#Զանգեզուրի միջանցք

Ամեն ինչ իր գինն ունի, քաղաքականության մեջ՝ առավել ևս: Կենցաղում մարդիկ շատ զգայուն են գնային տատանումների նկատմամբ, առաջին անհրաժեշտության ապրանքների գներով որոշվում են զանազան սպառողական զամբյուղներ, կենսամակարդակի ցուցանիշներ և այլն: Եվ քանի որ ամեն ինչի չափման միավորը դրամն է, փողը, մարդիկ ամենայնից առավել ուշադիր հետևում են տարբեր արժույթների փոխարժեքների վայրիվերումներին:

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարի հերթական թողարկման ընթացքում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գործադիր մարմնի (ԳՄ) անդամ, պաշտպանության նախկին 1-ին փոխնախարար Արտակ Զաքարյանն է։

 «Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Հենակետ» վերլուծական կենտրոնի ղեկավար, ռազմական փորձագետ Վիտալի Մանգասարյանն է։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում  Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ԵՊՀ «Եվրոպական ուսումնասիրությունների կենտրոնի ղեկավար, քաղաքական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Վլադիմիր Մարտիրոսյանն է։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, էներգետիկ անվտանգության փորձագետ Վահե Դավթյանն է։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագետ, սահմանադրագետ, միջազգային իրավունքի մասնագետ Վարդան Պողոսյանն է: Հարցազրույցի հիմնական թեզերը՝ ստորև. Սամվել Շահրամանյանի հրամանագիրն իրավական տեսանկյունից, իհարկե, առոչինչ է, բայց պետք է անդրադառնալ հարցի քաղաքական ասպեկտին՝ հասկանալու համար՝ ինչու է ստորագրվել այն: Այն պահից, երբ Հայաստանն Արցախը ճանաչեց Ադրբեջանի կազմում, Արցախը մնաց անպաշտպան: Ադրբեջանը հարձակվեց, ու դրա արդյունքում պայման դրվեց […]

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքական վերլուծաբան Արմեն Բաղդասարյանն է:

Արցախին հարված հասցնելուն զուգահեռ՝ թուրքական մամուլը բավականին ակտիվ առաջ է մղում այն մոտեցումը, որ «Զանգեզուրի միջանցքի» հարցը ցանկացած գնով պետք է լուծեն: Այսինքն, թուրք-ադրբեջանական տանդեմի ուշադրությունը կենտրոնանալու է Սյունիքի ուղղության վրա:

Մակրոնի հայտարարության հետ կապված՝ նշեմ՝ ցավոք սրտի, վստահություն չի ներշնչում, քանի որ մոտավորապես նման հայտարարություն նա արել էր Արցախի վերաբերյալ դեռ հունիս ամսին, և տեսնում ենք այսօր, թե ինչ է կատարվում Արցախում: Հետևաբար՝ այդ վստահությունը չկա, բացի մի բանից, որ իրենց շահերից ելնելով՝ փորձում են մտնել տարածաշրջան: Ինչ վերաբերում է Ռուսաստանին, ապա գաղտնիք չի, որ այս տարածաշրջանի, այսպես ասած, տեր ու տիրականը հզոր երկրներից դա Ռուսաստանն է, Իրանը և Թուրքիան: Հիմնականում այս երեք գործոնն է մեր տարածաշրջանում՝ իրենց խորքային համակարգերով: Արևմուտքը փորձում է դառնալ 4-րդ գործոն, բայց բացառապես իրենց շահերի համար, սրանից հայ ժողովուրդը չի շահելու:

 «Զանգեզուրի միջանցք»-ը թուրքա-ադրբեջանական տանդեմի, «թուրքական պետականության» հարյուրամյա ծրագիրն է, որը շատ մոտ է իրականություն դառնալուն: 168.am-ի հետ զրույցում այս տեսակետը հայտնեց թուրքագետ Ռուբեն Մելքոնյանը՝ անդրադառնալով «Զանգեզուրի միջանցք»-ի վերաբերյալ հայտարարությունների ֆոնին Էրդողանի՝ Նախիջևան կատարած այցին:

Տարածաշրջանում ու հատկապես Արցախում տեղի ունեցող վերջին իրադարձությունների ֆոնին, այսօր Հայաստան ժամանեցին ԱՄՆ պետքարտուղարի տեղակալի պաշտոնակատար Յուրի Քիմը և USAID-ի ղեկավար Սամանթա Փաուերը։ Հատկանշական է, որ Փաուերը USAID-ի առաջին ղեկավարն է, որը ժամանեց Հայաստան։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը կառավարման մասնագետ Հովհաննես Ավետիսյանն է։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայ ազգային կոնգրես (ՀԱԿ) կուսակցության փոխնախագահ Լևոն Զուրաբյանն է:

Լեռնային Ղարաբաղում մարտական գործողությունների ավարտից հետո Հայաստանին և Ռուսաստանին տհաճ հարցեր են սպասում երկու կողմից։ ԼՂ–ի իրադարձությունները մեկնաբանելիս` Տելեգրամի իր ալիքում գրել է հայտնել ռուսաստանցի քաղաքագետ Սերգեյ Մարկեդոնովը։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը պատմական գիտությունների թեկնածու, թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյանն է:

Այն, ինչ այսօր տեղի է ունենում տարածաշրջանում, մեծ մրցակցություն է։ Բոլոր կողմերը փորձում են իրենց դիրքերն ամրացնել տարածաշրջանում։ 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց «Հայաստան-Իրան» ռազմավարական համագործակցության զարգացման կենտրոն» հիմնադրամի հիմնադիր տնօրեն Փույա Հոսսեյինին՝ անդրադառնալով տարածաշրջանում տեղի ունեցող ռազմական, քաղաքական գործընթացներին և տարածաշրջանում սպասվող փոփոխությունների ընդհանուր պատկերին։

2018 թվականի իշխանափոխությունից հետո, սակայն, ՀՀ իշխանությունների գործողությունները հաճախ անհասկանալի են եղել Իրանի համար, վիճակն առավել զգայուն է հատկապես հիմա։ Պաշտոնական Թեհրանին չի կարող չմտահոգել ՀՀ գործող իշխանությունների թրքահաճո և արևմտամետ քաղաքականությունը։ Սա երկարատև կտրվածքով կարող է բացասական ազդել Իրան-Հայաստան հարաբերությունների վրա, այն պետք է շտկվի։

Այսօր խորհրդարանում Կառավարության հետ հարցուպատասխանի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանն իր թիմակցի՝ ՔՊ-ական պատգամավոր Արուսյակ Ջուլհակյանի խնդրանքով մեկնաբանեց Թուրքիայի տրանսպորտի նախարարի հայտարարությունը՝ «Զանգեզուրի միջանցքի» վերաբերյալ, որում նա ասել էր, որ այդ միջանցքը կարևոր է, որի վերաբերյալ Ադրբեջանի հետ ինտենսիվ աշխատում են։

«Մենք մեր իրանցի գործընկերների հետ քննարկումներ ենք ունեցել, և Իրանում այլ դիսկուրս կա՝ «Զանգեզուրի միջանցք» կոչվածի վերաբերյալ: Իրանում «Զանգեզուրի միջանցքն» անվանում են ՆԱՏՕ-Թուրան միջանցք: Դա առաջին հերթին աշխարհաքաղաքական պրոյեկտ է, այդ թվում՝ ՆԱՏՕ-ի համար»:

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագետ, «Հայկական նախագիծ» գիտակրթական կենտրոնի համահիմնադիր Էդգար Էլբակյանն է։

Բոլորս էլ հասկանում ենք, թե պլան Բ-ն ինչի մասին է: Թերևս, նկատի ունեն այլընտրանքային ճանապարհ Իրանի հետ կամ մեկ այլ երկրի, բայց, ամեն դեպքում, «պլան Բ» ասվածի մեջ նաև կարելի է շանտաժի էլեմենտներ նկատել:

«Սա ռեալ վտանգ է, էլ չեմ ասում այլ տարբեր գործողություններ, որոնք նպատակ ունեն թուլացնելու մեր պետականությունը, և դրանք կկատարվեն թուրքական հատուկ ծառայությունների կողմից։ Թուրքիան իր երկու պահանջները հայտնել է՝ այժմ սպասում է, որ Հայաստանը կատարի»։

168.am-ի հետ զրույցում ԵՊՀ քաղաքական ինստիտուտների և գործընթացների ամբիոնի վարիչ, քաղաքական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Գարիկ Քեռյանն ասաց, որ չպետք է խնդիրը դիտարկվեր որպես հումանիտար, որովհետև ցանկացած հումանիտար խնդիր ունի իր քաղաքական դրդապատճառները։ Հումանիտար խնդիրները ծնվում են քաղաքական գործողությունների, միջպետական հարաբերությունների և որոշակի քաղաքական գործընթացների արդյունքում։ Հետևաբար՝ դրանք չեն կարող ծնվել օդում՝ բացառությամբ այն դեպքերի, երբ կա բնական աղետ՝ երաշտ, սով, որից առաջանում է հումանիտար աղետը։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Հայկական նախագծի» համահիմնադիր, APRI գիտահետազոտական կենտրոնի փորձագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու, իսրայելագետ Սերգեյ Մելքոնյանն է։

Նորմալ հասարակություններում կարող են բանավեճեր ծավալվել դրանք պահպանելու միջոցների, ճանապարհների շուրջ, բայց որևէ մեկը բարձրաձայն չի համարձակվի վերապահումներ հայտնել, ասենք, հայրենիքի ընկալման ճշմարտացիության, պետության լինելիության, ինքնիշխանության կարելիության մասին:

Իրանագետն անդրադարձավ Իրանի հոգևոր առաջնորդի միջազգային հարցերով խորհրդական Ալի Աքբար Վելայաթիի հոդվածին, որտեղ նա հստակ ընդգծում էր, որ իրենց ռուս ընկերները պետք է ուշադիր լինեն, և, որ Կովկասի խնդիրների անգամ ամենաաննշան անտեսման դեպքում այն կդառնա տարբեր երկրների մրցակցության վայր, որը ոտնահարելու է Ռուսաստանի և Իրանի շահերը:

 «Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն իրանագետ Վարդան Ոսկանյանն է։

Ջուման նաև նշել է, որ Բաքուն, Անկարան և Թել Ավիվը հասկանում են, որ ուժեղ Իրանի պարագայում անհնար է հասնել Հայաստանի Սյունիքի մարզով միջանցքի բացմանը։ Նրա խոսքով՝ Թուրքիան, Ադրբեջանն ու Իսրայելն այսօր միասնական են Իրանում կայունությունը խաթարելու իրենց ցանկության մեջ, քանի որ միայն թուլացած Իրանը թույլ կտա Զանգեզուրի միջանցքի գոյությունը։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Հայ ազգային կոնգրես» կուսակցության (ՀԱԿ) փոխնախագահ Լևոն Զուրաբյանն է։

Այսօր խորհրդարանում լրագրողների հետ զրույցում ՀՀ ԱԳ նախարարի տեղակալ Վահան Կոստանյանն անդրադարձավ հարցին, թե ինչո՞ւ է Ռուսաստանը ցանկանում արագացված կարգով հյուպատոսություն բացել Սյունիքում։