«Ես միշտ ներքուստ ծիծաղել եմ բոլոր այն մարդկանց վրա (իրավունք չունեի բացահայտ ծիծաղելու), ովքեր ռուսներին բացատրում էին ռուսների շահերը, կամ նրանց բացատրում էին, թե ինչ քայլեր պետք է անեն։ Կարծում եմ՝ Ռուսաստանն այնքան կա, որ ինքը կորոշի՝ ինչ է անելու»,- ԱԺ նախկին պատգամավոր Սամվել Ֆարմանյանի «Միայնակ ընդդեմ ճակատագրի» գրքի շնորհանդեսից հետո լրագրողների հետ ունեցած զրույցի ժամանակ նշեց ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանը՝ անդրադառնալով Նիկոլ Փաշինյանի այն հայտարարությանը, որ ՀԱՊԿ-ն է Հայաստանից դուրս գալիս, ոչ թե Հայաստանը ՀԱՊԿ-ից, և դրան ի պատասխան՝ ՌԴ ԱԳ նախարարի պաշտոնական ներկայացուցչի պատասխանին։
Նիկոլի մոտ խասյաթ է դարձել, որ իր փոխարեն ծեծն ուտի Արարատ Միրզոյանը. Էդուարդ Շարմազանով
«Լավրով-Միրզոյան ասուլիսը ցույց տվեց, որ նախկինի համեմատությամբ ՌԴ պաշտոնական մոտեցումը ԼՂ կարգավիճակի հարցում փոխվել է»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ստանիսլավ Տարասովը՝ անդրադառնալով նախօրեին կայացած Լավրով-Միրզոյան բանակցություններին և մամուլի ասուլիսին:
«Մեր անվտանգության համակարգը, մեր դիվանագիտությունը փլուզված է: Աշխարհում հիմա մեծ փոփոխություններ են տեղի ունենում. մենք շատ արագ գնում ենք դեպի երկրորդ սառը պատերազմի, որը կարող է նաև տաք պատերազմ լինել, աշխարհում դեռ երկու բևեռներ են ստեղծվում»,- Հայաստանի անվտանգության փլուզված համակարգը» թեմայով քննարկման ընթացքում նշեց քաղաքագետ Արթուր Խաչիկյանը:
«Նիկոլը սխալ բան չի ասել. Իրեն նայեք, իր իշխանությանը նայեք, արդեն այդ 5-րդ շարասյունը կարող եք տեսնել: Բայց բանակի մեջ 5-րդ շարասյուն լինելու, պարտության մեղքը ամբողջությամբ բարդել այդ ենթադրյալ 5-րդ շարասյան վրա, նույն Փաշինյանի ստերի շարքին կարելի է դասել»:
«Ավաղ, իրականությունն այն է, որ այսօր Նիկոլ Փաշինյանը ոչ թե անձ կամ քաղաքացի է, այլ նա ներկայացնում է Հայաստանը, դե ֆակտո և դե յուրե վարչապետ է։ Ինչպես պատերազմի օրերին Ադրբեջանն էր մեզ ներկայացնում խեղկատակային, գրոտեսկային կերպարներով ու մեմերով, այսօր այդ շարքը համալրում է նաև Զախարովան»,- շեշտեց նա։
«Ժողովրդի ձայնը պետությունները չեն լսում, այլ լսում են տվյալ ժողովրդին ղեկավարող պաշտոնյաների ձայնը։ Այս իմաստով ամեն մի սուտ մեր ժողովրդի գլխին դառնում է պատուհաս։ Ո՞վ չգիտի, որ ռուսը հայ չէ, Ռուսաստանը Հայաստան չէ, բայց բոլորը գիտեն, որ արդեն 300 տարի է՝ Ռուսաստանի հետ մեր հարաբերությունները դասավորվում են անհամեմատելի ավելի բարվոք հողի վրա, քան մեր ոխերիմ թշնամիների։
«Ֆորմալ առումով ՀԱՊԿ-ի հետ սրումը սկսվեց 2021-ի մայիսի 12-ից, երբ ադրբեջանցիները հանգիստ մտան ՀՀ տարածք, իսկ ՀԱՊԿ-ը, որը որպես դաշնակից՝ ենթադրաբար պետք է ինչ-որ քայլեր ձեռնարկեր, ոչ մի բան չարեց:
Քաղաքագետ Դավիթ Հարությունովը 168.am-ի հետ զրույցում ուշադրություն հրավիրեց ադրբեջանական կողմի տեղեկատվական ակտիվության վրա՝ նկատելով, որ Ադրբեջանն իր գործողություններից առաջ սովորաբար նման տեղեկատվական գործունեություն է իրականացնում:
«ՆԱՏՕ-ի նախկին գլխավոր քարտուղարը Հայաստանում չէ՝ որպես ՆԱՏՕ-ի նախկին գլխավոր քարտուղար, այլ՝ որպես «Ռասմուսեն Գլոբալ» հիմնադրամի հիմնադիր և նախագահ»,- այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց Նիկոլ Փաշինյանը՝ պատասխանելով հարցին, թե ի՞նչ առաքելությամբ է ՆԱՏՕ-ի նախկին գլխավոր քարտուղարը ժամանել Հայաստան:
Նիկոլ Փաշինյանն այսօրվա ասուլիսին ՀԱՊԿ-ի վերաբերյալ հարցին ի պատասխան՝ նշեց, որ երբ 2022թ. ՀԱՊԿ նախագահն այցելել էր Հայաստան, իր հետ զրույցում ասել է, որ ՀԱՊԿ-ում մտավախություն կա, որ ՀՀ-ն դուրս կգա ՀԱՊԿ-ից.
«Ուշադրություն դարձրեք՝ երեկ Ալիևի օգնական Հաջիևն ասաց՝ իրենց ասել են, որ Արցախն Ադրբեջանի մաս է, և իրենց համար հասկանալի չէ, թե դրանից հետո ինչո՞ւ է Հայաստանի իշխանությունը պնդում, որ ստորագրվելիք պայմանագրի միջև դրույթներ պետք է լինեն Արցախի վերաբերյալ»։
Ադրբեջանը շարունակում է հետագա սադրանքների համար հող նախապատրաստել՝ պնդելով, թե իբր ադրբեջանական տեսադիտարկման համակարգերն արձանագրել են ՌԴ խաղաղապահների ուղեկցությամբ ՀՀ ԶՈՒ ռազմական տեխնիկայի շարասյան երթը Ստեփանակերտ-Ղայբալիշեն-Լիսագոր ճանապարհով, ինչը ՀՀ պաշտպանության նախարարությունը բազմիցս հերքել է, այսօր ևս: Սակայն Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովը գերատեսչության ղեկավար կազմի հետ խորհրդակցության ժամանակ հրահանգել է՝ «միջոցներ ձեռնարկել՝ կանխելու Հայաստանի կողմից հնարավոր սպառնալիքները, որոնց միջոցով փորձ կարվի արհեստականորեն լարվածություն ստեղծել տարածաշրջանում»:
Հայաստանը պաշտոնապես հրաժարվել է Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության՝ ՀԱՊԿ-ի փոխնախագահի քվոտայից։ Պաշտոնական այս տեղեկատվության հետ որևէ մեկնաբանություն, բացատրություն, պարզաբանում չի ներկայացվել։ Կարելի է ենթադրել, որ եթե որևէ հիմնավորում էլ ներկայացվեր, այն լինելու էր մոտավորապես «ՀԱՊԿ-ին հասնում ա» տրամաբանության մեջ։
«Երբ դու ընդունում ես մի փաստաթղթի հնարավոր տարբերակ, ըստ որի՝ պաշտոնական Ստեփանակերտի և պաշտոնական Բաքվի փոխհարաբերությունները պետք է լինեն տեղական ինքնակառավարման մարմնի ներկայացուցիչների և կենտրոնական իշխանության ներկայացուցիչների միջև հարաբերությունների տրամաբանության շրջանակում, և ինչ-որ միջազգային երաշխիքներ պետք է լինեն այդ հարաբերությունները տեսանելի մակարդակի դուրս բերելու, դա նշանակում է, որ ընդունել ես Ադրբեջանի սուվերենությունն Արցախի նկատմամբ»,- շեշտեց նա:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Հայ ազգային կոնգրես» (ՀԱԿ) կուսակցության փոխնախագահ Լևոն Զուրաբյանն է:
«Սա օվերտոնի պատուհանի մեծ բացման արձանագրում է։ Այսինքն՝ առաջին անգամ ՀՀ այսօրվա իշխանություն կոչեցյալը և նրա լիդերը ուղղակիորեն հայտարարեցին, որ ռազմավարական դաշնակցությունը ՌԴ հետ մեր անվտանգությանը ոչ թե օգուտ է, այլ՝ վնաս»,- նկատեց նա:
Ընդդիմության ներսում պարբերաբար ծագում են անհարթություններ, մեղմ ասած՝ «գզվռտոցներ», որոնք դրսևորվում են ցածր կամ միջին օղակներում, բայց որոնք հետևանք են այն պրոբլեմի, որն այսօր ունի ընդդիմությունը: GALA TV-ի հետ զրույցում ասել է Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) փոխնախագահ Արմեն Աշոտյանը:
«Տրամաբանությունը շատ պարզ է. Փաշինյանը մոտավորապես տասն անգամ ասել է, որ պատրաստ է ստորագրել ռուսական տարբերակը և պատրաստ է ստորագրել արևմտյան տարբերակը, ինչը ֆիզիկապես հնարավոր չէ, որովհետև ռուսական տարբերակը ենթադրում էր Արցախի ինքնորոշման հարցի հետաձգում, իսկ հավաքական արևմտյան տարբերակն Արցախյան հարց չէր ներառում»:
168.am-ը ռազմական փորձագետ Կարեն Վրթանեսյանից հետաքրքրվեց՝ ինչպե՞ս է գնահատում նման հայտարարությունները հատկապես այն համատեքստում, երբ այսօր շրջափակված է Արցախը, իսկ արցախահայության անվտանգության երաշխավորը շարունակում է մնալ ռուս խաղաղապահը:
ՌԴ պաշտպանության նախարարությունն օրերս հայտարարել է՝ ՌԴ ցամաքային զորքերի ստորաբաժանումները մասնակցելու են Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության (ՀԱՊԿ) խաղաղապահ զորավարժություններին, որոնք կանցկացվեն Հայաստանում։
«Ռուս խաղաղապահները չունեն հստակ մանդատ ոչ Ռուսաստանի մեղքով, դա կողմերի մեղքով է, Ռուսաստանն իր իսկ որոշմամբ եկել-հայտնվել է այս փակուղային իրավիճակում, և բոլոր քննադատություններն էլ ուղղվում են Ռուսաստանին, որը չափազանց տհաճ իրավիճակ է այն դեպքում, երբ խաղաղապահ կոնտինգենտի տեղակայումը, դրա հագեցումը ռեսուրս է ենթադրում: Այո, դա նաև բխում է Ռուսաստանի շահերից, քանի որ դրանով ապահովում է Հարավային Կովկասում ռուսական ներկայություն, սակայն Ռուսաստանի համար այս փուլում դա նույնիսկ այդքան էլ էական ու կարևոր հարց չէ»,- ասաց նա:
Հայաստանին օգնության միջոցների մասին որոշման նախագիծը նախատեսում էր ռազմատեխնիկական օգնության ցուցաբերում։ Այս մասին հայտարարել է ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Ստանիսլավ Զասը հեռուստակամրջի ընթացքում։
ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության ղեկավար, Պաշտպանության նախկին նախարար Սեյրան Օհանյանի խոսքով՝ ՆԱՏՕ-ն 7 տասնյակից ավելի տարվա պատմություն ունի, և այդ կառույցի ներսում նույնիսկ կան խնդիրներ և նույն ռազմաքաղաքական դաշինքները ստեղծվում են ոչ միայն արտաքին, այլև ներքին հարցերի համաձայնեցման համար։ Նույնը վերաբերում է նաև ՀԱՊԿ-ին, սակայն այն պայմանագրային առումով ունի 30 տարվա, իսկ գործողություններով՝ 20 տարվա պատմություն։ Հետևաբար՝ այս կառույցի ներսում էլ կան խնդիրներ, որոնք պետք է լուծել։
«Ընդդեմ իրավական կամայականության» ՀԿ նախագահ Լարիսա Ալավերդյանի գնահատմամբ՝ Նիկոլ Փաշինյանի կողմից ՀԱՊԿ Հավաքական անվտանգության խորհրդի հռչակագրի և Հայաստանին օգնություն ցուցաբերելու համատեղ միջոցառումների նախագծերի չստորագրման հետևանքները միայն այդ դրվագով չէ, որ պայմանավորված են, այլ աշխարհաքաղաքական զարգացումներով: Իսկ «դեմարշը», ըստ Լարիսա Ալավերդյանի, այն է, ինչի համար եկել են այս իշխանությունները:
Այսօր «ՀԱՊԿ գագաթնաժողովը և Հայաստանը. գործո՞ն, թե՞ գործիք» քննարկման ժամանակ ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Գեղամ Մանուկյանն ասաց, որ հաճախ պրոռուսական և պրոամերիկյան մեղադրանքները նաև իշխանության կողմից են շրջանառվում։
«Նիկոլ Փաշինյանի վարած քաղաքականությունից ոչ ոք ոչինչ չի հասկանում, և այդ մասին նաև հայտարարել է Ադրբեջանի նախագահ Ալիևը՝ ասելով, որ պաշտոնական Երևանից լսվող իրարամերժ տեղեկությունների պատճառով իրենք չեն կարողանում պատկերացում կազմել Հայաստանի դիրքորոշումների վերաբերյալ: Այսինքն՝ Նիկոլ Փաշինյանի դիրքորոշումները միջազգային հարաբերություններում ոչ ոք չի կարողանում հասկանալ, որովհետև իսկապես դժվար է հասկանալ մի մարդու, որը միաժամանակ համաձայն է և՛ Ադրբեջանի, և՛ Վաշինգտոնի, և՛ Բրյուսելի, և՛ Մոսկվայի, և՛ Թեհրանի ներկայացրած առաջարկներին»։
«Առհասարակ Նիկոլ Փաշինյանի կառավարման օրոք որևէ դրական զարգացում ՀՀ-ի, Արցախի, հայության և ընդհանրապես մեր անվտանգային, արտաքին քաղաքական, պետական շահերի համար որևէ հնարավորություն չեմ տեսնում: Ակնհայտ է, որ այս ռեժիմը չի կարող պաշտպանել Հայաստանի անվտանգային շահը, և դա երևաց նաև երեկ ՀԱՊԿ գագաթաժողովում»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ՀՀԿ Գործադիր մարմնի անդամ Էդուարդ Շարմազանովը:
Հայաստանի դեմ Ադրբեջանը շարունակում է պատերազմել ոչ միայն առաջնագծում, այլև տեղեկատվական-քարոզչական դաշտում, ընդ որում, այդ տեղեկատվական պատերազմը, հնարավոր է՝ նոր թափ առնի:
Վերլուծաբան Արգիշտի Կիվիրյանը լուրջ սպասելիքներ չունի ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի այցից և ՀԱՊԿ Հավաքական անվտանգության խորհրդի նիստից: