Այսօր Հայաստանի հանդեպ Արևմուտքի, ցավոք սրտի, նաև Ֆրանսիայի վարած քաղաքականությունը ես դիտարկում եմ Ռուսաստանի դեմ վարած քաղաքականության ծիրում։ Քաղաքական կեղտոտ խաղեր են, երբ մի կողմից՝ քրեականացնում ես Հայոց ցեղասպանության ժխտումը, մյուս կողմից՝ սեղմում ես ցեղասպանի ձեռքը։ Բայց եթե այդ մասին հարցնես Մակրոնին, նա էլի կասի՝ մենք քրեականացրել ենք, Հայաստանում հիմա մոռացության են տալիս Հայոց ցեղասպանության հարցը, մենք ի՞նչ անենք, դա ձեր ներքին գործն է։
Մայր Աթոռն «ազատագրելու» առաքելությունը գլուխ բերելուն զուգահեռ՝ Նիկոլ Փաշինյանն ու նրա աջակիցներն անթաքույց հակակրանքով պարբերաբար անդրադառնում են Հայ Առաքելական եկեղեցու առաջնորդին ու այն հոգևորականներին, որոնք սեփական ընդվզումը, տեսակետը, կարծիքն են հայտնել երկրում կատարվողի վերաբերյալ և չեն լռել, երբ պետք էր խոսել։
Հայաստանի վարչապետը չի հրաժարվում հայ հասարակության մշակութային-քաղաքակրթական ինքնությունը փոխելու փորձերից՝ օգտագործելով Արևմուտքից ներմուծված կրոնական-քաղաքական գործիքը, որը հայտնի է՝ որպես աղոթքի նախաճաշեր:
Հայ Առաքելական Եկեղեցու (ՀԱԵ) և ՀՀ կառավարության միջև սրվող հակամարտությունը նպատակահարմար է դիտարկել արժեքային, քաղաքական‑ինստիտուցիոնալ, հաղորդակցական և աշխարհքաղաքական մակարդակներում։
Քաղաքագետ Վազգեն Հովհաննիսյանն այն կարծիքին է, որ Հայ Առաքելական եկեղեցու դեմ իշխանությունների պայքարը պայքար է մի ինստիտուտի դեմ, որը հայ ժողովրդի հնարավոր կոնսոլիդացիա կարող է իրականացնել՝ քաղաքական կոնսոլիդացիայի սղության պայմաններում։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Կոնցեռն Դիալոգ» փաստաբանական գրասենյակի կառավարիչ-գործընկեր, միջազգային իրավունքի մասնագետ, փաստաբան Արամ Օրբելյանն է։
«Դասեր» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը փիլիսոփա, կրոնագետ, Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին պատգամավոր Վարդան Խաչատրյանն է։
«Սփյուռքում մեծ սրտնեղությամբ են հետևում Հայ Առաքելական եկեղեցու արշավին։ Եկեղեցին, որ մեր ազգության ամենակարևոր, ամենասուրբ կառույցներից մեկն է, այսօր փորձում են իջեցնել, փորձում են պղծել այդ սրբության պատկերը»։
1928թ. փետրվարին Խորհրդային Հայաստանում պաշտոնապես հիմնադրվում է Հայկական «Անաստվածների միությունը»: Ստեղծվում է նաև «Անաստված» պաշտոնական ամսագիրը, որը տպագրվում է մինչև 1935 թվականը:
Մարդն անասունից տարբերվում է հոգևորով, և եթե մեկը գործում է կյանքի հոգևոր ոլորտի դեմ, նրա հիմնական նպատակն է՝ որքան կարելի է անասնականացնել մարդուն։ Հոգևորականների ձերբակալումը պիտի լուրջ նախազգուշացում լինի բոլորիս համար։
Էդգար Ղազարյանն ու Դավիթ Սարգսյանը «Երկու ճակատ» պոդկաստի հերթական թողարկմանն անդրադառնում են Հայ Առաքելական եկեղեցու նկատմամբ վարչախմբի նոր գրոհին, արդեն երրորդ թեմակալ առաջնորդի կալանքին, քահանաների զանգվածային ձերբակալություններին, Մայր Աթոռի վրա նախատեսվող գրոհին, և այդ ամենի համապատկերում՝ ժողովրդական դիմադրության կազմակերպմանը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Միջազգային և համեմատական իրավունքի կենտրոնի» նախագահ, Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանում (ՄԻԵԴ) հայ գերիների ներկայացուցիչ, իրավապաշտպան Սիրանուշ Սահակյանն է։
Միքայել Արքեպիսկոպոս Աջապահյանի դատավճիռը՝ խայտառակ ու անբարոյական լինելով հանդերձ, միանգամայն սպասելի էր, որովհետև իշխանությունը գործում է հաշվարկված ու համակարգի սկզբունքով:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Կենսաբանական գիտությունների թեկնածու, ՀՀ ԳԱԱ Մոլեկուլային կենսաբանության ինստիտուտի գիտաշխատող, վիրուսոլոգ, Denovo Sciences ընկերության համահիմնադիր Հովակիմ Զաքարյանն է:
«Դասեր» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրերը բանակցային գործի մասնագետ, կոնֆլիկտաբան, CM Partners ընկերության ավագ խորհրդատու, բոստոնաբնակ Արթուր Մարտիրոսյաննու քաղաքական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ, ԵՊՀ «Եվրոպական ուսումնասիրությունների կենտրոնի» ղեկավար Վլադիմիր Մարտիրոսյանն են։
168TV-ի «Ռանդևու» հաղորդման հյուրը սիրված դերասանուհի Լիանա Վանոյանն է։
Փորձում են եկեղեցու ներսում պառակտումներ հրահրել և ոնց որ դեռ մի անտեր հարամ են գտել այդ գործի համար
Հայ Առաքելական Եկեղեցին, լինելով ազգային, ինքնատիպ է: Սա չի նշանակում, որ Հայ Եկեղեցին միայն հայ ժողովրդի համար է և քարոզում է միայն ազգայինը: Հայ Եկեղեցին առաջնային է համարում քրիստոնեական քարոզչությունը, հիմնված ուղղափառ դավանության վրա: Մենք կոչվում ենք առաքելական, քանի որ ունենք առաքելական հաջորդականություն և կոչվում ենք ուղղափառ, որովհետև ունենք ուղիղ դավանություն:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը թուրքագետ, պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Ռուբեն Մելքոնյանն է։
Դիրիժոր Վահե Բեգոյանն այն կարծիքին է, որ Ամենայն Հայոց կաթողիկոսին գահընկեց անելու Փաշինյանի ծրագիրը Հայ Առաքելական եկեղեցու հետ ոչ մի կապ չունի:
Օրերս 168TV-ի «Թրիգեր» հաղորդաշարի հյուրն իսրայելական «Նաթիվ» հատուկ ծառայության նախկին ղեկավար, ռազմաքաղաքական վերլուծաբան Յակով Կեդմին էր:
«Եթե Եկեղեցու ներկայիս վերնախավը՝ Կաթողիկոսի գլխավորությամբ, այսպես ասած՝ երդում տար, որ սպասարկելու է նրա շահերը, հաստատ նման խնդիր չէր ծագի: Պարզ է, որ դա առաջացել է հակասություններից, հատկապես՝ պատերազմից հետո: Մինչ իր վերջին գրառումը, եթե հայտարարում էր, որ անձի խնդիր է, կա կուսակրոնության խնդիր, հիմա արդեն բացահայտ խոստովանում է, որ Եկեղեցու վերնախավի հետ է խնդիրը: Բացի այդ, այդտեղ շատ հատկանշական բան կա. նա ասում է, որ Կաթողիկոսին հեռացնելուց հետո տեղապահ պետք է նշանակել ամուսնացյալ քահանայի, ինչը նշանակում է, որ նա կուսակրոնության թեման մեջտեղից հանում է, այսինքն՝ չի հավատում, որ այնտեղ որևէ մեկը կուսակրոն է: Հետո նշում է, որ կանոնագրքերը պետք է խմբագրել, հետո նոր կաթողիկոս ընտրել, ինչը նշանակում է, որ կուսակրոնության թեման կանոնագրքերից դուրս է բերելու»:
Վեհարանն ազատագրելու իդեա-ֆիքսը շաբաթներ շարունակ օրակարգ դարձրած Նիկոլ Փաշինյանը դրվագ-դրվագ հրապարակում է գործողությունների ծրագիրը, որով պատրաստվում է ոչ միայն Վեհափառ Հայրապետին փոխել, այլև Հայ Առաքելական եկեղեցու կանոնագիրքը:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայ ազգային կոնգրես (ՀԱԿ) կուսակցության փոխնախագահ Լևոն Զուրաբյանն է։
168TV-ի «Թրիգեր» հաղորդաշարի հյուրը կրոնագետ, սոցիոլոգ և փիլիսոփա Վարդան Խաչատրյանն է:
«Վերջին տարիներին մեկ միլիոնից ավելի աբորտ է արվել։ Եկեղեցին չխոսի՞ սրա մասին, ասի՝ քաղաքակա՞ն է։ Եկեղեցին չխոսի՞ արտագաղթի մասին։ Եթե մեկը եկել է իշխանության, ում ապիկարության պատճառով մենք մեր Հայրենիքից անընդհատ կտորներ ենք զիջում, ու չգիտենք՝ վերջը որն է, եկեղեցին չխոսի՞»,- տարակուսեց հոգևորականը։
«Ինքը եթե գնա այդ ճանապարհով, իր բոլոր ծրագրերը կխորտակի: Ժողովրդի հետ շատ եմ շփվում, մարդիկ այնպիսի բաներ են ասում, որ որոշ ժամանակ առաջ չէին էլ ուզում լսել: Ժողովրդի մոտ դժգոհությունն այս իշխանություններից շատ ավելի բարձր մակարդակի է, քան թեկուզ մեկ տարի առաջ: Ժողովուրդը կարող է չհամակրել որևէ ընդդիմադիր ուժի, բայց բավական է, որ ինքը ատում է գործող իշխանությանը, և այդ ժամանակ ի՞նչ է տեղի ունենում, այն, ինչ ամբողջ աշխարհում՝ վռնդում են բռնապետին, նոր ընտրություններ են անում»:
«Իր ասելը շատ քիչ է: 7 տարվա մեջ ինչ ասես՝ տեսել ենք Նիկոլից: Եթե փաստով ներկայացվեր, որ նա իր ֆեյսբուքյան էջում հրապարակել է «Կյանքի խոսք»-ի հովվի քարոզները, հետաքրքիր կլիներ տեսնել, թե նա ինչպես է ճողոպրելու կամ անգրագետի նման այդ հարցին պատասխանելու: Իր ընտանիքի՝ Հայ Առաքելական եկեղեցու հետևորդ լինելո՞վ է պայմանավորված իր երկու դուստրերի՝ աղանդավորների հետ նստել-հելնելը, սոցիալական ցանցերում հրապարակելը, կամ նրա տղայի անկապ պարերը…»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա՝ հիշեցնելով, որ Փաշինյանի օրոք է դպրոցական առարկաների ցանկից հանվել «Հայ եկեղեցու պատմություն» առարկան:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի Եկեղեցական հայեցակարգային բաժնի տնօրեն Հոգեշնորհ Տ. Ռուբեն վարդապետ Զարգարյանն է։
Պատմական գիտությունների դոկտոր, Ս.Պետերբուրգի Տնտեսագիտության բարձրագույն դպրոց ազգային հետազոտական համալսարանի Պատմական ուսումնասիրությունների կենտրոնի հետդոկտորական գիտայցելու Պիետրո Շաքարյանը Հայ Առաքելական եկեղեցու հանդեպ գործող իշխանությունների հարձակումն ավելի լայն համատեքստում է դիտարկում: