ԱԺ մշտական հանձնաժողովների համատեղ նիստում 2023 թվականի պետական բյուջեի նախագծի քննարկման ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանն ասել էր, որ կառավարության նպատակադրումն է՝ Հայաստանում ուսուցիչները ստանան 800 հազար, 900 հազար, 1 մլն 200 հազար դրամ աշխատավարձ, և ըստ Փաշինյանի՝ կամավոր ատեստավորման համակարգը դա կարող է թույլ տալ: «Ուսուցիչները կարող են իրենք որոշում կայացնել իրենց աշխատավարձերի կրկնապատկման և նույնիսկ եռապատկման մասին»,- շեշտել էր Նիկոլ Փաշինյանը:
Հայաստանի ամերիկյան համալսարանի Բիզնեսի և տնտեսագիտության քոլեջի դեկան Վաչե Գաբրիելյանը վստահեցնում է՝ 2022 թվականին արձանագրված 14.1 տոկոս տնտեսական աճը պայմանավորված է ռուս-ուկրաինական հակամարտությամբ, ինչի հետևանքով էլ ունենք սպասարկման, ֆինանսական ծառայությունների, անշարժ գույքի և հյուրընկալության ոլորտում աննախադեպ ֆինանսական հոսքեր։
Սառը դատողությամբ պետք է ընդունել, որ քաղաքական խոսույթը նախապատրաստում է չլուծված խնդիրների հաջորդ փնջի հնարավոր ռազմական լուծման հեռանկարը։ Վերլուծելով Ադրբեջանի վերջին ամիսների գործողությունները, խոսույթը, քաղաքական ուղերձներն աշխարհին, Հայաստանին և իր ներքին լսարանին, գնահատելով նաև Հայաստանի իշխանություն կոչեցյալի թափթփված, անպատասխանատու քայլերի հաջորդականությունը, ռազմաքաղաքական անգործությունը, անհեռանկար պատկերացումները, թե որոնք են մեր դիմակայելու ռեսուրսները՝ պարզ է դառնում, որ Հայաստանն այսօր կարծես ձեռքերը վեր բարձրացրած՝ սպասում է հաջորդ ագրեսիային՝ հույս ունենալով, որ ինչ-ինչ պատճառներով այն չի լինի։
«Դեռևս չեմ ուզում շատ բան խոսել: Փորձում ենք հնարավորինս հասկանալ, թե ինչ էր տեղի ունեցածը: Քանի որ նախաքննությունը դեռևս շարունակվում է, չեմ ուզում որևէ կերպ խանգարել իրավապահներին»,- 168.am-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հերթական թողարկման ընթացքում ասաց գյումրեցի իրավապաշտպան, ընդդիմադիր հասարակական գործիչ Կարապետ Պողոսյանը՝ անդրադառնալով Պեմզաշենի՝ նոյեմբերի 9-ին տեղի ունեցած մոր ու երկու զավակների ահազարհուր սպանության դեպքին:
«Այս ամենը խոսում է նոր սպասվող պատերազմի և ռազմական գործողությունների մասին, որովհետև Ադրբեջանի ձեռագրին միայն հիմարը կարող է ծանոթ չլինել, որ ամեն ինչ այսպես է սկսվում: Այսպես սկսվել է 44-օրյա պատերազմը, այսպես սկսվել է ապրիլյան պատերազմը և մնացած ռազմական բախումները՝ 44-օրյա պատերազմից հետո»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց «Հաղթանակի սերունդ» շարժման ղեկավար Աշոտ Անդրեասյանը:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հանրային ֆինանսների կառավարման միջազգային փորձագետ, ՀՀ Ֆինանսների նախկին նախարար, «Վալլեքս» խմբի ընկերությունների ավագ փոխնախագահ Վարդան Արամյանն է:
«Որևէ զարմանալու բանչկա, նրա ելույթն ունիընդամենը մեկ նպատակ՝ գալիք արհավիրքներից, երբ դրանք լինեն, կանգնի և ասի՝ ինչպես ես ասել էի նոյեմբերի 10-ի Կառավարության նիստում, ես այդ մասին զգուշացրել էի։ Ավելին ասեմ՝ Նիկոլ Փաշինյանը երկու ելույթ է գրել՝ մեկը՝ Կառավարության նոյեմբերի 10-ի ելույթն է, մյուսը՝ այն, որը կունենա արհավիրքից հետո»,- 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց Մամիջանյանը՝ շեշտելով՝ Փաշինյանի երեկվա ելույթը ներքին սպառման համար էր, մեղավորներ կարգելու մասին և ոչ ավելին։
«Ելնելով իր քաղաքական գոյատևման նկատառումներից, Փաշինյանը հասկանում է, որ Ղարաբաղը չի պահի»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում այս մասին ասաց «Эхо Кавказа»-ի ռուս քաղաքական մեկնաբան Վադիմ Դուբնովը, անդրադառնալով Ռուսաստանում և Արևմուտքում հայ-ադրբեջանական բանակցություններին, Արցախի կարգավիճակի հարցին, հայ-ռուսական հարաբերություններին և Ռուբեն Վարդանյանի նշանակմանն Արցախի պետնախարարի պաշտոնում:
2018 թվականին՝ վարչապետ ընտրվելուց հետո, Ադրբեջանի նախագահ Ալիևին կիրթ և կառուցողական անվանող Նիկոլ Փաշինյանը 2022 թվականի նոյեմբերի 10-ին ուղիղ եթերով հեռարձակվող ՀՀ Կառավարության նիստի ընթացքում Ալիևի գործողությունները նմանեցրեց ահաբեկչական խմբավորումների գործողություններին։
«Քանի՞ կոպեկ արժե մեր այստեղի ապրելը, եթե չենք կարողանալու արցախահայի կյանքի իրավունքն ապահովել, երաշխավորել իր կյանքն այնտեղ: Քանի՞ կոպեկ արժե մեր գոյությունը այն իրականության մեջ, որտեղ չեն լինելու Արցախը, արցախահայությունը»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Աննա Մկրտչյանը:
Օկուպացված Շուշիում նոյեմբերի 8-ին Ադրբեջանի նախագահը հերթական անգամ, բռունցքը սեղմելով, ռազմատենչ հայտարարություններով հանդես եկավ՝ հերթական անգամ սպառնալով Հայաստանին պատերազմով, պահանջելով Հայաստանից, իր ձևակերպմամբ, «Զանգեզուրի միջանցք»։
«Խաչատուր Սուքիասյանը երեկ միլիարդներից էր խոսում, ՔՊ-ականները խոսում են թալանից: Այդ մարդկանց երևի չեն ասել, որ իրենք իշխանություն են, որովհետև հակառակ դեպքում, եթե մարդ գիտի, որ ինքն իշխանություն է, ունի լծակներ, և ասում է՝ այսինչ թալանչիները, և որևէ քրեական գործ չի ներկայացնում դատախազություն, օրինակներ, փաստեր, փաստաթղթեր, ձայնագրություններ, ուրեմն՝ կամ ինքն է կատարյալ ապուշ, կամ մարդկանց ապուշի տեղ է դրել, կամ երրորդ՝ և՛ կատարյալ ապուշ է, և՛ մարդկանց է ապուշի տեղ դրել»:
2023 թվականի պետական բյուջեի նախագծի վերաբերյալ դիրքորոշում հայտնելուց առաջ նախ շատ կարևոր է հիշել 3 բան. առաջինը՝ պետության համար այդ կարևոր քաղաքական փաստաթուղթն ԱԺ բերած իշխանությունն ինչպիսի՞ նախընտրական խոստումներով է եկել իշխանության, երկրորդ՝ բնակչության սոցիալական ապահովվածության հարցի լուծումն օրվա իշխանության սահմանադրական պարտավորությունն է, ոչ թե բարի կամքի դրսևորումը, երրորդ՝ կարևոր է համեմատել այս իշխանության վարած տնտեսական քաղաքականությունն այլ երկրներում վարվող տնտեսական քաղաքականությունների հետ։
«Պետք չէ պաշտպան, երկրի գերագույն գլխավոր հրամանատարն իր շողքից վախենում է, ես ի՞նչ պետք է անեմ, որ իրեն վախեցնեմ: Ինքը եթե չի վախենում, թող իր ընտանիքի հետ դուրս գա և իրեն ընտրած ժողովրդի մոտ քայլի: Եթե մարդը սեփական շողքից վախեցած է ու զուգարաններից դուրս չի գալիս, զուգարաններից է ուղիղ եթեր մտնում, այդ մարդու մասին էլ ի՞նչ ասես: Այս մարդը թուրք է, պրոյեկտ է անում, որն ավարտելու է ու թռնի երկրից: Եթե հայերս այդքան արժանապատիվ ենք, չթողնենք երկիրը մինչև վերջ ծախի, կանգնեցնենք նրան»,- ի պատասխան՝ ասաց Արթուր Խաչենցը:
«Ընդդիմության պայքարը որոշակիորեն շեղվել է քաղաքական օրգանիկայից, որովհետև մարդկանց ակնկալիքները շատ ավելի բարձր են, քան կարողանում է առաջարկել ընդդիմությունը։ Առաջին հերթին, որպեսզի իրականություն դառնա ընդդիմադիր գործընթաց, պետք է հայտնի լինի, թե ո՞վ է այդ գործընթացը առաջնորդում, որովհետև հասարակության շատ շերտեր իրենց գործունեությունը պայմանավորում են առաջնորդով։ Երկրորդ խնդիրը կազմակերպված թիմի անհրաժեշտությունն է։ Երրորդը՝ առաջարկի բացակայությունը»։
Հայաստանում գտնվող Թուրքիայի խորհրդարանի ազգությամբ հայ պատգամավոր Կարո Փայլանը կոչ է անում Հայաստանի ընդդիմությանը դադարել քննադատել Նիկոլ Փաշինյանին, որովհետև, ըստ նրա, Փաշինյանը հայասեր է, ուժեղ։ Ըստ Փայլանի, ի տաբերություն Փաշինյանի, ոչ կոնստրուկտիվ է հայաստանյան ընդդիմությունը, որը սխալ է անում, երբ Փաշինյանին անվանում է դավաճան։
Անկախ անվանումից՝ միջազգային պայմանագիր է այն, ինչը կնքող կողմերի համար որևէ պարտավորություն է առաջացնում։ Եթե ոչ նոյեմբերի 9-ի, ապա դրան հաջորդած եռակողմ հայտարարությունները կողմերի համար պարտավորություններ չեն առաջացնում։ Խաղաղության պայմանագիրը շատ ավելի լուրջ փաստաթուղթ է լինելու, և այն հնարավոր չէ կնքել առանց ներքին ընթացակարգի՝ ընդամենը պայմանագիր համարելով։
ՀՀԿ խորհրդի անդամ Տիգրան Վարդանյանն այն կարծիքին է, որ երբ Նիկոլ Փաշինյանը կնոջ հետ բազմաթիվ թիկնապահների ուղեկցությամբ զբոսնում էր Երևանի կենտրոնում, ոչ թե մեկ քաղաքացի պետք է գոռար՝ «դավաճա՜ն», այլ բոլորը՝ առանց վախենալու և կաշկանդվելու, որովհետև ըստ Վարդանյանի՝ Հայաստանի քաղաքացիների մեծամասնությունը դժգոհ է Փաշինյանից:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայաստանի Հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) գործադիր մարմնի անդամ, ԱԺ նախկին փոխնախագահ Էդուարդ Շարմազանովն է:
«Մենք տեսանք, որ ադրբեջանցիները հսկայական, լայն ճանապարհներ էին սարքում ու խորանում դեպի մեր տարածք, տարածքները, որ ադրբեջանցիներն օկուպացրել են: Հիմա խոսում են խաղաղության պայմանագրից, բայց ես կարծում եմ՝ Խաղաղության պայմանագրի առաջին հիմքն ու նախապայմանը պետք է լինի ադրբեջանական զորքի հեռացումը մեր տարածքից»,- ասաց Կարօ Ղազարեանը:
«Խորհուրդ կտամ Ալեն Սիմոնյանին հետևել Հ1-ի եթերներին, տեսնել՝ ովքեր են ելույթ ունենում և ինչ մտքեր են արտահայտում: Դա պետությանը պատկանող հեռուստաալիքն է, հեռարձակվում է ամբողջ Հայաստանում, և այնտեղ ամենօրյա ռեժիմով միտք է գնում, որ Ռուսաստանը Հայաստանի և հայ ժողովրդի թշնամին է, և պետք է հրաժարվել ՌԴ հետ դաշնակցային հարաբերություններից, նույնիսկ՝ որոշ փորձագետներ միտք են արտահայտում, որ եթե դրա համար պետք է զոհաբերել Արցախը, ապա Հայաստանի պետականությունը դա պահանջում է, Ռուսաստանին մեղադրում են տարբեր մեղքերի մեջ»:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ Պետեկամուտների կոմիտեի (ՊԵԿ) նախկին նախագահ, «DSA խորհրդատվական խումբ» ընկերության գլխավոր տնօրեն, տնտեսագիտության թեկնածու Դավիթ Անանյանն է:
168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի հյուրն ամերիկացի գրող, իրավաբան և հասարակական գործիչ, մեր հայրենակից Աննա Թերքոթ-Աստվածատուրյանն է: Նրա «Արտաքսում. Դեպի անհայտություն» (անգլ.՝ Nowhere, a Story of Exile) ինքնակենսագրական գիրքը փախստական աղջկա հայացքն է Բաքվի հայ բնակչության դեմ ադրբեջանցիների վայրագություններին, որոնք տարբեր կերպ դրսևորվել են 1988-1992թթ. Ադրբեջանում հայկական ջարդերի ժամանակ:
«Շատ վտանգավոր է. այդ հարցադրումը Արցախի խնդիրը տեղափոխում է մեծ տերությունների մրցակցության դաշտ, ինչը կարող է մեզ համար ունենալ վտանգավոր հետևանքներ։ Պետք է հիշել, որ խոսքը նրա մասին է, որ արցախցին չի ցանկանում զիջել իր այն նվաճումները, որոնք ձեռք է բերել իր զավակների արյան գնով և որոնք հիմա իր ձեռքից փորձում են տանել բռնի ուժով»,- ասաց Կարեն Միրզոյանը՝ հատուկ ուշադրություն հրավիրելով հատկապես Սոչիի հայտարարությունից հետո տարածվող թեզերին, թե Ռուսաստանի իշխանությունները չեն կարողացել պնդել իրենց առաջարկները։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը բանակցային գործի մասնագետ, կոնֆլիկտաբան, CM&Partners ընկերության ավագ խորհրդատու, բոստոնաբնակ Արթուր Մարտիրոսյանն է:
«Եվրոպական ինտերգրացիա» ՀԿ նախագահ Նաիրա Կարապետյանն այն կարծիքին է, որ Հայաստանի համար որևէ ձևով շահեկան չէ Արցախի հարցի հետաձգումը, պարզապես պետք է փոխել հայկական կողմի բանակցողին և առկա փաստաթղթային հենքի վրա Արցախի անկախության հարցը լուծել:
Հոկտեմբերի 31-ին Սոչիում ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հրավիրած եռակողմ՝ Փաշինյան-Ալիև-Պուտին բանակցությունների արդյունքում հրապարակվեց հաստատված եռակողմ համաձայնեցված հայտարարության տեքստ, որտեղ «Լեռնային Ղարաբաղ» ձևակերպման փոխարեն օգտագործված է Ռուսաստանի «խաղաղապահ կոնտինգենտի տեղակայման վայր» ձևակերպումը, չկա նաև որևէ կետ, որով Ադրբեջանը կպարտավորվի դուրս հանել իր զորքը սուվերեն Հայաստանի տարածքից, շեշտադրված չէ Լեռնային Ղարաբաղի ինքնորոշման իրավունքի անհրաժեշտությունը։
Արցախի Ազգային ժողովի «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանի խոսքով՝ Արցախի բազմահազարանոց հավաքի մասնակիցները մի միտք էին արտահայտում՝ մարդիկ երազում են՝ 88-ի բոլոր նպատակները կատարվեն, իսկ հիմնական նպատակը մեկն է՝ Արցախ-Հայաստան միասնությունը:
Հոկտեմբերի 30-ին Արցախի Ազգային ժողովը արտահերթ նիստով ԱԺ բոլոր խմբակցությունների կողմ քվեարկությամբ ընդունեց հայտարարություն, որով կոչ արեց Հայաստանի իշխանություններին՝ չհրաժարվել Արցախի անվտանգության երաշխավորի իր առաքելությունից։
ՀՀԿ խորհրդի անդամ Տաթև Թադևոսյանի կարծիքով՝ Հայաստան-Արցախ-Սփյուռք եռամիասնությունը գործող իշխանությունների թեթև ձեռքով ջախջախվել է:
