիճակին, որ, ինչպես նշվում է բազում աղբյուրներում, ամեն տարի ադրբեջանական ԽՍՀ հայաբնակ տարածքներից առնվազն 10․000 հայ հարկադրված է եղել հեռանալ»:
«Մեր բոլոր զինվորներին ես մաղթում եմ առողջություն, անփորձանք լինեն։ Ամբողջ ժողովուրդն իրենց սիրում է, նրանց հերոսական արարքները փառավորում ու դրանով է ապրում՝ սպասելով սխրանքների։ Այսօրվա պատերազմը նաև գիտության պատերազմ է։ Պետք է մեր վերաբերմունքը թեքվի դեպի նոր տեսակի ռազմական գիտահենք արտադրություն»,- եզրափակեց ՀՀ Գրողների միության նախագահը:
Կոտայքի մարզի Նոր Գեղի գյուղում բնակվող 7 հոգանոց ընտանիքն օգնության կարիք ունի։ Ընտանիքի մայրը՝ Լուսինե Ասրյանը, ասում է՝ երեխաներից Հայկը, ով 8 տարեկան է, հասցրել է ունենալ 32 վիրահատություն, ունի աղիքային սուր անանցանելիություն։ Երեխային վերջին անգամ վիրահատել են հոկտեմբերին, անհրաժեշտ է գումար, որպեսզի գնեն դեղորայք, հետևեն ու պահպանեն սահմանված սննդակարգին։
Խաղացե՛ք շախմատ՝ օգնելու համար Հայաստանին և Արցախին։ Մրցաշարը կմեկնարկի նոյեմբերի 14-ին և կավարտվի դեկտեմբերի 12-ին։ Հավաքված գումարն ուղարկվելու է Հայաստան համահայկական հիմնադրամին՝ himnadram.org:
Հոկտեմբերի 30-ի գիշերն ադրբեջանական ուժերն Արցախի անտառային տարածքներում, որտեղ խաղաղ բնակիչներ են պատսպարվում, կիրառել են Ժնևյան կոնվենցիայով արգելված և քիմիական զենքի տարրեր՝ սպիտակ ֆոսֆոր պարունակող զինատեսակ։
«Լոմբարդիան Իտալիայի առաջին շրջանն է, որը ճանաչել է Արցախի Հանրապետության անկախությունը։ Շնորհակալություն, Լոմբարդիա, միշտ առաջամարտիկ, միշտ ուժեղ, միշտ հավատարիմ համընդհանուր արժեքներին»,- ասվում է Իտալիայում Հայաստանի դեսպանության հաղորդագրության մեջ։
«Ես մանկուց գամված եմ անվասայլակին, չունենք աշխատանք, ապրում ենք հիվանդության համար սահմանված գումարով, որը չի հերիքում, չեմ կարողանում դեղեր գնել։ Կա նոր անվասայլակի անհրաժեշտություն, որը նույնպես այս պահին ձեռք բերել հնարավոր չէ։ Ունենք սննդի և հագուստի կարիք։
Երևանում ՄԱԿ-ի գրասենյակի մոտ քաղաքացիները հերթական բողոքի ակցիան իրականացրեցին նոյեմբերի 3-ին՝ ընդգծելով, որ սեպտեմբերի 27-ից սկսված թուրք-ադրբեջանա-ահաբեկչական ագրեսիայից հետո ՄԱԿ-ը որևէ հստակ քայլ չի արել այդ ագրեսիան կանխելու ուղղությամբ:
«Հատկապես «Արաբական գարնան» գործընթացներից հետո միաժամանակ մի քանի հիմնախնդիրներում այս երկու մրցակից դերակատարները, որոնք մուսուլմանական աշխարհում առաջնորդելու մրցակցության մեջ են, հստակ շահերի բախում ունեցան․ օրինակ՝ Եգիպտոսում, երբ Սաուդյան Արաբիան աջակցում էր գործող իշխանությանը, իսկ Թուրքիան և, նրա հետ միասին, Կատարն աջակցում էին Մուհամադ Մուսրիի գլխավորած «Մուսուլման եղբայրներ» կազմակերպության կողմից գլխավորած կառավարությանը։ Այս նույն մրցակցությունը դրսևորվեց սիրիական հակամարտության ընթացքում։