2023 թվականի տարեվերջին 168.am-ը գրել էր, որ տպավորություն է, թե Ռուսաստանը և Հայաստանը փորձում են փրկել ռազմատեխնիկական հարաբերությունները՝ հաշվի առնելով Հայաստանում Ռուսաստանի դեսպան Սերգեյ Կոպիրկինի՝ ՏԱՍՍ-ի հետ զրույցում վստահեցումը, որ «կնքված գրեթե բոլոր պայմանագրերը կա՛մ արդեն ավարտված են, ընդ որում, ժամանակին և բարձր որակով, կա՛մ գտնվում են իրականացման վերջնական փուլում»:
Հունվարի 12-ին առավոտյան լրատվամիջոցներով տեղեկություն էր տարածվել, որ Կոտայքում գործող ռեստորաններից մեկում կրակոցներ են հնչել: Նշվում էր, որ խնջույքի մասնակիցների թվում է եղել Զինված ուժերի գլխավոր շտաբի նախկին պետի նախկին տեղակալ Տիրան Խաչատրյանը, ով գինովցած կրակոց է արձակել, որի հետևանքով վիրավորվել է հարևան սեղանի շուրջ նստած քաղաքացին, ով առնչություն չի ունեցել վիճաբանության ու դրա մասնակիցների հետ:
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի՝ տեղական հեռուստաալիքներին տված հարցազրույցում արտահայտած վտանգավոր թեզերին, Հայաստանին ուղղված պահանջներին և զգուշացումներին մասնագետները հասցրել են անդրադառնալ, ուստի մենք կանդրադառնանք 44-օրյա պատերազմին առնչվող հայտարարություններին և «ինքնախոստովանություններին», որոնք չեն շեշտադրվել փորձագետների կողմից: Եվ այսպես.
2023 թվականին Արցախի ՊԲ և ՀՀ զինված ուժերի, պաշտպանական գերատեսչության նախկին ղեկավարությունը և՛ 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի տրամաբանության մեջ, և՛ դրանից դուրս ուշագրավ հայտարարություններ արեց, այդ թվում՝ խախտելով տևական լռությունը:
Դեկտեմբերի 19-ին Նիկոլ Փաշինյանը Հ1-ով Պետրոս Ղազարյանին տված հարցազրույցի ժամանակ հարցին՝ «Ռուսաստանի Դաշնության արտգործնախարարության խոսնակն ասաց, որ նոյեմբերի 9-ի պայմանավորվածությունները մեծ մասամբ հենց Հայաստանի պատճառով չեն կատարվել», պատասխանել է.
Կարո՞ղ ենք ենթադրել, որ 2021 թվականի մայիսին՝ քաղաքական շահերից ելնելով, տեղի է ունեցել «ուղիղ պետական դավաճանություն»…
Դեկտեմբերի 18-ին Նիկոլ Փաշինյանը մասնակցել է Ամանորի և Սուրբ Ծննդյան տոների առթիվ Արտաքին գործերի նախարարությունում կազմակերպված ընդունելությանը: Իր ելույթում, ըստ էության, Փաշինյանը ցույց է տվել իր իշխանության արտաքին քաղաքականության կամ դիվանագիտության ձախողումները: Մասնավորապես, խոսելով Արցախի հայաթափումից, Փաշինյանն ասել է.
Մասնավորապես, ԱԽ անդամների լուսանկարների շարքում ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետը ներկայացված է ԱԱԾ տնօրենից, Արտաքին հետախուզության ծառայության ՀՀ ՆԳՆ ոստիկանության պետից հետո, այն դեպքում, երբ ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետը, որքան էլ այսօր համարվի ՀՀ պաշտպանության նախարարի տեղակալ, այն ՀՀ սահմանադրությամբ նախատեսված պաշտոն է:
«Հրապարակ» օրաթերթը գրել էր, որ ԱՀ անվտանգության խորհրդի նախկին քարտուղար Սամվել Բաբայանը 44-օրյա պատերազմի և 2020թ. նոյեմբերի 9-ին ստորագրված եռակողմ հայտարարության առնչությամբ ԱՀ դատախազությունում հարուցված քրեական վարույթի շրջանակում հարցաքննվել է: Լրատվամիջոցն այդ հարցաքննությունից արդեն որոշ դրվագներ ներկայացրել է:
2020 թվականի պատերազմի ժամանակ Արցախի ԱԽ քարտուղար աշխատած Սամվել Բաբայանը նոյեմբերի 29-ին, ինչպես տեղեկացվել էր, գնացել էր Քննիչ հանձնաժողով, և նրա «ճշմարտությունները» դարձյալ ոչ թե ի վնաս Նիկոլ Փաշինյանի էին, այլ՝ հօգուտ:
Երեկ ԱԺ-Կառավարություն հարցուպատասխանի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է. «Իմ լիազորությունների շրջանակը, Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրությունը ինձ տալիս է պատասխանատվություն Հայաստանի Հանրապետության ապագայի վերաբերյալ, և ես կենտրոնացած եմ այդ խնդրի վրա»:
Թե ի՞նչ փոխանցված լիազորությունների մասին էր խոսում Բաբայանը, այդպես էլ գաղտնի է: Բայց ավելի ուշ Սամվել Բաբայանը սրբագրել էր իր իսկ ասածը՝ հայտարարելով, որ ինքը, ԱԽ քարտուղարի լիազորությունների շրջանակում, պատերազմի օրերին մասնագիտական խորհրդատվություն է տրամադրել ԱՀ նախագահին, օրինակ, «всего лишь քարտեզի վրա ցույց է տվել, որ էդ տարածքը կարելի է ազատագրել»:
Արցախի նախագահ Սամվել Շահրամանյանը, ինչպես նախապես հայտարարվել էր, այսօր մասնակցել է 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի նիստին:
Ես հասկանում եմ բառի ու բառերիս արժեքը, և հստակ էի նշել, որ ֆինանսների նախարարության առաջին 9 ամսվա հաշվետվության հիման վրա է կատարողականը 55 տոկոս։ Անցնող ամսվա ընթացքում աննշան է եղել փոփոխությունը։ Ելույթումս կապիտալ ծախսերի թերության առումով նշել էի մի քանի ոլորտ, մասնավորապես՝ այս տարի պաշտպանության նախարարությունը մեծ քարոզչությամբ ու հասարակությանը մոլորեցնելով ազդարարել էր, որ ՀՀ Զինված ուժերը 2024 թվականին ունենալու են նոր հանդերձանք։ Աշխարհն էլ փուլ գա, մինչև տարվա վերջ այդ ծրագիրը չեն կարող իրականացնել, հետևաբար՝ էլի կատարողականը մնալու է թերի։
3 տարի առաջ այս օրը՝ 2020 թվականի նոյեմբերի 20-ին, Դավիթ Տոնոյանը հայտնել էր, որ դադարեցնում է պաշտոնավարումը ՀՀ պաշտպանության նախարարի պաշտոնում:
«Հիմա մեր հանրության մեջ ամենամեծ հարցը դա է ՝ արդյո՞ք ժողովրդավարությունը նաև կարող է արտաքին անվտանգություն ապահովել։ Իսկապես, Հայաստանի ժողովրդավարությունը հաճախ թիրախավորվում է, ու դրանից պաշտպանվելու համար անհրաժեշտ է, որ Հայաստանը լուրջ աջակցություն ստանա՝ դիվերսիֆիկացնելու իր տնտեսությունը, անվտանգության ոլորտում իր ռեսուրսները»,- նշել էր ՀՀ ԱԽ քարտուղարը։
Օրեր առաջ 44-օրյա պատերազմը դադարեցնելու 3-րդ տարին էր՝ կապիտուլյացիոն եռակողմ հայտարարությամբ, թեպետ այն զուտ զինադադարի համար էր: Դեռևս շարունակում ենք կրել 2020թ. նոյեմբերի 9-ի կամ 10-ի եռակողմ հայտարարության հետևանքները, Ադրբեջանը շարունակում է Հայաստանին պահանջներ ներկայացնել և մեղադրել տարբեր պայմանավորվածությունների չկատարման համար, այդ թվում՝ «Զանգեզուրի միջանցքի» հետ կապված՝ հղում անելով հենց այս հայտարարությանը:
2020թ․ հոկտեմբերի 7-ին իրականացված հակահարձակման դրվագով հանրային քրեական հետապնդումը ՊԲ նախկին հրամանատար Ջալալ Հարությունյանի նկատմամբ դադարեցվել է արդարացնող հիմքով։
Սա ասում է պատերազմից հետո 3 տարի զենք գնել չկարողացող իշխանության ներկայացուցիչը: Եվ սա ասում է մի իշխանության ներկայացուցիչ, ով չի կարողանում հասնել նրան, որ դաշնակից կամ գործընկեր երկրները կատարեն իրենց պայմանագրային պարտավորությունները:
Անդրանիկ Քոչարյանի ղեկավարած 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի լիազորությունների ժամկետը լրանում է: Սակայն մամուլում վերջերս տեղեկություններ էին շրջանառվել, որ ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը մտադիր է 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողով կանչել Սամվել Բաբայանին, որի հետ Անդրանիկ Քոչարյանը կապի մեջ է եղել անգամ, երբ ՊԲ նախկին հրամանատարն Արցախում էր:
EADaily-ի փոխանցմամբ, Վրաստանում «Մետաքսի ճանապարհ» միջազգային համաժողովի շրջանակում Հայաստանի տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների փոխնախարար Հակոբ Վարդանյանը հայտարարել է, որ Հայաստանը պատրաստ է գազ գնել Ադրբեջանից՝ երկրների միջև քաղաքական տարաձայնությունները լուծելուց հետո։
Նիկոլ Փաշինյանը հոկտեմբերի 10-ին հարցազրույց է տվել Պետրոս Ղազարյանին, որտեղ հերթական անգամ, ըստ էության, պատրաստակամություն է հայտնել հանձնել։
Այսօր երեկոյան Հանրային հեռուստաընկերության «Լուրեր»-ի գլխավոր թողարկումից անմիջապես հետո եթեր է հեռարձակվելու Նիկոլ Փաշինյանի հարցազրույցը Պետրոս Ղազարյանի հետ:
Հուլիսի 15-ին 168.am-ը գրել էր, որ լրատվամիջոցների հետ հարցազրույցների ժամանակ ԳՇ նախկին պետ Օնիկ Գասպարյանի խորհրդական ներկայացող Վլադիմիր Պողոսյանն իրականում չի եղել նրա խորհրդականը: Հիշեցնենք, որ սույն անձը ժամանակին եղել է ՀՀ առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի անվտանգության հարցերով գլխավոր խորհրդական Ժիրայր Լիպարիտյանի օգնականը:
Եթե Ջալալ Հարությունյանին Քննիչ հանձնաժողովը պատրաստ է լսել, ապա Միքայել Արզումանյանի դեպքում կարծես թե նման պլաններ դեռ չկան, և այստեղ խնդիրը բնավ Արզումանյանի կարգավիճակը չէ:
Հադրութի և Շուշիի կորուստը դավաճանության արդյունք էր, դա ռազմական բուն գործողությունների հետ որևէ կապ չունի: Դրանք հանձնվել են այնպես, ինչպես Քարվաճառը, Լաչինը, ինչպես Խաչենի ամբողջ դաշտավայրը: Այսինքն, այն, ինչ իրենք ծախսել էին, իրենք պիտի 5 անգամ Ղարաբաղը գրավեին: Բայց Ադրբեջանը, ունենալով Թուրքիայի, Իսրայելի, Պակիստանի, վարձկանների օժանդակությունը, չի կարողացել զուտ ռազմական գործողությունների արդյունքում մեծ և ամբողջական լուծել իր առջև դրված խնդիրը: Բայց մարդիկ չեն փորձում սա հասկանալ, խոսում են միայն՝ պարտվեցինք, փախանք…
Ադրբեջանի զինուժը վաղ առավոտից թիրախավորել է Սոթքի հատվածում տեղակայված հայկական դիրքերը, կիրառել է տարբեր տրամաչափի հրաձգային զենքեր և ականանետ: Ադրբեջանի ԶՈՒ կրակի հետևանքով հայկական կողմն ունի 2 զոհ, 1 վիրավոր:
Օգոստոսի 1-ին 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ նիստում ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար Դավիթ Տոնոյանը հաստատել էր, որ պատերազմի 4-րդ օրը՝ 2020 թվականի սեպտեմբերի 30-ին, ԱԽ նիստում առաջարկել է կանգնեցնել պատերազմը։ Նա, մասնավորապես, ասել էր.
Այս թեմայի հետ կապված՝ միգուցե կարելի է երկար խոսել և կարևորել տեղեկատվության հրապարակայնացումը, լուսաբանումները, բայց այս պահին հստակ ուզում եմ արձանագրել՝ Բակո Սահակյանը բավականին լուրջ ներդրում ունի՝ ինչպես Արցախի ներքաղաքական կայունության և համերաշխության ապահովման, այնպես էլ, համոզված եմ, Արցախի դեմ, բառի բուն իմաստով, իրականացվող պատերազմի գործում՝ Արցախի դիմադրության ապահովման հարցում:
Հուլիսի 15-ին 168.am-ը գրել էր, որ լրատվամիջոցների հետ հարցազրույցների ժամանակ ԳՇ նախկին պետ Օնիկ Գասպարյանի խորհրդական ներկայացող Վլադիմիր Պողոսյանն իրականում չի եղել նրա խորհրդականը:
