168.am-ի հետ զրույցում քաղաքագետ Դավիթ Հարությունովն անդրադառնալով այս հարցերին, նախ նշեց, որ Արցախյան 44-օրյա պատերազմից հետո սպասելի էր, թե ինչ վիճակ կարող է ստեղծվել Հայաստանի ու Արցախի համար։
168.am լրատվական-վերլուծական կայքը համագործակցություն է սկսել անգլալեզու Groong փոդքասթի հետ։ Արցախում տիրող ճգնաժամի լույսի ներքո, երբ Արցախում 120 հազար հայ շարունակում է շրջափակված մնալ, Groong փոդքասթի համահեղինակ Հովիկ Մանուչարյանը զրուցելու է քաղաքական, տնտեսական, հասարակական գործիչների հետ:
Էդուարդ Շարմազանովն ընդգծեց. «ՀՀ վարչապետի աթոռին բազմած անձը՝ իր շայկայով, թիվ մեկ մեղավորն է և պատասխանատուն: Եթե Ռուսաստանը թերացել է կամ չի թերացել, բա ՀՀ իշխանության անելիքը ո՞րն է: Նա էր, չէ՞, հայտարարում՝ «Արցախը Հայաստան է, և վերջ», բա ինչո՞ւ իր հպարտ թիմակիցների հետ չի գնում Լաչինի միջանցքը բացելու»:
Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ տրանսպորտի և կապի նախկին նախարար (1990-1998թթ.), հասարակական-պետական գործիչ Հենրիկ Քոչինյանն է:
Կառավարության այսօրվա նիստի ավարտից հետո լրագրողներն Էկոնոմիկայի նախարար Վահան Քերոբյանին հարցրեցին, թե Արցախը 10 օրից ավելի լինելով շրջափակման մեջ՝ էկոնոմիկայի, տնտեսության վրա ի՞նչ ազդեցություն է ունեցել, արդյոք Արցախի գործընկերների հետ այս հարցերը քննարկե՞լ են։
«Ստեղծված իրավիճակից որևէ մեկս գոհ չենք և դատապարտում ու որոշակի քայլեր ենք անում»,- Կառավարության այսօրվա նիստից հետո լրագրողների հետ ճեպազրույցում ասաց Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարար Գնել Սանոսյանը՝ անդրադառնալով թշնամի Ադրբեջանի կողմից արդեն 11 օր Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհը՝ Լաչինի միջանցքը փակ պահելու փաստին։
«Արցախում մրգի և բանջարեղենի խնդիր կա: Առաջացել է նաև բենզինի խնդիր»,- մեզ հետ զրույցում ասաց Շուշիի գորգերի թանգարանի հիմնադիր տնօրեն Վարդան Ասծատրյանը:
«Արդյո՞ք Հայաստանի իշխանություններն այն իշխանություններն են, որ եթե իրենք ինչ-որ օպերացիայի մասին տեղեկանան, 5 րոպե հետո, ասենք՝ Բրիտանիայի դեսպանատուն համապատասխան զեկուցագիր չեն գրի»:
«Արցախը Հայաստանի և արտաքին աշխարհի հետ կապող միակ ճանապարհը փակելը սրիկայություն է: Անմարդկային խաղ են խաղում իրենց հողում հազարամյակներ ապրող մեր հայրենակիցների նկատմամբ՝ փորձելով հավատը, հաստատակամությունը, սակայն այդպես էլ չհասկանալով, որ արցախցիների հետ գործ ունեն, ովքեր չեն կոտրվելու»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց մանկաբույժ Արթուր Մարտիրոսյանը:
«Քույրս, մայրս, ախպերս, սաղ բարեկամներս այստեղ են, տնով-տեղով, ցեղով այստեղ ենք՝ Արցախում»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Ադրբեջանի կողմից արդեն 2 տարի օկուպացված Շուշիի նախկին բնակիչ, Շուշիի մշակույթի և երիտասարդության կենտրոնի նախկին տնօրեն, այժմ Ստեփանակերտում ապաստան գտած Լաուրա Հովսեփյանը։
Հակառակ միջազգային բազմաթիվ կոչերի ու հայտարարությունների՝ արդեն 10 օր է, ինչ Արցախն ամբողջական շրջափակման մեջ է: Ու թեև Հայաստանում շարունակվում են բողոքի ակցիաներով միջազգային տարբեր դերակատարներից պահանջել խնդրի շուտափույթ լուծում, այդուհանդերձ, քաղաքական ու փորձագիտական տարբեր շրջանակներ շեշտում են՝ խնդրի հասցեատերը նախ Հայաստանի իշխանություններն են:
Լաչինի միջանցքը փակ է շուրջ 9 օր: Իրավիճակի շուրջ միջազգային տարբեր գնահատականներ ու հայտարարություններ են հնչել: Փորձագիտական շրջանակներն իրանական կողմից գուցե ոչ ուղիղ, բայց արձագանք են դիտարկում Իրանի ԱԳ նախարար Հոսեյն Ամիր Աբդոլահիանի՝ Թեհրանի երկխոսության համաժողովում ունեցած ելույթը, որում նախարարն ընդգծել է «Կովկասի տարածաշրջանում ներկայիս աշխարհաքաղաքական գծերի պահպանման անհրաժեշտությունը»:
Ադրբեջանցի, այսպես կոչված, «բնապահպանները», 9 օր է, ինչ փակել են Ստեփանակերտ-Գորիս մայրուղու Շուշի-Քարին տակ հատվածը։ Հարյուրավոր քաղաքացիներ, այդ թվում` անչափահասներ, չեն կարողանում տուն վերադառնալ: Հիվանդանոցներում ծանր վիճակում գտնվող քաղաքացիներին էլ չեն կարողանում տեղափոխել Երևան, որպեսզի համապատասխան բուժօգնություն ցուցաբերվի:
«Ադրբեջանը հիմա աշխարհաքաղաքական խնդիր է լուծում, որովհետև նրա համար նպաստավոր պայմաններ են, սակայն, եթե ՀՀ իշխանությունները լինեին հայրենասեր և պետականամետ, մենք այս վիճակը չէինք ունենա»,- մամուլի ասուլիսի ժամանակ ասել է «Հաղթանակի սերունդ» շարժման ղեկավար Աշոտ Անդրեասյանը:
Արդեն 8-րդ օրն է՝ Ադրբեջանը շարունակում է փակ պահել Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհը, որի պատճառով 1100 քաղաքացի, որից 270-ը՝ անչափահաս, տուն վերադառնալու հնարավորություն չունի: Ավելին, Արցախում բնակվող 120․000 հայ պատանդի կարգավիճակում է:
«Ճանապարհը փակ է, զալոժնիկ ենք մնացել»,- 168.am-ի զրույցում ծիծաղելով ասաց Արցախի Ասկերանի շրջանի Իվանյան գյուղի 82-ամյա բակիչ Գյոզալ Մոսիյանը։
«Թող զարմանալի չթվա, բայց Արցախն այսօր մենակ է մնացել, ինքն իր հետ մենակ, ոչ մեկը մատը մատին չի խփում, չի էլ ուզում խփի, կարծես Արցախն այս մարդկանց համար ընդհանրապես գոյություն չունի»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Արցախի Հանրապետության ժողովրդական արտիստ, Ստեփանակերտի թատրոնի դերասան, ռեժիսոր Քաջիկ Հարությունյանը՝ անդրադառնալով Արցախում տիրող իրավիճակին։
«Մեր գյուղում կյանքը բնականոն ձևով շարունակվում է, խուճապ չկա»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Ասկերանի շրջանի Իվանյան (Խոջալու Ն․Խ․) համայնքի ղեկավար Բորիս Ղահրամանյանը՝ անդրադառնալով Արցախում տիրող իրավիճակին։
ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ նախկին պետ, գեներալ-գնդապետ Օնիկ Գասպարյանի պաշտոնավարման ընթացքում նրա խորհրդական Վլադիմիր Պողոսյանը «Նոյան Տապան» գործակալության հետ զրույցում, ըստ էության, հաստատելով պնդումները, որ Շուշին հանձնվել է, ուշագրավ հայտարարություն էր արել, որին 168.am-ն անդրադարձել էր՝ մանրամասն և բարեխղճորեն հրապարակելով Պողոսյանի ուղիղ խոսքը:
«Ալիևը հասկացրել էր, որ եթե չլինի «Զանգեզուրի միջանցքը», կփակեմ Բերձորի միջանցքը: Փորձեց անել, բայց հավաստիացնում եմ, այն շուտով բացվելու է»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ադրբեջանագետ Գրիգորի Այվազյանը:
«Մենք վաղուց մոռացել ենք, որ Ադրբեջանը հետխորհրդային երկիր է: Ասում են՝ Ադրբեջանը սուվերեն պետություն է, բլա-բլա-բլա…Ադրբեջանը թուրքական բենզալցակայան է, ոչ թե սուվերեն պետություն: Ովքե՞ր են Ալիևի ուժային բլոկի, բանակի ղեկավարները… Թուրքե՞րը չեն… Ո՞չ… Բա ո՞վ է… Ով ղեկավարում է բանակը, նա էլ հրամաններ է տալիս»,- «Սոլովյով լայվի» ուղիղ եթերում ասել է ռուս գիտնական, արևելագետ, տնտեսագետ, «Մերձավոր Արևելքի ինստիտուտ» գիտակլան կենտրոնի հիմնադիր և նախագահ Եվգենի Սատանովսկին:
Սա այն պահը չէ, որ ուժեղի մոտ միշտ թույլն է մեղավոր, ո՛չ։ Մենք ունենք պատմություն, հզոր ենք այդ պատմությամբ, մեր անցյալով, և յուրաքանչյուր հայ առաջին հերթին պետք է մտածի, որ չկա հայ ազգ՝ առանց Արցախ, չկա հայ ազգ՝ առանց Հայաստան, սա մեր պատմությունն է, և ես չեմ պատկերացնում՝ հայ լինենք և անցյալով խոսենք Արցախի մասին։
«Պետք է հասկանալ՝ էս երկրի խնդիրները որտեղ են, և դրանցով զբաղվել, այլ ոչ թե նոր խնդիրներ ստեղծել ամեն օր, կամ փորձել մարդկանց ուշադրությունը շեղել՝ մինչև ադրբեջանցիներն ու թուրքերը կարողանան այս երկրի վերջը տալ»,- ամփոփեց Հրանտ Միքայելյանը:
Արդեն 5-րդ օրն է, ինչ մի խումբ ադրբեջանցիներ` բնապահպանական պատճառաբանություններով, փակել են Ստեփանակերտ-Գորիս մայրուղու Շուշի-Քարին տակ հատվածը։ Հարյուրավոր քաղաքացիներ, այդ թվում` անչափահասներ, չեն կարողանում տուն վերադառնալ: Ընդհատված է Շուշիի շրջանի Լիսագոր, Մեծ շեն, Հին շեն և Եղցահող գյուղերի տրանսպորտային կապը մայրաքաղաք Ստեփանակերտի հետ։
«Արդեն 1 շաբաթ է, մեր աղջկան չենք տեսել, կարոտում ենք, ուզում ենք ճանապարհը շուտ բացվի, գա հասնի մեզ»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Ստեփանակերտի բնակիչ Աղավնի Բալասանյանը, որ դեկտեմբերի 12-ից գտնվում է Արցախում՝ շրջափակման մեջ։
Արցախը Հայաստանին կապող միակ ճանապարհի փակման ֆոնին Ադրբեջանում նորից ակտիվացել է Ստեփանակերտը ՀՀ-ին միացնող ճանապարհահատվածում սահմանապահ և մաքսային կետեր տեղադրելու թեման, ինչպես նաև ռուս խաղաղապահներին, այսպես ասած, «անվստահություն» հայտնելու հարցը:
Գերմանահայոց Կենտրոնական խորհրդի վարչությունից 168.am-ին հայտնեցին, որ արդեն հայտարարություն են տարածել, որտեղ մասնավորապես նշված է՝ այս սադրիչ գործողությունները, որոնք կազմակերպվել են անմիջապես Բաքվից, նպատակ ունեն հայաթափում իրականացնել Լեռնային Ղարաբաղում։
«Մենք համակարգային լուծմամբ պետք է առաջնորդվենք: Իսկ սա ընդամենը հայաթափման քաղաքականություն է, այս գիտակցությունը կա՞, թե՞ չկա: Որովհետև, եթե Արցախում չկան հայեր, չկա ինքնորոշման իրավունք»,- ասաց ԱԺ նախկին պատգամավոր Շաքե Իսայանը «Կյանքի ճանապարհ. Հայկական օրակարգ» քննարկման ընթացքում:
«Տևական ժամանակ տարբեր ամբիոններից հնչեցվում են կարծիքներ՝ թե՛ մանիպուլյատիվ, թե՛ ոչ ուղղակի, որ սա ռուս խաղաղապահ կոնտինգենտի վերահսկողության գոտի է, և Հայաստանը որևէ ձևով չի կարող վերահսկողության տակ պահել այս իրավիճակը: Սա ամենամեծ սխալն է, որ թույլ ենք տվել. այսինքն, Հայաստանի հրաժարումը Արցախի անվտանգության երաշխավորից՝ նրանց թողնելով մեկուսացած վիճակում կամ 3-րդ երկրի հայեցողությանը»:
Լաչինի միջանցքի փակումից հետո տեղի ունեցած իրադարձությունները հերթական անգամ, բայց ավելի առարկայաբար ցույց տվեցին, որ Հայաստանում գործնական, գործառութային իմաստով պետություն գոյություն չունի։ Դրա մասին գրեթե ուղիղ տեքստով հայտարարեց Նիկոլ Փաշինյանը՝ կառավարության նիստում կոչեր անելով բոլորին՝ ֆիզիկական ու իրավաբանական անձանց, ֆեյսբուքյան օգտատերերին, ակտիվիստներին և պասիվիստներին, աղմուկ բարձրացնել Արցախին սպառնացող հումանիտար աղետի մասին։ Նա, իհարկե, ձևականորեն հայտարարեց […]
