«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ Ազգային ժողովի (ԱԺ) «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար, Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գործադիր մարմնի (ԳՄ) անդամ Տիգրան Աբրահամյանն է։
Օրերս ՀՀ պաշտպանության նախկին նախարար, «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար Սեյրան Օհանյանն ԱԺ-ում ՀՀ գլխավոր դատախազ Աննա Վարդապետյանին և ՀՀ քննչական կոմիտեի նախագահ Արթուր Պողոսյանին փորձում էր հասկացնել, որ 2020թ. 44-օրյա պատերազմի պարտության, դրա առանձին դրվագների գնահատման համատեքստում նրանք էլ իրենց պատասխանատվության չափն ունեն, որ չպետք է սլաքն ուղղել միայն բանակին կամ հրամանատարությանը:
Ադրբեջանը շարունակում է սահմանագոտում կրակոցները և դրանում մեղադրելը հայկական կողմին: Ադրբեջանը շարունակում է նաև ՀՀ զինված ուժերի զինումը դիտարկել որպես սպառնալիք՝ չհրաժարվելով սահմանափակում կիրառելու իր պահանջներից, բայց դրան զուգահեռ՝ ադրբեջանական կողմն ընդլայնում է իր ռազմական և ռազմավարական համագործակցության աշխարհագրությունը, այդ թվում՝ Չինաստանի համար աստիճանաբար ռազմավարական նշանակություն ունեցող գործընկեր դառնալով Հարավային Կովկասում:
2021 թվականի Գլխավոր շտաբի գործողությունները, ինչն արտահայտվել է հանրայնացված հայտարարությամբ, պետք է առաջին հերթին պարզաբանեն այն մարդիկ, որոնք նախաձեռնել էին դա, և նրանք, որոնք դրա տակ ստորագրել էին: Այդ զինվորականների մի մասն այսօր հրապարակային և ոչ հրապարակային հրաժարվում է իր ստորագրությունից և փորձում է կատարվածը ներկայացնել որպես չիմացության արդյունք՝ դրանով իսկ ապահովելով իր պաշտոնական առաջխաղացումը, կամ՝ միգուցե կանխելով իշխանության կողմից իրենց նկատմամբ քրեական հետապնդումները:
Հետաքրքիր է՝ ե՞րբ են եկել այդ եզրահանգման, ինչի՞ց ելնելով, գուցե հենց սկզբից իրականում Տոնոյանին չե՞ն համարել իրենց քաղաքական թիմից, ինչպես մի առիթով նախկին նախարարը խոստովանել էր 168.am-ին տված հարցազրույցում։ Սա իրականում զավեշտալի եզրահանգում է, քանի որ նույնիսկ այն զինվորականները, որոնց գուցե Փաշինյանի իշխանությունը յուրային է համարում, կայացել են նախկինների օրոք՝ անկախ նրանից, թե ինչ դիրք են ունեցել և ունեն այսօր:
Ազգային ժողովում 2024թ. կառավարության ծրագրի կատարողականի քննարկման ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը չի շրջանցել խաղաղության օրակարգը, և հերթական անգամ պնդել է, որ բանակը չի կարող դիտարկվել անվտանգության ապահովման առաջնային գործոն՝ ասելով՝ եթե այդպես են մտածում՝ ուրեմն չգիտեն, թե ինչ ասել է անվտանգություն, քանի որ այն բոլորովին այլ բան է, որը ներառում է նաև բանակը, բայց որը միայն բանակը չէ: Ըստ նրա՝ եթե անվտանգություն ասելիս հասկանում են միայն բանակ, նշանակում է՝ անվտանգություն չունենք:
Ապրիլի 5-ին 168.am-ն անդրադարձել էր նույն օրն Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովի հրավիրած ծառայողական խորհրդակցությանը, որի ժամանակ լայնորեն քննարկվել էր հայ-ադրբեջանական սահմանին տիրող օպերատիվ իրավիճակը, այդ թվում՝ վերջին օրերին «հայկական կողմից հրադադարի խախտման» և ադրբեջանական դիրքերի վրայով «հետախուզական թռիչքների» վերաբերյալ ադրբեջանական պնդումները, որի վերաբերյալ ոչ մի փաստ չի ներկայացվել հայկական կողմին:
2024 թվականի նոյեմբերին 168.am-ը գրել էր, որ 44-օրյա պատերազմի ժամանակ Մատաղիսի հրամանատար Սևակ Աբրահամյանի խափանման միջոց կալանքը փոխարինվել է տնային կալանքով։
Մարտի 13-ին Բաքվում կայացած «դատավարության» ժամանակ, ինչպես կարելի էր նկատել ադրբեջանական քարոզչամեքենայի փոխանցած տեղեկությունից, Արցախի նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանը ՊԲ-ՀՀ ԶՈՒ գործակցության կամ ներքին հարաբերություններին վերաբերող հարցերի ժամանակ մատնանշել էր ՊԲ նախկին հրամանատար Լևոն Մնացականյանին՝ ասելով, թե հրամանների կատարման կարգի մասին ավելի լավ կարող է նա խոսել:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը պրոդյուսեր, ռեժիսոր, հանրային գործիչ, գործարար, Գյումրիի քաղաքապետի թեկնածու Ռուբեն Մխիթարյանն է (քվեաթերթիկներից 9-րդը):
Մարտի 14-ին, ինչպես տեղեկացրել էինք, Բաքվում շարունակվել է Արցախի ռազմաքաղաքական նախկին ղեկավարության «դատավարությունը», որի ժամանակ հարցերին պատասխանել են Արցախի նախկին նախագահներ Բակո Սահակյանը, Արայիկ Հարությունյանը:
Հոկտեմբերի 7-ին, երբ հրապարակվել է Փաշինյանի հարցազրույցը, հակահարվածի օպերացիան, ըստ ՔԿ-ի ձախողվել է, որը կրկնվել է հոկտեմբերի 8-ին և դարձյալ ձախողվել է: Եթե Փաշինյանն իր հարցազրույցը տվել է հոկտեմբերի 7-ի նախօրեին, կամ հոկտեմբերի 7-ի առավոտյան, երբ օպերացիայի ելքը դեռ հայտնի չէր, ուրեմն, ինչպես նշեցինք, ընթացքի մեջ գտնվող օպերացիա է հրապարակվել, որից կարող էր օգտվել հակառակորդը, գուցեև օգտվել է, այս հարցը ևս պիտի քննարկվի:
44-օրյա պատերազմին առնչվող քննիչ հանձնաժողովի զեկույցը ներկայացնելու նախապես հայտարարված ժամկետները խախտելուց հետո ԱԺ պաշտպանության և անվտանգության հարցերի հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը որոշել է այլևս կոնկրետ ժամկետ չնշել և սահմանափակվել՝ ասելով, թե զեկույցը 2025 թվականին անպայման հասանելի է լինելու Ազգային ժողովի լիագումար նիստերի ընթացքում։
Մարտի 6-ին Բաքվի դատարանում Արցախի ՊԲ հրամանատարի նախկին տեղակալ, գեներալ-մայոր Դավիթ Մանուկյանն է արդեն ցուցմունք տվել։
Վերջերս հայաստանյան ընթերցողին է ներկայացվել «44 պարտություն. 2020-ի Արցախյան պատերազմը՝ իրողություններ և հետևություններ» վերնագրով գիրքը, որը հեղինակել են Կարեն Հարությունյանը, Վիգէն Չըթըրեանը, Աշոտ Ոսկանյանը և Մկրտիչ Կարապետյանը:
2021 թվականի փետրվարի 25-ին ՀՀ զինված ուժերի գլխավոր շտաբը՝ գեներալ-գնդապետ Օնիկ Գասպարյանի ղեկավարությամբ, պահանջել էր Նիկոլ Փաշինյանի և նրա կառավարության հրաժարականը:
2020թ. 44-օրյա պատերազմին առնչվող զեկույցը հիմա էլ Քննիչ հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը պատրաստվում է ներկայացնել գարնանը, և դեռ հարց է՝ թույլատրելի սահմանում այն հանրության դատին կհանձնվի՞, թե՞ ոչ:
ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը երեկ Ազգային ժողովում լրագրողների հետ ճեպազրույցի ժամանակ արցախցի լրագրողի հետ բանավեճի ժամանակ ասել է՝ «պետք է մնային և կռվեին»։
«2020թ. սեպտեմբերի 30-ին կայացած Անվտանգության խորհրդի արտահերթ նիստի մասին հաղորդագրությունը և նշված նիստի գաղտնազերծված արձանագրությունը հասանելի են Անվտանգության խորհրդի կայքում»:
Stratfor վերլուծական կենտրոնի կանխատեսմամբ, հայ-ադրբեջանական սահմանին լարվածությունը կարող է աճել տարվա երկրորդ կեսին, եթե սահմանազատման գործընթացը դադարեցվի:
Մեղրիի հետ կապված ինչ առաջարկ է արվել պատերազմի օրերին, ինչպես է այն «չեզոքացվել», և որքանով է այսօր Փաշինյանի կողմից ընդունվողը տարբերվում դրանից
ՀՀ ԱԺ անվտանգության և պաշտպանության մշտական հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը 44-օրյա պատերազմին առնչվող զեկույցը հիմա էլ որոշել է գարնանը ներկայացնել: Այս մասին նա հայտնել է Պետրոս Ղազարյանի հետ հարցազրույցի ժամանակ:
2025թ. հունվարի 16-ին Հայաստանի Հանրապետության և Ադրբեջանի Հանրապետության սահմանին տեղի է ունեցել Հայաստանի Հանրապետության և Ադրբեջանի Հանրապետության միջև պետական սահմանի սահմանազատման և սահմանային անվտանգության հարցերով հանձնաժողովի և Ադրբեջանի Հանրապետության և Հայաստանի Հանրապետության միջև պետական սահմանի սահմանազատման պետական հանձնաժողովի տասնմեկերորդ հանդիպումը՝ Հայաստանի Հանրապետության փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանի և Ադրբեջանի Հանրապետության փոխվարչապետ Շահին Մուստաֆաևի նախագահությամբ:
2024 թ.տարեվերջին, երբ 168.am-ն ամփոփում էր ՀՀ պաշտպանության նախարարության գործունեությունը լրատվամիջոցների հետ աշխատանքում, անդրադարձել էր պաշտպանության նախարարի հետ փակ հանդիպումների և պահանջվող ասուլիսի տարբերությանը կամ արդյունավետությանը:
Նիկոլ Փաշինյանը Տավուշում սահմանազատման և սահմանագծման ոչ իրավական, «պիլոտային» գործընթացի օրերին Կիրանցի և Ոսկեպարի բնակիչներին պատերազմով էր վախեցնում և վստահեցնում, որ սահմանի ճշգրտման են գնում պատերազմ թույլ չտալու համար:
Հունվարի 7-ին Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը տեղական հեռուստաալիքներին տված հարցազրույցում հայտարարել էր՝ այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքը» պետք է լինի և կլինի, և, որ Հայաստանը չի կարող աշխարհագրական պատնեշ լինել Թուրքիայի ու Ադրբեջանի միջև։
«Մեր նախկին սպայակազմին եմ դիմում. բոլորիդ ասում եմ՝ ճշմարտությունը բարձրաձայնե՛ք, Տիրանով չի ավարտվելու ոչինչ, Փաշինյանը հասնելու է՝ կալանավորելու է նաև այլ արժանավոր գեներալի՝ Օնիկ Գասպարյանին։ Այս նախընտրական տարում Փաշինյանը մոտ 15-20 հոգու «փռելու է ասֆալտին», սա ռեպրեսիաների՝ աղմկոտ ձերբակալությունների, մասկի-շոուների տարի է լինելու։ Փաշինյանն այս տարի նաև ՀԱՊԿ-ից դուրս գալու ծիսական արարողություն կսկսի»։
Չմոռանանք, որ Փաշինյանը 2020 թվականի նոյեմբերի 9-10-ի եռակողմ հայտարարությունը ևս «թռած» է ստորագրել՝ կադրից դուրս: Իսկ առջևում նրան շատ ավելի լուրջ փախուստներ են սպասվում… Իսկ մինչ այդ Փաշինյանը փախնելու է իր իսկ հայտարարություններից, օրինակ, որ՝ «Հայաստանի՝ փաստացի բոլոր ժամանակների պաշտոնական դիրքորոշումն է, որ Լեռնային Ղարաբաղի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը, այսինքն՝ Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակը, մեզ համար ռազմավարական դեր ունի»։
2020 թվականի 44-օրյա պատերազմից հետո քննարկման առարկա դարձավ ոչ միայն Նիկոլ Փաշինյանի՝ գերագույն հրամանատար լինել-չլինելու կամ դրա օրինականության հարցը, այլև պատերազմական իրավիճակներում առհասարակ օրենքի անկատարության խնդիրը, ինչի մասին խոսել են նաև 2020 թվականի պատերազմի ժամանակ պաշտոնավարած ռազմական ղեկավարությունից:
«Ինքն իրեն խայտառակ գնահատական տվեց՝ համարելով «քյասիբի ռադիոյի» նման խոսող: Սա ամբողջությամբ արտահայտում է պետական կառավարման համակարգի մերկությունը և չգոյությունը: Այդ ջղաձգումների պատճառ կարող են լինել բյուջեի նախագծի քննարկման ժամանակ ընդդիմության փաստարկված այն բոլոր ձևակերպումները և հիմնավորումները, որոնք ներկայացնում էինք, որ իրականում պետական համակարգ գոյություն չունի, իրականում ամբողջ այդ գործունեությունը տապալված է»,- եզրափակեց Մանուկյանը:
