Թրոմբոֆիլիան արյան մակարդման խանգարում է, որը մեծացնում է թրոմբոզի (արյունատար անոթներում արյան մակարդուկների առաջացում) վտանգը։ Մանրամասների մասին զրուցել ենք ՀՀ ԱՆ «Յոլյան» արյունաբանության և ուռուցքաբանության կենտրոնի հեմոֆիլիայի և թրոմբոզի կենտրոնի բժիշկ-արյունաբան Նելլի Սարգսյանի հետ։
Ինչպիսի՞ միրգ-բանջարեղեն ենք օգտագործում, որքանո՞վ են դրանք անվտանգ. Այս հարցերի շուրջ զրուցել ենք ՀՀ ԳԱԱ Էկոկենտրոնի սննդի շղթայի ռիսկերի գնահատման կենտրոնի ղեկավար Դավիթ Պիպոյանի հետ։
Վերջերս հրապարակում եղավ այն մասին, որ տեղական միրգ-բանջարեղենում հայտնաբերվել են թունաքիմիկատներ։ Արդյո՞ք այդպես է։ Ինչպե՞ս պետք է օգտագործել թունաքիմիկատները, ի՞նչ քանակով։ Թեմայի շուրջ զրուցել ենք Հայաստանի ազգային ագրարային համալսարանի Ագրոնոմիական ֆակուլտետի դեկան Արմենակ Տեր-Գրիգորյանի հետ։
Արյան բարձր ճնշումը տարածված հիվանդություն է, որն ազդում է զարկերակների վրա: Այն նաև կոչվում է գերճնշում կամ հիպերտենզիա:
Կոմպոզիտոր Շուշան Սարգսյանը (ՇՈՒՇԱՆ) ստեղծել է «Reflections» և «Dialogue» մոնո-օպերաները, որոնք ամերիկյան AFL Music-AFL Productions-ը ներկայացրել է Recording Academy-ի 68-րդ ամենամյա «Գրեմմի» մրցանակաբաշխության (2026 թ.) «Լավագույն ժամանակակից դասական ստեղծագործություն» անվանակարգում։
Մեր շարժիչ ուժն ավելի շատ վախն էր։ Երբ կրակի, հրետակոծության տակ չէիր, դրա մասին չէիր մտածում, սակայն, երբ կարիքդ կար ու քեզ կանչում էին, այդ ժամանակ անկախ քեզանից ինչ-որ գերբնական ուժ ես ձեռք բերում, որ պետք է գնաս-հասնես, հանես, մի բան անես։
Հերպեսը (տենդաբշտիկ) աշխարհի ամենատարածված վիրուսային հիվանդություններից մեկն է: Այն ունի կրկնվելու հատկություն: Սովորական հերպեսով վարակված է աշխարհի բնակչության մոտ 90 տոկոսը: Վիրուսից խուսափելու, առաջացրած բարդությունների մասին զրուցել ենք Ինֆեկցիոն հիվանդությունների ազգային կենտրոնի բժիշկ-վարակաբան Հայկ Հարությունյանի հետ:
168TV-ի զրուցակիցն իսպանաբնակ կենսաբան Աննա Նեբիշն է։
Օստեոարթրիտը կանխարգելելու համար պետք է խուսափել ավելորդ քաշից, որպեսզի հոդերի վրա հավելյալ ծանրաբեռնվածություն չընկնի։
Ես կարող եմ զուսպ ապրել, բայց իրավունք չունեմ որևէ մեկին մեղադրել, որ ուզում է ամեն օր նոր մի բան հագնել։ Մեր ամբողջ ողբերգությունը բոլոր բնագավառներում դարձել է ստամոքս, շոր ու կոշիկ, ինքնաթիռի տոմս։ Բա մենք ո՞նց ենք մտածում, որ մեզ պետք է հարգեն, սրտները ցավի մեր տարածքային, մարդկային կորուստների համար։ Մեր որկրամոլ վիճա՞կը պետք է հարգեն։
Հոդերի ցավը և այտուցվածությունը հոդաբորբին բնորոշ ախտանիշներից են, որոնք հաճախ նաև ուղեկցվում են մկանային կարկամությամբ, մաշկի տեղային կարմրությամբ և տաքությամբ։ Ե՞րբ և ինչո՞ւ է զարգանում հոդացավ, որո՞նք են բուժման եղանակները։ Այս մասին զրուցել ենք ռևմատոլոգ Վիրաբ Սևոյանի հետ։
168.am-ի զրուցակիցը գեղանկարիչ Վաչագան Պողոսյանն է։
Բոլորին բնորոշ է գլխացավը. ո՞ր դեպքում է պետք դիմել նյարդաբանի։ Այս մասին զրուցել ենք նյարդաբան Անուշ Գասպարյանի հետ։
Հայության զգալի մասը դուրս եկավ Հայրենական՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո։ Երիտասարդության մի մասը զոհվեց պատերազմում, մյուս մասը վերադարձավ։ Խորհրդային իշխանությունը 1960-70-ական թվականներին որոշում ուներ բուհն ավարտած երիտասարդներին՝ գյուղատնտեսության, մանկավարժության, բժշկության բնագավառում ապահովել աշխատանքով։ Նախիջևանի տարածքում դա ևս իրագործեց Ադրբեջանը։ Գյուղ էին ուղարկում գյուղատնտեսի, հետո նրա ընտանիքն էր գնում, և այդպես շարունակ։ Նրանք 6-10 երեխա էին ունենում ու մի քանի տարի հետո դպրոց էին բացում։
Մազաթափության և մազակալման խնդիրների մասին զրուցել ենք «Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ» բժշկական կենտրոնի էնդոկրինոլոգիական ծառայության ղեկավար Հերմինե Դանիելյանի հետ։
Մեկնարկում է նոր ուսումնական տարին։ Այն ուրախացնում է ծնողներին, բայց՝ ոչ երեխաներին։ Ինչպե՞ս նրանց տրամադրել դպրոցին։ Այս մասին զրուցել ենք հոգեբան, հոգեթերապևտ Օֆելյա Հարությունյանի հետ։
Կարծում եմ՝ խոշոր կալվածատիրոջ, ավատատիրոջ տնտեսական համալիր է, որտեղ պատրաստել են կերակուր, հաց են թխել հսկայական կալվածքի համար։ Սա մի ընտանիքի չի պատկանում։ Հավանաբար՝ 200-300 հոգու համար ուտելիք են պատրաստել։
Հայաստանում պետք է օրենքն անցնի, մարդիկ պետք է օրենքով աշխատեն, ու երբ ՀՀ-ն դառնա օրինավոր երկիր՝ դառնալու է փոքրիկ դրախտավայր։ Այդ ժամանակ բոլորը վազելով գալու են։ Հիմա տեսնո՞ւմ եք՝ ՌԴ-ում, Ուկրաինայում ինչ է կատարվում։ Ո՞ւր են նայում այդ հայերը։ Մեծ մասը գնում են օտար երկրներ, բայց իրենց ապաստանը Հայաստանում է։ Հայաստանը եթե չլինի՝ սփյուռքը չկա։
Աճուկային ճողվածքը որովայնային ճողվածքների առավել տարածված տեսակներից է, որի ժամանակ որովայնի պարունակությունը, օրինակ, աղիքի մի մասը, դուրս է գալիս աճուկային խողովակից՝ հայտնվելով մաշկի տակ: Խնդրի մասին առավել մանրամասն զրուցել ենք «Արաբկիր» բժշկական կենտրոնի Ընդհանուր և մանկական վիրաբույժ Գարիկ Առաքելյանի հետ։
Շատ դրական կողմեր ունենք, բայց կյանքում դրականը չեն գնահատում ու միշտ մարդիկ միմյանց բացասական կողմերն են մատնանշում։ Երանի այդ մեկը ճիշտ կարողանանք կատարել, իրար դրական ազդակներ տանք, գնահատենք։ Հայերը խելացի ժողովուրդ են, բայց անձնական կյանքում, իսկ հավաքական կյանքում այդ խելքը չի աշխատում։ Սա է մեր հիմնական պրոբլեմը։
Մի քանի նախապայման է անհրաժեշտ․ առաջինը՝ բժշկի գրագետ, լավ պատրաստված լինելն է, երկրորդ պայմանը լավ սարքավորումն է։ Եթե սարքը լավը չէ՝ հնարավոր է լիքը պաթոլոգիաներ բաց թողնեն այդ պատճառով։ Կարևոր է նաև տվիչն աշխատացնելը և տարածական պատկերացում ունենալը։
Ֆիզիոթերապիան հիմնական ֆիզիկական գործոնների բուժիչ ազդեցությունն է օրգանիզմի վրա։ Դրա մեջ մտնում են հոսանքները, լույսը, ջուրը, ցեխաբուժությունը, ուլտրաձայնային թերապիան։ Կիրառվում է հենաշարժիչ համակարգի, մկանացավերի, ինչպես նաև նյարդաբանական ցավերի դեպքում, երբ դեղորայքով հնարավոր չի լինում կարգավորել։ Հոդացավերի, մեջքի ցավերի, շնչառական համակարգի հիվանդությունների (թոքաբորբ, բրոնխիալ ասթմա) ժամանակ ևս կիրառվում է։ Ուժեղացնում է իմունիտետը, և հիվանդներն ավելի արագ են վերականգնվում։
Հարցազրույց՝ ազգագրագետ, գորգագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու Աշխունջ Պողոսյանի հետ։
Օստեոխոնդրոզը տարածված հիվանդություն է։ Այն բնորոշվում է միջողային սկավառակի, հարակից հոդային մակերեսների, ողնաշարի կապանային համակարգի վնասումով։ Հիվանդության առաջացման, բուժման մասին զրուցել ենք կինեզիթերապևտ, ռեաբիլիտոլոգ Արամ Նալբանդյանի հետ։
Հետաքրքրության համար մեկ անգամ օգտագործեցի ու ապշեցի, որովհետև գաղափար տվեցի արհեստական բանականությանն ու ասացի, որ վերամշակի երաժշտությունը ռոքային ոճով, իսկ թե ի՞նչ արեց՝ ուղղակի ապշեցուցիչ էր։ Ինչքան զարգացած համակարգ են ստեղծել։ Զարմանալի էր։ Գաղափարների համար կարելի է օգտագործել, բայց ոչ միշտ։ Կարող է քեզ օգնել, գաղափար տալ։
Թոքերի քրոնիկ օբստրուկտիվ հիվանդությունը (ԹՔՕՀ) միավորում է երկարատև ընթացքով թոքերի քրոնիկ բորբոքային հիվանդություններ, որոնք ընթանում են ժամանակի ընթացքում խորացող շնչառական խանգարումներով:
Սննդային թունավորումն անորակ կամ թունավոր սննդամթերքի օգտագործումից առաջացող սուր հիվանդություն է։ Ախտանշանների, ինքնօգնության և այլ հարցերի մասին զրուցել ենք Ինֆեկցիոն հիվանդությունների ազգային կենտրոնի տնօրեն, վարակաբան Արմեն Օհանյանի հետ։
Լռել է աշխարհը, գուցե ձեռնտու չէ, բայց ժամանակը կամաց-կամաց գալիս է, ու մենք կտեսնենք, որ Հայաստանը նորից վերելք կապրի, նորից կասի՝ սպասեք, ես այսպիսի տիեզերական առաքելություն ունեմ այս աշխարհում։ Շատ ենք լճացել։ Հզոր ենք եղել մեր մշակույթով, ու ուզում եմ, որ այսօրվա մեր կառավարությունը, մարդիկ հասկանան, որ առանց մշակույթի գործիչների՝ մենք ուղղակի կկործանվենք, և դրա համար մեզ մեջք, օգնություն է պետք։ Սա կոչ է, որ մի քիչ հիշեին մեր մասին և հնարավորություն տային։
Հիպնոսն օգտագործվում է որպես մարդու առողջական վիճակի բարելավման և ներքին ուժերի ակտիվացման միջոց: Արդյո՞ք այն կարող է պայքարել դեպրեսիայի, սթրեսի դեմ կամ բժշկել։ Այս մասին զրուցել ենք Խ․ Աբովյանի անվան պետական մանկավարժական համալսարանի կլինիկական հոգեբանության ամբիոնի դասախոս, հոգեբան, հոգեթերապևտ Սիրինա Առաքելյանի հետ։
Պսորիազը երկարատև ընթացքով տարածված մաշկային հիվանդություն է, որը կարող է ախտահարել նաև հոդերը։ Հիվանդության մասին առավել մանրամասն զրուցել ենք մաշկաբան Էդուարդ Ավագյանի հետ։
