Օրերս հայտնի դարձավ, որ «Եվրասիա» և «Ռուսական հումանիտար առաքելություն» կազմակերպությունները «Ռուսաստանը ձեզ հետ է» նախագծի շրջանակում պատրաստվում են մարդասիրական օգնություն ուղարկել բռնի տեղահանված և Հայաստանում հաստատված արցախցիներին:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, էներգետիկ անվտանգության փորձագետ Վահե Դավթյանն է։
«ԱԱԾ-ն և՛ Վահագն Խաչատուրյանի, և՛ Նիկոլ Փաշինյանի հետևից պետք է գնա. նրանք արդեն կալանավորված պետք է լինեին։ Սյունիքում արած Խաչատուրյանի հայտարարությունը հակապետական հայտարարություն է, որը նաև Սահմանադրական կարգի տապալման մասին է։ Վահագն Խաչատուրյանը դարձել Ադրբեջանի դեսպանը՝ Հայաստանում»,- ասաց Սուրեն Սուրենյանցը։
«Թուրքիան՝ իր պաշտոնական հայտարարություններով, Զանգեզուրի հարցն այսուհետ չի դիտարկում՝ որպես զուտ Ադրբեջանի հետ համակողմանի համագործակցության բաղադրիչ։ Այն վերածվում է Թուրքիայի ազգային անվտանգության հարցի, ինչը դիվանագիտական լեզվով նշանակում է՝ միջանցքի թեման դուրս է եկել երկկողմ օրակարգից և տեղափոխվել է ռազմավարական առաջնահերթությունների մակարդակ»։
Օրերս Թուրքիայի պաշտպանության նախարար Յաշար Գյուլերն ու էներգետիկայի և բնական պաշարների նախարար Ալփարսլան Բայրաքթարը հանդիպել են Անկարայում ԱՄՆ դեսպան Թոմ Բարաքի հետ, որի ընթացքում քննարկվել է նաև երկու երկրների ընդհանուր շահերը տարածաշրջանային կայունության և անվտանգության հարցում, որտեղ, ինչպես թուրքական աղբյուրներն են շեշտում, Միացյալ Նահանգները և Թուրքիան գործընկեր ու դաշնակից են:
Վերջին շրջանում Հարավային Կովկասում ծավալվող աշխարհաքաղաքական բոլոր քննարկումները հանգում են Հայաստանի Հանրապետության Սյունիքի մարզին ու այդ մարզով նախատեսվող երթուղուն, որը պետք է Ադրբեջանը կապի Նախիջևանի հետ։ Նախագիծ, որը ՀՀ իշխանություններն անվանում են «Խաղաղության խաչմերուկի» մաս, իսկ թուրք-ադրբեջանական տանդեմը, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցք»։
Սյունիքի մարզով Ադրբեջանը Նախիջանին կապող երթուղու հարցը մտել է Իրանի Իսլամական Հանրապետության հանրային քաղաքական ակտիվ օրակարգ: Թեմային վերջին օրերին ակտիվորեն անդրադառնում են թե քաղաքական գործիչները, թե լրատվամիջոցները:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ Ազգային ժողովի (ԱԺ) «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար, Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գործադիր մարմնի (ԳՄ) անդամ Հայկ Մամիջանյանն է։
168TV-ի «Թրիգեր» հաղորդաշարի հյուրը պատմական գիտությունների թեկնածու, թուրքագետ Վարուժան Գեղամյանն է:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն APRI-Հայաստան գիտահետազոտական կենտրոնի փորձագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու, միջազգայնագետ, իսրայելագետ Սերգեյ Մելքոնյանն է։
«Չնայած ներկայումս աշխարհում Ուկրաինան է ակտիվ պատերազմական կետ, սակայն Արևմուտքն Իսրայելի ձեռքով մեծ աշխատանք է տանում Իրանի դեմ: Եթե Իրան-ԱՄՆ բանակցությունները հաջողվեն, զուտ ներռեգիոնալ մակարդակում Իրանի դիրքորոշումները կամրապնդվեն, իսկ հակառակ պարագայում՝ ճնշումը կշարունակի մեծանալ: Բացի այդ, չգիտենք, թե երբ և ինչ մասշտաբի ռազմական գործողություններ կլինեն Իրանի ու Իսրայելի միջև, հետևաբար՝ Իրանի դիրքորոշումներն անկեղծ են, հետևողական ու կարծր, սակայն ազդեցության ռեսուրսը փոքր է»:
Վերջին օրերին շատ է խոսվել տարածաշրջանում ծավալվող զարգացումներին արտատարածաշրջանային ուժերի հնարավոր մասնակցության մասին։
«Դասեր» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրերը պատմաբան Միհրան Հակոբյանն ու քաղաքագետ Արմեն Մինասյանն են։
Գերմանական «Berliner Zeitung» թերթին տված հարցազրույցում Ադրբեջանի նախագահի օգնական Հիքմեթ Հաջիևն ասել է, թե իբր Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ռազմական առճակատումը կամ էսկալացիան ակտուալ չէ։
Էդգար Ղազարյանն ու Դավիթ Սարգսյանը «Երկու ճակատ» պոդկաստի հերթական թողարկմանն անդրադառնում են վարչախմբի հակաեկեղեցական արշավի նոր հանգրվաններին, մասնավորապես՝ իբր նոր կաթողիկոս ընտրելու իշխանական մարտավարությանը, ինչպես նաև, այսպես կոչված՝ «Զանգեզուրի միջանցքի» շուրջ թուրք-ամերիկյան գործարքին և դրանում Փաշինյանի մասնակցությանը։
2020 թվականի 44-օրյա պատերազմից հետո 168.am-ը բազմիցս ներկայացրել է, թե ինչ խմբագրումներ են կատարվել 2020 թվականի նոյեմբերի 9-10-ի եռակողմ հայտարարության մեջ, որ կետերում, որ հարցերի շուրջ՝ Լաչինի միջանցք, ապաշրջափակում, Տավուշի մասին հիշատակման հեռացում, և ի՞նչ նպատակով, ի՞նչ ռիսկեր են այդ խմբագրումները պարունակում:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն «Ազատություն» կուսակցության նախագահ, «Միասին» շարժման համահիմնադիր, ՀՀ նախկին վարչապետ, տնտեսական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Հրանտ Բագրատյանն է։
«Ամեն շաբաթ մի նոր նյութ են հյուսում, և սա էլ է խաղի մասին. եթե ամեն շաբաթ կարող ես շեղել ժողովրդին՝ բուն վտանգից, ի վերջո հաջողում ես: Մեր աչքի առջև խոսվում է «Զանգեզուրի միջանցք» կոչվածի մասին, կարծես արդեն ծրագիրը կա և պետք է նույնիսկ գործադրվի: Այսօր Սամվել Կարապետյանին է ձերբակալում, վաղը Եկեղեցու վերաբերյալ է հայտարարություն անում, որ՝ պետք է գնանք և հեռացնենք Վեհափառին, ամուսնացյալ քահանայի տեղապահ նշանակենք, ի՞նչ սև զավեշտ է սա: Նպատակը ժողովրդի հոգևոր, բարոյական, ազգային արժեհամակարգը ոչնչացնելն է»:
«Ըստ Թուրքիայի տրանսպորտի նախարարի հարցազրույցների, այդ շինարարությունը պետք է ավարտվի 2029 թվականին, այնպես որ, սա է նրանց ծրագիրը։ Չեմ կարող ասել՝ կհասցնե՞ն, թե՞ ոչ»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց Ռուբեն Սաֆրաստյանը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայ ազգային կոնգրես (ՀԱԿ) կուսակցության փոխնախագահ Լևոն Զուրաբյանն է։
168TV-ի «Թրիգեր» հաղորդաշարի հյուրը Ռուսաստանի գիտությունների ակադեմիայի Արևելագիտության ինստիտուտի ավագ գիտաշխատող և Արևելյան մշակույթի կենտրոնի ղեկավար Լանա Ռավանդի-Ֆադային է:
«Վեհարանի դեմ այս ծրագրված օպերացիան այդ իշխանությունը չտալու, չզիջելու իր ճանապարհային քարտեզի կետերից ընդամենը մեկն է: Վեհարանի դեմ այս ծրագրվող արշավը երկրում հոգևոր քաոս ստեղծելու խնդիր է լուծում: Նիկոլը քացով օվերտոնի պատուհաններ է, որ բացում է, մենք ընդամենը հետահայաց արձագանքում ենք»:
Փաշինյանի խոսնակի պնդումը կամ հիշեցումը, թե տեղեկատվական դարում անմիջական շփում պետք չէ՝ մտնող-դուրս եկողին ֆիքսելու համար, բացահայտում է վտանգավոր միտումներ։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ 3-րդ նախագահ Սերժ Սարգսյանի մամուլի նախկին քարտուղար, ՀՀ ԱԺ նախկին պատգամավոր, պատմական գիտությունների թեկնածու Սամվել Ֆարմանյանն է։
«Եթե Հայաստանի աշխարհագրական դժբախտ դիրքի և նրա փոքրիկ ծավալի հետ հաշվի առնեք նաև մեր ժողովրդի քանակը, նրա հատվածականությունը, նրա քաղաքական իդեալը, նրա և իր իսլամ փոխաբերությանց առանձնահատկությունը՝ ձեզ համար իր բովանդակ սպառազինությամբ կպարզվի մեր ժողովրդի վտանգված ապագան:
Սյունիքով նախատեսվող երթուղու վերաբերյալ ամերիկյան առաջարկի շուրջ աշխարհաքաղաքական անորոշությունը պահպանվում է։ Չնայած ամերիկյան կողմը չի դադարում հայտարարություններն այն մասին, որ Հայաստան-Ադրբեջան գործընթացում բեկում է նախապատրաստվում, իրականում ամենայն մանրամասնություններով հասկանալի չէ, թե խոսքը մասնավորապես ինչ առաջարկի մասին է։
«ԱՄՆ-ի գլխավորած Զանգեզուրի առաջարկը մեծ խաղադրույքներ է կրում այն աշխարհում, որտեղ մեծ տերությունների մրցակցությունը ավելի ու ավելի է ձևավորում տարածաշրջանային արդյունքները: Հաջողությունը կախված է ինքնիշխանության օրինական մտահոգությունների լուծումից՝ միաժամանակ բացահայտելով վերափոխող տնտեսական ներուժը՝ փորձարկելով՝ արդյո՞ք ամերիկյան դիվանագիտական նորարարությունը դեռ կարող է վերաձևավորել համաշխարհային կարգը»,- այսպես է ավարտում իր ծավալուն հոդվածը Գյունեյ Յըլդըզը Forbes պարբերականում։
«Իր ասելը շատ քիչ է: 7 տարվա մեջ ինչ ասես՝ տեսել ենք Նիկոլից: Եթե փաստով ներկայացվեր, որ նա իր ֆեյսբուքյան էջում հրապարակել է «Կյանքի խոսք»-ի հովվի քարոզները, հետաքրքիր կլիներ տեսնել, թե նա ինչպես է ճողոպրելու կամ անգրագետի նման այդ հարցին պատասխանելու: Իր ընտանիքի՝ Հայ Առաքելական եկեղեցու հետևորդ լինելո՞վ է պայմանավորված իր երկու դուստրերի՝ աղանդավորների հետ նստել-հելնելը, սոցիալական ցանցերում հրապարակելը, կամ նրա տղայի անկապ պարերը…»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա՝ հիշեցնելով, որ Փաշինյանի օրոք է դպրոցական առարկաների ցանկից հանվել «Հայ եկեղեցու պատմություն» առարկան:
Էդգար Ղազարյանն ու Դավիթ Սարգսյանը «Երկու ճակատ» պոդկաստի հերթական թողարկմանն անդրադառնում են Նիկոլ Փաշինյանի վերջին ասուլիսում հնչած հակապետական մտքերին, մասնավորապես, այսպես կոչված՝ «Զանգեզուրի միջանցքի», եկեղեցու դեմ պայքարի, ՀԱՊԿ-ից դուրս գալու, Թուրքիայի հետ հաշտվելու, Արցախն Ադրբեջանի կազմում ճանաչելու մասին։
ԱՄՆ-ը հրապարակային հայտարարեց, որ պատրաստ է կառավարել այն տրանսպորտային ուղին, որը կկապի Ադրբեջանի հիմնական տարածքը Նախիջևանի հետ, և Նիկոլ Փաշինյանն իր վերջին ասուլիսում փաստացի հաստատեց այդ լուրը։ Կարծում եմ, որ Սյունիքով անցնող ցանկացած երթուղու արտաքին կառավարում կարող է գործնականում սահմանափակել Հայաստանի մաքսային և սահմանային իրավասությունները՝ այն դարձնելով փաստացի «միջանցք» Ադրբեջանի համար։
