«Ես մի փոքր կարողանում եմ ինձ տիրապետել, բայց սկեսուրս, ամուսինս կոտրված են: Ամուսինս սկզբից մինչև վերջ եղել է ռազմաճակատում, հիմա վերադարձել է: Այնտեղից մի քիչ կահույք ենք բերել, որոշ չափով հագուստ, ու վերջ: Փորձում ենք այստեղ աշխատանք գտնել, սպասում ենք նաև առաջարկների: Ամուսինս 10-ից ավելի տարի զինված ուժերում է ծառայել, սովորել է Վազգեն Սարգսյանի անվան ռազմական ինստիտուտում, իսկ ես կենսաբանության ուսուցչուհի եմ աշխատել»:
«Որոշ գյուղեր, որ նույնիսկ այդ հայտարարությամբ նախատեսված չէին, էլի անցնում են Ադրբեջանին։ Ո՞վ է այս հարցերին տեր կանգնելու։ Մենք կառավարություն չունե՞նք, կամ Արցախի կառավարությունը չի՞ կարող միջամտել, հայտարարության իրականացումը հսկողության տակ պահել, թե՞ երկու կառավարություններն էլ լիակատար կապիտուլյացիայի են ենթարկվել։ Հայտարարության մեջ կա՞ կետ, ըստ որի՝ ՀՀ կառավարությունն այլևս որևէ կապ չունի Արցախի հետ։ Դեռ ուշ չէ, պետք է պահանջել հայտարարության կետերի եթե ոչ՝ վերանայում, ապա՝ ճշգրտում: Մեկ ստորագրություն դնելով ու մի կողմ քաշվելով չէ: Այսքան տարածք զիջելու դեպքում գոնե կարելի՞ է որևէ պահանջ ունենալ, թե՞ մենք լրիվ ոտքերը սրբելու շորի ենք վերածվել»,- ասաց Արեգ Միքայելյանը:
«Ես ասել եմ, որ մեր ժողովուրդը պետք է իմանա ճշմարտությունը, իմանա, թե ի՞նչ է կատարվել, ի՞նչ վիճակում ենք գտնվում: Ավելին, պետք է քննարկենք, թե ինչ է տեղի ունեցել, հասկանանք, թե ինչ ռեսուրսներ կան, որոնք իրականում դեռ ոչ ոքի համար պարզ չեն»:
«Արցախում այս ընթացքում կազմակերպվել են բազմաթիվ սպանություններ»,- այսօր հրավիրված ասուլիսում հայտարարեց «Ազգային անվտանգություն» կուսակցության նախագահ Գառնիկ Իսագուլյանը:
«Խնդրում եմ ԱԱԾ-ին՝ ազնիվ եղեք, ասեք, թե Նիկոլ Փաշինյանն այդ օրը ի՞նչ վիճակում է գտնվել և ինչո՞ւ է հարբած կայացրել այդ որոշումը, որը հետագայում բերեց զոհերի և Արցախի հանձնմանն ու այդ ստորացուցիչ պայմանագրի կնքմանը: Ինչո՞ւ չեն կազմակերպել ՄՈԲ, հետո այդ մարդկանց թույլ չեն տվել ճակատ, ինչո՞ւ են Խաչատուրովին մերժել, որ թիկունքից կտրի ադրբեջանցիների հարձակումը: Հարցադրումներից պարզ է դառնում, որ տեղի է ունեցել կոլեկտիվ դավաճանություն: Ի՞նչ է արել այդ ժամանակ արդեն Պաշտպանության նախարար Վաղարշակ Հարությունյանը: Երբ ուսումնասիրում ես Ֆեյսբուքի էջերի խրոնիկան, հարց է, թե ինչո՞ւ է Աննա Հակոբյանը հեռացրել շատ օրերի բաներ (գրառումներ,- Ա.Կ.). պատճառը ո՞րն է: Սքրինշոթեր արված կլինեն ու պարզ կերևա, թե այդ մարդիկ հոկտեմբերի 19-ին ինչ են գրել իրենց ֆեյսբուքյան էջերում»,- ասաց Գ․ Իսագուլյանը:
«Կարծում եմ, որ գեներալ-գնդապետ Մովսես Հակոբյանի բացահայտածն իրականության մեկ տոկոսն էլ չէ: Դրա համար գոյություն ունի նախապատմություն, հեղափոխությունից մինչև պատերազմ և հիմա: Նախկինում իմ կողմից բարձրացված հարցը, որ հեղափոխության համար Նիկոլ Փաշինյանը և նրա թիմը թուրքերի, ադրբեջանցիների կողմից ստացել էին 48 միլիոն դոլար, ցավոք, որևէ հետևանք չունեցավ: Այսինքն, հեղափոխությունը, որ արվել էր ՀՀ-ում, արվել էր ադրբեջանական փողերով: Եվ ասվել էր, որ այդ փողերը Վրաստանում ամերիկյան դեսպանատնից Հայաստան են ներկրել հիմնականում Անվտանգության խորհրդի քարտուղար (ԱԽՔ) Արմեն Գրիգորյանը, Մակունցը, Նիկոլ Փաշինյանը, Աննա Հակոբյանը, բազմաթիվ պատգամավորներ, Արմենուհի Ղազարյանը, Ասյա Խաչատրյանը, Ստյոպա Սաֆարյանը:
«Հանրությունը պարտավոր է, որովհետև ես փաստերով եմ ասում. միակ մարդուն, որ Պուտինը շնորհավորում է, ու նա էլ նախագահ չէ՝ Ռ. Քոչարյանն է: ՀՅԴ-ին, ԲՀԿ-ին ու մնացած կուսակցություններին եմ ասում, այսօր միայն տղավարի, ընկերը ընկերոջ հետ կարող է նստել ու խոսել Ռոբերտ Քոչարյանը: Չնայած, ասեմ իմանաք՝ իր նախագահության ժամանակ ամենաչգնահատված մարզիկը ես եմ եղել, որովհետև ամեն Ամանորի որ հավաքվում էին՝ ինձ չէին էլ հրավիրում, բայց, անկախ ամեն ինչից՝ մարդկանց ընդունում եմ իրենց արած գործերով: Այն մարդը, ով ժամանակին հայրենիք է ազատագրել, կարող է Պուտինի հետ նստել, ընկերը ընկերոջ հետ խոսել, դա Ռոբերտ Քոչարյանն է»:
«Կարծում եմ՝ այն ճանապարհային քարտեզը, որը, ըստ էության, հիմա նաև հրապարակվեց ՀՀ նախագահի կողմից, նա ասաց, որ նման հանրային պահանջ կա չէ՞, այսինքն, ամենաբարձր մակարդակով հնչեցվեց առաջարկ։ Այսօրվա քաղաքական մեծամասնությունը պետք է իսկապես ռեալ գնահատի իրավիճակը, փոխհամաձայնության, բանակցությունների արդյունքում ձևավորվի ազգային համաձայնության ժամանակավոր կառավարություն, որը հիմնականում, որքանով ես հասկանում եմ, հակաճգնաժամային ֆունկցիա պետք է կատարի բոլոր ասպարեզներում։ Ամենակարևորը՝ նոր բանակցող առաջ կքաշի, որը կսկսի համեմատաբար զրոյական կետից, առանց որևէ պարտավորություններ ունենալու խոսել նախևառաջ Ռուսաստանի հետ, հետո նաև բանակցային գործընթացում Մինսկի խմբի հետ՝ արդեն ավելի ընդգրկուն թեմաների շուրջ, փորձի ինչ-որ չափով մեղմացնել պահանջները, որոնք կան եռակողմ համաձայնագրում»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Վիգեն Հակոբյանը։
«Մի քիչ վիճակը հանդարտվի՝ արցախցիները, ովքեր Հայաստանում են գտնվում, կարող են հանգիստ վերադառնալ իրենց տուն։ ՌԴ ազդեցության ներքո նմանատիպ պատերազմ այլևս երբեք չի կրկնվի»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Ադրբեջանահայերի ասամբլեայի» նախագահ, ադրբեջանագետ Գրիգորի Այվազյանը։
«Ունեմ 5 անչափահաս երեխա՝ 10 և 2 տարեկան տղաներ, 8, 4 և 3 տարեկան աղջիկներ։ Ապաստանել ենք Գոռավանի մանկապարտեզում։ Ունենք սննդի և գումարի կարիք։ Մանկապարտեզում միայն իմ ընտանիքն է ապրում, չկա ջեռուցում, մեծ սենյակները մի փոքր տաքացուցիչով ենք տաքացնում, որն անօգուտ է ու անհնար է մի փոքր տաքանալ գոնե։ Գրեթե երկու ամիս է՝ այստեղ եմ, համայնքապետարանը երկու անգամ չոր սնունդ է տրամադրել ու հագուստ»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Նունե Մովսիսյանը։
Մամուլում տեղեկություն է տարածվել այն մասին, որ Հայաստանի Հանրապետության կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Արայիկ Հարությունյանը հրաժարական է ներկայացրել և նրան փոխարինելու է փոխնախարար Ժաննա Անդրեասյանը։
Պատերազմի շրջանում էլ նույն անօդաչու սարքերի հետ կապված առաջարկություններ են արվել, նոր լուծումներ, նախագծեր են առաջարկվել, օրինակ, կարող ենք պահեստամասերը գնել և Հայաստանում հավաքել։ Զրոյից հեծանիվ չհորինենք, քանի որ վաղուց հորինված են, ուղղակի կարելի է ամեն ինչ կազմակերպել ու տեղում հավաքել։ Ամեն դեպքում՝ հույս կա, կարծես թե այս պատերազմից հետո լրջորեն ուզում են զբաղվել անօդաչուների հարցով։ Տեսնենք, թե ինչ կլինի»,- 168․am-ի հետ զրույցում ասաց Արթուր Շահինյանը։
«Այս պահին արդեն 110 աշխատակցից 40-ը ստացել է իր աշխատավարձը։ 3 օրվա վաճառքը տվեց դրա հնարավորությունը։ Ամեն մի գորգ իր գինն ունի, սակայն հիմա արագ վաճառքի համար 30 տոկոսով զեղչել ենք, որ մարդկանց աշխատավարձով ապահովենք՝ սոցիալական ծանր վիճակն այս պահին հաղթահարելու համար։ Օնլայն վաճառք կազմակերպելու ուղղությամբ ևս սկսել ենք աշխատել»,- նշեց «Ղարաբաղ կարպետ» ընկերության տնօրենը՝ հավելելով, որ արցախյան ձեռագործ գորգերը ձեռք բերելու համար կարելի է այցելել ք. Երևան՝ Տաշիր առևտրի կենտրոն, 4-րդ հարկ՝ Արցախյան խանութ-սրահ:
«Խնդիրները շատ են, անգամ երեխայի կարիքները չեմ կարողանում հոգալ։ Գյուղում խանութներից պարտքով որևէ ապրանք վերցնել հնարավոր չէ։ Անձնագիրս հանձնել էի փաստացի գրանցման համար անձնագրային սեղան, և քանի որ երկրում խառն իրավիճակ է, մինչև հիմա՝ արդեն ամսից ավելի է, անձնագիրս չեմ ստացել և չեմ կարողացել դիմել երեխայի միանվագ գումարի, նպաստի ձևակերպման և միայնակ մայրության գործերի համար: Այս պահին չեմ աշխատում, մասնագիտությամբ տնտեսագետ եմ, ֆինանսիստ, աշխատանքային տարիների ընթացքում ձեռք եմ բերել մի շարք մասնագիտություններ ևս, ընդհուպ՝ մինչև լրագրություն, սրբագրում, խմբագրում, երկար տարիներ աշխատել եմ տպագրական ոլորտում՝ որպես դիզայներ։
Իտալիայում բնակվող պարուհի Ջեմմա Մխիթարյանն իր գործընկերների հետ նոյեմբերի 20-ին կազմակերպում է զումբա ֆիթնեսի միջազգային մաստերկլաս՝ մեկ ու կես ժամ տևողությամբ, հանրահայտ միջազգային մարզիչների մասնակցությամբ, իսկ ամբողջ գումարը կփոխանցվի արցախցի մեր հայ փոքրիկներին, վիրավոր զինվորներին։
«Հադրութի Մեծ Թաղլար գյուղից ենք, չորս հոգով ենք, անչափահաս երեխա չկա տանը։ Այստեղ հագուստի, սնունդի կարիք կա, նաև տունը տաքացնել է պետք։ Երեկ գրանցվել ենք համայնքապետարանում, 5 օր է, որ այստեղ էինք։ Միայն դատարկ տուն է, ծանոթները, ով ինչով կարողացել՝ օգնել է, կարելի է ասել՝ ավելի շատ մեզ ցուրտն է հիմա նեղում։ Ջրի խնդիր էլ կա, դույլերով ենք կրում»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց հադրութցի տիկին Գոհարը։
«Բողոքի ակցիաները, որոնք հիմա տեղի են ունենում՝ առանձնապես գաղափարական պետք էլ չէ, որ լինեն, դրանք ունեն շատ կոնկրետ խնդիր, որովհետև երկիրը խայտառակ պարտություն է կրել: Ավելին՝ իշխանությունը կրող վարչապետը ստորագրել է սեպարատ կապիտուլյացիայի համաձայնագիր։ Դրա նախադրալների մասին չէր խոսվում, առավել ևս 44 օրվա ընթացաքում հասարակությանը, ըստ էության, դեզինֆորմացիա էին մատուցում։ Եվ այնպիսի իրավիճակ մենք ստացանք, որ վիրտուալ աշխարհում Հայաստանը հաղթեց պատերազմը, իսկ իրականում պարտվեց»,- 168․am-ի հետ զրույցում ասաց քաղտեխնոլոգ Վիգեն Հակոբյանը՝ ընդգծելով, որ հսկայական տարածքային, սոցիալ-տնտեսական, բարոյահոգեբանական վնասներ ենք կրել և, ամենացավալին, հազարավոր զոհերն են։
«Ահաբեկիչների թեման մենք դարձրինք մատի փաթաթան, և շատ սխալ արեցինք, որովհետև բոլորս էլ տեսանք, որ ամբողջ աշխարհի համար միևնույն էր, թե ովքեր են այստեղ կռվում՝ ահաբեկիչնե՞ր, թե՞ այլմոլորակայիններ։ Դրա համար ահաբեկիչների թեման շատ շահարկելը որևէ իմաստ չուներ։ Մենք մտածում էինք, որ շահարկենք՝ գալու են օգնելու, բայց բացարձակ այդպես չէ։ Եթե օգնելու լինեին՝ առանց ահաբեկիչների գործոնի էլ կօգնեին։ Պետք է հզորացնենք տնտեսությունը, որպեսզի կարողանանք պատրաստվել հաջորդ ճակատամարտին»։
Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հրաժարականի պահանջով խորհրդարանական և արտախորհրդարանական 16 կուսակցությունների ներկայացուցիչների նախաձեռնած հանրահավաքի մասնակիցները երթով շարժվեցին դեպի Գլխավոր դատախազության շենք: Հանրահավաքի մասնակիցները նաև նախատեսում են շարժվել դեպի Արտաքին գործերի նախարարության շենք, որտեղ հայտարարություն կանեն՝ ուղղված դիվանագետներին:
Դիմում եմ Սասուն Միքայելյանին․ քեզ բոլորը կոմանդիր են ասում, գիտեմ՝ վիրավոր ես, արագ ապաքինում, բայց Էդմոն Մարուքյանի վրա հարձակվելը հայրենիք պաշտպանել չէ, երկիրդ դավաճանից ազատել չէ։ Քո խոսքին եմ սպասում։ Դիմում եմ բոլոր իմքայլական պատգամավորներին․ մենք չենք անելու այնպես, ինչպես դուք արեցինք 2 տարի առաջ․ չենք հրապարակելու ձեր հասցեները, չենք վատաբանելու, նույնիսկ չենք սուլելու։ Վաղն ԱԺ մուտքը մենք բաց ենք պահելու, չենք գալու, որ դուք հանգիստ, պաշտպանված մտնեք ԱԺ, բայց խնդրում, պահանջում ենք՝ կանգ առեք, դուք դեռ երիտասարդ եք, վաղն այս քաղաքում քայլելու եք, այնպես ապրեք, որ ձեր ծնողները հպարտանան, որ զավակն ունենա արժանապատվություն։ Մի դավաճանեք ոչ ձեզ, ոչ ձեր ընտանիքը, հատկապես երկրին։
«Ատելությունն այնքան է լցվել փողոց, որ այլևս սահման չունի։ Սոցիալական ցանցերում այսօր սահման չկա, փողոցում չկա։ Ատելությունը կազմաքանդումն էր, որ նրանց մտքում էր։ Անցնող մի քանի օրերին բոլոր քաղաքական հակառակորդներին, առանց աչք թարթելու, լոկ մեկ քաղաքական պատվերով՝ բռնեք, նստացրեք, չի ստացվի՝ վաղը, մյուս օրը բռնեք։ Առաջին օրվա հանրահավաքից հետո, երբ հրավիրեցին ԱԱԾ, նայում էի քննիչներին, ամեն մեկը մեզնից մեկն էր, զրուցում էինք, մեկը հարազատ էր կորցրել, մյուսը վիրավորվել էր, ասում եմ՝ տղերք, լավ, բայց դուք անում եք այդ պատվերը։ Հատուկ քննչական ծառայությանը, Սասուն, հատուկ քեզ, փոխվելու է իշխանությունը, հազարավորները հայրիկիդ մասին լավն են ասել, լավ վճիռների մասին են ասել, պատկերացնո՞ւմ ես՝ քո մասին ինչեր են ասելու։
«Արդեն մի քանի օր շարունակ ամբողջ Հայաստանը, ամբողջ հայությունն ալեկոծվել է։ Մի քանի օր շարունակ հայ ժողովուրդը քուն, հանգստություն, խաղաղություն չունի՝ ի տարբերություն մեկ մարդու և նրա նեղ շրջապատի և 84 պատգամավորների, որոնք չեն հասկանում Հայրենիքի կորստյան զգացումը, չեն գիտակցում, թե ինչ են կորցրել։ Միգուցե չեն էլ կորցրել, որովհետև իրենցը չի եղել։ Հայ ժողովուրդը սգում է, ապրում և ողբում է այդ կորստով։ Թերևս պատահական չէր, որ այսօր Արցախի թեմի 30 տարվա առաջնորդ Պարգև Սրբազանը սրտի կաթված էր ստացել, որովհետև ով-ով, Պարգև Սրբազանն է, որ գիտի՝ ինչ է կորցրել։
Հադրութցիները նշեցին, որ նամակ են փոխանցում ՀՀ նախագահին, որը 4 կետ է ներառում․քննության առնել Հադրութի դեօկուպացիայի խնդիրը, անպայման ջանքեր գործադրել, որպեսզի խնդրի լուծումը վերադառնա ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի բանակցային օրակարգ, սկսել իրավական գործընթաց՝ տեղահանվածների խախտված իրավունքները վերականգնելու և որոշակի փոխհատուցում տալու համար, ինչպես նաև ձեռնարկել ջանքեր՝ Հադրութի պատմամշակութային արժեք ներկայացնող հուշարձանները պահպանելու իմաստով։
«Այդքան անհավասար ուժերի ներգրավման դեպքում արդեն պարզ էր, թե ինչ վիճակում կարող էինք հայտնվել, եթե դիվանագիտական դաշտում չհաջողացնեինք մեր դաշնակիցներին ներգրավել հօգուտ մեզ։ Պետք էր հաշվի առնել, որ 80 միլիոնանոց Թուրքիայի դեմ մեն-մենակ էինք պատերազմում՝ 30 տարիների ընթացքում լինելով տնտեսական շրջափակման մեջ և այլն»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Ադրբեջանահայերի ասամբլեայի» նախագահ, ադրբեջանագետ Գրիգորի Այվազյանը՝ շեշտելով, որ, եթե դիվանագիտական դաշտում հասնեինք նրան, ինչ կարողանում էին պահպանել ռազմական դաշտում, մենք ավելի շատ բարենպաստ պայմաններում կլինեինք։
ՀՅԴ Ամերիկայի կառույցի երիտասարդական թևի նախաձեռնությամբ Գլենդելի հայությունը նոյեմբերի 14-ի երեկոյան բողոքի հանրահավաք անցկացրեց:
Լոռու մարզի Ջրաշեն գյուղում ժամանակավոր բնակություն հաստատած արցախցի ընտանիքն օգնության կարիք ունի․ անհրաժեշտ է կաթի փոշի, տակդիր, հագուստ, տաքացուցիչ, վերմակ, ներքնակ։ Ընտանիքի մոր՝ Լիլյա Պետրոսյանի փոխանցմամբ՝ իրենք օրեր առաջ դիմել են Լոռու սոցիալական ապահովության տարածքային բաժին, սակայն ասել են՝ սպասեք։
«Ազգուրացության ծանր ամպը չոքել է բոլորիս վրա։ Սրբազան Շուշին չկա, Արցախը բզկտված է, որոնց պաշտպանության համար հազարավոր զոհեր տվեցինք։ Նահատակվեցին մեր զավակներն ու եղբայրները, որոնց շիրիմները դեռ թաց են։ Հերոսաբար զոհվեցին երիտասարդներ, ովքեր դեռևս չէին հասցրել ճանաչել, թե ինչ բան է սիրելի աղջկա համբույրը։ Նրանք այլևս երբեք չեն ուրախանալու իրենց հարսանիքներում, քանզի ամուսնացան հավերժության հետ։
Հադրութցիներն ու Արցախի մյուս շրջանների բնակիչներն այսօր հավաքվել էին Հայաստանում ՄԱԿ-ի գրասենյակի դիմաց՝ պահանջելով, որ ՄԱԿ-ն արձագանքի Ադրբեջանի ագրեսիվ գործողություններին, ինչպես նաև՝ վերադարձնել Հադրութը։
«Բերձորից եմ, դիմել եմ տեղի տաքսի ծառայություններից մեկին՝ բեռներ տեղափոխելու համար, սակայն պահանջել են մոտ 90․000 դրամ։ Ստեղծված իրավիճակում դա վճարելն անհնար է։ Կան շրջաններ, որ մարդիկ դպրոցներից չեն կարողանում պետական գույքը, գրքերը տեղափոխել։ Գոնե գան, օգնեն։ Բեռնատար մեքենաների անհրաժեշտությունը շատ մեծ է։ Մենք չենք կարող այս ամենը թողնել այստեղ։ Մեր արխիվային մատյանները, մեր գույքը, մեր գրքերը․․․ դրանք տեղափոխել է պետք շատ արագ։ Մենք ժամանակ չունենք։ Մարդիկ փորձում են դուրս բերել ավելի քան 20 տարվա ստեղծածը»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց արցախցի Լենա Պողոսյանը։
«Մեր ակցիայի նպատակն այն է, որ այն հողերը, որոնք Ադրբեջանի զինված ուժերի կողմից չեն գրավվել պատերազմի ընթացքում, սակայն համաձայնագրով անցնում են Ադրբեջանի տիրապետության տակ, բանակցենք, և լինեն մերը։ Մի տող չկա Արցախի շահի մասին։ Որտե՞ղ ենք մենք։ Մենք ակցիան անցկացնելու ենք համանախագահող երեք երկրների դեսպանատների դիմաց։
