«Խաղաղության պայմանագրի հնարավորությունը կարող է լինել միայն այն դեպքում, երբ Հայաստանն ընդունի ադրբեջանական բոլոր պահանջները, այսինքն՝ եթե Հայաստանն ընդունի Արցախի ինտեգրացիան, կամ, այսպես ասած, ադրբեջանացումը, ադրբեջանական պահանջները՝ Հայաստանում ադրբեջանցիների տեղակայման հետ կապված»,- անդրադառնալով կառավարության հերթական նիստում «խաղաղության պայմանագրի» մասին Փաշինյանի հերթական հիշատակմանը՝ 168.am-ի հետ զրույցում նշեց ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Տիգրան Աբրահամյանը:
«Ցանկացած գործողություն պետք է դիտարկել, թե արդյոք այս քայլն օգնե՞ց անվտանգությանը, թե՞ վնասեց: Օրինակ, ՀԱՊԿ տեղակալի քարտուղարին երբ հետ ենք կանչում, դա օգնե՞ց, թե՞ վնասեց»:
«Երկրորդ ասուլիսի ժամանակ էլ եկավ և հայտարարեց՝ գիտեք, ես ամեն ինչ անում եմ, ժողովուրդ, նույնիսկ ռազմավարական դաշնակցի հետ հարաբերությունները փչացնելու գնով փորձեցի Արևմուտքի հետ աշխատել, բայց բրյուսելյան ֆորմատն էլ, ըստ էության, արդյունք չի տալիս, որովհետև երաշխիքներ չկան, որ նույնիսկ, եթե փաստաթուղթը ստորագրենք, կունենանք խաղաղություն»,- «Հայաստանի անվտանգության փլուզված համակարգը» թեմայով քննարկման ընթացքում մանրամասնեց քաղտեխնոլոգը:
«Մի կողմ դնենք այս պահի աշխարհաքաղաքական իրադրությունը, բայց եկեք փաստենք, որ Ռուսաստանն այս պահին աշխարհում ամենից շատն է խոսում ինքնորոշման իրավունքի վերաբերյալ, այլ համատեքստում, բնականաբար։ Ինձ համար անհասկանալի է, թե ինչո՞ւ Հայաստանը դա չի կարողանում մոնետիզացնել, օգտագործել։
168.am-ի հետ զրույցում Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Գառնիկ Դավթյանը պատասխանելով այս հարցերին՝ նշեց, որ Ալիևի բոլոր հայտարարությունները, սկսած 2003 թվականից, այսինքն՝ Ադրբեջանի նախագահի պաշտոնը ստանձնելու տարվանից, պետք է բաժանել երեք մասի՝ 2003-2018, 2018-2020 թվականներ և 2020 թվականից հետո։
Ըստ ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանի՝ «խաղաղության պայմանագրի» շուրջ բանակցությունների համար բոլոր տեղերից միջնորդություն կա՝ տարբեր խողովակներով տարբեր հարցեր են քննարկվում։
«Պրեսսինգում» Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն իրանագետ Արտյոմ Տոնոյանն է:
Նիկոլ Փաշինյանն իր ասուլիսում անդրադարձավ նաև հարցին՝ արդյո՞ք Հայաստանը շարունակում է պնդել ՀՀ ինքնիշխան տարածքներից Ադրբեջանի դուրս գալու պահանջը՝ ինչպես պնդում էր «խաղաղության պայմանագրի» շուրջ բանակցությունների սկզբնական փուլում:
«Խաղաղության պայմանագրում» առկա կողմերի տարաձայնությունների ու համաձայնությունների մասին հայ հասարակությունը կտեղեկանա փաստաթղթի ստորագրումից հետո՞, թե՞ մինչ այդ՝ ասուլիսում Նիկոլ Փաշինյանից հետաքրքրվեց լրագրողը:
«Հայաստանը քանիցս հայտարարել է, որ հայ-ադրբեջանական խաղաղության պայմանագրի արդյունավետության կարևոր բաղադրիչը երաշխավորի ինստիտուտն է. կարո՞ղ եք ասել, թե ինչպիսի կոնսուլտացիաներ են եղել այս հարցի շուրջ, ո՞ւմ եք դիտարկում՝ որպես հնարավոր այդպիսի երաշխավոր, և ի՞նչ դիրքորոշում ունեն այս մասով Ռուսաստանն ու Արևմուտքը»,- այսօր հրավիրված մամուլի ասուլիսի ժամանակ լրագրողը հարցրեց Նիկոլ Փաշինյանին:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագետ Ալեն Ղևոնդյանն է:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն իրավաբանական գիտությունների թեկնածու, միջազգային իրավունքի մասնագետ, Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին պատգամավոր, փաստաբան Տարոն Սիմոնյանն է։
Ազգային ժողովի «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Էմմա Պալյանն այսօր ԱԺ-Կառավարություն հարցուպատասխանի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանից հետաքրքրվեց՝ արդյոք ադրբեջանական կողմը պատասխանե՞լ է Հայաստանի՝ խաղաղության պայմանագրի վերաբերյալ արված առաջարկներին.
Այսօր խորհրդարանում լրագրողներն ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանից հետաքրքրվեցին՝ «խաղաղության պայմանագրի» վերաբերյալ Հայաստանն ու Ադրբեջանը միմյանց առաջարկներ են փոխանցել, կա՞ն առաջարկներ, որոնց վերաբերյալ երկու երկրներն ունեն կոնսենսուս։
Ադրբեջանի իշխանությունն իր առաջ մի շարք նպատակներ է դրել, որոնք վերաբերում են՝ ինչպես Արցախում 850 հազար ադրբեջանցու բնակեցնելուն, այնպես էլ՝ Արցախն Ադրբեջանին ինտեգրելուն, որով էլ կփակվի Արցախի ինքնորոշման իրավունքի հարցն առհավետ։
168.am-ի հետ զրույցում Հայաստանի ազգային արխիվի նախկին տնօրեն, պատմական գիտությունների դոկտոր Ամատունի Վիրաբյանը պատասխանելով այս հարցերին՝ ասաց, որ Թուրքիայի հետ պետք է հաստատել հարաբերություններ, գուցե ճակատագրի հեգնանք է կամ այլ բան, որ հենց Թուրքիան է Հայաստանի հարևանը, սակայն ՀՀ հասարակ քաղաքացուն այդ հարաբերությունների հաստատումն ի՞նչ է տալու, սրա մասին որևէ խոսք նույն իշխանությունը չի ասում։
«Շատերիս հայտնի է, որ Թուրքիան Հայաստանի անկախացումից ի վեր իր առջև դրել է մի քանի նախապայման, որոնք տարբեր տարիների տարբեր ձևակերպումներ են ունեցել։ Եթե ամփոփ ձևակերպումները տամ, ապա հետևյալն է՝ Արցախի Հանրապետությունը Թուրքիան չի ճանաչում, Արցախի հայության ինքնորոշման իրավունքը չի ճանաչում, և նրա հստակ պահանջն է՝ Արցախը տեսնել Ադրբեջանի կազմում։
Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր, քաղաքագետ Արթուր Խաչիկյանի կարծիքով՝ Արևմուտքը Հայաստանի վրա և այլ ռեգիոններում ճնշումն ավելացնում է, որովհետև աշխարհը Երկրորդ սառը պատերազմի սկզբում է:
Խոսելով Մյունխենի Անվտանգության համաժողովի մասին՝ Վահագն Մելիքյանը նկատեց. «Կարելի էր հրաշալի ձևով այդ հարթակն օգտագործել՝ սառը մեկնաբանություններով, շեշտադրումներով պատասխանել ղեկավարին ոչ հարիր պահվածքին: Դա չի արվել, որովհետև կա վախը»:
«Խաղաղության դիմաց առաջարկում են խաղաղություն, բայց իրական խաղաղություն, ոչ թե այսպիսի խաղաղություն, որտեղ դու շարունակում ես կորցնել, զոհվել, խայտառակ լինել, նսեմանալ, ստորանալ ու էլի մնալ ծնկաչոք վիճակում՝ մուրացողի դերում»,- այսօր «Գործոններ, որոնք ազդելու են տարածաշրջանի վրա, փոփոխությունների որակը և ծավալը» թեմայով քննարկման ժամանակ ասաց Պաշտպանության նախկին փոխնախարար Արտակ Զաքարյանը՝ անդրադառնալով Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև կնքվելիք «խաղաղության» պայմանագրին:
«Նա վախենում է, ենթադրում եմ՝ Ալիևը սպառնացել է, որ՝ դու այդ հարցը չբարձրացնես, թե չէ՝ այս կանենք, այն կանենք: Փաշինյանն էլ համարում է, որ դա ճիշտ է, և այդ հարցը պետք է կարգավորվի Ադրբեջանի և, ինչպես ինքն է ասում՝ ԼՂ հայության միջև երկխոսության միջոցով։ Այսինքն՝ կարծում է, որ այդտեղ Հայաստանն անելիք չունի»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա:
Կառավարության հերթական նիստի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը տեղեկացրել է՝ երեկ Հայաստանն ավարտել է Ադրբեջանի հետ խաղաղության և հարաբերությունների հաստատման պայմանագրի նախագծի հերթական փուլի աշխատանքները, և հայկական կողմի առաջարկները փոխանցել են ադրբեջանական կողմին: Փաստաթուղթը փոխանցել են նաև ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկրներին։
Կառավարության հերթական նիստի մեկնակին Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ երեկ՝ Լաչինի միջանցքի ապօրինի շրջափակման 66-րդ օրը, Ադրբեջանը վերականգնել է Արցախին մատակարարվող գազը, սակայն 2 ժամ անց կրկին փակել է գազատարը։
Այսօր խորհրդարանում լրագրողները ՀՀ անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանից հետաքրքրվեցին՝ ճի՞շտ են տեղեկությունները, որ «խաղաղության պայմանագրում» ներառվել է «կառուցողական անորոշություն» դրույթ, որը թույլ կտա երկու կողմերին Արցախի խնդրի շուրջ յուրովի մեկնաբանություն ունենալ։
Արցախը հայտնվել է բավականին բարդ վիճակում. Արցախում ապրող մեր հայրենակիցները, որոնք ավելի վաղ կոմպրոմիսի էին գնացել Արայիկ Հարությունյանի հետ՝ իմանալով, թե ո՞ւմ են պատկանում ցանքատարածությունները՝ Հորադիզից մինչև Սանասար, կամ ինչո՞ւ այնտեղ ինժեներական աշխատանքներ չէին տարվում, հիմա հայտնվել են աղետալի վիճակում։
«Մենք ռուս խաղաղապահներին չենք քննադատում, մենք ռուս խաղաղապահների գործունեության վերաբերյալ մեր մտահոգություններն ենք բարձրաձայնում»,- հունվարի 10-ին ԶԼՄ ներկայացուցիչների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց Նիկոլ Փաշինյանը՝ անդրադառնալով արդեն 1 ամիս Բերձորի միջանցքը թշնամի Ադրբեջանի կողմից փակ պահելու հանգամանքին և նշված հատվածում ռուս խաղաղապահների գործունեության վերաբերյալ իշխանության կողմից հնչող հայտարարություններին։
Հայաստանն Ադրբեջանին է փոխանցել իր առաջարկները. պատրաստ ենք ստորագրել այդ բովանդակությամբ պայմանագիրը. Փաշինյան
168.am-ն օրերս Լոռու մարզի Վանաձոր խոշորացված համայնքում էր: Շրջեցինք կենտրոնական փողոցներով, զրուցեցինք բնակիչների հետ՝ պարզելու, թե ի՞նչ խնդիրներ, ի՞նչ մտահոգություններ ունեն։
ՀՀ անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանն այսօր խորհրդարանում լրագրողների հետ զրույցում անդրադառնալով խաղաղության պայմանագրին՝ նշեց, որ շարունակում են աշխատել։
«Այսպիսի սադրանքները, ցավոք, շարունակվելու են, դրանք կազմակերպված են Ադրբեջանի իշխանությունների կողմից: Սա առնվազն կարելի է դիտարկել՝ որպես կառուցվածքային բռնության դրսևորում, այսինքն՝ այն նպատակը, որ իրենց առաջ դրել են, բացի կոշտ ռազմական ուժի կիրառումից, իրագործում են նաև այսպիսի գործողություններով, փորձում են խափանել Արցախի և Հայաստանի միջև միակ պորտալարը, Արցախն առնել շրջափակման մեջ, արցախցիների մոտ ստեղծել վախի, ահաբեկման մթնոլորտ և նպաստել, որպեսզի արցախցիները լքեն իրենց բնակավայրերը»: